Morgunblaðið - 14.03.1961, Blaðsíða 14
14
MORCVNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 14. marz 1961
Breytingamar á almannatryggingalögunum
Hverjir fá iífeyri
almannatrygginga?
Hin svokölluðu skerðingar-'
ákvæði almannatryggingalaga, þ.
e. ákvæðirr um, að lífeyrir skyldi
skerðast eða falla niður, ef aðrar
tekjur færu fram úr ákveðnu
marki, féllu niður um síðastliðin
áramót. Þeir, sem orðnir eru 67
ára að aldri, geta því nú sótt um
lífeyri, þótt þeir hafi ekki látið
af störfum, og greiddur er barna-j
lífeyrir með börnum, sem misst
hafa föður sinn, án tillits til f jár- j
hagsástæðna móðurinnar, svo að
dæmi séu nefnd.
í lögunum frá 1956 var kveðið
svo á að skerðingarákvæðin
skyldu gilda til ársloka 1960.
Þegar fjárhagsáætlun Trygginga-
stofnunarinnar fyrir árið 1961
var samin, var tekið tillit til
þeirrar hækkunar á útgjöldum,
sem af niðurfalli ákvæðanna
leiddi-, og hækkuðu iðgjöld og
framlög til trygginganna af þeim
sökum. f desember síðastliðnum
samþykkti svo Alþingi lög um
bráðabirgðabreyting á lögurn
frá 1956, og var þar eingöngu
um að ræða breytingar, sem
eðlilegt þótti að gera með tilliti
til hinna nýju viðhorfa. Skal hér
í stuttu máli gerð grein fyrir
þeim meginbreytingum, sem gerð
ar voru, og ennfremur drepið
á ný viðhorf, sem skapazt hafa
fyrir hina fjölmörgu lífeyrissjóði
og valdið geta breyttri afstöðu
margra þeirra til almannatrygg-
inga.
Girnilegra en áður að fresta
töku ellilífeyris
Einn megingalli skerðingar-
ákvæðanna var talinn vera sá,
að þau drægju úr viðleitni
aldraðs fólks til að starfa áfram.
Það var þó nokkur bót í máli, að
með frestun á töku lífeyris fékkst
nokkur hækkun, ef réttur stofn-
aðist til hans síðar. Með laga-
'breytingunni er með tvennum
hætti ýtt enn frekar undir, að
menn haldi áfram störfum og
fresti fram yfir 67 ára aldur að
taka ellilíeyrinn.
í fyrsta Iagi veitir frestun nú
rétt til meiri hækkunar en áður.
Sést þetta bezt með því að bera
saman annars vegar frestun, sem
lokið er fyrir árslok 1960, og
hins vegar frestun, sem hefst
eftir 1. janúar 1961. Er þá árs-
lífeyrir einstaklings á fyrsta verð
lagssvæði sem hér segir:
Guðjón Hansen,
trygginrgafræðingur.
lífeyrisþeganum sjálfum til góða,
heldur fær maki, sem hann kann
>að láta efti rsig, þegar hann
deyr, helming þeirrar hækkunar,
sem hann hafði sjálfur áunnið
sér.
Af ákvæðum laga þeirra, sem
samþykkt voru í desember, eru
þau tvö, sem hér hafa verið
nefnd, tvímælalaust athyglisverð"
ust. Áhrif skattalaga á, hvað
menn raunverulega fá, skipta
einnig miklu máli, þegar ákveða
skal, hvort taka á lífeyri strax
eða fresta töku hans. Er ástæða
til að hvetja fólk til að kynna sér
öll þessi atriði.
Lífeyrisréttur félaga
lífeyrissjóða
Lífeyrissj óðir eru nú orðnir
æði margir hér á landi, og hefur
þeim farið fjölgandi með ári
hverju. Eru þessir sjóðir með
tvennum hætti.
Annars vegar eru sjóðir, sem
fengið hafa viðurkenningu hjá
Tryggingastofnun ríkisins. f I
þeirri viðurkenningu felst, að
sjóðfélagar afsala sér og mökum
jsínum rétti til elli-, öronku-,
ekkju. og barnalífeyris almanna-
trygginga, en sjóðirnir skuld-
binda sig til að veita aldrei lægri
bætur en almannatryggingarnar
mundu hafa veitt. Fyrir þetta
afsal bóta lækkar iðgjald sjóð-
félaga til aimannatrygginga um
70%. Sama gildir um nokkra
i lögboðna lífeyrissjóði.
