Morgunblaðið - 03.02.1961, Blaðsíða 10

10
I
M O R G V N B L A Ð1Ð
Föstudagur 3. febr. 1961
AÐ undanförnu hefur veriS
unnið mjög ötullega að fram-
gangi skipulagsmála Reykja-
víkur og stendur sú starf-
semi enn yfir af miklum
krafti. Á fundi bæjarstjórn-
ar í gær gerði borgarstjóri,
Geir Hallgrímsson, grein fyr-
ir gangi málanna og gaf ýms
ar athyglisverðar upplýsing-
ar, einkum um skipulag mið-
bæjarins. Fer ræða hans hér
á eftir:
Á fundi bæjarstjórnar 17.
nóv. sl. var gerð nokkur
grein fyrir því hvemig mið-
aði framkvæmd þeirrar
ályktunar um skipulagsmál,
sem bæjarstjóm gerði 18.
febrúar sl.
Það eru einkum tveir þætt
ir þessa máls, sem ástæða er
til að skýra frá á þessu stigi
málsins.
í fyrsta lagi er það sam-
keppni um' skipulag í Foss-
vogi og í öðru lagi skipulag
Miðbæjarins.
Norræna samkeppnin
um Fossvog
Um samkeppnina er það að
segja, að undirbúningi henn-
ar hefur miðað vel áfram.
Má segja, að honum sé nú
lokið að kalla. Samkeppnis-
skilmálamir eru nú til um-
sagnar "hjá arkitektafélögum
Norðurlanda og ætti að vera
hægt að auglýsa samkeppn-
ina í þessum mánuði. í skil-
málunum er gert ráð fyrir,
að skilafrestur verði til 24.
júlí. Sá frestur virðist mér
í lengra lagi, en er ákveðinn
'4 « -> <c >:
Miðbærinn úr lofti
Umferðarvandamalin
skipulag miöbæjarins
mdta
æmeir
Þetta hefur verið áskilið í
sambandi við nýbyggingar
undanfarin ár, og hefur regl-
an verið sú, að byggjendur
verzlunar- og skrifstofuihúsa
eiga að leggja til sem svar-
ar einu bifreiðastœði á
hverja 100 fermetra byggðs
gólfflatar. í nágrannalöndun-
um hafa verið gerðar strang-
ari kröfur, og er talið, að nú
verði að krefjast eins bifreiða
stæðis á hverja 50 fermetra
eða jafnvel á hverja 2i5 fer-
metra undir vissum kringum-
stæðum.
IMorðurlaitdasamkeppni um
skipulag i Fossvogi hefsl
í þessum mánuði
svo fyrir eindregin tilmæli
Arkitektafélags Xslands.
Dómnefnd hefur þegar ver
ið skipuð sem hér segir:
Frá Reykjavíkurbæ: Geir
Hallgrímsson, borgarstjóri, og
Feter Bredsdorff, prófessor.
Frá skipulagsnefnd ríkis-
ins: Sigurður Jóhannsson,
vegamálastjóri.
Frá Arkitektafélagi íslands:
Ágúst Pálsson, arkitekt.
Frá arkitektafélögum Norð
urlanda sameiginlega: C. C.
F. Ahlberg, prófessor frá Sví
þjóð.
Er að því stefnt, að dóm-
nefndarstörfum verði lokið
um miðjan ágúst, úrslit þá
birt og sýning haldin á úr-
lausnum.
Það er von allra, sem að
þessu standa, að vel takist til
með samkeppnina, sem er
tvímælalaust eitt hið mesta
átak, sem hér hefur verið
gert í skipulagsmálum.
Skipulag Miðbæjarins
Þá verður vikið að skipu-
lagi Miðbæjarins.
Auk þess að vinna að und-
irbúningi samkeppninnar hef
ur prófessor Peter Bredsdorff
verið ráðgjafi skipulagsnefnd
ar bæjarins um skipulag Mið
bæjarins. Þegar talað er um
Miðbæinn í þessu sambandi
er átt við svæðið milli Lækj
argötu og Aðalstrætis auk
Grjótaþorpsins. Á fimdi bæj-
raráðs 27. janúar gerði
prófessorinn grein fyrir
helztu sjónarmiðum sínum í
sambandi við endurskipulagn
ingu Miðbæjarins.
í sambandi við þessi skipu
lagsstörf fór fram víðtæk um
ferðartalning í Miðbænum
um miðjan desember á veg-
um bæjarverkfræðings, og
er nú verið að vinna úr þeim
upplýsingum, sem þá var
aflað og lá nokkuð af þeim
gögnum fyrir fundinum.
Rétt virðist að gera nokkra
grein fyrir sjónarmiðum
þeim, sem fram komu á fund
inum enda nauðsynlegt, að
menn velti þeim fyrir sér,
áður en afstaða verður tekin
til endanlegra tillagna um
þetta skipulag.
Vandamál umferðarinnar
Það fyrsta, sem þarf að
horfast í augu við, er það
mikla vandamál, sem hin sí-
vaxandi bifreiðaumferð skap
ar. Nú er svo komið, að í
Reykjavík eru 125 bifreiðar
á hverja 1000 íbúa og má bú-
ast við, að sú tala fari hækk-
andi. í Danmörku er nú sama
hlutfall, en reiknað er með
því þar, að bifreiðaeign árið
1980 verði 350 bifreiðar á
hverja 1000 íbúa.
