Morgunblaðið - 09.03.1961, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ
Fimmtudagur 9. marz 1961
Venjulegur vinnu-
dagur hjá Kennedy
FYRIR nokkru fylgdust tveir
Ijósmyndarar og fréttaritari frá
bandaríska tímaritinu „U. S.
News & Report“ með einum
vinnuudegi Kennedys forseta.
Sömu menn fengu í marz 1958
leyfi til að fylgjast með starfs-
degi hjá Eisenhower, þáverandi
forseta. í síðasta hefti tímarits
þeirra birta þeir grein, sem byggð
er á athugunum þeirra, og fer
hún hér á eftir í lauslegri þýð-
ingu. í inngangsorðum segja
þeir, að á þessum degi hafi þeir
sannfærzt um, að í Hvíta húsinu
ráði nú ungur og ötull forseti,
sem hafi þegar traust tak á stjórn
sem þetta ritar, minnist þess,
að þegar hann var að tala við
Eisenhower á sínum tíma, fannst
honum eðlilegast að standa eins
og hermaður í réttstöðu. Kennedy
bauð hins vegar sæti, svo að
ekkert var eðlilegre en halla sér
aftur 'í stólnum «g rabba sam-
an.
Kennedy er sjálfur mjög blátt
áfram og óþvingaður í fram-
göngu, og er sýnt um að koma
viðmælendum sínum í gott og ró
legt skap. Honum virðist aldrei
liggja neitt á og hefur það fyrir
sið að fylgja þeim, sem eru að
fara frá honum, fram í næstu
starfsmanna í Hvíta húsnins. Með
þessu er þó alls ekki sagt, að
Kennedy sé óaðgengilegur. Þenn-
an dag hleypti O’Donell 35 ein-
staklingum inn til hans.
Síminn glumdi allan liðlangan
daginn. Yfir 100 manns hringdu,
en Kennedy svaraði ekki nema
sex persónulega. Sjálfur hringdi
hann sex sinnum, einu sinni
einkalega, en fimm sinnum til
ráðherra.
Kennedy tekur oft skjótar
ákvarðanir um mikilsverð mál-
efni í símanum. O’Donell skrifar
hjá sér skilaboð frá fjölmörgum
þeirra, sem hringja, og réttir for
Kennedy hvílist andartak í skrifstofu sinni.
setanum, þegar hann kemur því
við. Því er sagt, að starf hans
sé tvíþætt: Hann er bæði færi-
band og „stuðpúði".
O’Donell var fyrsti maðurinn,
sem fór inn til Kenngdys þennan
dag, og til þess er ætlazt, að
hann líti inn til forsetans, þegar
hann er einn. Þetta var 14 stunda
vinnudagur, eins og flestir aðrir,
og O’Donell dvaldist samtals 56
mínútur inni hjá Kennedy.
Gestir forsetans
Þennan dag fékkst Kennedy
við flestar tegundir vandamála,
sem fyrir embætti hans eru lögð,
ýmist með beinum viðtölum, sím
tölum, bréfaskriftum, lestri eða
fyrirmælum til ritara. Málin
snertu flest utanríkismál, örðug-
leika innanlands og almenn
stjórnmál.
Tveir menn, sem æ ber meira
á við ákvarðanir Bandaríkja-
stjórnar í alþjóðamálum,
MoGeorge Bundy og Walt W.
Rostow, ræddu við forsetann um
klukkutíma. Umræðuefnið var
næsti fundur Öryggisráðsins,
Kongó, Kúba og Laos. Einnig
ræddu þeir hugmynd Kennedys
um að þjóðum, sem kommúnistar
ógna verði kenndur nútíma
skæruhernaður.
Síðar um daginn átti Bundy
aðrar viðræður við Kennedy
ásamt Adolph A. Berle og tveim-
ur sérfræðingum um málefni Suð
ur-Ameríku. Kennedy hafði
frétt að þessir menn ætluðu að
komS saman þennan dag, og ósk-
aði eftir að taka þátt í umræðun-
um.
