Morgunblaðið - 01.02.1961, Síða 1

24 síður
48. árgangur
25. tbl. — Miðvikudagur 1. febrúar 1961
Prentsmiðjn Morgunblaðsins
Sal-
azar
reiður
Lissáborij 31. janúar.
—- (NTB/Reuter) —•
SKV. óstaðfestum bandarísk-
um fréttum frá Lissabon, hef
ur Salazar, forsætisráðherra
Portúgal, tilkynnt Banda-
ríkjastjórn að hann muni
ekki samþykkja endurnýjun
á samningi um bandarískar
flugstöðvar á Azoreyjum,
þegar núgildandi samningur
rennur út í árslok 1962. Er
þetta gert vegna framkomu
Bandaríkjanna gagnvart
töku portúgalska skipsins
Santa Maria. Telur Salazar
að Bandaríkjamenn hafi átt
að aðstoða Portúgala í að
endurheimta skipið.
BERSKIP
Þá er sagt í öðrum fréttum
frá Lissabon að allt virðist
benda til þess að eitt — og ef
til vill fleiri — portúgölsk her-
skip séu á leið yfir Atlantshaf-
ið til að hertaka Santa Maria.
Fimm portúgölsk herskip fóru
um helgina til Kap Verde-eyja.
Þeirra stærst er freigátan Pero
Escobar, sem er um 3.000 lestir.
Auk hennar voru svo tveir fyrr
verandi bandarískir tundirspill-
ar, Nuno Trosto og Dieogo Cao
og tvær áður brezkar freigátur,
Lima og Corto Real.
Heim frá Moskvu
WASHINGTON, 31. jan. — Til-
kynnt var í Washington í dag að
Kennediy forseti hafi kallað Lle-
wellyn Thompson, sendiherra
Bandaríkjanna í Moskvu, heim
til Washington til viðræðna um
sambúð Sovétrííkjanna og Banda
ríkjanna. Salinger, blaðafulltrúi
forsetans sagði að Thompson
væri væntanlegur heim 8. feibr-
úar.

