Morgunblaðið - 25.06.1961, Blaðsíða 2

2
MORGVISBLAÐIÐ
Sunnudagur 25. júní 1961
Skipin eru bundin við bryggju. Hin dýrmætu atvinnutæki
þjóðarinnar eru kyrrsett, þótt enginn sjómaður sé í verkfalli.
— Viljum vinna
Framh. af bls. 1
Sigurður Þórðarson starfsmað-
ur Reykjavíkurbæjar sagði að
allir, sem ekki væru staurblindir
kommúnistar, myndu geta fellt
sig við að samþykkja sömu kjör
og sámið var upp á í Hafnarf-
firði.
SJÓNARMIÐIÐ BREYTT.
Halldór Runólfsson verkamað-
ur hjá Reykjavíkurbæ telur «0
marglr verkamenn, sem annars
íylgja stjórn Dagsbrúnar að mál-
um, myndu vilja fallast á Hafn-
arfjarðarlausnina. Hins vegar
eiga kömmúnistar stóran hóp
manna í Dagsbrún, sem fylgir
stjórninni til hvaða verks, sem
hún vill, og samþykkja það, sem
þeim er sagt. Sjónarmiðið er
áreiðanlega breytt frá því, sem
var við allsherjaratkvæðagreiðsl-
una um 6 prósentin.
Þá óttast menn að, ef nú verð-
ur samið um hækkun eftirvinnu-
álags muni menn missa þá eftir-
vinnu, sem þeir hafa haft og þýð-
ir það beina kjararýrnun. Þessa
eru dæmi í Kópavogi. Þar hefir
þegar verið samið, en eftirvinnan
skorin niður. Baráttuatriði verka
manna nú er ekki stytting vinnu-
tímans.
Guðmundur Sigurjónsson hinn
skegleggi baráttuim. frjáishuga
verkamanna kvað lítið hægt um
þetta að segja á þessu stigi máls-
ins. Menn væru vart búnir að
átta sig til fulls á þessu ennþá.
En þeir munu fljótlega sjá hvaða
skollaleikur þetta er. Þetta er
ekki lengur kjarabarátta heldur
pólitísk togstreita. Það gefur líka
MBL. leitaði sér í gær upp-
lýsinga um það, hvar í nánd
við Reykjavík benzín væri
fáanlegt — og kom í ljós, að
norðan Botnsár í Hvalfirði
er ennþá afgreitt benzín á
alla bíla sem óskað er. Á Suð
urnesjum og fyrir austan
f jall munu birgðir hins vegar
vera á þrotum.
Benzín til afgreiðslustöðva á
slóðunum fyrir norðan Botnsá
frá Akranesi, þar sem Olíufélagið
(h.f. Esso) hefur birgðastöð, og
ennfremur úr Borgarnesi, en þar
hafa Olíuverzlun íslands og
Skeljungur aðsetur. Munu tals-
verðar birgðir vera fyrir hendi
á þessum stöðum, og því nóg
benzín að fá.
Ekkert benzin í Hafnarfirði
Nær Reykjavík en þetta mun
benzín ekki vera aígreitt, nema
samkvæmt undanþágum, sem
„Dagsbrún" og Vinnuveitenda-
samband íslands koma sér sam-
an um. í gær voru uppi hér í bæn
um bollaleggingar um, að e. t. v.
ástæðu til að ætla, að misnota
eigi sjóðinn í pólitískum tilgangi,
að nálægt honum mega ekki aðr-
ir koma en stjónendur Dagsbrún
FÁUM VH) EKKI BULLNDI
DÝRTÍÐ?
Jón Arason starfsmaður hjá
Eggert Kristjánssyni vill' láta
semja tafarlaust. En hann spurði
í leiðinni hvort við fengjum ekki
yfir okkur bullandi dýrtíð við
þessa hækkun. Sé það ekki hug-
myndin þá er búið að ná þeim ár
angri að ástæðulaust er að rífast
um þetta lengur.