Á hádegi kom John G. Diefen-
baker, forsætiSráðherra Kanada,
í heimsókn og dvaldist til kl.
2:45. Áður hafði Kennedy átt 42
mínútna samtal við ambassador
Bandaríkjanna í Ottawa um
kanadísk mál, auk þess sem hann
hafði lesið mikið um kanadísk
velinum, og gangi af einlægum
áhuga og ákafa til starfs.
Kl. 9:25 mánudagsmorguninn
20. febr. lenti John F. Kennedy
forseti í þyrilvængju á grasvell-
inum við Hvíta húsið. Hann var
að koma frá Glen Ora, jörðinni,
sem hann hefur tekið á leigu
x Virginíu, en þar hafði hann
dvalizt daginn áður.
— Nýr vinnudagur var hafinn.
Starfsemin
í skrifstofum forsetans iðar
allt af starfsfjöri. Þar er einnig
þægilegt andrúmsloft, sem ber
vott um óþvinguð og óformleg
samskipti, en á það skorti mik-
ið á undanförnum árum. Eisen-
hower hætti stundum við að vera
lítið eitt fráhrindandi, jafnvel
þótt hann væri vingjarnlegur í
viðmóti.
Lítið atvik skýrir þetta. Sá,
skrifstofur og kynna þá fyrir
starfsfólki sínu. Þegar hann kveð-
ur, leggur hann höndina á öxl
gestsins, og allt er þetta svo eðli-
legt og tilgerðarlaust, að flestum
finnst þeir hafa eignazt nýjan
vin, þegar þeir yfirgefa hann.
Stundataflan
Allir forsetar hafa einhvern
meðal starfsliðs síns, sem skipar
vinnutíma þeirra niður, ákveður,
hverjir fái leyfti til að hitta þá
að máli eða tala við þá í síma.
Sá, sem undirbýr stundatöflu
Kennedys heitir Kenneth O’Don-
ell. Hann er vingjarnlegur en
ákveðinn, og skrifstofa hans, sem
er hið hliðina á skrifstofu Kenne-
dys, er kölluð taugamiðstöð Hvíta
hússins.
O’Donell verður daglega að
neita tugum manna um viðtal við
forsetann og senda þá í þess stað
á fund ráðherra, ráðgjafa eða
Kennedy kynnir gesti sína venjulega fyrir starfsfólki Hvíta
hússins. Talið frá vinstri: George Ball, aðstoðar-fjármálaráð-
herra, Thorkil Kristensen, framkvstj. Efnahagssamvinnu-
stofnunar Evrópu, Kennedy, Rivhard N. Goodwin, aðsloðar-
maður hinnar sérstönu ráðgjafanefndar Kennedys.
Áður en Kennedy fer heim um kvöldið, fær hann siðustu
fréttir hjá Pierre Salinger, blaðafulltrúa Hvíta hússins. Undir
hendinni hefur Kennedy „heimaverkefni“, nýútkomin þing-
tíðindi. —
efni, þ. á. m. kynnt sér langa
skýrslu frá utanríkisráðuneytinu.
Ambassadorinn og Dean Rusk,
utanríkisráðherrann, voru við-
staddir mestallan tímann. Rætt
var um vandamál í sambúð
Bandaríkjanna og Kanada, verzl
anarmál, Atlantshafsbandalagið
næsti fundur öryggisráðsins,
og afvopnunarmálin. Að lokum
þekktist Kennedys boð Diefen-
bakers um að koma til Kanada
í júní og ávarpa þingið.
Thorkil Kristensen, fyrrv. ráð-
herra í Danmörku, sem nú er
framkvæmdastjóri Efnahagssam
vinnustofnunar Evrópu, átti 30
mínútna samtal við Kennedy.
Þótt ráðstefnur séu stundum ekki
lengri en þetta, þarf langan und-
irbúning undir þær engu að síður,
því að Kennedy vill hafa lesið
allt, sem að gagni má koma við
væntanlegar viðræður, og ráðg-
ast við sérfræðinga i hverju ein-
stöku máli.
