Morgunblaðið - 14.03.1961, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐiÐ
Þriðjudagur 14. marz 1961
ttttMðMfc
Utg.: H.f Arvakur. Reykjavlk.
Fran'kvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthias Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Lesbók: Árni Öla, sími 33045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalotræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargjald kr. 45.00 á mánuði innanlands.
1 lausasölu kr. 3.00 eintakið.
VOPNIN SLEGIN ÚR HÖNDUM
BREZKRA TOGARAMANNA
¥>rezkir togaramenn hafa
látið ófriðlega út af sam-
komulaginu í landhelgismál-
inu. Hafa þeir haft í hótun-
um um að beita hefndarráð-
stþfunum gegn ríkisstjórn
sinni og íslendingum, er
þeir hefja landanir fisks í
brezkum höfnum.
Fregnir hafa nú borizt af
því að yfirmenn á togurun-
um hóti verkfalli og hygg-
ist þannig knýja togaraeig-
endur, sem ráða yfir lönd-
unaraðstöðu í Bretlandi til
að hindra landanir úr ís-
lenzkum skipum.
Vitað var að hinir ofstækis-
fyllstu í röðum brezku tog-
aramannanna mundu nota
sér hverja átyllu til að reyna
að koma af stað illindum.
Fundu þeir það svo út, að í
samkomulaginu milli Breta
og íslendinga væri ekkert
ákvæði um sakaruppgjöf
þeirra Breta, sem brotlegir
hafa gerzt síðan uppgjöf
saka var veitt í fyrra. Þarna
þóttust þeir háfa komizt í
feitt því að auðvelt væri að
nota ótta brezkra togara-
manna við íslenzku land-
helgisgæzluna til að æsa þá
til óhæfuverka.
En um sama leyti og
brezkir togaramenn voru að
gera þessar samþykktir, þá
voru vopnin slegin úr hönd-
um þeirra. íslenzka ríkis-
stjórnin ákvað í' samræmi
við fyrri uppgjöf saka og
vegna lausnar landhelgis-
deilunnar að gefa einnig
upp sakir þeim, sem brot-
legir hafa gerzt undanfarna
mánuði. Er þegar komið í
ljós að þetta var hin skyn-
samlegasta ráðstöfun, því að
einmitt þetta atriði hugðust
óróaseggir í röðum brezkra
togaramanna hagnýta sér.
Spurning er nú aðeins um
viðbrögð þeirra íslendinga,
sem um fram allt vilja við-
halda ófriði. Hver verður af-
staða kommúnista og fram-
sóknarmanna til þessarar
ákvörðunar? Því svara þeir
sjálfir og deili þeir á þessa
ákvörðun þá dæma þeir sig
líka sjálfir.
EKKERT UM
UTANRÍKISMÁL
Ijað vekur athygli þegar
* samþykkt miðstjórnar-
fundar framsóknarmanna
sem haldinn var í febrúar
loksins er birt, að þar er
hvergi einu orði minnzt á
utanríkismálastefnu flokks-
ins. Fram að þessu hefur
Framsóknarflokkurinn lýst
yfir stuðningi við Atlants-
hafsbandalagið og samstarf
lýðræðisþjóðanna, en nú er
ekkert orð í þá átt.
Vera má að sá hluti yfir-
lýsingarinnar sé óbirtur,
þótt þess sé ekki getið í Tím
anum, og er það von okkar,
því að vissulega væri það
mikið áfall, ef ágreiningur-
inn um utanríkismálastefn-
una væri orðinn svo mikill
innan þessa flokks, að hann
treysti sér ekki til að -segja
neitt um hana.
í rauninni má segja að
ákveðin samtök geti naumast
kallazt stjórnmálaflokkur, ef
þau ekki treysta sér til að
hafa einhverja stefnu í utan-
ríkismálum. Ef sú tilgáta er
rétt, að þessi fundur Fram-
sóknarflokksins hafi ekki
getað komizt að neinni nið-
urstöðu um utanríkismál, má
í rauninni segja að Fram-
sóknarflokkurinn hafi dæmt
sig úr leik í íslenzku stjórn-
málalífi. Og uggvænlegt er
það, þegar einn af ritstjór-
um Tímans, ásamt frambjóð-
anda Framsóknarflokksins og
einum mes'ta áhrifamanni í
höfuðborginni, eru farnir að
tala á fundum, sem komm-
únistar boða til í nafni svo-
nefndra „samtaka hernáms-
andstæðinga".
