Morgunblaðið - 20.05.1961, Blaðsíða 13
Laugardagur 2Ö. maí 1961
MORGVNBLAÐtD
13
«x*<
Hvernig við
fyrir í skóginum
EFTIRFARANDI grein er rit-
uð af Dr. Albert Schweitzer
— hinrum mikla mannvini,
heimspekingi og tónlistar-
manni, sem helgað hefur líf
sitt boöun kristinnar trúar og
lækningu sjúkra í frumskóg-
um Afríku. Hér segir Dr.
Schweitzer frá þ-ví hvernig
svarti söfnuöurinn hans hlýðir
á prédikun.
—★—
Ég prédika hvern sunnudags
morgun í trúboðsstöðinni
minni í Lambarene, í frönsku
Mið-Afríku, og kristnum
manni í siðmenntuðu þjóðfé-
lagi kæmi að öllum líkindum
bæði ræðan og athöfnin dálítið
undarlega fyrir sjónir.
Margir í söfnuði mínum vita
alls ekki neitt um kristindóm
og kristna trú. Þeir eru verka-
menn, sem komið hafa langt
innan úr landi og hafa aldrei
fyrr hlustað á trúboða. Brátt
fara þeir heim aftur, til þess
að kaupa sér konu og kvæn-
ast, en ef þeir flytja eitthvað
af fagnaðarboðskap mínum
heim með sér, þá hefur mér
tekizt að gróðursetja frækorn.
Sjúklingar og félagar þeirra
koma hægt til trúboðsstöðv-
arinnar og setjast í forsæluna
milli skálanna. Eg byrja að
leika á lítið, færanlegt harm-
óníum og þeir kristnir menn,
sem viðstaddir eru, syngja
söng. Söfnuðurinn minn get-
ur ekki sungið, þar sem hann
samanstendur nær einvörð-
ungu af heiðingjum sem tala
sex ólíkar málýzkur.
Tveir túlkar endurtaka
hvert orð sem ég segi. Eg
krefst þess ekki að áheyrend-
ur mínir sitji hljóðir og hreyf-
ingarlausir. Þeir kveikja elda,
sjóða mat, þvo börn sín og
gera við fiskinet sín. Eg læt
það jafnvel óátalið þótt ein-
hver áheyrandinn noti tæki-
færið og leggi höfuðið í kjöltu
félaga síns og láti hann leita
lúsa í hári sínu, vegna þess
að ávítur myndu einungis
raska hinni hátíðlegu alvöru
augnabliksins. Og, þrátt fyrir
allt þetta, er guðsþjónustan
mjög hátíðleg, sökum þess að
verið er að boða guðsorð fólki,
sem heyrir það nú í fyrsta
sinn.
Eg verð að gæta þess vel að
hafa ræður mínar sem einfald
astar. Áheyrendur mínir kann
ast ekkert við Adam og Evu,
ættfeðurna, ísraelsþjóðina,
spámanninn Móses, lögmálið,
Fariseana, Messías eða postul-
ana.
Sem texta vel ég mér til-
vitnun og bæti við hana einni
eða tveim líkingum, eða sögu
úr Ritningunni, sem skýrir til-
vitnunina. Umfram allt reyni
ég að forðast þá freistingu,
■— sem þeim mönnum er við
heiðingja talar, hættir við að
falla fyrir — að „prédika
Lögmálið". Það er erfitt að
vitna ekki í hin tíu boðorð,
þegar fagnaðarerindið er boð-
að, því fólki sem iðkar jöfn-
um höndum lygar, þjófnað og
siðleysi.
Eg reyni að vekja hjá þeim
þrá eftir friði við Guð. Þegar
ég tala um muninn á eirðar-
lausu og friðsælu hjarta, þá
vita hinir villtustu af villi-
mönnunum mínum hvað átt
er við. Og þegar ég lýsi Jesú,
sem Honum er flytur manns-
hjartanu frið, þá skilja þeir
Hann.
Til þess að gera mig skilj-
anlegan verð ég að gæta þesc
að tala eins hlutstætt og ég
frekast get. Þannig nægir t.d.
ekki að segja frá spurning-
unni, sem Pétur lagði fyrir
Jesú — hvort maður ætti að
fyrirgefa bróður sínum sjö
sinnum. — Eg verð að taka
dæmi úr lífi Svertingjanna
sjálfra og gera þeim þannig
skiljanlegt, hvað það merki
að fyrirgefa sjö sinnum á dag.
f prédikun, sem ég flutti ný-
lega, sagði ég m.a.:
„Þú ert nýrisinn úr rekkju
þegar til þín kemur maður
sem er kunnur fyrir vonzku
og smánar þig. Vegna þess að
Jesús segir að maður eigi að
fyrirgefa, þegir þú, í stað þess
að hefja deilur við hann.
„Seinna étur geit nágrannans
bananana, sem þú ætlaðir að
hafa til hádegisverðar. í stað
þess að ráðast á hann með
illindum, segir þú honum blátt
áfram, að það hafi verið geit-
in hans og mælist til þess að
hann bæti þér upp bananana.
