Morgunblaðið - 13.08.1961, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐ1Ð
Sunnu'dagur 13. ágúst 196
*
ÞEGAR
Pálsson
sögðum
við kvöddum Björn
á Ytri-Löngumýri,
við honum, að við
ætluðum að bregða okkur yfir
í Skagafjörð og heimsækja
séra Gunnar Gíslason, alþing-
ismann í Glaumbæ. — „Það
er góður maður, mikill bú-
maður. Mér Iikar vel við hann.
Berið homirn kveðju mína“,
sagði Björn.
Séra Gunnar stóð í hlaðinu,
þegar við komum að Glaum-
bæ. Hann var í vinnufötum,
því þerrir var góður og mikið
að gera við heyskapinn.
„Nú hittuð þið illa á“, sagði
presturinn. „Konan m,ín fór í
ferðalag með kvenfélaginu í
morgun. Bg veit, að henni
leiðist mjög að hafa ekki ver-
ið heima til þess að taka á
móti ykkur. En við hljótum
samt að finna eitthvað með
kaffinu“, sagði hann og brosti.
— ♦-
Við gengum til stofu og fór-
um að ræða búskapinn.
Séra Gunnar Gíslason með yngstu b örnum sínum í túninu að Glaumbæ.
Þingmaðurinn, sem skírir
bðrnin í Skerjafirði
„Það hefur ekki viðrað allt
of vel í sumar“, sagði séra
Gunnar, „en mér hefur samt
gengið ágætlega. Það hefur
aldrei hrakizt hj'á mér hey,
öll þessi ár, sem ég hef búið
hér. Við erum vel í sveit sett,
hér í Glaumbæ".
Séra Gunnar lauk guðfræði
prófi 1943 og sama ár vígðist
hann til Glaumbæj ar. Jörðin
er mikil og hæfir miklum
búmanni og Gunnar kann líf-
inu vel í Skagafirði.
„Eg hef alla tið verið í sveit,
aldrei nálægt sjónum komið.
Konan mín er hins vegar úr
Reykjavík, en hún hefur alla
tíð kunnað sveitalífinu vel. —
Þið getið sagt Framsóknar-
mönnunum það, að hún sé
kaupmannsdóttir úr Reykja-
vík, en samt sem áður hinn
mesti búforkur", segir hann
og hlær.
— ♦-
„Er safnaðarlífið öflugt hér?
spyrjum við.
„Kirkjur eru hvergi vel sótt
ar á.íslandi, en hér er það
samt betra en víðast hvar ann-
ars staðar", segir séra Gunnar.
„Við eigum mikið af góðu
söngfólki hés,í sveitinni, tenór
arnir í Skagafirði eru lands-
frægir. Fólk syngur mikið, hef
ur mikla ánægju af því — og
við eigum góðan kirkjukór.
Það hefur verið mér mikill
stuðningur".
„Eg méssa í þremur kirkj-
um, yfirleitt sinn sunnudag-
inn í hverri — nama á stór-
hátíðum. Þá messa ég í þeim
öllum“.
„Og eru preststörfin mikil
þar fyrir utan?
„Já, allmikið um giftingar
og skírnir. Fólk kemur gjarn-
an með börn sín í kirkju til
skírnar, það vil ég líka helzt.
Annars fer ég líka oft á heim-
ilin til þess að skíra“.
— ♦-
„Er það enn siður í sveit-
inni að bjóða kirkjugestum
heim í kaffi að messu aflok-
inni?
„Já, já, — það er í rauninni
liður í messunM, ef sva neetU
segja. Göm.ul venja og góð,
sem ég vona að haldist sem
lengst. Það er gott og gagn-
legt að ræða við sveitunga
sína um landsins gagn og nauð
synjar, það heldur söfnuðinum
betur saman“.
Við göngum út í góða veðr-
ið. Förum í kirkjuna með
presti. Hún er lítil, rúmar um
60 manns þéttsetin. En þarna
er hlýlegt og friðsælt og gott
að koma.
Við göngum síðan í byggða-
safnið, torfbæinn í Glaumbæ,
sem geymir gamlar minjar
Skagfirðinga. Við erum kornn-
ir aftur í gráa forneskju,
þrömmum eftir moldargólfum>
skoðum gamlar skyrámur,
strokka og ýmis búsáhöld. Síð-
an komum við í baðstofuna.
„Eg skal nú segja ykkur
það, að hér bjó ég fyrsta vet-
urinn minn í Glaumbæ", seg-
ir Gunnar, „Það er ekki lengra
síðan að búið var í þessum
bæ“. Hann bendir okkur á lok-
rekkjuna, sem hann svaf í
1943. Það hefur vissulega ver-
ið mikil breyting að flytja í
nýja steinhúsið, sem prestur-
inn býr nú í.
