Morgunblaðið - 12.07.1961, Blaðsíða 3

Miðvik'udagur 12. júlí 1961
MORGUNBLAÐIÐ
3

-K
„KRAKKAR, nú skulum við
koma niður í geitagirðingu,“
kallaði ída forstöðukotna
Steinahlíðar. Börnin klöpp-
uðu sarnan lófunum í hrifn-
ingu; þau dreif að úr öllum
áttum og haldið var í einum
hóp niður að girðingunni.
Léttklædd og sólbrún
í girðingunni var ein geit
með tvo kiðlinga. Hún lá á
fjórum fótum og jórtraði en
kiðlingarriir Skoppuðu og
hoppuðu í kringum hana. Þar
var ærsl og leikur í þeim. Það
var líka leikur í börnumum,
enda var veður afbragðsgott.
Sólin gægðist við og við fram
úr gráleitum skýjahnoðra sem
flætktist um bláan himininn í
suðri, hann var rigningarlegur
í vestri. Og við hugsuðum til
allra, sem einmitt á þessu
augnabliki lágu og flatmög-
uðu í sólinni, þegar henni
þóknaðist að skína á sólþyrst
bök og bringur, og spurðu
sjálfa sig: Skyldi hann fara að
rigna?
En börnin i Steinahlíð voru
ekkert að hugsa um veðrið.
Þau voru léttklædd og hend-
urnar sem klöppuðu geitinni
og kiðlingunum voru sólbrún-
ar. „Ég ekki hræddur við
kibbu,“ sagði lítill snáði en
hélt sér til öryggis í pils for-
‘ítöðukonunnar.
Eltingarleikur
Þegar ljósmyndarj blaðsins
ætlaði að taka myndir af geit-
unum, sást ekki í þær fyrir
barna hópnum, „Og bakgrunn
Krakkar og kiðfingar
urinn er ekki upp á það bezta“
bætti hann við. Þá var tekið
til bragðs að kalla á nokkra
stráka, sem voru að vinna
þarna í nágrenninu á vegum
unglingavinnu bæjarins, og fá
þá til að koma geitunum út
fyrir girðinguna, þannig að
birki- og rifsberjatréin í garð
inum væru í baksýn. En um
leið og geiturnar komust út
fyrir girðinguna tóku þær á
rás til skógar og gæddu sér
á gómsætu laufinu. Á eftir
fylgdu krakkarnir, umgling-
arnir, forstöðukonan, fóstran,
ljósmyndarinn og blaðamaður
inn. En geitur eru snarar í
snúningum og fótfimar og
hrukku undan í hvert sinn
sem að þeim var sótt. Erfiðust
viðureignar var gamla geitin,
enda þeirra reyndust og með
klókindaglampa í augum.
Nokkrir stórir, dropar duttu
úr lofti: og um leið kom ungl-
ingspiltur með geitina milli
fóta sér út úr runna.
Dýragælur
Þegar búið var að smala og
kyrrð komin á hópinn fóru
börnin að gæla við dýrin. All-
ir vildu gefa þeim gras og
elftingu að borða, og matar-
lyst þeirra var upp á það
bezta. Forstöðukonunni þótti
um síðir nóg um og bað börn-
in hætta að troða í geiturnar.
„Leyfið þeim að ráða hvað
þær borða mikið“, sagði hún.
„Ekki dettur mér í hug að
troða og troða í ykkur, þegar
þið eruð södd“. Þetta skildu
börnin mætavel.
Nú var kallað í kaffi. „Meg-
um við drekka úti?“ spurði
einn snáðinn. Stóru strákarnir
fóru með geitina og kiðlingana
í girðinguna aftur, en börnin
héldu heim á leið. Allir voru
í sólskinsskapi. Umræðuefnið
snerist að sjálfsögðu um alla
heima og geima, einkum þó
um kiðlingana. „Þegar ég verð
dáldið stór“, sagði ljóshærð
hnáta, „ætla ég að eiga svona

Doktor í erföafræði
Sturla Friðriksson, erfðafræð-
Ingur. er nýkominn heim frá Kan
ada, þar sem hann varði doktors
ritgerð við Sakatchewan háskóla
í Kanada í maímánuði s.l. Fjall-
aði doktorsritgerð hans um víxl-
anir og kynblöndun alfaall'a og
Bkyldra belgjurta.
