Morgunblaðið - 19.01.1961, Blaðsíða 9
Fimmtudagur 19. Janúar 1961
MORGVTSBLÁÐIÐ
9
- .
Kýr á beit í Danmörku. Danir fluttu í fyrra út mjólkurbúsafurðir fyrir 1.000 milljónir d. kr.
Neyzlan í Danmörku /960
28 miljarðar oð verðmæti
Kaupmannahafnarbréf frá
Páli Jónssyni
Kaupmannáhöfn í janúar 1961
NEYZLAN í Danmörku
setti met í fyrra eins og árið
áður. Verðmæti hennar
jókst um 2,4 milljarða upp í
28 milljarða. Öðru fremur
keypti fólk svokallaða var-
anlega muni til notkunar.
Kaup á bílum óx um 25%,
á sjónvarpstækjum um 50%
og á kæliskápum um 66%.
Árið sem Ieið setti met á
mörgum efnahagslegum sviðum
en þó ekki í landbúnaðinum.
Uppskeran í hittiðfyrra var
mjög rýr vegna mikilla þurrka.
Bændur urðu því í fyrra að
kaupa mikið af erlendu skepnu-
fóðri. Aðallega af þessari
ástæðu varð arður bænda að
jafnaði ekki nema 3,4% af stofn
fénu á reikningsárinu júlí 1959
til júní 1960 á móts við 4,6%
árið áður. Arðurinn í fyrra varð
þannig lægri en nokkru sinni
áður á sl. 12 árum.
f>að bætir að vísu úr skák,
að uppskeran sl. sumar var í
góðu meðallagi. Verðmæti henn-
ar var 500 miljónum kr. meira
en sumarið 1959.
Útflutningur ýmissa landbún-
aðarafurða, þ. á m. rjómabús-
afurða, fór minnkandi árið sem
leið. Aftur á móti jókst út-
flutningur á fleski um rúmlega
10%. Sala landbúnaðarafurða til
Sameiginlega markaðsins minnk
aði um 2,3%. Danir sjá fram
á, að aðgangur þeirra að þess-
um markaði muni torveldast
mjög á næstu árum, þar sem
aðildarlöndin njóta þar vaxandi
ívilnana. Danski landbúnaður-
inn hefur lítið gagn af þátttöku
Dana í Fríverzlunarsvæðinu
(EFTA). Bretar hafa að vísu
lækkað toll á fleski ,en ann-
ors er meginreglan sú, að við-
ekiptafrelsið ,sem verið er að
ekapa milli EFTA-landanna, nái
ekki til landbúnaðarvara.
Skýrslur um utanríkisverzlun
Dana í desember 1 fyrra eru
ennþá ekki fyrir hendi. Frá árs-
byrjun til nóvemberloka nam
verðmæti útfluttra landbúnaðar-
afurða sömu upphæð og árið
áður eða 4,7 milljörðum kr.,
þegar niðursoðin matvæli eru
meðtalin. Á sama tíma óx út-
flutningur iðnaðarvara um 12%
upp í 3,8 milljarða.
Danmörk er á seinni árum
orðið mikið iðnaðarland, þótt
landið skorti flestar efnivörur.
Iðnaðarframleiðslan óx að nýju
í fyrra en þó minna seinni hluta
en fyrri hluta ársins og minna
en í öðrum löndum í Vestur-
Evrópu. Vegna skorts á vinnu-
afli geta Danir ekki aukið iðn-
aðarframleiðsluna að ráði nema
með afrakstrarmeiri vélum og
bættu fyrirkomulagi.
Fyrstu 11 mánuðina í fyrra
óx verðmæti útflutningsins um
% milljarð kr., en á sama tíma-
bili kostaði innflutningurinn
1,3 milljarði meira en árið áður
vegna aukinnar neyzlu og vax-
andi fjárfestinga. Vöruvið-
skiptahallinn óx þannig um 800
milljónir upp í 2.100 milljónir.
En ýmsar duldar tekjur jöfn-
uðu að miklu leyti þennan
halla. Kaupskipaflotinn hefur
líklega fært landinu nálega 900
milljónir kr. nettó í erlendum
gjaldeyri. Tekjur af erlendiun
ferðamönnum voru sennilega
allt að 600 milljónum. Gjald-
eyrisforði bankanna minnkaði
því í fyrra ekki nema um 200
milljónir kr. og nam í árslok
1.330 milljónum að viðbættu 75
milljóna kr. láni, sem Danir
fengu í Sviss í lok ársins.
Það eru skiptar skoðanir um
efnahagshorfurnar á þessu ný-
byrjaða ári. Fyrir þingkosning-
arnar í nóvember í fyrra lofuðu
jafnaðarmenn, sem kunnugt er,
að „gera góða tíma betri“, ef
þeir sætu áfram við völd. Sum-
ir eru bjartsýnir og búast við
áframhaldandi en nokkuð hæg-
fara efnahagslegum uppgangi.
Aðrir eru vantrúaðir og óttast
afturkipp, þegar líður á árið.
Hin sívaxandi velmegun í Dan
mörku sl. ár stafar fyrst og
fremst af því, að hlutfallið milli
útflutnings- og innflutnings-
verðsins hefur verið Dönum
mjög hagstætt. Enginn veit,
hvenær þetta kann að breytast.
