Morgunblaðið - 17.03.1961, Qupperneq 10

10
MORGUTS BLAÐIL
Föstudagur 17. marz 1961
Á Eigertindi hinn 12. marz. — Þrír félaganna setjast þreyttir niður á tindinn eftir ofur stranga, 6 daga fjallgöngu, og bíða hins
fjórða, sem enn á nokkra metra ófarna
í SL. VIKU tókst fjórum
fífldjörfum fjallgöngu-
köppum, þrem Þjóðverj-
um og einum Austurrík-
ismanni, að sigrast á bratt
asta og illkleifasta fjalls-
vegg Alpanna, norðurhlið
Eiger-fjalls (rúmlega 4300
m), sem stundum er nefnt
„Mannætan“ eða „Fjall
dauðans“ vegna þess, hvc
m a r g i r f jallgöngumenn
hafa týnt lífi sími í helj-
arhlíðum þess — ef hægt
er að tala um * hlíð, þar
sem hallinn frá lóðréttri
stefnu er víða aðeins um
eða jafnvel innan við 20
gráður.
— i
Þetta er í fyrsta sinn,
sem tekizt hefur að klífa
norðurhlið Eiger-fjalls að
vetri til, og hefur afrek
fullhuganna fjögurra vak-
ið heimsathygli og mjög
mikið verið um það skrif-
að í erlendum blöðum. —
Hið virðulega, brezka stór
blað, „Daily Telegraph“,
birti t.d. ekki aðeins langa
og ýtarlega frétt af fjall-
göngunni, heldur birtist
þar einnig ritstjórnargrein
um afrekið, sem sýnir
vel, hve þetta er talinn
mikill merkisatburður. —
I þessari ritstjórnargrein
segir m.a.:
★ Jafnokar Hillarys
— Það er nsestum lygilegt,
að þessir menn skuli hafa eytt
sex nóttum — kaldir, saman-
kýttir og í sífelldri, yfirvof-
andi lífshættu — í fjallshlíð,
sem virðist algerlega þver-
hnípt á að l'íta, og þó átt næga
orku aflögu til þess að brjót
ast áfram upp á hátindinn.
Nöfn þeirra skulu nú rituð
við hlið Whympers, Mollorys,
Hillarys, og margra annarra,
sem hafa sigrazt á því sem
virtist ósgrandi, og gert hið
ómögulega mögulegt. Þessi
nöfn eru: Hiebler, Almberger,
Mannhardt og Kinshofer . . .
— ★ —
Foringi og ,,heili“ fullhug
anna var hinn 31 árs gamli
Anton (Toni) Hiebler, fæddur
í Austurríki, en nú þýzkur
borgari. Hann er ritstjóri
fjallamannatímaritsins „Berg-
kamerad" í Múnchen. Hinn
,,sterki“ maður leiðangursins
og jafnframt sá yngsti (að-
eins 22 ára) var hins vegar
Andreas Mannhardt, starfs-
maður í sögunarmyllu. Hafði
hann forustu fyrir þeim félög
um alla erfiðustu kaflana. Hin
ir tveir voru Anton Kinshof
er, 27 ára gamall trésmiður
frá Múnchen og Austurríkis-
maðurinn Walter Almberger,
28 ára gamall námamaður.
★ Síðasta nóttin.
Hin sögulega ganga þeirra
upp heljarvegg Eiger-fjalls
tók þá sex daga og sex klst.
Þeir hófu gönguna, skammt
frá fjallahótelinu „Kleine
Scheidegg", kl. rúmlega 4 að
morgni mánudagsins 6. þ.m.
— og náðu hátindinum kl.
10.30 fh. sl. sunnudag. Sex næt
ur urðu þeir að leggjast til
hvíldar á örmjóum hamrasyll
um, samanhnipraðir og bundn
ir með öryggisólum, sem þeir
festu við bergið með traustum
fleygum. Og kuldinn hefir
verið óskaplegur. — Fjöldi
manns dvaldist í Kleine
Scheidegg hótelinu og fylgd
ist með ferðum fjallagarp-
anna. — Einn blaðamannanna,
sem þar var, gaf eftirfarandi
lýsingu af aðstæðunum, þegar
þeir voru að búa sig undir
sjöttu og síðustu nóttina á
fjaliinu:
— Það er svo kalt hér í
Ijósskiptunum, að jafnvel þótt
ég sé klæddur þykkfóðraðri
úlpu, hríðskelf ég svo, að mér
reynist ekki unnt að halda
sjónaukanum stöðugum. Þá
getur maður ímyndað sér,
hvernig það er þarna hátt
uppi í snarbröttum bergveggn
um (þar hlýtur að vera 20
gráðu frost eða meira) — og
mennirnir fjórir verða að
bíða í 14 klst. áður en þeir
geta hugsað sér til hreyfings
á nýjan leik.