Lífeyrir fyrst tekinn frá 72 ára aldri eða síðar 19.000.00 24.000.00
— — 71 — — 18.720.00 21.600.00
— — — 70 — — 17.640.00 19.200.00
— — 69 — — 16.560.00 17.400.00
— — 68 — — ........ 15.480.00 15.600.00
— — 67 — — 14.400.00. 14.400.00
í öðru lagi er það nýmæli, að [ Hins vegar eru sjóðir, sem
frestun, sem á sér stað eftir 1. ætlað er að veita lífeyri til við-
janúar 1961, kemu rekki aðeins bótar lífeyri almannatrygginga.
Nauöungaruppboð
Það á B/v Júní G.K. 345 sem auglýst var í 4., 6. og
8. tbl. Lögbirtingablajjsins fer fram að kröfu líf-
eyrissjóði togarasjómanna í skipinu sjálfu í Hafnar-
fjarðarhöfn fimmtudaginn 16. marz kl. 14.
Bæjarfógetinn í Hafnarfirði.
Tréten
Harðtex
H. Benediktsson hf.
Sími 38-300
Greiða félagar þeirra áfram fullt
iðgjald til almannatrygginga.
Meðan skerðingarákvæðin voru
enn í gildi, var þessum sjóðum
gert erfitt um vik, þar eð lífeyrir
úr þeim gat gert lítinn sem eng-
an rétt sjóðfélaganna til lífeyris
almannatrygginga. Þetta viðhorf
hefur nú gjörbreytzt.
Á þeirri tilhögun, að Trygg-
ingastofnunin viðurkenni ein-
staka lífeyrissjóði, sem þannig
koma í stað almannatrygging-
anna, eru margir agnúar, enda
er hér um tvö gerólík trygginga-
kerfi að ræða. Fjárhagsgrund-
völlur sjóðanna er sjóðmyndun,
en útgjöld almannatrygginga eru
borin með iðgjöldum og framlög-
um fyrir eitt ár í senn. Þegar
hópur starfandi fólks myndar
sjóð og dregur sig út úr almanna-
tryggingunum, fækkar þeim, sem
standa eiga undir útgjöldum
trygginganna, og iðgjöld til
trygginganna hækka óhjákvæmi-
lega, þar eð útgjöldin lækka ekki
fyrr en að ánatugum liðnum,
þegar sjóðfélagarnir komast á
lífeyrisaldur.
Fyrir sjóðfélagana sjálfa hefur
tiihögunán einnig ókosti. Með
hinum tíðu breytingum á al-
mannatryggingalögunum og
hækkunum bóta geta þeir ekki
vitað, hverju þeir afsala sér.
Þeir, sem ekki geta náð fullum
réttindatíma í sjóðunum, fá
margir hverjir lítið eða ekkert
fram yfir það, sem þeir hefðu
fengið hjá almannatryggingum,
þótt iðgjöld til sjóðanna hafi
verið mun hærri.
Sú skuldbinding, sem hinir
viðurkenndu sjóðir taka á sig, að
veita eigi lægri lífeyri en al-
mannatryggingar, verður einnig
æ þyngri eftir því, sem bætur
almannatrygginga hækka.
Af framangreindum ástæðurn
má ætla, að þeir lífeyrissjóðir,
sem stofnaðir verða í framtíð-
inni, verði allir viðbótarsjóðir
við almannatryggingarnar. Er
þá aðeins þeirri spurningu ó-
svarað, hvort unnt er að breyta
afstöðu þeirra sjóða, sem nú þeg-
ar njóta viðurkenningar. Una
sumir félagar þeirra illa sínum
hag.
Þess má að lokum geta, að
heildarendurskoðun fer nú fram
á almannatryggingalögunum. Er
víst, að þar ber þessi mál á
góma.
SKIPAUTGCRB RIKISINS
Herjólfui
fer til Vestmannaeyja og Horna-
fjarðar á morgun. Vörumóttaka
og farseðlar seldir í dag.
Skjaldbreið
vestur um land til Akureyrar 18.
þ. m. — Tekið á móti flutningi
í dag til Tálknafjarðar, Húna-
flóa- og Skagafjarðarhafna og til
Ólafsfjarðar. — Farseðlar seldir
á föstudag.
Mercedes-Bénz 220, sem nýr
til sölu af sérstökum ástæð-
um.
*
Bíiamiijstöðin VAGIU
Amtmannstíg 2C.
Simi 16289 og 23757.
WALFLUTNINGSSTOFA
Einar B. Guðmundsson
Guðlaugur Þorláksson
Guðmundur Pétursson
Aðalstræti 6, III hæð.
