Morgunblaðið - 21.03.1961, Blaðsíða 13

Þriðjudagur 21. marz 1961
M OR CT’nnr 4fíiQ
13
Að verja líf
sitt og frelsi
FLESTIR þeir, sem einhverju
sinni hafa dvalið í sveit, hafa
tekið eftir því, með hversu mik-
illi áfergju hvolpar semja sig
að háttum hinna stærri hunda.
Sé hvolpur innan dyra, en eldri
hundur utan, bregzt það ekki,
að í hvert sinn, sem hinn eldri
finnur hjá sér hvöt til að gelta
að vegfarendum, er eins og
hvert það hljóð, sem hann rekur
upp, bergmáli í hvolpinum. Sá
litli setur allan sinn metnað í
að gelta með sama ofsa og hinn
stærri, eins og hann telji allt
álit sitt í augum málsmetandi
hunda þar undir komið, að hann
geti sýnt af sér a. m. k. jafn-
mikinn dólgshátt og hinn stærri.
Slíkar minningar vakna gjarn-
an hjá manni þessa síðustu daga,
er hinir rauðu hvolpar hérlendis
hefja gelt mikið að manni, sem
hefur það eitt til saka unnið
að hafa barizt fyrir frelsi föð-
urlands síns á hættustund — og
því miður árangurslausri bar-
áttu. Sýnilegt er af ofsa hvolp-
anna, að nú liggur mikið við —
og nú verði sóma þeirra ekki
við bjargað hjá bolabítunum
austan við þilið, nema þeir
sýni af sér ennþá meiri grimmd
og ofstopa, en þeir hafa viðhaft
fram til þessa.
Einræðisvargar þurfa alltaf að
hafa eitthvað til að hata og
ofsækja, eitthvað til að drepa,
einhverja til að kenna um allt
það, sem aflaga hefur farið í
heiminum. Kommúnistar í Rúss-
landi völdu sér eignastéttirnar,
„auðvaldið“, og kirkjuna, naz-
istar í Þýzkalandi völdu sér
Gyðinga, og hvolparnir hér hafa
bæði fyrr og nú valið sér þá
menn, sem komizt hafa lifandi
úr klóm kommúnismans og leit-
að sér friðlands hér. Mörgum
mun enn í fersku minni, með
hvílíkum ofsa kommúnisti einn
steypti sér yfir menntamann frá
Litháen, er hér hafði setzt að,
einhvern prúðasta og meinlaus-
asta mann, sem sézt hefur í
þessu landi, fyrir það eitt, að
hann fékkst ekki til að þakka
Rússum fyrir að hafa gleypt í
sig föðurland hans.
Nú er það enn flóttamaður frá
Eystrasaltslöndunum sælu, sem
einræðispeðin hér hafa valið sér
til að ofsækja. Og sakirnar, sem
á hann eru bornar, eru ekki aðr-
ar en þessar: Hann barðist fyrir
frelsi ættjarðar sinnar. Með öðr-
um orðum: hann aðhafðist ná-
kvæmlega hið sama og and-
spyrnuhreyfingin í Noregi, Dan-
mörku, Hollandi, Frakklandi og
öllum . þessum löndum, sem
kramin voru undir járnhæli ein-
ræðisins á stríðsárunum. Hing-
að til hef ég engan mann heyrt
saka þessa föéurlandsvini um
glæpi, aftur á móti heyrt menn
keppast við að bera á þá lof
fyrir hetjudáðir — jafnvel hæla
þeim fyrir að hafa komið svo
og svo mörgum nazistum fyrir
kattarnef. Kommúnistar hér
kalla Eðvald Hinriksson mann-
drápara og glæpamann. Mér er
vitanlega allsendis ókunnugt um,
hvort einhverjir landráðamenn
eistneskir eða landræningjar úr
liðsveitum nazista eða kommún-
ista hafa fyrir hans tilstilli hald-
ið í fyrra lagi á fund lærimeist-
ara síns i neðra, en jafnvel þótt
svo hefði viljað til, sé ég ekki,
að hann sé ámælisverðari fyrir
það en fyrrnefndir frelsisvinir
undirokuðu landanna. Það er
heilög skylda hvers manns að
verja föðurland sitt og þjóð
sína, forða henni frá undirokun
og tortímingu ef unnt er, jafn-
vel þótt sú barátta kunni að
kosta mannslíf. Þegar svo fer,
er það árásaraðilinn, sem ber
ábyrgðina á hinum týndu manns
lífum, en ekki hinn, sem gerir
það eitt að verja líf sitt og
frelsi. Og hverjum dettur í
hug, að Eistland hafi ráðizt á
Rússlapd eða Þýzkaland að
fyrra bragði?