Stjórn sjóðsins er ekkert atriði,
ef ekki á að misnota hann í póli-
tískum tilgangi. Hitt er auðvitað
bezta tryggingin fyrir að honum
sé réttlátlega varið, að hann sé
undir stjórn hlutlausra manna.
Guðmundur Jónsson starfs-
maður hjá símanum sagði, að það
væri fyrir neðan allar hellur
mundi fást benzín af geymum
Esso fyrir ofan Hafnarfjörð til af
greiðslu á benzínstöðvum þar í
bæ nú, þegar verkfalli „Hlífar“
er lokið. Mbl. aflaði sér upplýs-
inga um þetta hjá Hallgrími Sig-
urðssyni, skrifstofustjóra Olíufé-
lagsins h.f., og sagði hann, að sér
væri ekki kunnugt um, að neitt
slíkt væri á döfinni. Benzínbirgð-
ir þessar eru eign Esso Export í
New York, og eru þær geymdar
þarna með notkun á Keflavíkur-
flugvelli fyrir augum.
Á Suðumesjum og austan fjalls
Öll dreifing á benzíni frá
Reykjavík liggur nú niðri, nema
hvað bíll og bíll er sendur með
benzín á þær stöðvar, sem af-
greiða benzín til þeirra, er njóta
undanþágu. Sala á benzíni til al-
mennings á Suðurnesjum og aust
an fjalls hefur því stöðvast jafn
skjótt og birgðir hafa þrotið,
enda þótt ekkert verkfall væri
ríkjandi á stöðunum sjálfum.
Vera kann að einhvers staðar á
þessum slóðum sé lítil lögg eftíx
fyrir aðvífandi bifreiðir, en hyí
er mjög tæpt að treysta.
að halda svona mörgum mönn-
um atvinnulausum út af jafn
litlu atriði eins og stjórn sjóðsins
væri. Hann kvað marga mundu
hafa verið á móti tillögunni, sem
stjórnin fékk samþykkja á síð-
asta Dagsbrúnarfundi, en þeir
hefðu sig lítt í frammi, þar sem
þeir fengju ekki einu sinni hljóð
til að tala fyrir skoðun sinni.
Jóhannes Sigurðsson bæjar-
starfsmaður kvað liggja við að
menn óskuðu stjórn Dagsbrúnar
út í hafsauga fyrir að vera ekki
fyrir löngu búin að semja. Það,
sem nú tefur samninga, er varla
hægt að skýra með öðru en að
fyrirhugað sé að misnota sjúkra-
sjóðinn. Auðvitað er eðlilegast að
oddamaðurinn sé hlutlaus.
Héðinn Hjartarson hjá Pípu-
gerðinni segir að það muni vera
kominn urgur í menn út af verk-
fallinu og það innan raða stjórn-
arsinna Dagsbrúnar. Finnst hon-
um að verið sé að draga menn
á asnaeyrunum út af máli, sem
ekki er lengur neitt hagsmuna-
mál, heldur einstrengisleg tog-
streita.
Ég veit ekki hvernig verka-
menn eiga að lifa á 350 kr. með
konu og tvö börn. Það segir lítið,
þegar til kemur einnig afborgun
af íbúð, segir Héðinn. Hann
kveðst ekki hafa farið á síðasta
Dagsbrúnarfiund, enda hefði
hann lítið þangað að gera. Þar
er alltaf sami skrílóhátturinn við
hafður, gargað Og púað á þá
menn, sem leyfa sér að hafa aðra
skoðun en stjórninni þóknast.
DREGIÐ Á LANGINN TIL
AÐ VALDA TJÓNI
Rósmundur Tómasson hjá
Steypustöðinni segir að ekki
verði annað ráðið af framkvæmd
þessa verkfalls en að reyna eigi
að draga það sem mest á langinn
til þess að það geti valdið sem
mestu tjóni.