Sturla lauk magistersprófi frá
Cornell háskóla árið 1946 og hef-
ur starfað að jurtakynbótum við
Atvinnudeild Háskólang í Reykja
vík. Hann hefur tvívegis dvalið
í Saskatoon og unnið við jurta-
Móttaka h já sendi-
herra Frakka
TILEFNI af þjóðhátíðardegi
Érakka 14. júlí hefir ambassador
Frakklands móttöku á heimili
SÍnu að Skálholtsstíg 6 frá kl.
17,3v—19,30 og býður velunnara
Frakklands velkomna.
fræðideild háskólans þar að verk
efní doktorsritgerðarinnar. Var
hann þar fyrst í boði Rannsóknar
ráðs Kanda veturinn 1957—1958
og síðan aftur s.l. vetur.
Fréttamaður Mbl. náði snöggv
ast tali af dr. Sturlu í gær og
spurði hann nánar um doktorsrit
gerðina. Kvaðst hann hafa gert
samanburð á vexti ákveðinna ein
staklinga, sem notaðir voru við
víxlanirnar og vexti kynblend-
inga þeirra einkum með tilliti
til kímsins, og komist að þerri
niðurstöðu að ákveðnar víxlanir
væru mögulegar en aðrar ekki.
Yrði nú haldið áfram ræktun á
þeim einstaklingum, sem honum
tókst að fá fram, við jurtafræði
deild Sakatchewanháskóla. Sá
skóli er fremstur í flokki þeirra
'háskóla í Kanada, sem fást við
korn — og grasrækt og stendur
í einu mesta korn- og grasræktar
héraðinu þar.
Dr. Sturla Friðriksson
Börnin gefa geitinni gras.
(Ljósm. Mbl.: Markús).
>
lamb og lofa því að róla í
rólunni minni“.
Forstöðukonan sagði okkur,
að geitin hefði komið fyrir
nokkrum árum. Væri hún að-
eins yfir sumartímann en á
veturna væri hún í fóstri uppi
á Kjalarnesi. Krakkarnir væru
afskaplega hrifnir af henni og
kiðlingunum.
Gleði og sorg
Fleiri barnaheimili hafa
haft hug á að fá dýr, sem börn
in gætu lært að umgangast.
í sumar fékk Drafnarborg
einnig geit og kiðling. Þennan
sama dag og við heimsóttum
Steinahlíð, höfðum við þær
spurnir að geitinni í Drafnar-
borg að hún hefði drepizt þá
um morguninn. Á einu barna-
heimilinu gældu og klöppuðu
börnin geitinni sinni, á öðru
syrgðu þau vin sinn. Hg.
Ferðir farfugla
FARFUGLAR ráðgera tvær helg-
arferðir í Þórsmörk. Verður sú
fyrri um helgina 15.—16. júlí og
sú síðari 22.—23. júlí. Verður
þeim sem óska gefinn kostur á að
dvelja í Þórsmörk milli ferða.
Um helginasþefst einnig 9 daga
sumarleyfisferð í Arnarfell í Hofs
jökli. Verður lagt af stað í ferð-
ina kl. 2 næstkomandi laugardag
og ekið í Veiðivötn þann dag.
Næsta dag verður svo ekið norð-
ur yfir Köldukvísl í Eyvindar-
kofaver. Þriðja daginn verður svo
fólk og farangur ferjað yfir
Þjórsá. Næstu fjóra daga er svo
ráðgert að dvelja við Arnarfell,
Og þaðan verða farnar göngu-
ferðir um nágrennið t. d. Arnar-
fell, Hofsjökul, Nauthaga og um
varpstöðvar heiðargæsarinnar.
Ferðakostnaður er áætlaður kr.
1800 og er þar fæði innifalið.