í tilefni af þessu hvoru
tveggja, að ekkert er birt um
utanríkismál í ályktuninni
og tveir af helztu leiðtogum
Framsóknarflokksins tala á
vegum kommúnista, þá leyf-
um við okkur að spyrja:
Hver er stefna Framsóknar-
flokksins í utanríkismálum?
FRAMSÓKNAR-
FLOKKURINN
STYÐUR ALMENN
INGSHLUTA-
FÉLÖG
¥ ályktun frá miðstjórnar-
fundi Framsóknarflokks-
ins, er lýst yfir stuðningi við
„hlutafélagsfyrirtæki sem
bjóða almenningí hlutabréf
Fréttir frá Sameinulu Þióðunum!
Efling efnahags
Afríkuríkjanna *
Efnahagsnefnd S.Þ. fyrir
Afríku hélt nýlega ársfund
sinn í Addis Abeba, höfuðborg
Eþiópíu. Ritari nefndarinnar,
Mekki Abbas, lét svo um mælt
við þetta tækifæri, að vaxandi
alþjóðahjálp hefði verið mikl-
vægasta þróunin í Afríku á
síðasta ári. En til þess að not-
færa sér þessa hjálp jafnvel og
hægt væri yrðu stjórnir
Afríkuríkjanna að undirbúa
áætlanir og gera jafnhliða ráð
stafanir, sem miðuðu að heil-
brigðri efna'hagsþróun, sagði
Abbas. Efnahagsnefndin hefur
því lagt megináherzlu á að
stuðla að gerð efnahagsáætl-
ana og þjálfa hina innfæddu á
því sviði.
Abbas hélt áfram og sagði,
að Afríkuríki hefðu aukið
gjaldeyristekjur sínar sára-
lítið eftir að afturkippurinn
kom í efnahagslífið 1958 — og
innbyrðis verzlun Afríkulanda
sín til kaups“ og lagt til að
gerðar verði „nauðsynlegar
breytingar á skatta- og fé-
lagslöggjöf til þess að al-^
menningur sjái sér hag í aðf’
ávaxta fé sitt í framleiðslu-
fyrirtækjum“.
Menn hljóta að gleðjast
yfir þessari yfirlýsingu
Framsóknarflokksins, og gera
sér vonir um að í þessu
mikilvæga málefni beri lýð-
ræðisflokkarnir gæfu til að
standa saman, þó að þeir
deili á öðrum sviðum. —
Stjórnarflokkarnir hafa boð-
að frekari breytingar á
skattalöggjöf, en á síðasta
þingi var sköttum einstakl-
inga breytt en frestað að
leiðrétta skattgreiðslur at-
vinnuf yrirtækja.
Með þessari flokkssam-
þykkt framsóknarmanna,
lýsa þeir yfir stuðningi við
eina hina mikilvægustu
breytingu, sem gera þarf á
skatta- og félagsmálalöggjöf,
þ.e.a.s. að gera beina þátt-
töku almennings í atvinnu-
rekstri eftirsóknarverða.
Framsóknarflokkurinn hef-
ur áður lýst stuðningi við þá
hugmynd, að íslendingar
færu svipaðar leiðir og aðr-
ar þjóðir og leyfðu erlendu
fjármagni að starfa hér á
landi. Vitnar flokkurinn nú
til samþykkta sinna í því
efni, en leggur áherzlu á að
rækilega verði um hnútana
búið, ef til þess kemur að er-
lent fjármagn komi til ís-
lands. Einnig í þessu efni
hafa lýðræðisflokkarnir mjög
svipaða stefnu og eiga að
taka höndum saman um að
hrinda nauðsynlegum laga-
breytingum í framkvæmd.
væri enn það lítil, að uggvæn-
legt teldist. Hin einstöku
Afríkuríki verzla mestmegnis
við „móðurlandið" (og þau
sem nýlega hafa hlotið sjálf-
stæði, við fyrrverandi „móður
land“).