Mér finnst kommúnistum ekki
farast mikið að tala um klofning
og svik Hafnfirðinga í verkalýðs-
baráttunni. Sjálfir hafa þeir stað-
ið fyrir klofningi, t. d. með samn-
ingi við SÍS og í Kópavogi. Auð-
vitað hleypir það illu blóði í
menn, sem varla hafa efni á að
missa einn einasta vinnudag, er
þeir sjá nágranruanna vinna með
eðlilegum hætti. Ég er viss um að
margir, sem fylgja stjórninni í
Dagsbrún, eru farnir að linast í
baráttunni. Eðvarð talaði um að
afskipti vinnuveitenda af stjórn
sjúkra- og stykrtarsjóðsins væri
vantraust, er hann taldi að stétt-
vísi Dagsbrúnarmanna væri ekki
meiri en svo, að þeir myndu
ekki sjálfviljugir standa skil á
þessu 1% í sjóðinn, þótt samið
yrði um að öll hækkunin gengi
beint til verkamannanna sjálfra.
Brynjólfur Brynjólfsson frá
Engey starfsmaður við höfnina
sagðist vera á móti öllum verk-
föllum og verkbönnum Og hefði
alltaf verið. Hann taldi fjölda
Dagsbrúnarmanna orkulausa til
átaka gegn hinni einhuga klíku,
sem stæði að stjórninni. Hitt væri
raunar hneisa, að ekki mætti
standa svo upp andstæðingur á
fundi að hann væri ekki hróp-
aður niður. Væri raunar sama
hver hefði fundarstjórn á hendi.
Á menn væri aðeins hastað til
málamynda. Það eru áreiðanlega
margir Dagsbrúnarmenn, sem
láta það sig engu skipta, hver fer
með stjórn sjóðsins, sem nú er
deilt um.
Ragnar Jónsson starfmaður
hjá Björgvin Schram sagði að
þetta verkfall hefði getað verið
leyst fyrir löngu. Kröfurnar eru
fengnar og það er langverst
fyrir okkur Dagsbrúnarmenn
sjálfa að þessu haldi áfram.
VERKAMENN FLÝJA
ÚR BÆNUM
Arinbjörn Sigurðsson starfs-
maður við höfnina fullyrti að
margir, sem hlynntir væru
kommúnistum í stjórn Dagsbrún
ar, væru á móti þessari stífni,
sem sett hefði verið í deiluna
með stjórn sjúkra- og styrktar-
sjóðsins. Hann kvað verkamenn
nú vera farna að flýja úr bæn-
um, enda væri það ekki nokkur
leið fyrir fjölda fjölskyldumanna
að ganga atvinnulausa. Þá taldi
hann marga verkamen vilja fá
1 % greiðsluna beint og ekki
stofna til sjúkrasjóðs.
Guðmundur Magnússon starfs-
maður við höfnina taldi að finna
mætti lausn á þessu máli með
því að vinnuveitendum væri
heimilað að velja menn í stjórn
sjóðsins til jafns við stjórn Dags-
brúnar, en þeir yrðu hins vegar
að vera fullgildir meðlimir í
Dagsbrún. Þannig hefði Dags-
brún alla stjórn sjóðsins og vinnu
veitendur fengju tækifæri til að
hafa áhrif á skipun hans. Vilji
stjórn Dagsbrúnar ekki ganga að
þessu, þá er hún búin að viður-
kenna, að hér er um hreint póli-
tískt mál að ræða. Hins vegar
held ég ekki verði gengið að því
að aðrir en Dagsbrúnarmenn fari
með stjórn sjóðsins. Guðmundur
hefir að undanförnu staðið verk-
fallsvaktir í félagi sínu.
Steinberg Þórarinsson starfs-
maður í Landssmiðjunni, sagði,
að þetta væri ekkert orðið nema
pólitík. Baráttan um kjaramál
væri ekki fyrir hendi. Hann kvað
að segja mætti að náðst hefðu
ágæt kjör, en auðvitað mundi
þetta ganga inn í verðlagið. Og
gróðinn yrði því enginn. Því
veitti manni sannarlega ekki af
að fara að vinna fyrir sér sem
fyrst aftur. Hins vegar vonaðist
hann til að kommúnistum tækist
ekki að svelta sig.