En ef hann neitar því, þá ferð
þú rólegur leiðar þinnar og
minnist þess hvernig Guð læt-
ur svo marga banana vaxa á
ekrunni þinni, að þú þarft
ekki að gera þér neinar á-
hyggjur út af þessum fáu sem
geitin át.
Maðurinn, sem fór þennan
sama dag með tíu skeppur af
banönum á markaðinn fyrir
þig, til að selja þá, skilar þér
aðeins peningum fyrir níu
skeppur. Þú segir að það sé
of lítið, en hann heldur því
fram, að þú hafir mistalið og
aðeins látið sig fá níu skepp-
Dr. Albert Schweitzer
ur. Þú ert að því kominn að
hrópa í reiði þinni, að hann sé
lygari, en svo minnistu þess
hve margar lygar, sem þú einn
þekkir, guð verður að fyrir-
gefa og þá gengurðu hljóðlega
inn í kofann þinn.
Þegar þú kveikir eld, verð-
urðu þess var, að einhver
hefur tekið talsvert að viðn-
um, sem þú sóttir inn í skóg-
inn í gær. Aftur knýrðu hjarta
þitt til fyrirgefningar og gerir
enga tilraun til að finna þjóf-
inn og klekkja á honum.
Um kvöldið, þegar þú ætl-
ar að fara að hætta vinnu
þinni á ekrunni, tekurðu eftir
því að einhver hefur tekið.
góða hnífinn þinn og skilið
annan eftir, gamlan og skörð-
óttan. Þú veizt hver gerði það,
vegna þess að þú þekkir hníf-
inn.
Þá hugsarðu sem svo, að úr
því að þú sért búinn að fyrir-
gefa fjórum sinnum, getirðu
gert það fimm sinnum. Enda
þótt margt óþægilegt hafi kom
ið fyrir þennan dag, ertu samt
glaður og ánægður. Hvers
vegna? Vegna þess að hjarta
þitt hefur fyllst fögnuði við
það að gera vilja Jesú Krists.
Seinna um kvöldið, þegar
þú ætlar að skreppa út á ána
og fiska, er blysið þitt horf-
ið. Reiðin ólgar í brjósti þínu,
þér finnst þú hafa fyrirgefið
nóg í dag og ásetur þér að
sitja um þrjótinn, sem fór í
veiðiferð með blysið þitt. En
enn einu sinni hlýðnast hjarta
þitt boðum Jesú Krists. Þú
gengur niður á árbakkann
með blys sem þú fékkst lán-
að hjá nágranna þínum.
Þar uppgötvar þú að bátur-
inn þinn er horfinn. Einhver
hefur farið til fiskjar á hon-
um. Þú felur þig á bak við
tré og ásetur þér að hirða
allan fisk bátsþjófsins, þegar
hann kemur að landi og kæra
hann sjálfan fyrir yfirvöldun-
um. En á meðan þú bíður,
fer hjarta þitt að tala. Aftur
og aftur endurtekur það þau
orð Jesú, að Guð geti ekki
fyrirgefið okkur syndir okkar,
ef við fyrirgefum ekki með-
bræðrum okkar. Aftur verður
Jesú herra þinn og stjórnandi.
í ljósaskiptunum, þegar mað
urinn kémur loks að landi og
fellur til jarðar óttasleginn
við komu þína, lemur þú hann
hvorki né skammar, heldur
segir honum, að Jesú knýi
þig til að fyrirgefa honum og
láta hann fara í friði. Þú krefst
þess ekki einu sinni að fá
fiskinn.
Nú ferð þú heim, ánægður
og hreykinn, vegna þess að
þér hefur tekizt að fyrirgefa
sjö sinnum. En ef Jesú kæmi
þennan sama dag til þorpsins
þíns og þú gengir fram fyrir
Hann og væntir þess að Hann
hrósaði þér, þá myndi Hann
segja við þig, eins og Hann
sagði við Pétur, að sjö sinn-
um væri ekki nóg, — að þú
yrðir að fyrirgefa sjö sinnum
aftur og aftur og aftur og
mörgum sinnum oftar, svo að
Guð geti fyrirgefið þér hinar
mörgu syndir þínar“.
Eg sé það á andlitum safnaS
arfólks míns, hve snotið það
er af því, sem það heyrir. Og
í lok prédikunarinnar læt ég
þá spenna greipar, meðan ég
les hægt stutta, óundirbúna
bæn. Lengi á eftir „amen“ eru
höfuð beygð niður að spennt-
um greipum. En þegar mildir
tónar orgelsins rjúfa þögnina,
líta allir upp. Þeir $itja heyf-
ingarlausir, unz síðasti tónn-
inn er hljóðnaður. Um leið og
ég fer, rís fólkið mitt á fæt-
ur . . .
(Einkaréttur Mbl.
, Singer).