Ársfundurinn var haldinn í
nýbyggðu þriggja hæða húsi,
sem ber nafnið „Africa Hall“.
Haile Selassie vígði það, en
þarna mun framvegis verða að
setur Efnahagsnefndarinnar
fyrir Afríku.
Á öðrum degi fundarins
gekk sendinefnd Marokko út
í mótmælaskyni við þá sam-
þykkt fundarins (með 23 atkv.
gegn 4), að mæla með því við
Efnahags- og félagslagsmála-
ráð Sf>, að nýja Vestur-Afríku
ríkið Mauritania fengi inn-
göngu 1 Efnahagsnefndina.
Marokko viðurkennir ekki
sjálfstæði Mauritania en held-
ur því fram, að landið sé frá
fornu fari hluti af Marokko.
Ríkin þrjú, sem greiddu at-
kvæði með Marokko í þessu
máli, voru Arabíska sambands
lýðveldið, Libya og Sudan, en
fulltrúar Ghana, Mali og
Túnis sátu hjá við atkvæða-
greiðsluna.
í stuttu máli
Norðurlöndin eru í hópi
mestu blaðaútgáfuþjóða heims
— miðað við fólksfjölda. Síð-
asta UNESCO-útgáfan af
„Basic Facts and Figures“,sýn
ir að Bretar eru fremstir i
flokki. Þar koma út 573 dag-
blaðaeintök á hverja 1000 íbúa
til jafnaðar. Næst er Svíþjóð
með 464 eintök, síðan Luxem-
burg 429, Finnland 420, ísland
389, Noregur 368, Danmörk
357, V-Þýzkaland 300, Sviss
296, Holland 264, Frakkland
246 og írland 235.
Alþjóða opíum ráðið hefur
nú gefið skýrslu um starfsem
ina árið 1960. Höfuðverkefni
ráðsins hefur frá upphafi ver
ið að hafa umsjón með hinni
löglegu opíumframleiðslu og
tryggja, að opíum sé einungis
notuð á löglegan hátt. Þessi
löglega framleiðsla var árið
1959 svipuð notkuninni og er
það í fyrsta sinn síðan 1953, að
ekki þurfti að taka af vara-
birgðunum. Á* þessu tímabili
voru þarfirnar jafnan meiri en
framleiðslan. Árið 1959 voru
hins vegar framleidd 860 tonn.
Ráðinu hefur smám saman ver
ið falin umsjón með fleiri
deyfilyfjum og á síðustu 10
árum hefur þeim fjölgað úr
17 í 74. T
Þýzki stóriðjuhöldurinn Hein
rich Thyssen og kona hans eru
nú í Lundúnum, til þess að sjá
hvernig fer um málverk þau,
sem hann hefur láwað „The
National Gallery“. Meðal
þeirra ertu t.d. myndir eftir
Hals, Holbein og Goya. Mynd
irnar eru alls metnar á 6.500.
000 sterlingspund eða um 690
millj. ísl. króna. Hér sjást hjón
in á leið til málverkasafnsius.
Þau hafa numið staðar hjá
götumálara til að gefa honum
skilding.
Langafi Heinrichs Thyssen
átti litla járnsmiðju, en afi
hans lagði grundvöllinn að auð
og veldi ættarinnar. Hann
hafði upphaflega 7 menn í
smiðju sinni, en 1914 voru þeir
orðnlr 60.000. Hann hafði til
að bera sjaldgæfa skipulags-
og fjármálagáfu, sem haldizt
hefur í ættinni. Faðir Hein-
richs stýrði fyrirtækinu af
miklum krafti. Hann gekk í
nazistaflokkinn, en sagði sig
úr honum 1934 og gerðist hon-
um andvígur. Það varð honum
dýrt, og 1939 neyddist hann til
að flýja Iand. Nazistar náðu
honum 1940 í Frakklandi, og
sat hann í þrælkunarbúðum
fram til ársins 1945. Engu að
síður hlaut hann dóm fyrir að
hafa verið nazisti á tímabili,
og 15% eigna hans voru gerð
upptæk. Hann gerði algera
endurskipulagningu á fyrir-
tækinu eftir stríðið, og nú er
talið, að fyrirtækið hafi aldrei
verið stærra.