Á bls. 10 í blaðinu í dag
eru myndir af rússnesk-
um kafbátum í höfunum
við ísland. Þar er enn-
fremur grein um varnir
NATO á Atlantshafi.
Þessi mynd er tekin
yfir Atlantshafinu fyrir
skemmstu af rússneskum
kafbáti af nýjustu gerð.
Eru kafbátar þessir bún-
ir hinum fullkomnustu
vopnum.
SÞ vantar herlið
til efiirlits i Kongó
Leopoldville, Kongó, 31. jan.
— (NTB/Reuter) —
TILKYNNT var í Leopold-
• ville í dag að Sameinuðu
Quadros forseti B^asilíu
BRASILÍAí 31. jan. (Reuter) —
JANIO Quadros tók í dag við
forsetaembætti í Brasilfu við
hátíðlega athöfn þar sem við-
staddir voru fulltrúar 55 ríkja.
1500 gestir voru viðstaddir at-
höfnina, og þúsundir manna
höfðu safnazt saman á götum
Brasilíu nálægt þinghúsinu. Öll
gistihús höfuðborgarinnar nýju
voru yfirfull og hundruð gesta
sváfu í bifreiðum sfnum.
Quadros er 43 ára, jafnaldri
Kennedys forseta Bandaríkjanna
og tekur við embætti af Juscelio
Kubitschek.
Kubitsehek var kjörinn for-
seti 1956, og samkvæmt lögum
Brasilíu er óheimilt að bjóða sig
fram til endurkjörs.
Nýi forsetinn er fyrrverandi
kennari. Síðar varð hann borg-
arstjóri í Sao Paulo, annarri
stærstu borg Brasilíu, og þótti
mikill fjármálasnillingur.
Api í geimferð
„Lokaæfíng“ áður evi
fara sömu leið
menn
Kanaverálhöföa, Florida,
31. jan. (NTB/Reuter)
I D A G var geimskipi með
apa innanborðs skotið á loft
frá Kanaveralhöfða í Banda-
ríkjunum. Geimskipið fannst
aftur 650 kílómetrum frá
Kanaveralhöfða og var ap-
Inn við beztu heilsu.
Geimskipið er af Mercury-
gerð, samskonar og notað
verður þegar fyrsti maður-
Inn verður sendur út í geim-
Inn frá Bandaríkjunum, og
hermdu fréttirnar að hér
væri um nokkurskonar loka-
æfingu að ræða.
OF LANGT
Áætlað hafði verið að geim-
skipið kæmist í 184 kílómetra
hæð og næði 6.400 km há-
markshraða. Eitthvað mun þó
hafa farið öðruvísi en ráð var
fyrir gert, því hámarkshraði
reyndist um 8.000 kílómetrar á
klukkustund og komst skipið í
248 kílómetra hæð.
Apinn, sem nefndur er „Ham“,
er simpansi og vegur 16 kíló.
Ham var komið fyrir í legustól
í geimskipinu, sem lagaður var
eftir líkama hans. Gat apinn
hreyft höfuð og hendur og all-
ar hreyfingar hans voru kvik-
myndaðar.
TÓKST vel
Þrem og hálfum tíma eftir
að geimskipinu var skotið á
loft var Ham kominn um
borð í bandarískt skip, þar
sem fram fór læknisskoðun
á honum. Á morgun verður
hann svo fluttur með flugvél
til meginlandsins.
Dr. Robert Gilruth, yfir-
maður geimrannsóknarstöðv-
arinnar á Kanaveralhöfða,
segir að talið sé að tilraunin
hafi tekizt mjög vel og veitt
mikilvægar upplýsingar. Sér-
staklega hafi fengizt athyglis
verðar lýsingar á sáirænu og
líkamlegu ástandi apans
Frh. á bls. 23
þjóðirnar hefðu í hyggju að
friða svæði meðfram landa-
mærum Orientale- og Equa-
tor-héraðanna í Kongó, þar
sem búast ma við vaxandi
átökum stuðningsmanna Lum
umba og sveita Mobutus
herstjóra.
Óttazt er að meiriháttar
sókn annarshvors aðilans
geti komið af stað borgara-
styrjöld í landinu.
Inderjit Rikhye herforingi,
fulltrúi Hammarskjölds í Kongó,
skýrði frá þessari áætlun á blaða-
mannafundi í dag. Sagði hann að
á þessu svæði væri ætlunin að
koma upp eftirlitsstöðvum, þar
sem hermenn úr liði SÞ hefðu að-
setur. Verði þetta gert eins fljótt
og unnt sé að ná saman nægilega
fjölmennu liði til að senda til
landamæranna.
• Brottflutningur hafinn
Rikhye sagði hinsvegar að yf-
irvofandi heimköllun hermanna
Arabiska Sambandslýðveldisins,
Guineu, Marokkó og Indónesíu úr
her SÞ gæti að miklu leyti gert
Kongóher samtakanna áhrifa'
lausan.
Brottflutningur hermannanna
hófst þegar í dag er bandarískar
Globemaster flugvélar tóku a8
fljúga 500 hermönnum Arabiska
Sambandslýðveldisins heim. 500
hermenn Guineu leggja af stað
heim síðar í þessari viku og inn-
an skamms munu 3000 Marokkó
hermenn og 1100 hermenn frá
Indónesíu halda heimleiðis.
Rikhye sagði á blaðamanna.
fundinum að herflokkur Eþíópíu
manna væri nú á leið til borgar-
innar Basoko í Orientale héraði,
Frh. á bls. 23.

í follhlíf um
borð í Suntu
Muríu
París 31. jan. (Reuter)
FRANSKA fréttastofan skýrði
frá þvi í dag að fallhlífastökkv
arinn Gil Delamare hafi í dag
lent f fallhlíf um borð í
portúgalska skipinu Santa
María.
Delamare er 35 ára og fór til
Rio De Jainero á laugardag f
þeim tilgangi að reyna að
stökkva í fallhlíf um borð í
skipið. Ætlaði hann að hafa
um 50 kíló af farangri með f
stökkinu, þar á meðal mynda-
véiar, gúmmíbát og matvæli.

Spaak hiðsf lausnar
París, 31. jan. — (Reuter)
PAUL-HENRI Spaak sagði í
dag af sér sem aðalfram-
kvæmdastjóri Atlantsliafs-
bandalagsins.
Spaak, sem er 62 ára, til-
kynnti fastaráði bandalags-
ins að hann léti af störfum
til þess að snúa sér aftur að
stjórnmálum í heimalandi
sínu, Belgíu. Hann hefur ver
ið aðalframkvæmdastjóri
NATO frá því í maí 1957.
Áður hefur Spaak verið
forsætisráðherra og utanríkis
ráðherra Belgíu, og er talið
að hann muni nú taka við
forystu Jafnaðarmannaflokks
ins fyrir kosningarnar, sem
fara eiga fram í Belgíu í
marz.
Framhald á bls. 23,