Umræddur flóttamaður hefur
dvalið hér í ein fimmtán ár, er
mér tjáð, hefur fengið íslenzkan
ríkisborgararétt, er kvæntur ís-
lenzkri konu og á með henni
mannvænleg böm. Mér er einn-
ig sagt, að hann leysi vel af
hendi öll störf sín hér og hafi
allsstaðar komið sér vel hjá al-
mennilegu fólki. Og upp á hvað
höfum við þá að klaga? Er
nokkur ástæða til þess, að við
förum að hjálpa Rússum í þeirra
endalausu sláturtíð? Hvað varð-
ar okkur um „réttarrannóknir"
þeirra manna, sem engin lög
eða mannréttindi virða, nema
þegar þeim sjálfum hentar, og
víla ekki fyrir sér að leggja
fram falsskjöl, leiða ljúgvitni og
dæma á þeim forsendum til
dauða alsaklausa menn, sem
þeim leikur hugur á að losna
við? Sé það rétt, að maður þessi
hafi reynzt hinu nýja föður-
landi sínu góður sonur, er því
skylt, og vonandi ljúft, að veita
honum fulla vemd og láta orða-
skak ofbeldishunda og mann-
orðsþjófa, erlendra jafnt og
innlendra, sem vind um eyrun
þjóta.
Og verum þess minnugir, að
það eru ekki þeir flóttamenn,
er undan hafa komizt morðvél-
um einræðisaflanna, sem okkur
stafar mest hættan af, heldur
þær nöðrur, sem við kappölum
við okkar eigið brjóst. Það er
ekki nóg að berjast við komm-
únismann með orðum einum;
hann hefur velt þyngra hlassi
en því. Yið verðum einfaldlega
að hætta því dekri við þessa
ofbeldisstefnu, sem hér hefur
viðgengizt áratug eftir áratug,
og skipa henni þar til sætis,
sem henni hæfir. Eins og það
er heilög skylda hvers manns
að verja föðurland sitt, ætti það
að vera heilög skylda hvers lýð-
ræðisþegns að verja lýðræðið,
hverju sem til þarf að kosta. Ef
við áttum okkur ekki á því
heldur fyrr en seinna, er ekkert
liklegra en börnin hans Eðvalds
Hinrikssonar éigi eftir, ásamt
börnunum okkar, að upplifa
sömu skelfingarnar og dundu
yfir hann — að berjast gegn
ofbeldinu fyrir frelsi föðurlands-
ins — bíða ósigur og verða að
flýja eitthvað út í heiminn í leit
að nýju föðurlandi.
Torfi Ólafsson.
Kuldaleg
góuveðrátta
á Ströndum
GJÖGRI, 17. marz. — Hér hefur
verið leiðinleg veðrátta alla gó-
una, kuldar og stormar og í gær
og í dag hefur verið norðaustan
bylur. Fé er allt á fullri gjöf og
eiginlega hefur ekki verið hægt
að róa í þrjár vikur.
Eyrarbræður lögðu hákarlalínu
fyrir hálfum mánuði en þeir hafa
lítið fengið, þá sjaldan hefur gef-
ið, svo þeir gætu vitjað um hat'.a.
— Regína.
Tímastýrð
umferðaljós
Á GATNAMÓTUM Hverfis-
götu og Snorrabrautar voru
menn í vikunni að vinna að
því að setja upp umferðarljós,
en þau hafa ekki verið þarna
áður. Einnig er búið að koma
upp staurum fyrir ný um-
ferðarljós á gatnamótum
Laugavegar og Nóatúns og
komin eru til landsins ljós,
sem setja á upp á gatnamótum
Laugavegar og Klapparstígs
og Tryggvagötu og Kalkofns-
vegar.
Þessi Ijós verða að því leyti
frábrugðin þeim sem fyrir
eru í bænum, að þau verða
tímastýrð, kvikna ekki fyrir-
áhrif skynjara, að því er Guð
mundur Pétursson tjáði Mbl.
Verður tímastillingin miðuð
við hina ýmsu tima dagsins og
umferðina, sem þá er.
Einnig er ætlunin að taka
grænu og rauðu ljósin úr
sambandi á þeim tímum sem
umferðin er minnst, til að
tefja ekki vegfarendur og
hafa í staðin gul blikandi Ijós.
Þá gilda sömu umferðareglur
á þessum hornum og þegar
engin umferðárljós eru þar.