— ★ —
Þessi sama bergsylla, sem
fullhugarnir fjórir dvöldust á
síðustu nóttina á fjallinu, var
vettvangur hörmulegs atburð
ar árið 1057. Þá má segja, að
augu alls heimsins hafi beinzt
að þessari syllu, því að þaðan
tókst þá að bjarga ítalanum
Cludio Cordi, eftir að félagar
hans þrír, landi hans Stefano
Longhi og Þjóðverjarnir Noth
durft og Mayer, höfðu hrapað
og beðið mana. Héngu lík
þeirra lengi utan í hamra-
veggnum sem ægileg áminn-
ing um það, hvílík lífshætta
það er að takast á við „Mann-
ætuna“.
★ Óvenjugóðar aðstæður
Eins og fyrr segir, hefir
engum fyrr tekizt að klífa
norðurvegg Eiger-fjalls að
vetri til. Það var sumarið
1938, sem mönnum tókst í
fyijsta sinn að komast upp á
tindinn frá norðri. Síðan hafa
13 leiðángrar náð alla leið
upp — allir að sumri til. Og
18 fjallagarpar hafa orðið
,,Mannætunni“ að bráð, er
þeir reyndu að klífa norður-
vegginn. — Ekki er heldur
víst, að þeir fjórmenningarn-
ir, sem nú hafa sigrað þennan
„bergjötun“ hefðu náð heilir
til byggða, ef veðurskilyrði
hefðu ekki verið alveg óvenju
lega hagstæð. — Þeir, sem
kunnugastir eru á þessum
slóðum, telja það næstum því
einsdæmi, að alla dagana sex,
sem garparnir glímdu við
fjallið, var bjart í lofti og
hægviðri. Segja þeir sjald-
gæft, að meira en einn til
tveir sólarhringar liði svo, að
ekki geri storm og hörkuveð-
ur á fjallinu — enda hefir
verið talað um það sem vegg,
er öll norðanveður í Evrópu
berji á. — Einnig næsta hálfa
mánuðinn á undan hafði veð-
ur verið tiítölulega stillt, en
frost mikið, og hefir það orð-
ið til þess að draga verulega
úr annarri meginhættunni,
sem mætir fjallgöngumönnum
★ Stórfenglegur viðburður
Austurríkismaðurinn Hein-
rich Harrer var einn þeirra
fjögurra fjallagarpa, sem
fyrstir klifu Eiger-tind, árið
1938. Hann var nú í þeim
10.000 manna hópi, sem kom
til Kleine Scheidegg um helg-
ina til þess að horfa á kapp-
ana fjóra ganga síðasta spöl-
inn, — og lét svo um mælt
við einn blaðamannanna
nokkrum mínútum eftir að
þeir náðu tindinum, að þetta
væri stórfenglegur viðburður.
— Þeir hafa unnið glæsileg-
asta afrek, sem hægt er að
vinna hér í Alpafjöllunum að
vetrinum, sagði hann, — og
nú verðá ungir fullhugar, sem
vinna vilja fágæt afrek sér til
frægðar, að leita einhverra
annarra miða. En ef þeir eru
sannir fjallamenn, munu þeir
ekki láta það á sig fá. —
Blaðamaðurinn spurði Harr-
er, hvort hajnn vildi gera
nokkurn samanburð á þessu
afreki og Eiger-göngu hans
sjálfs og félaga hans. Hinn
reyndi fjallagarpur svaraði:
— Það, sem ég undraðist mest,
var það, að þær hindranir,
sem voru okkur erfiðastar,
virtust ekki standa verulega
í vegi fyrir þeim. — Til þessa
hefir engri tilraun (til að
klífa fjallið) verið lokið í svo
góðu veðri, sagði Harrer enn
fremur. — Enginn hefir áður
náð tindinum, án þess að hafa
lent í stormi eða einhvers
konar óveðri á leiðinni, jafn-
Framh á bls. 14.
' v „. ..............
Fjallakapparnir fjórir klífa jökulvegg oian„
hættulegasta kafla leiðarinnar, þar sem veggurmn ris uær alveg
glerhálu hjarninu, er lítil von um Iíf.
-i eru þarna á einum
looréttur. Ef fótur skrikar 4