Morgunblaðið - 12.07.1961, Blaðsíða 6

6
MORCUNBL AÐIÐ
Miðvik'udagur 12. júlí 1961'
Humarveiðarnar
B L A Ð IÐ hefur aflað sér
frétta um það, hvernig hum-
arveiðarnar hafa gengið að
undanftírnu, en þær eru
stundaðar frá nokkrum ver-
stöðvum á Suður- og Vest-
urlandi. Veiðarnar hófust í
maílok og standa fram til
20. ágúst. Aflabrögð hafa yf-
irleitt verið sæmileg, eða ríf-
lega það, nema í Vestmanna-
eyjum.
• Vestmannaeyjar
í Vestmannaeyjum fækkar
sífellt þeim bátum, sem róa á
humarmið, og eru nú sárafáir
eftir. Flestir skipta yfir á botn-
vörpu. Aflinn hefur verið léleg-
ur, mun rýrari en í fyrra, og
upp á síðkastið hefur veiðiskap-
ur verið mjög tregur. Aflinn hef
ur fengizt langt austur í Bugtum,
allt að 15 tíma siglingu frá Vest-
mannaeyjum.
• Stokkseyri
Á Stokkseyri hefur aflazt
svipað og í fyrra. Þrír bátar
stunda veiðarnar. Aflabrögð voru
sæmileg framan af, en hafa ver-
ið léleg síðari hluta júní. Á sunnu
dag glæddist veiðin heldur, og
var þá 70—80 körfur á bát. Alls
hafa aflazt í sumar tæp 80 tonn
af humar, og hefur aflahæsti bát
urinn fengið 29 tonn. Humarinn
veiðist út af Selvogi.
• Eyrarbakki
Vigfús Jónsson, Oddviti á
Eyrarbakka, skýrði blaðinu frá
því, að aflinn hefði verið allsæmi
legur hjá Eyrarbakkabátum, en
þar róa 4 bátar á humar. Útkom-
an er ágæt hjá þeim, sem byrj-
uðu snemma, enda var veiðin
mikil framan af júní. Síðan dró
heldur úr henni. Þeir, sem komu
inn á sunnudag, höfðu fengið
prýðisgóðan afla. Humarinn fæst
djúpt út af Selvogi, vestast á
bankanum.
• Grindavík
Úr Grindavík munu 6 bátar
róa á humar. Þeim heíur gengið
ágætlega í sumar.
• Akranes
Humarbátarnir á Akranesi
hafa fengið 23 lestir alls, síðan
þeir hófu veiðar fyrir tæpum
þremur vikum. Veiði var mjög
treg framan af, en hefur glæðzt
upp á síðkastið. Þeir hafa fengið
humarinn austan undan Eldey.
Ásbjörn hefur fengið 7 iestir,
Fiskiversbátarnir Fram og Sæ-
faxi 11,5 samtals og Ásmundur
ca. 4,5 lestir.
Dæmdir
PARÍS, 10. júlí. — Mál hershöfð-
ingjanna tveggja, Salan og
Jouhaud, sem höfðu forystu um
hina misheppnuðu uppreisn í
Alsír í vor, verður tekið til með-
ferðar í morgún — að þeim fjar-
stöddum. Þeir komust undan, en
taiið er, að þeir séu enn í Alsír.
Samverkamenn þeirra, Challe og
Zeller, hafa verið dæmdir til 15
ára fangavistar.
Myndin er tekin á dögunum i sumri og sól í Nauthólsvík.
3 bátar með bilaða vél
SL. laugardagsmorgun var Slysa-
varnafélagið beðið að halda uppi
spurnum um 8 smálesta bát, „Haf
örn“, sem farið hafði frá Reykja-
vík um kl. 18.00 kvöldið áður
áleiðis til Borgarness en var
ókominn þangað enn. Var aug-
lýst eftir bátnum með veðurfregn
um kl. 10.10. Skömmu síðar var
hringt frá Straumfirði á Mýrum
Og tilkynnti bóndinn þar, að bát-
urinn lægi með bilaða vél
skammt norður af Þormóðsskeri,
og hefði uppi veifu. Þar eð ekki
var hægt að fá bát frá Akranesi
eða Borgarnesi var bóndinn beð-
inn að veita þeim aðstoð, en hann
þurfti að bíða eftir flóði til að
koma trillu sinni 3ja smálesta á
flot. Um kl. 12.36 fór svo bóndinn,
Guðbjörn Helgason ásamt syni
sínum Magnúsi til aðstöðar „Haf-
erni“ og drógu þeir hann í land
í Straumfirði. Aðstaða var nokk-
uð erfið því undiralda var nokk-
ur og braut á skerjum. Tveir
menn voru á bátnum.