Þess má geta, að í Los
Angeles er bifreiðafjöldinn
kominn upp í 600 bifreiðar á
hverja 1000 íbúa. Hér er því
um að ræða vandamál, sem
borgir um allan heim eiga
við að stríða. Þsnnan vanda
hefur verið reynt að leysa
með einstefnuakstri, bönnum
við bifreiðastöðum, stöðumæl
um og öðru slíku, sem við
þekkjum. Nú er það augljóst
mál, að Miðbærinn er á eng-
an hátt svo byggður upp,
sem menn telja, að verða
muni. Það má því geta
nærri, hver umferðarvanda-
mál eru framundan, ef ekki
verður farið með gát að 1
þessum efnum. Nú er það að
vísu svo, að gera má ráð fyr-
ir, að uppbyggingin verði
ekki með mjög miklum
hraða, þannig að fjarlægð
verði mörg hús samtímis og
byggt upp á lóðunum þegar
í stað, en vandamálið hlýtur
að leggjast á með stöðugt
vaxandi þunga.
Það sem hafa þarf í huga
í sambandi við lausn þess-
ara vandamála er sérstaklega
bent á eftirtalin atriði:
Miða verður við það, að
Skúlagata og Miklabraut
verði meginumferðargötur
austur á bóginn.
1 framhaldi af Skúlagötu
verður að tryggja samband
við Vesturbæinn. í því sam-
bandi kemur Tryggvagata ein
til mála, en tveir möguleikar
eru á áframhaldinu, annað
hvort, að það verði um Mýr-
argötu eða Vesturgötu. Þá er
og nauðsynlegt að tengja vel
Lækjargötu og Fríkirkjuveg
við Hringbraut, svo og þarf
sérstakrar athugunar, hvem-
ig hagað verði sambandi frá
Tryggvagötu og suður á bóg-
inn um Aðalstræti og áfram.
Þetta eru allt saman mál,
sem þegar hafa verið athug-
uð mikið, en endanleg
ákvörðun hefur þó ekki ver-
ið tekin. Mun skipulags-
deildin í samráði við prófess-
or Bredsdorff leggja fram
ákveðnar tillögur um lausn
þessara mála í aprílmánuði
nk.
Það gildir einu, hvaða
lausn verður valin, að því
leyti, að um verður að ræða
mikinn kostnað, bæði að því
er snertir kaup á lóðum og
svo þær verklegu fram-
kvæmdir við gatnagerð o. fl.
sem nauðsynlegar eru og til
þess að koma hinu nýja
skipulagi á.
Þörfin fyrir bifreiðastæði
Það er hins vegar ekki
nóg að sjá fyrir aðkomu að
Miðbænum og greiðum göt-
um um hann. Ójhákvæmilegt
er, að sjá verður jafnframt
fyrir miklum bifreiðastæðum.
Slíkt er ekki sízt nauðsyn-
legt fyrir þá, sem reka þar
verzlun og viðskipti. Ef ekki
verður unnt að sjá fyrir
nægum bifreiðastæðum, hlýt-
ur slíkt óhjákvæmilega að
leiða til þess, að viðskiptin
færast til þeirra svæða, þar
sem betur er séð fyrir þess-
um þörfum. Bæjarfélaginu er
ekki unnt að sjá um þetta
nema að takmörkuðu leyti.
Eigendur fasteignanna sjálfra
verða fyrst og fremst að sjá
fyrir þeim bifreiðastæðum,
sem nauðsynleg eru í sam-
bandi við notkun eignanna.
Nú er það svo, að bifreiða-
stæðin verða að vera í sem
nánustu sambandi við þá starf
semi, sem þau eru tengd við.
Ef bifreiðastæðin eru of
langt frá, missa þau tilgang-
sinn að verulegu leyti. Bif-
reiðastæði vegna væntanlegra
nýbyg.ginga í Miðbænum
verða því að vera inni á lóð
hiúsanna eða alveg í næsta ná
grenni og breytir hér litlu
um, þótt samihliða hljóti að
koma til greina bygging bif-
reiðageymsluihúsa.
Bygging hárra húsa i Mið-
bænum
Af þessu leiðir það, að taka
verður til mjög alvarlegrar
athugunar, hve mikla nýtingu
lóðarrýmis er 'hægt að leyfa í
Miðbænum. Undanfarin ár
hefur verið farið inn á þá
'braut að leyfa byggingu hárra
húsa, miklu hærri en áður
’hafa tíðkazt. Slíkt á fullan
rétt á sér, þar sem lóðarrými
er nægilegt og getur skapað
skemmtilega bæjarmynd.
Þar sem lóðarými er hins
vegar svo takmarkað sem
raun ber vitni í Miðbænum,
verður hins vegar að sýna
fulla gát, hvað hsssaihæðir
snertir. í dag er uppfbygging
Miðbæjarins skammt á veg
komin eins og nefnt var áðan.
Eigi að síður er-u umferðar-
erfiðleikarnir mjög mifclir.
Þess má nú geta næxri, hvern-
ig ástandið verður, ef Mið-
bærinn verður byggður upp
með háhýsum að mestu leyti.
Prófessor Bredsdorff lagði á
það ríka áherzlu á fundi sl.
fö^tudag, að setja yrði ákvæði
um hámarksnýtingu lóða í
Miðtoænum og binda hæðir
Framhald á bls. 14. '