Morgunblaðið - 04.12.1960, Side 14

14
MORGVNBLAÐIÐ
Sunnudagur 4. des. 1960
smmtmmtmimmtmtmmmmmm mmmmtmmi m mmm*
~0 0
rússneska geimmanríi ren
Hinn 19. ágúst s.l. sendu
Rússar fyrsta geimhylkið á
loft sem borið gat lifandi ver
ur. Að vísu var enginn maður
í því en hins vegar tveir hund
ar, Belka og Strelka. Eftir
það hefir ekkert heyrzt um
rússneskár geimrannsóknir.
Hversvegna? spyrja menn.
Eftir öllu að dæma er það
vegna þess að þeim hafa mis-
tekist tilraunir sínar. Vestræn
ir vísindamenn litu á árangur
þeirra með hundana, sem mik
inn sigur. Það virðist ekki
vera nokkur vafi á því að
Rússarnir hafa gert fleiri til-
raunir, en að þær hafi mis-
tekist.
Hinn 15. september taldist
enskt blað geta með vissu full
yrt að sovézkur geimmaður
hefði komizt í 100 km. hæð
og lent á jörðu niðri aftur
í góðu standi í geimhylki sínu.
Rússar hafa hins vegar aldrei
staðfest þetta.
Hinn 18. september spáðu
enskir geimvísindamenn því
að brátt myndi rússneskt
geimfar sent til Marz. Það hef
ir hins vegar ekki verið gert
enn.
Hinn 25. sept. skýrði ame-
ríski geimfræðingurinn Don
Flickinger frá því að Rússaf
hefðu misst geimskip, sem
blátt áfram hefði horfið út í
geiminn. Enski prófessorinn
Bernard Lowell kvaðst geta
fallist á að Flickinger hefði
á réttu að standa.
Hinn 27. sept. var skýrt frá
því að orðið hefði vart leynd-
ardómsfullra hljóða utan úr
geimnum. Á sama tíma voru
rússnesk skip búin leitartækj
um fyrir geimför bæði á At-
lentshafi og Kyrrahafi. En
það kom aldrei nein tilkynn-
ing um rússneska tilraun.
Hinn 16. október skrifaði
New York Times, og bar fyrir
sig opinbera aðila i Washing-
ton, að óhætt mundi að full-
yrða að Rússum hefði mis-
tekizt mikilvæg geimskot.
Hinn 8. nóvember skýrði
bandaríska blaðið Newsweek
frá því, og taldi óhætt að full-
yrða, að allmargir yfirmenn
og sérfræðingar í geimrann-
sóknum, Ýar með talinn þá-
verandi yfirmaður slíkra rann
sókna Mitrofan Nedelin hefðu
farizt við sprengingu, er varð
í geimrannsóknarstöð er verið
var að gera tilraun með geim-
far. Hins vegar skýrði Pravda
frá því að þessir menn hefðu
farizt í flugslysi.
★
Eina rússneska athugasémd
in, sem komið hefir út ax
sögusögnum þessum er frá
Krúsjeff sjálfum og segir
hahn að Rússum hafi ekki á
umræddu tímabili mistekizt
neitt geimflug. Það undrar
engann að amerískir sérfræð-
ingar trúi honum ekki. Hitt
gæti fremur talist undrunar-
efni að sérfræðingarnir skuli
ekki leggja fram gildar sann-
anir í málinu. Þeir hafa hins-
vegar látið í Ijós að þeir hafi
þær undir höndum.
Ástæðan til þessarar hlé-
drægni á hins vegar að vera
Nash yrnin gur
ogr málari í goiii
fyrsta manninn út í himin-
geiminn. Hinn 22. okt. þorði
Tass-fréttastofan og Moskvu-
útvarpið að slá því föstu að
fyrsti geimmaðurinn yrði
Rússi.
En hvað er orðið af honum?
Hví hefir hann ekki sagt frá
sinni heimssögulegu ferð enn-
þá Eða er hann ef til vill
farinn fyrir fullt og allt?
Jlússar eru hinir einu, sem
g»(.a gefið svar við þeirri
s-íurningu en þeir þegja eins
ig steinn. Á meðan gera.
Öandaríkjamenn hverja til-
raunina á fætur annarri, sum-
ar mistakast, aðrar heppnast.
vel. Það er raunar óhugsandi
að Rússunum mistakist ekki
líka. En það heyrist ekkert um
mistök þeirra.