Samstarf Af-
ríku og Evrópu
EVRÓPURÁÐH) hefur nýlega
gefið út bækling, sem. kallast
Europe and Africa (Evrópa og
Afríka). Er þar gerð grein fyrir
áætiunum, sem ræddar hafa ver-
ið og samþykktar á Ráðgjafar-
þingi Evrópuráðsins og varða
framfarir í Afríkiu. Er hér um að
ræða einn mikilvægasta þáttinn
í starfi ráðgjafarþingsins á síð-
ari árum.
f áætlununum er lagt til, að
þegar verði hafizt handa varð-
andi þrjú tiltekin atriði:
1) ' Udirbúning sáttmála um
einkaf jármagn.
2) Stofnun alþjóðlegs trygg-
ingasjóðs til að vernda einkafjár
rnagn gegn tjóni af stjórnmála-
aðgerðum.
3) Aukningu tækniaðstoðar frá
Evrópuríkjum,
Tillögum þessum er beint til
ríkisstjórna þeirra 15 ríkja, sem
eru aðilar að Evrópuráðinu — og
óbeinlínis til ríkisstjórna alira
Afríkuríkja.
í bæklingi Evrópuráðsins kem-
LAUNDROMAT
ÞVOTTAVÉUN
Westinghouse
er einhver
sú fullkomnasta,
sem völ er á.
HAGKVÆMIR
GREIÐSLUSKILMÁLAR
Söiustaðir:
DRÁTTARVÉLAR H.F.
HAfNARSTR/t 11 23 - SÍMI 18395
KAUPFÉLÚGIN
ur fram sú meginskoðun, að það
sé raunhæft og alvarlegt vanda-
mál, sem Evrópuríkin hljóti að
iáta sig varða, hve þróun mála er
skammt á veg komin í Afríku.
Það er mikið hagsmunamál bæði
fyrir Afríku og Evrópu, að í öll-
um löndum Afríku séu ríki, þar
sem félagsmál eru í heilbrigðu
horfi og fólk býr við velmegun
og öryggi. Þar af leiðir, að álf—
urnar tvær verða að taka saman
höndum til að leita að úrræðum.
Með öðrum orðum: Ráðgjafar-
þing Evrópuráðsins leggur til, að
samstarf verði haft um lausn að
kallandi, sameiginlegs vanda-
máls. Er vert að geta þess, að
þetta sjónarmið þingsins hefur
vakið athygli þeirra, sem dóm-
bærastir eru, og hefur stuðning-
ur þeirra þegar komið fram opin-
berlega, t. d. í greinum stjórn-
málafréttaritara beggja vegna
Atlantshafs.
Önnur meginskoðun ráðgjafar-
þingsins er sú, að samskipti
Evrópu- og Afríkuríkja hljóti hér
eftir að grundvallast á samninga-
viðræðum, sem fram fara á jafn-
réttisgrundvelli og af frjálsum
vilja. Þess vegna vill þingið, að
kölluð verði saman ráðstefna
fulltrúa allra ríkja í báðum álf-
unum. í kjölfar hennar gætu
fylgt frekari viðræður, þar sem
skipzt væri á skoðunum í fullri
einlægni.
í stuttu máli má segja, að full-
trúar þj óðþinga „Evrópu hinna
15 ríkja“ vilji leggja sérstaka
áherzlu á hugsjónina um einlægt
og varanlegt samstarf á jafnrétt-
isgrundvelli milli hinna tveggja
meginlanda. í Evrópuráðinu
starfa saman ríki, sem ekki hafa
sömu afstöðu til meginmála á al-
þjóðavettvangi. Sum þessara
ríkja hafa verið nýlenduríki, önn-
ur aldrei átt hagsmuna að gæta
í Afríku. Þetta m. a. ætti að leiða
til þess, að ráðið geti verið ákjós-
anlegur vettvangur til að fjalla
um samstarf Evrópu og Afríku
(Frá upplýsingadeild
Evrópuráðsins)
Flogið með
sjúkling
Þúfum, 10. marz:
FRIR nokkrum dögum veiktist
nemandi í héraðsskólanum 1
Reykjanesi, N-(ís. Ung stúlka,
Jóna Marvinsdóttir Kjarval frá
Arnardal, mun hafa meiðzt í
leikfimi og brákazt eitthva. Var
að hún fékk snert af lömun. Var
Bjöírn Pálsson fenginn til að
fljúga með hana suður. GerSi
hann það samdægurs, og var
hún flutt á spítala í Reykjavík.
Batamerki eru þegar komin
fram, og vonir standa til, að
sjúklingurinn fái fullan bata.
P.P.