í þessu sambandi fylgja menn
með athygli þróuninni í efna-
hagsmálum Bandaríkjanna.
Annað er það, að ennþá er
ófyrirsjáanlegt, hvernig yfir-
standandi viðræður um nýja
kaupgjalds- og kjarasamninga
enda. Núgildandi samningar
renna út 1. marz n. k. 1 ára-
mótaræðu varaði Bertel Dahl-
gaard efnahagsmálaráðherra
menn við að bera fram. kröfur,
sem auka framleiðslukostnaðinn
og veikja samkeppnisgetuna.
„Það er óumflýjanlegt skilyrði
fyrir áframhaldandi jafnvægi í
efnahagsmálunum ,að eftirspurn
og neyzla aukist ekki örar en
framleiðslan“, sagði ráðherr-
ann.
Hann benti um leið á, að
vegna þátttöku Dana í EFTA
sé þeim sérstaklega nauðsynlegt
að vera vel samkeppnisfærir.
Snemma á sl. ári felldu Danir
úr gildi svo að segja öll höft
á innfluttum iðnaðarvörum, og
1. júlí sl. byrjuðu þeir að lækka
tolla á iðnaðarvörum frá hinum
EFTA-löndunum. Danskur iðn-
aður getur því ekki lengur þró-
azt í skjóli innflutningshafta, en
sumar iðngreinir njóta þó dá-
lítillar tollverndar.
Páll Jónsson.
Danskt mjolkurbu.
Bifreiiíaeigendsir
Höfum fyrirliggjandi hljóð-
kúta og púströr í eftirtaldar
bifreiðir:
Austin 8 og 10
hljóðkúta og púströr.
Austin 12 og A 70
framrör og afturrör.
Austin 1958, hljóðkúta.
Borgward Isabella
framrör og millirör.
Buick fóiksbifr. 1942^’48
framrör.
Buick fólksbifr. 1950—’53 -
hljóðkúta og pústrört
Buick special 1955
hljóðkúta og púströr.
Chevrolet fólksbifr, 1942—’58 ‘
hijóðkúta og púströr.
Ohevrolet vörubifr. 1942—’55-
hljóðkúta og púströr.
Dodge fólksbifr. 1942-’57 6 cyl
hljóðkúta og púströr.
Dodge picup 1952—’54
hljóðkúta og framrör.
Dodge vörubifr. 1942—’47
hljóðkúta.
Dodgc Weapon 1940—’42
framrör.
Fiat 1400
hljóðkúta og framrör.
Fiat 600
hljóðkúta.
Ford fólksbifr. 1942—’57
•hljóðkúta og púströr.
Ford fólksbifr. 1958
framrör og afturrör.
Ford vörubifr. 1942—’57
hljóðkúta og púströr.
Ford Junior, Prefect og
Anglia 1934—’'50
hljóðkúta og púströr.
Ford Consul 1954—’60
hljóðkúta og púströr.
Ford Zek hyr og Zodiac ’54-’60
hljóð'kúta og púströr.
Ford Taunus 12 M
hljóðkúta.
Ford Taunus 15 M og 17 M
hljóðkúta og púströr.
G. M. C. truck, hljóðkúta.
International 1942—’48
hljóðkúta og púströr.
Jeep ,'hljóðkúta og púströr.
Kaiser 1952—’'55
framrör og afturrör.
Landrover
hljóðkúta með púströri.
Meroedes 17, 180 og 220
hljóðkúta og púströr.
Mercedes L 4500, hljóðkúta.
Mercedes L 5000, hljóðkúta.
Morris 10 1947
hljóðkúta og framrör
Morris Minor
hljóðkúta og púströr.
Mprris Oxford
hljóðkúta og púströr.
Moskwitöh 1955
hljóðkúta og framrör.
Moskwitch 1957, framrör.
Opel fólksbifr. og sendiferða-
bifr. 1954—’'57
hljóðkúta og púströr.
Renau'lt 4ra manna
hljóðkúta og púströr. '
Skoda fól'ksbifr. og sendiferða
bifr., hljóðkúta og púströr.
Standard 1942—’48
hljóðkúta og púströr.
Vauxhall 1942—’54
framrör.
Volvo fólksbifr. og sendiferða
bifr., hljóðkúta og púströr.
Bein púströr 114” til 2”.
BÍLAVÖRUBÚÐIN FJÖÐRIN
Laugavegi 168 — Sími 24180.
Sparifjáreigendur
Ávaxta sparifé á vinsælan og
öruggan hátt. .Uppl. kl. 11—12
f.h. og 8—9 e.h.
Margeir J. Magnússon
Miðstræti 3A — Sími 15385
KYI\IDILL
KEFLAVÍK
hin raargeítir-
spurða
títsala
hefst í dag
Sportvörur
Jakkar
Skyrtur
Hútur
Sundbolir
frá kr. 15,—
Skaufar
Hljómplötur
á kr. 30,—
og m. m. flr.
Gerib gób kaup
Kaupib
gæbavöru
fyrir gæbaverb
Kynriiil Keílavík
Hringbraut 96
Sími 1760
Keflavík — Suðurnes
Aldrei fjölbreyttara úrval
íbúðarhæða og einbýlis-
húsa af öllum stærðum,
með hagkvæmu verði,
kjörum og útborgunum.
Fasteignasala Suðurnesja
Opin kl. 18—20.
Símar 1881 og 1705.