Hermálafulltrúi Kenndys,
Chester V. Clinton, kom tvívegis
á fund forsetans. Hann hafði með
ferðist margvísleg leyniskjöl,
m. a. ný landabréf, sem sýndu
aðstöðuna í Kongó og Laos.
Kennedy hafði áður séð ágrip
og útdrætti margra skjalanna,
en hafði beðið um að sjá frumrit
skýrslnanna í upphaflegri mynd,
milli um starfshætti Eisenhow-
erstjórnarinnar og stjórnar
Kennedys, en flestir telja þetta
einn greinilegasta muninn.
Þennan dag ræddi Kennedy við
Arthur J. Goldberg, verkalýðs-
málaráðherra, um verkfall flug-
virkja, við fjármálaráðherrann,
Douglas Dillon við bróður sinn,
Róbert F. Kennedy, sem er dóms-
málaráðherra, Og Robert S.
McNamara, varnarmálaráðherra.
Hann ræddi um póstmál við Olin
D. Johnston, öldungadeildar?ing-
mann frá Suður-Karólínu, sem
er formaður póstmálanefndar
deildarinnar, og þegar hann hitti
stjórnmálamann einn frá Massac-
husetts af tilviljun í nálægri skrif
stofu, bauð hann honum þegar
inn til-sín og ræddi við hann um
stjórnmál í 23 mínútur. Þær mín-
útur voru helgaðar öðru verkefni
á stundatöflunni, en það varð að
bíða kvöldsins.
Slíkar viðræður við stjórn-
málmenn hefðu ekki getað átt
sér stað, meðan Eisenhower var
forseti. Hann forðaðist að ræða
bandarísk stjórnmál af fremsta
megni en Kennedy segist bein-
línis hafa yndi af þeim og álítur
þau engu ómerkari öðrum mál-
um málum.
Þá ræddi hann nokkrum sinn-
um við blaðaíuUtrúa sinn, Pieiie
Kennedy ræðir við John G. Diefenbaker, forsætisráðherra
Kanada. Diefenbaker bauð Kennedy til Kanada. Hann tók
boðinu samstundis, og verður Kanadaferð hans fyrsta för
hans til annarra landa, síðan hann var kjörinn forseti. Búizt
er við, að hann ávarpi kanadíska þjóðþingið í júní.
óstytt. Venjulega hafnar hann
ágripum, en vill fá ýtarlegar
skýrslur, þar sem öll smáatriði
eru dregin fram. Þetta er þver-
öfugt við það, sem Eisenhower
vildi. Hann kaus helzt að skýrsl-
urnar væru samþjappaðar og
stuttar.
Eisenhower krafðist þess einnig
af starfsmönnum sínum, eftir að
hvert vandamál hafði verið rætt
og rannsakað ofan í kjölinn, að
þeir legðu fyrir sig uppkast að
úrlausn eða ákvörðun, sem hann
gæti síðan samþykkt, breytt eða
hafnað. Aðferð Kennedys er ger-
ólík. Þegar hann hefur athugað
málið vandlega frá öllum hlið-
um, tekur hann sína eigin ákvörð
un. — Margt er það, sem ber á
Salinger, Lyndon B. Johnson,
varaforseta, en ekki nema einu
sinni þennan dag við einn helzta
ráðgjafa sinn, Theodore C. Soren
sen, sem hann treystir mjög vel.
Ritstörf
20. febr. hafði Kennedy 49
mínútur að nokkru til eigin um-
ráða. Þeim varði hann að mestu
til að lesa skýrslur, minnisatriði
og bréf fyrir einkartara sínum,
frú Evelyn M. Lincoln. Kennedy
les afar hratt fyrir, stundum án
nokkurs hlés, og tókst honum að
ljúka við 25 bréf og skjöl þennan
dag.
Eins og kunnugt er, hefur
Kennedy skrifað tværebaetsöiu-
Framh. á bls. 15