Morgunblaðið - 03.08.1961, Blaðsíða 10
10
MORGVTUÍLAÐIÐ
Fimmtudagur 3. ágúst 1961'
JMftttttsttMðMfr
Útgefandi: H.f. Árvakur, Reykjavik.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Lesbók: Árni Óla, sími 33045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjóm: .\ðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: A.ðalstræti 6. Sími 22480.
Áskriftargjald kr. 45.00 á mánuði innanlands.
1 lausasölu kr. 3.00 eintakið.
EFNAHAGURINN TRYGGÐUR
Á NÝ
17rá upphafi var öllum það
* ljóst, að hinar gífurlegu
kauphækkanir hlytu að leiða
til almennra verðhækkana,
enda mundi ekkert efnahags-
kerfi standa undir slíkri
stökkbreytingu. Sá kostur
hefði að vísu verið fyrir
hendi að aðhafast ekkert, en
þá hefði orðið almennur sam
dráttur og atvinnuleysi.
Almenn ánægja ríkti í gær
í höfuðborginni vegna þess
hve skjótum og traustum
tökum ríkisstjómin tók þessi
nýju og miklu vandamál. —
Síðan viðreisnarráðstafanim-
ar voru gerðar á sföasta ári
hafa íslendingar safnað
nokkrum gjaldeyrisvarasjóði
og treyst fjárhag sinn út á
við. Þennan árangur, sem
náðst hafði á einu ári, mátti
eyðileggja á nokkrum mán-
uðum, ef ekki yrði girt fyrir
verðbólguþróim og jafn-
vægisleysi.
Af þessum sökum var
sjálfsagt að treysta efnahag-
inn þegar í stað að nýju. Að
vísu hefði mátt gera ráð fyr-
ir því að útgerð hefði haldið
áfram fram eftir árinu. Þess
vegna hefði ekki orðið um
algera stöðvun að ræöa fyrr
en um áramót, en hinsvegar
hefðu varasjóðir í erlendum
gjaldeyri vafalaust tæmzt á
þeim tíma.
í verkföllunum var kaup-
gjaldsbaráttunni hagað þann
ig að mestar byrðar vom
lagðar á útveginn, sem sízt
gat staðið undir kauphækk-
unum. — Verkalýðsfomstan
gerði vísvitandi mestar kröf-
ur á hendur þessum atvinnu-
vegi með hækkuðu yfirvinnu
álagi í stað þess að leita
raunhæfra kjarabóta hjá
þeim, sem fremur gátu und-
ir þeim staðið. Fyrirfram var
vitað að afleiðingin hlyti að
verða sú að gagnráðstafanir
yrðu róttækari, þar sem
þær verður að miða við
hag útflutningsframleiðslunn
ar. Heildarútgjaldaaukning
fiskvinnslustöðva í vinnu-
launum mun vera nálægt
20%, og gjörsamlega var von
laust að sjávarútvegurinn
fengi staðið undir þeim
hækkunum án sérstakra að-
gerða
STYRK RÍKIS-
STJÓRN
TT jarkur og stefnufesta við-
•“ reisnarsijórnarinnar hef-
ur enn aukið álit hennar,
svo að hún er nú sfcyrkari en
nokkru sinni fyrr. Yfirgnæf-
andi meirihluti landsmanna
fagnar því að hafa nú loks-
ins fengið ábyrga og trausta
ríkisstjórn, sem þorir að
horfast í augu við vandann
og segja fólkinu sannleik-
ann. Eru því vissulega vonir
til að tími óstjórnar og á-
byrgðarleysis í stjórnmálum
sé endanlega liðinn. En þá
verður líka hægt að sækja
hratt fram til nýrra afreka
og bættra lífskjara.
Viðreisnarstjórnin hefur
ekki þann hátt á, sem átti
að vera aðalsmerki vinstri
stjórnarinnar, að setjast að
samningaborði við hagsmuna
hópa í þjóðfélaginu. Hún er
ríkisstjóm, sem ber ábyrgð
gagnvart kjósendum landsins
í heild á kjördegi. Hún gerir
þær ráðstafanir, sem hún
sjálf og þingflokkar þeir,
sem hún styðst við, telja rétt
ar og heilbrigðar og lætur
þjóðina svo kveða upp sinn
dóm, þegar ráðstafanirnar
hafa sýnt sig í verki.