(Myndina tók Sv. Þormóðs) l
Fjölsótt árshátíð
Skjaldar
Stykkishólmi, 5.
marz.
ÁRSHÁTÍÐ Sjálfstæðisfélagsins
Skjöldur í Stykkishóln.i var hald
in í samkomuhúsinu þar laugar-
dagskvöldið 4. marz s.l. Var þar
mikið fjölmenni samankomið og
fór hátíðin eins og alltaf áður
sérstaklega vel fram og félaginu
og þeim sem undirbjuggu hana
til verðugs sóma. Hófst hún með
sameiginlegu borðhaldi.
Haraldur Jónasson formaður
félagsins setti hátíðina en kynnir
kvöldsins var Magnús Ó. Jónsson
bifreiðastjóri. Tvöfaldur kvar-
tett undir stjórn Víkings Jóhanns
sonar söng og Bryndís Jónsdóttir
og Þórhildur Pálsdóttir sungu
með gítarundirleik. Þá var
keppni í ræðumennsku sem
Ólafur Guðmundsson sveitar-
stjóri stjórnaði og spreyttu 5
ræðumenn sig á margvíslegu efni
og var þeim fyrirmunað að segja
eitt sérstakt orð, annars voru
þeir úr leik. Einnig stjórnaði
Ólafur spurningaþætti.
Ræðumaður kvöldsins var Sig-
urður Ágústsson alþm., en hann
og frú hans komu um daginn úr
Reykjavík til að sitja fagnað
þennan. Minntist hann mjög á
landhelgismálið og þá sigra sem
unnizt hefðu í því og var máli
hans vel fagnað.
A að löghelga
barsmíðar?
FYRIR nokkru voru tveir Ne-|
andertalsmenn leiddir upp á pali
suður á Floridaskaga, annar hvít-
ur, hinn þeldökkur. Börðu þeir
hvor annan, þar til annar féll í
rot. Sagt er að tekjur af þessari
sýningu á ruddamennsku hafi
gefið milljónir í aðra hönd
Þessi atburður hefur gefið til-
efni til þess, að einhver öfl telja,
að nú sé tímabært, að Alþingi
felli úr gildi einhver skynsam-
legustu lög, sem sett hafa verið
í þessu landi: Bann gegn þeirri|
tegund ruddamennsku, sem af
misskilningj hefur hlotið nafnið
hnefa-„leikar“. Það vildi svo til,
að á Alþingi var alger samstaða
um þessa lagasetningu, þing-
mönnum til mikillar sæmdar og
verðugs hróss, enda varð ‘af
þessu meiri og. betri landkynn-
ing fyrir ísland en vitað er um
í háa herrans tíð.
Sl. sunnudag eru nokkrir menn
til kvaddir í Morgunblaðinu að
bera vitnj um það, að sjálfsagt
sé að lýsa þessa ruddamennsku
lögmæta á ný. Röksemdir þeirra
eru í stuttu máli þær, að menn
geti meitt sig við iðkun fleiri
íþróttagreina. Þessi malflutning
ur er vitanlega út i hött. Það er
rétt, að menn geta fótbrotnað á
skiðum, nefbrotnað í knatt-
spyrnu og gengið úr liði í glímu.
En þegar slíkt kemur fyrir, er
það óhapp. Aftur á móti er það
þáttur í sjálfri hnefa-„leika“-
keppninni að berja mann nið-
ur. Það er sem sé ekkj óhapp eða
óviljaverk, ef maður er rotaður
og borinn burtu rænulaus í bar-
smíðakeppni heldur snilldarlega
af sér vikið.
Hver viti borinn maður sér,
að slíkar „röksemdir" fá ekki
staðizt. Hitt er öllu furðulegra,
sem fram kemur í viðtali við
sjálfan yfirlögregluþjón bæjar-
ins Erling Pálsson, hinn mæt-
asta mann, er hann lætur hafa
þetta eftir sér: „Gott er líka,
að menn kunni að verja sig, en
það læra þeir í hnefaleikum".
Eigum við, venjulegi-r borgarar,
að trúa því, að menn geti ekki
gengið óhultir um götu Reykja-
víkur án þess að „kunna að verja
sig“? Eg hélt, að starf lögregl-
unnar í siðuðu þjóðfélagj væri j
meðal annars það, að verja borg I
arana gegn árásum ofbeldis-
manna? Það er býsna primitivit
þjóðfélag, ef menn þurfa að æfa
einhverja sérstaka slagsmálatil-
burði til að verja sig.