Hér líkur þessum samtölum við
verkamenniaa og má af þeim
draga þá álykbun að einhugiur sá,
er Þjóðviljinn ræðir um að sé
inman Dagsbrúnar að baki gerð-
um stjórnar félagsins, er síður
en svo fyrir hendi, enda telja
nú æ fleiri að likiur miunu fyrir
að aMsherjaratikvæðagreiðela inn,
an féliagsins imundi leiða til sam-
þykktar sömu lausnar og varð i
Hafnarfirði. vig.
Listkynning Mbl.
Gunnar Hjaltason
I GÆR hófst sýning á listaverk-
um eftir Gunnar Hjaltason, gulL
smið í Hafnarfirði, í sýningar-
glugga Mbl. Hér er um að raeða 8
tréskurðarmyndir, 4 vatnslita-
myndir, 3 klippmyndir og 3 olíu-
myndir.
Gunnar Hjaltason er Eyfirð-
ingur að uppruna, fæddur 1920 á
Ytri-Bakka. Þetta er í fyrsta
sinn, sem hann sýnir myndir opin
berlega. Hann lærði teikningu
hjá Birni Björnssyni og Mar-
teini Guðmundssyni árið 1933 og
tók einnig þátt í námskeiði í tré-
skurði hjá Þjóðverjanum Hans
Múller í Handíðaskólanum árið
1952. Þá hefur Gunnar Hjaltason
skreytt bók (Úti og inni) eftir
Friðrik Friðriksson með tréskurð
armyndum.
Nokkrar myndanna I sýning-
arglugga Mbl. eru til sölu.
Forseta tileinkað
tónverk
PRÓFESSOR Hans Grisch tón-
skáld, frá Leipzig, sem dvelur hér
á landi um þessar mundir, hefur
samið tónverk, sem er tilbrigðl
við íslenzkt þjóðlag, fyrir hljóm-
sveit. Verk þetta miun verða flutt
innan skamms í ríkisútvarpiniu.
Prófessor Grisch, sem er mikill
fslandsvinur, hefur tileinkað
þetta verk forseta íslands og aif-
bent honum að gjöf handrit
verksins í Skraiutbandi. í áletrun
kemst höfundur þannig að orð4
að verkið sé „tákn þeirrar mikliU
hlýju, er ég ber í brjósti til landa
yðar, og þakklætisvottur fyrir
atla þá góðvild, er ég hefi orðið
þax aðnjótandi".
Prófassor Grisch hefur verið
kennari nokkurra íslendinga f
tónfræði við tónlistarskólann f
Leipzig, þ. á m. þeirra dr. Páls
ísólfssonar, Guðmundar Matthír
assonar o. fL
Hagstæð
vöruskifti
ÞEGAR athugað er yfirlit Hag-
stofunnar um verðmæti imnflutn.
ings og útflutnings, fyrir maf.
mánuð, kemux í ljós að það er
þó nokkru meira en í samia mán-
uði fyrra árs. f maí síðastliðnum
nam verðmæti útflutningsina
249,2 millj. kr. á móti 187 mililj.
kr. í maimánuði -1960. Verðmætl
inmiflutningsins á þessu ári, jan.
til maíloika nemur rúmlegia 1000
millj. kr., en útflutningsins lítið
eitt lægri. Er vörusikiftajöfinuður
óhagstæður um aðrar 8 millj. Aft
ur á móti var vöruskiftajöfnuður
inn um þetta leyti árs í fyrr*
óhagstæður um yfir 22 millj. kir.
LEIÐRÉTTING
Föðumafn bræðranna. sem
gefa mönnum kost á sjóskíða-
ferðum á Skerjafirði, misritað-
ist í blaðinu í fiær. Þeir eru
Hjaltasynir.
Benzín norðan Botnsár
— Á dreifingarsvæði Reykjavíkur er
ekkert benzín að fá
ar.
Hér getur að líta skreið í hjöllum, en nú er sá tími kominn
að taka ætti hana niður. Þetta er eitt dæmið um það mikla
tjón, sem verkfallið veldur.

Mannlaus benzínafgreiðslustöð vitnar um ömurleik verk-
fallsins. (Ljósm. Mbl. Markús)