Af þessum sökum var líka
eðlilegt að ekki værí eftir
því beðið að ú^ mn
stöðvuðu atvinnure inn
eins og nær algild regia var
um hver áramót á tímum
„vinstri stefnunnar“. Heil-
brigð ríkisstjórn á ekki frem
ur að gera samninga við út-
vegsmenn en aðra. Hitt er
skylda hennar að gera þær
almennu ráðstafanir í þjóðfé-
laginu, sem tryggi hag at-
vinnuveganna og eins mikla
framleiðslu og frekast er
unnt og þar með almennt
góð lífskjör.
KJARASKERÐING
VEGNA SVIK-
ANNA
Ifegna viðreisnarráðstafan-
* anna í fyrra var nú að
myndast grundvöllur fyrir
nokkrum kjarabótum. Miðl-
unartillaga sáttasemjara hefði
tryggt launþegum raunhæf-
ar kjarabætur, ef hún hefði
verið samþykkt. Þær kjara-
bætur hefðu numið að
minnsta kosti 3%, en vonir
stóðu til þess að ekki hefði
þurft að gera sérstakar ráð-
stafanir, ef hún hefði verið
samþykkt.
Þetta vissu stjórnarand-
stæðingar vel, en stefna
þeirra var sú ein að reyna
að gera ríkisstjórninni örð7
ugt fyrir og helzt að fella
hana á vinnudeilunum. Þá
Rússar kortleggja hafs-
botninn við M. - Ameríku
„ Togaranjósnir “ Russa í fullum gangi
- T.d. var fylgst með ferðum geimfaranna
WASHINGTON (UPI og AFP).
ENN ber njósniv rússneskra
togara við strendur Bandaríkj-
anna mjög á góma. Þeir voru
tii dæmis til staðar þegar geim-
förunum Shepard og Grissom
var skotið í loft upp. Og snemma
í júlí var rússneskur togari stað-
inn að því að stela svokallaðri
æfingabauju, sem notuð var fyrir
kafbáta. — Sovétríkin eiga nú
einn stærsta og nýtízkulegasta
togaraflota heims, sem þeir hafa
þannig útbúinn, a. m. k. við
strendur Ameríku, að útilokað er
að þar fari skip, sem ein-
göngu stundi fiskveiðar. Allur
hinn mikli loftnetsútbúnaður
þeirra, ratsjártæki og annar bún-
aður, bendir þvert á móti til þess,
að meginhlutverk þeirra sé ann-
að.
Kortleggja botninn
Er talið, að einn megintilgang-
ur Rússa með togaramergðinni
fyrir utan norðurströnd Ameríku,
sé að kortleggja hafsbotninn, svo
þeir geti síðar meir athafnað sig
þar með kafbáta sína. Yrðu það
þá að sjálfsögðu kafbátar, sem
skotið gætu flugskeytum. Skýrði
John T. Hayward varaaðmíráll
frá því fyrir nokkru, að með þar
til gerðum tækjum hefðu Banda-
ríkjamenn komizt að því, að unn
ið hefði verið að kortlagningu
úti fyrir strönd Nýja-Englands
af kafbát neðansjávar og skipum
ofansjávar.
— ★ —
Enn eitt -dæmið un
rússneskra togara við
Ameríku gerðist s.l. ár, þegar
togari að nafni „Vega“ fylgdist
mjög gaumgæfilega með atom-
kafbátnum Washington á Atlants
hafi, fyrir sunnan Long Island.
Sýndi loftmynd, að loftnet
„Vega“ voru svo fyrirferðamikil
Og margbrotin, að hlusta mátti á
allar byl "'"'engdir bandaríska
flotans.
Birgðaskip og kafbátur
Og nýjustu njósnir Rússa áttu
sér stað nú um síðustu helgi.
Frá Halifax á Nova Scotia bár-
ust þær fréttir, að kanadisk eftir
litsskip hefðu verið að svipast
um eftir rússnesku birgðaskipi
á siglingaleið úti fyrir Nova
Scotia. Eftir því, sem kanadiskur
fiskíbátur upplýsti hafði birgða-
skip þetta, er var í fylgd
með rússneskum síldarflota,
birgt kafbát með eldsneyti. Var
hann staddur á fyrrnefndum slóð
um — og bar engin einkennis-
merki.