Annars skiptir það í sjálfu sér
minstu máli þótt einn hnefaleika
maður roti annan. Það er þeirra
mál, og þjóðfélagið stendur jafn
rétt eftir sem áður. En það er
mál okkar allra, ef það skal talið
íþrótt að berja fólk. Barsmíðar
og kennsla í barsmíðum miðar
áð því einu- að gera menrj að
meiri ruddum, — líkamsárásir í
formi hnefaleika eru til þess eins
að „brútalísera“ menn. Það er
vafalaust þetta sjónarmið, sem
vakti fyrir hinu háa Alþingi, er
það bannaði þennan ósóma.
Við þessar línur vihlj ég að
eins bæta þessu: Það var ekki
fyrr búið að banna hnefaleika,
en íþróttafélag eitt hér í bæn-
um tók af kappi að auglýsa I
kennslu í „júdó“, stór-háskalegri
íþrótt sem upprunnin mun vera
austur í Japan og hefur það með i
al annars til síns ágætis að- þeir, |
sem leiknir eru í henni, geta í
snarkasti beinbrotið menn eða
gengið frá þeim að fullu og öllu.
Vera má, að „júdó“ sé þáttur í |
því að „kunna að verja sig“ En
með leyfi að spyrja: Gegn hverj
um ber slíka nauðsyn til að
verja sig? Eg spyr máske eins
og barn, en aldrei hefi ég orðið
þess var, að ekki sé ó'iætt að
ganga um götur höfuðstaðar hins
unga íslenzka lýðveldis, sáttur
við Guð og menn, í fullkomnu
andvaraleysi.
fslendingar eru friðsamir menn
og yfirleitt bezta fólk. Það er al-
gjör óþarfi að kenna þeim bar-
smíðlar eða önnur fantabrögð.
Það er ekki aðeins óþarfi, það
er siðleysi, villimennska.
Thorolf Smith.
Vísitalan 104 stig
SAMKVÆMT skýrslu Hagstofu
fslands var vísitala framfærslu-
kostnaðar 1. marz 1961 104 stig'.
Og hefur haldizt óbreytt frá 1.
febr. sl. Hinir ýmsu liðir t. d.
vörur, þjónusta, opinber gjöld o.
fl. eru allir óbreyttir frá 1. febr.
Að lokum söng Árni Helga-
son nýjar gamanvísur. Síðan
var stiginn dans.
Kristján Bjartmars fyrrum
oddviti var heiðursgestur árs-
hátíðarinnar, enda varð hann 75
ára þennan sama dag. Ávarpaði
Sigurður Ágústsson alþingis-
maður afmælisbarnið. Færði
hann Kristjáni þakkir fyrir
störf hans í þágu kauptúnsins
og í þágu Sjálfstæðisflokksins
og hátíðargestir hylltu Kristján
í lok ræðu alþingismannsins.
«$» «$» ♦*♦ ♦♦♦ «$» ♦♦♦ ♦♦♦ ♦<
ÚRSLIT í 6. umferð sveitakeppni
meistaraflokks hjá Bridgefélagi
kvenna urðu þessi:
Sveit Sigríðar Ólafsdóttur
vann sveit Þorgerðar Þórarins-
dóttur 39:33 4—0.
Sveit Dagbjartar Bjarnadóttur
vann sveit Sigríðar Jónsdóttur
54:44 4—0.
Sveit Eggrúnar Arnórsdóttur
vann sveit Ástu Flygering 61:21
4—0.
Sveit Elínar Jónsdóttur vann
sveit Guðrúnar Einarsdóttur
78:49 4—0.
Sveit Laufeyjar Þorgeirsdóttur
vann sveit Júlíönu Isebarn.81:38
4—0.
Úrslit í 7. umferð.
Sveit Þorgerðar vann sveit
Elínar 73:29 4—0.
Sveit Sigríðar Ó. vann sveit
Sigríðar J. 55:33 4—0.
Sveit Dagbjartar vann sveit
Ástu 58:52 4—0.
Sveit Júlíönu vann sveit Egg-
rúnar 60:54 4—0.
Sveit Laufeyjar vann sveit
Guðrúnar 66:29 4—0.
Að sjö umferðum loknum er
staðan þessi:
1. sveit Dagbjartar 20 stig
2. — Laufeyjar 20 —
3. — Eggrúnar 19
4. — Sigríðar Ó. 19 —
5. — Eiinar 15 _
6. — Júlíönu 16
7. — Ástu 10
8. — Sigríðar 9 —
9. — Þorgerðar 5 —
10. — Guðrúnar 5