Bandariskir geimsérfræð-
ingar eru ekki í minnsta vafa
um að mistök eigi sér stað hjá
Rússum. Og þeir telja þau
komi til af tvennu. í fyrsta
lagi telja þeir að Rússarnir
geri nú sömu vitleysurnar og
Bandaríkjamenn gerðu í upp-
hafi geimkapphlaupsins. Þeir
reyna að komast fram úr eig
in áætlunum. í öðru lagi að
hin fingerðu tæki þeirra séu
ekki eins fullkomin og hin
amerísku. Bandaríkjamenn
Hættið
ekki ol
snöggt
ÞAÐ getur verið varhugavert
að hætta mjög snögglega að
reykja, ef um „stórreykinga-
mann“ er að ræða — að því er
bandarískur doktor telur sig
hafa sannreynt. Hann þykist
hafa sannanir fyrir því,' að
nokkrir sjúklinga hans hafi
illt af því að hætta að reykja.
Þeir veiktust hastarlega, þeg-
ar þeir fóru í bindindi — en
fengu bata á ný, þegar þeir
byrjuðu aflur að reykja síga-
rettur.
Umræddir sjúklingar þessa
sérfræðings fengtu krabba-
mein í tungu, varir og víðar í
munnholdið. En þegar læknir-
inn skipaði þeim að hefja síga
rettureykingar á ný, hvarf
krabbameinið — að því er
hann sjálfur segir.
Fara þessar upplýsingar í
bága við flest það, sem áður
hefir komið fram um samband
sígaretturevkinga og krabba-
meins.
Þessi mynd vakti athygli
okkar. Ekki fyrir það að við
höfðum bæði séð nashyrning
og golfleikara áður, en þetta
er í fyrsta sinn, sem við höf-
um séð þá saman á mynd.
Myndin er tekin í Kenya á
golfvelli þar og golfleikarinn
er Earl Cordrey málari.
— Auðvitað hef ég tekið
eftir nashyrningnum, sagði
Cordrey við ljósmyndarann,
— og hvað með það?
— Já, auðvitað, sagði Ijós-
myndarinn. En hvað skeður
ef golfkúlan v«ltur undir nas-
hyrninginn?
— Samkvæmt reglunum á
að flytja hvern þann hlut úr
stað, sem hægt er að flytja, til
þess að hægt sé að slá „frítt
högg“, svaraði Cordrey.
— Og hvernig er nashyrn-
ingur fluttur úr stað?
Það hafði Cordrey aldrei
hugsað út í.
Þá sagði Ijósmyndarinn?
— En hvað skeður ef kúl-
an hittir nashyrninginn?
— Ef hún er ekki í þann
mund að lenda á jörðinni, þá
má ég slá aftur, sagði Cord-
rey.
Þá S'agði ljósmyndarinn
ekki meir. en tók myndina.
sú að þeir vilja ekki gefa
Rússunum upp hve mikið þeir
vita í raun og veru og hve góð
upplýsingaþjónusta þeirra er.
Það er að sjálfsögðu skýring,
sem hægt er að taka gilda,
Menn upplýsa ógjarnan of
mikið um vitneskju sína um
andstæðinginn.
Rússneski prófessorinn Bla-
gonravov, sem nefndur hefir
verið faðir sputnikkanna,
skýrði frá því næstsíðasta
dag geimrannsóknarþingsins í
Stokkhólmi í sumar, að tek-
izt hefði að senda hundana
lifandi út í geiminn, að nú
væri komið að því að senda
eru ekki í neinum vafa um að
Rússarnir eigi enn stærstu og
langdrægustu geimförin. Jafn
framt telja þeir líklegt að
fyrstj geimmaðurinn verði
þrátt fyrir allt Rússi.
En hvað verður um hanr.?
Jdlamánuður
þessa fallegu mynd, tekið
undir það að skrautlegt hljóti
að vera á Regent Street vik-
urnar fyrir jólin. Þeir harma
í fyrrnefndu blaði að þetta
skraut skuli ekkj standa þar
til vorljóminn leggst yfir
borgina. En siðirnir eru strang
ir og hamingjan má vita
hvaða örlög myndu bíða
Regent Street, ef það vogaði
sér að sýna eina einustu Ijósa-
krónu eftir þrettándakvöld.
★
Við rákumst á þessa skraut
legu jólamynd í ensku blaði.
Þar er rætt um spenninginn,
sem fylgi jólainnkaupunum —
og fegurðina og skrautið allt,
sem jólunum fylgir.
Við getum, er við horfum á
OG nú er jólamánuðurinn
hafinn. Brátt færist svipur
skammdegisskrautsins yfir
hina íslenzku höfuðborg. Ef
til vill hefir þú verið einn af
þeim fyrirhyggjusömu, sem
keyptir jólagjafimir fyrir
börnin þín um leið og haust-
laufin féllu og þarft því ekki
að vera á stöðugu rápi frá búð
til búðar síðustu dagana fyrir
jólin.
• m*0*0*0*0*mm0 0 0mmmmt0 0mm 0*01010**010