Gengur Krúsfeií á póíniund ?
Gallup-kónnun um Berlínordeiluna í USA
MJÖG ER NÚ rætt um það í
Rómaborg, hvort Krúsjeff, for-
sætis-áðherra Sovétríkjanna,
Krúsjeff
muni ganga á páfafund, ef hann
njósnir kemur í heimsókn til Rómar, eins
strendur 1 og nú er talið nokkurn veginn
82% vilja fremur
berjast en gefa
Berlín eftir
víst. — ítalir eru í „heimsóknar-
skuld“ við Kremlverja. Á sl. ári
var Groirchi í Moskvu — og nú
er Krúsjeff aftur að verða gest-
gjafinn, en að þessu sinni eru
gestirnir Fanfani, ítalski forsæt-
isráðherran og Scgni, utanríkis-
ráðherra.
Talið er, að Krúsjeff muni hafa
hug á að ganga á fund Jóhannes-
ar páfa, hins mikla boðbera frið-
arins — og nota sér það í áróð-
ursskyni. Áróðurstilgangurinn
með slíkri heimsókn mun ekki
dyljast páfa, og feginn vildi hann
eflaust vera laus við að hitta
„kommúnista-páfann", sem hann
mun líta á sem einn höfuðand-
stæðing sinn og kirkjunnar. —
En páfa er það jaínljóst, að ef
hann neitaði að veita Krúsjeff á
'heyrn yrði slík neitun enn bitr-
ara áróðursvopn í höndum komm
únistaleiðtogans.
Niðurstaða ítölsku blaðanna,
s m verið hafa að velta þessu
fyrir sér að undanförnu, er því
yfirleitt sú, að þessir tveir á-
hrifamiklu menn og höfuðand-
stæðingar — leiðtogi hinna ka-
þólsku milljóna og æðsti prestur
varðaði ekkert um hag laun-
þega. Þess vegna héldu þeir
fast við kaupkröfur, sem
þeir héldu að nægja myndu
til að kollvarpa stjórninni.
Viðreisnarstjómin gerir
sér hinsvegar ljóst að hún
hefur skyldur við þá kjós-
endur, sem fólu henni for-
ustu landsmála. Þeir ætlast
til þess að viðreisnin sé fram
kvæmd hvað sem líður til-
raunum stjórnarandstæðínga
til skemmdarverka. Þess
vegna treystir stjórnin fjár-
haginn að nýju og heldur
áfram að framkvæma stefnu
sína, þrátt fyrir hin pólitísku
svik SÍS og kommúnista.
Tvær spurningar voru lagðar
fyrir Bandaríkjamenn, sem töld-
ust hafa fylgzt með gangi mála
í Berlín á undanförnum árum.
Hin fyrri var: — Teljið þér, að
hafa beri áfram bandarískar her-
sveitir í Berlín — ásamt brezk-
um og frönskum — jafnvel þótt
slíkt kunni að kosta styrjöld? —
Svör féllu þannig:
Engin sboðun 11%
Já, sögðu 82%
Nei, sögðu 7%
★
Hin spurningin, sem Gallup
lagði fyrir Bandaríkjamenn var
svohljóðandi: — Ef kommúnista-
stjórn Austur-Þýzkalands lokaði
öllum landflutningaleiðum til
Berlínar og leyfði ekki flugvélum
að lenda þar (eftir friðarsamn-
inga við Sovétríkin), hvort teljið
þér þá, að Bandaríkin og banda-
menn þeirra ættu að brjóta sér
leið til borgarinnar með valdi,
eða ekki? — Svörin við þessari
Jóhannes páfi
milljóna hins guðlausa kommún
isma — mimi brátt standa augliti
til auglitis, en líklegt er talið,
að Krúsjeff komi til Ítalíu í okt.
spurningu voru þannig:
Þeir ættu að berjast .... 71%
Þeir ættu ekki að berjast 15%
Engin skoðun látin uppi .. 14%
Af athugasemdum, sem fylgdu
svörum fólksins, má ráða, að mcg
inástæðan til þess, að menn vilja
ekki láta undan kommúnistum
í Berlin, sé sú skoðun, að undan-
sláttur við Rússa í þessu efni
væri sama og að „opna dyrnar“
fyrir áframhaldandi ágengni
kommúnismans í Evrópu. ^