Á sunnudagskvöldið var enn
tveimur bátum með bilaða vél
hjálpað í land að tilhlutan Slysa-
varnafélagsins. Voru það „Örn og
„Bliki“. Var sá fyrrnefndi með
bilaða vél út af Innra Hólmi og
fór bóndinn á Þaravöllum, Sigur
jón Sigurðsson honum til aðstoð-
ar ásamt sínum heimamönnum
Vélbáturinn „Heiða" kom „Blika“
til hjálpar 4 sjómílur út af Gróttu
Og dró hann til hafnar.
• Þorlákshöfn
Frá Þorlákshöfn róa 6 hum-
arveiðibátar, og hefur þeim geng
ið ágætlega í sumar. Veiðin var
mjög mikil fyrst í júní, en siðan
dofnaði heldur yfir henni, þótt
aldrei hafi verið hægt að tala
um aflatregðu. Nú hefur aítur
aflazt ágætlega. Humarinn, sem
veiðist, er prýðisvara. Út af Sel-
vogi er hann stór og góður, en
heldur smærri við Eldey.
Útleiðsla frá raf-
magnslausu húsi
I FYRRINÓTT kl. 2.55 var
slökkviliðið kvatt að húsinu við
Sogaveg 198, en þar var smá-
vegis eldur út frá ljósatæki, og
tókst fljótlega að slökkva hann.
En ekki var öll saga úti, því
rafmagn hélt áfram að leiða út
með vatnsleiðslu í húsinu, eftir
að búið var að taka rafmagnið
af því, og var ekki enn búið að
finna hverju þetta sætti síðdeg-
is í gær.
• Stórmannlegar gjafir
Gjafir einstaklinga til stofn
ana og félagasamtaka eru
mjög ofarlega á baugi þessa
dagana, vegna hinnar höfðing
legu og stórmannlegu gjafar
Ragnárs Jónssonar, forstjóra.
Gjafir sem hans, listaverlk,
bókasöfn og slíka muni er oft
ekki hægt að meta til fjár og
minnist Velvakandi í þessu
sambandi annarrar slíkrar
gjafar, þegar Benedikt kaup-
maður Þórarinsson gaf háskól
anum hið verðmæta bókasafn
sitt.
Þessar tvær umræddu gjaf
ir eru þó ekki til komnar
vegna mikilla auðæfa, heldur
hafa gefendur safnað þeim
saman af elju og þekkingu,
þótt oft hafi vænn sjóður kom
ið fyrir.
Peningagjafir hérlendis
hafa á hinn bóginn oft
verið tiltölulega l(ágar upp
hæðir, lítils sem einskis megn
ugar, og hafa fljótlega skropp
ið saman að verðgildi, vegna
verðbólgu. Fræg dæmi þessa
eru ýmsir styrktar- og verð-
launasjóðir háskólans, sem
veita árlega fjárupphæðir,
sem duga fyrir svona einni
til tveim máltíðum, ef vatn
er drukkið með. Þessir sjóðir
hafa sumir hverjir verið
stofnaðir með vænum fúlg-
um, en flestir þó með svo
lágum upphæðum, að þeir
hafa ekkert verið nema nafn
ið tómt.
• Skipulagsskráin
ekki nóff
Þetta leiðir hugann að
spaugilegum hlut í fari okkar
Íslendinga, þar sem er þetta
æði að stofna sjóði út af öll-
um mögulegum og ómöguleg-
um hlutum, með stofnfé, sem
er ekki nema þetta nokkrar
þúsundir eða tugir þúsunda.