Einnig leggja Farfuglar til tjöld
ef óskað er. Farmiðar sækist ,
síðasta lagi á miðvikudagskvöld
í skrifstofuna að Lindargötu 50.

STAKSTEINAR
Berjast fyrir afnámi
réttinda
Verkfall Vörubílstjórafélags-
ins Þróttar hefur nú staðið í nær
fellt 4 vikur. Telja margir, að
með þessari vinnudeilu hafi
kommúnistar slegið flest fyrri
met „kjarabaráttu" sinnar, þar
sem segja megi, að hún sé beint
háO gegn sjálfsögðum réttindum
Þróttarmanna sjálfra og vinnu-
veitenda.
Sú krafa, sem stjórn Þróttar
hefur lagt hvað mesta áher/lu
á fram að þessu, er krafan um
vinnuskiptingu. Við fyrstu sý*
hefur mörgum virzt sem hér
væri um réttlætiskröfu að ræða,
en við nánari athugun kemur þó
fljótt í Ijós, að uppfylling lienn-
ar mundi ekki aðeins hafa i för
vneð sér skerðingu á rétti vinnu-
veitenda til að ráða starfsmenn
sina, helclur einnig á rétti Þrótt-
aimanna sjálfra, þ. e. rétti þeirra
til þess að leiia sér fastrar og
stöðugrar atvinnu. Er óseunilegt,
aö það hafi komið fyrir nokk-
urs staðar í heiminum áður, að
flokkur, sem vill láta líta á sig
sem verkalýðsflokk, hafí sett
fram slíka kröfu, eða kallað það
„íorréttindi“, þótt bílstjórar
nytu stöðugvar atvinnu, eins og
einn bæjarfullirúi kommúnista
hér í Reykjavik gerði fyrir
skömmu.
Úthlutun náðarbrauðs
Þessi krafa verður þó öllum
skiljameg, þegar það er athugað,
hvað á bak við hana býr. Það,
sem raunvérulega vakir fyrir
kommúmstastjórninni í Þróí-ti
með þessari kröfugerð er það
eitt að fá aðstöðu til að úthluta
náðarbrauðinu og gera bílstjór-
ana þannig háða sér.
En þessi einkennilega krafa
hefur einnig aðra hlið. Með því
að taka upp vinnuskiptingu væri
beinlínis verið að stuðla að við-
haldi stéttar, sem flestir viður-
kenna, að sé a. m. k. 20—30%
of fjölmenn. Með því að skipta
milli margra manna vinmi, er
færri gætu annað, væri bundið
vinnuafl, sem næg þörf er fyrir
á öðrum sviðum þjóðlífsins og
fjármagn bundið í dýrum tækj-
um, sem vafalaust væri betur
varið á annan hátt.
30—140% dýrara
Önnur meginkrafa Þróttar er
sú, að verktakar í ákvæðisvinnu
noti Þróttarbíla til hálfs á móti
eigin bílum, en sé 40% eða meira
af verkinu akstnr, þá eingöngu
Þróttarbíla.
Á síðari árum, hefur það ’ærzt
mjög í vöxt, að vinnuveitendur
tækju í notkun eigin bíla, þar
sem þeir telja það hagkvæmara
fyrirtækjum sínum. Á fundi bæj
arstjórnar í síðustu viku upplýsti
Geir Hallgrímsson borgarstjóri
t.d., að taxti Þróttar væri 30—
140% yfir því, sem það kostaði
bæjarfélagið að reka eigin bíla.
Og sömoi sögu segja flestir aðrir
vinnuveitendur, og sumir kveða
jafnvel svo fast að orði, að reikni
þeir bíl fyrirtækja sinna skv.
taxta Þróttar, þá sé rekstur
þeirra sá þáttur atvinnureksturs-
ins, sem bezt borgi sig/
Það er þannig greinilegt, að
vinnuveitendur telja Þróttarbíla
ekki samkeppnisfæra, og á með-
an svo háttar til virðist ekki
óeðlilegt, þótt nokkurrar tregðu
gæti af þeirra hálfu til þess að
skuldbinda sig til að nota bíla
þeirra til jafns á móti eigin bíl-
um.