'
lluti af Laugardalstrjá-
garðinum opn-
aöur í sumar
Ýmsar umbætur í bæjargorðumim
áformaðaj
VIÐ erum alveg önnum kafnir,
inú verður að gera allt á þrem
vikum, sagði Hafliði Jónsson,
garðyrkjustjóri, er fréttamaður
Iblaðsins hitU hann fyrir
nokkru. Spurningunni um
Iþað hvort gróðurinn væri ekki
óvenj usnemma á ferðinni, svar-
»ði hann þannig, að öll undan-
farin ár hefði hann verið óvenju
®nemma, svo erfitt vseri að segja
wm hvað væri óvenjulegt. Ann-
ers teldi hann sig aldrei nægi-
lega öiruggan fyrir veðrinu, til að
fara að planta út í almennings-
garðana fyrr en um mánaðar-
mótin maí og júní.
— Ég veit þó ekki hvað gert
verður 1 þetta sinn vegna Ólafs
Noregskonungs, sagði Hafliði. —
Ef okkur lízt vel á veðrið, reyn-
um við að fagna honum með
hreinu hlaði.
Hafliði sagðist vera með um
100 þús. plöntur í ár, sem væri
svipað magn og í fyrra. Nú, eins
og alltaf, væru innan um ný af-
brigði og alltaf væru reyndar
nokkrar nýjar tegundir.
Grasfletir skemmdir.
Hafliði sagði að laufgun trjáa
væri nú langt á veg komin í bæn-
um, og væri það fyrr en venju-
lega, enda aldrei klaki í jörðu
í vetur. f vor ber minna á spjöll
um á trjánum í bæjargörðunum
en í fyrravor.
Aftur á móti hefur vorblíðan
orðið til þess að unglingar hafa
freistast til að leika knattspyrnu
á grasvöllum, sem hafa látið mjög
á sjá.
Eins eru ræktuðu svæðin á
Öskj uhlíðinni víða illa farin eftir
|1 ófaspark reiðmanna. Það er visst
I tímabil á vorin, þegar allir verða
að taka tillit til þess hve við-
kvæmir grasblettirnir eru, sagði
Hafliði. Það kostar okkur stórfé
að verða alltaf að lagfæra þetta.
Grasflöt í Bústaðahverfi er líka
dálítið illa leikin eftir fyrsta vet
urinn. Og það hefur valdið okkur
vonbrigðum. Við gerðum okkur
vonir um það í fyrrasumar að
þarna tækist vel að rækta vegna
þess að fólkið virtist hafa áhuga
fyrir þessu. En það hefur ekki
dugað. Jafnvel hafa bifreiðar ekið
yfir trjábeðin í vetur, og nú verð
ur að endurplapta í mörg þeirra.
Þá eru skólalóðirnar vandamál. í
rauninni þyrfti að koma á
kennslu í umgengni um gróður í
skólanum.. Girðingin kringum
tjábeltið við Tjörnina hefur hlíft
því í vetur. En Menntaskólabrekk
an er illa farin.
I.eiktæki í Mæðragarðinum.
Aðspurður um það, að hverju
væri helzt unnið í bæjargörðun
um, nefndi Hafliði Mæðragarðinn
við Lækjargötuna. Á honum hafa
verið gerðar miklar umbætur og
plantað í hann fleiri trjám.
Þar á líka að koma fyrir leik-
tækjum, svo að börn er bíða eft-
ir strætisvögnum með foreldrum
sínum geti leikið sér á meðan.
Einnig er ákveðið að gera nú
einhverjar umbætur á Landakots
túni, þó erfiðlega gangi að láta
fólk nota gangstígana þar. A.m.k.
verður í sumar sett blómabeð
meðfram allri Túngötunni.
Þá á að planta trjábelti við
Miklubrautina milli Stakkahlíðar
og Lönguhlíðar og bæta trjám inn
í eyðurnar í Tjarnargarðinum.
Einnig á að planta samkvæmt
teikningu við Mæðraheimilið og í
Laugardalstrjágarðinum fara
fram trjáflutningar.
Hafliði kvaðst gera sér vonir
um að geta opnað hluta af Laugar
Á Hvítasunnudag kemur
höfundur Kardemommubæj
arins Thorbjörn Egner til
landsins í boði Þjóðleikhúss-
ins og verður viðstaddur
síðustu sýninguna á Karde-
kommubænum. Þetta er 74.
sýningin á leiknum og hefur
verið mjög mikil eftirspurn
eftir aðgöngumiðum enda
munu færri fá miða en vilja.
dalstrjágarðinum fyrir almenning
í sumar. Og að í sumar verði byrj
að á því að koma þar upp plöntu-
safnsgarði með útlendum jurtum,
er söfnun íslenzkra jurta bíði
grasagarðs. Yrði þetta fyrsti vís
ir að slíkum garði í Reykjavík, en
garðurinn á Akureyri er þannig
upp byggður.
Þetta voru helztu framkvæmd
irnar sem Hafliði nefndi að áform
aðar væru í bæjargörðunum í
sumar. i
Egner mun dvelja hér á
landi í nokkra daga kjnnast
landi og þjóð. Hann er allra
höfunda vinsælastur hjá
yngri kynslóðinni um þess-
ar mundir.
Myndin er af höfundi
Kardemommubæjarins börn
um hans Anne og Harold
og kettinum Hassan.