Slíkir sjóðir eru í flestum til
fellum gagnslitlir. Það er
ekki nóg að láta semja skipu
lagsskrá til þess að stofna
sjóð. Þá verður að stofna með
fjárframlagi, sem tryggir af-
komu hans og starfssemi.
Bláa bandinu
berast stórgjafir
Fyrir nokkrum dögum voru
Bláa Bandinu afhentar tvær
stórar peningagjafir til starfsemi
félagsins.
Önnur gjöfin, 100 þúsund krón
ur, frá Ásbirni Ólafssyni stór-
kaupmanni, en hin 25 þúsundl
krónur, frá Þorvaldi Guðmunds-
syni kaupmanni og veitinga-
manni í Reykjavík.
Fé þessu verður öllu varið til
byggingaiframkvæmda þeirra
sem félagið hefur nú með hönd-
um á jörð sinni Víðinesi, en
þar er það að reisa hjúkrunar
og vistheimili
Tregt hjá
togurunum
HAFNARFIRÐI: — Aðeins einn
íslenzkur togari hefir verið að
veiðum við Nýfundnaland und-
anfarið. Er það Ágúst, sem land-
að var úr í gær tæpum 200 tonn-
um. Var tregur afli á miðunum
og karfinn smár. Maí og Júní eru
á Grænlandsmiðum og veiða f
salt. Þaðan er sömu sögu að segja
tregt fiskirí. Röðull og Surprise
eru hér í „klössun“ og Apríl er
einnig í höfn. Þá hafa togararnir
Bjarni riddari og Keilir legið hér
nokkra mánuði.
Nokkrir bátar hafa lagt hér
upp humar og dragnótabátar ver
ið að síðan „opnað“ var. Eru afla-
brögð hjá þessum bátum fremur
góð.
Talsverð vinna hefir verið frá
því verkfalli lauk við að taka inn
Og pakka skreið.
Fær 40 þús.
SÍÐAN blöðum og útvarpi var
seinast tilkynnt um fjárstuðning
frá erlendum verkalýðssambönd-
um til Alþýðusambandsins, vegna
verkfallanna, hafa því borizt
1000 dollarar frá Alþýðusam-
bandi frjálsra verkalýðsfélaga
(I.C.F.T.U.), eða um 40000 ís-
lenzkar krónur.
minnsta kosti fyrstu árin.
Og enn vaikna spurningar i
huga ofckar. Hér á landi eru
engir auðkýfingar, sem af-
lögufærir eru á vænar summ-
ur. Sfcattalögin, stríðsgróða-
skattur, stóreiginaskattar,
veltuskattar og hvað þetta
heitir nú allt saman sjá fyrir
því að miklu íeyti.
• Skattafrádráttur
er leiðin
Þrátt fyrir þennan skort á
auðkýfingum, þá eru þó hugs
anlegar ábataleiðir fyrir
styrktarsjóðina. Skattafrá-
dráttur á slíkum gjöfum. Vita
skuld verður að setja strang
ar reglur um þá starfsemi,
sem gefið er til með þessum
Ikjörum. Reglur sem þessair
hafa lengi verið í gildi víðs
vegar erlendis og gefizt vel.
Sú starfsemi, sem einkum
hefur notið góðs af þessum
reglum um skattafrádrótt er-
lendis, er æðri menntun, há
skólar og rannsóknarstofnan
ir. Hérlendis hafa gjafir til
þessara stofnana efcfci verið
eins mifclar hlutfallslega, eina
og erlendis. Æðri mennt-
un og rannsóknir er þó arð
vænlegasta fjárfasting þjóð
anna, eins og forseti Banda-
ríkjanna bomst að orði ný-
lega, svo ekki sé rætt um
menningargildið.
Hvernig væri að lögfesta,
að gjj'afir til háskólans, til
rannsókna, og námsstyrkir
séu frádrægt á skattaframtali
gefanda? Slíkt fyrirkomulag
mun vafalaust verða atvinnu-
vegum og menntun lands-
manna mikil lyftistöng, þeg
«r fram líða stundir.