Úti á túni er vinnumaður
að bjástra með elzta syni séra
Gunnars. Þeir eru eitthvað að
eiga við jeppann. Næst elzti
sonurinn er að slá á vél, sem
dregin er af hestum.
„Þeim fækkar óðum hest-
unum hér í Skagafirði. —
Stærstu hestabænd/urnir eiga

ekki nema 40—60 nú orðið —
og það var bragðdauft hesta-
mótið, sem haldið var hér á
dögunum. Lélegir árangrar.
Eg var þar dómari, er yfir-
leitt á öllum hestamótum. —
En þeir seldu hins vegar pyls-
ur fyrir þúsundir króna, heyri
ég“, segir Gunnar og brosir.
„Það bætir fjárhag hesta-
mannafélagsins".
Áður en við kvöddum hellti
séra Gunnar upp á könnuna
og bar fram góðar kökur svo
að við höfðum ekki yfir neinu
að kvarta, þó prestfrúin væri
í skemmtiferð með kvenfélag>-
inu. —★—
Hann er með hauskúpurnar
tvær uppi á lofti, er búinn að
setja andarnefju-kúpuna í stór
an þvottabala — „og þarna
liggur hún í mjólk, eða hvað?“
„Nei, þetta er einhver plast-
upplausn, sem fyllir beinið.
Þegar þetta er orðið svona
gamalt, er hætt við að beinið
morkni, eða fúni — og molni
í sundur. Eg hringdi í þá á
Þjóðminjasafninu og þeir
sögðu mér, að á British Múse-
um væri notuð ákveðin plast-
upplausn til þess að herða
hauskúpur í — og það vildi
svo vel til, að Harpa átti þessa
formúlu".
— ♦ -
„En hvernig var ferðin?
Sástu nokkra erni?
„Jú, ég sá sex erni í ferð-
inni“.
„Hvar?“
„Það segi ég ekki“, og Birg-
ir brosir í kampinn. „Við, sem
fylgjumst með örnunum, höld-
um þessu leyndu, erum eins
og frímúrarar, þegar erni ber
á góma. — Það eru nefnilega
svo mörg dæmi þess, að for-
vitnir menn, sem ekki þekkja
háttarlag arnarins vel, hafa
drepið ungann, hann hrökkl-
ast út úr hreiðrinu — og fell-
ur fyrir björg. Annars eru
40—50 ernir á fslandi og ég
held, að stofninn sé að vaxa
frekar en hitt“.
- ♦ -
„Annars fór ég á Snæfel’s-
nes, í Dalina og norður í
Skagafjörð. Á Fagranesi á
Reykjanesströnd hitti ég Jón
Eiríksson, Drangeyjarsigmann.
Hann er annar maðurinn, sem
kleif Kerlingu við Drangey.
Sá, sem fyrstur vann það af-
rek, er Hjálmar frá Kambi,
nú níræður, vistmaður á elli-
heimilinu á Sauðárkróki. —
Hann er eini núlifandi sögu-
maður Jóns Árnasonar. Eg
heimsótti Hjálmar.“
„En það, sem ég ætlaði að
segja þér, var, að faðir Jóns
á Fagranesi á mikið og fallegt
eggjasafn. Hann byrjaði að
safna ungur Og sýndi mér snjó
tittlingsegg, sem hann blés úr
Birgir Kjaran á siglingu undir Hornbjargi.
Meö skel jar og steina
úr sumarfrfinu
BIRGIR KJARAN, alþingis-
madur, á sennilega eitt stærsta
steinasafn á fslandi. f sumar
bættust honum enn fallegir
steinar. Hann kom með full-
an poka heim úr sumarfríinu,
fór norður og vestur, skoðaði
fugla, tíndi steina og skeljar.
— ♦ —
„Já, ég nota hvert tækifæri
til þess að komast út á land,
hitta skemmtilega og fróða
menn um náttúru landsins og
sjá eitthvað nýtt. Til útlanda
fer ég ekkr nema þurfa nauð-
synlega, en nýt lífsins í rík-
um mæli, þegar ég ferðast um
ísland“, segir Birgir — „og það
gerði ég í sumar, eins og oft
áður“.
Birgir er köminn aftur í
bæinn, farinn að hyggja að
verzlun föður síns og bókaút-
gáfunni, en á kvöldin vinnur
hann í rólegheitum úr því,
sem hann dró að sér í sumar-
leyfinu. Hanri þarf-að koma
steinunum fyrir í safninu,
hann er líka með fallegar
skeljar, nokkur smáfuglahreið
ur — og svo kom hann með
hauskúpu rostungs og andar-
nefju. „Það versta er, að ég
er að fylla íbúðina af þessu.
Það er farið að þrengjast um
fjölskylduna".
— ♦ —
fyrir 50 árum. — Þar nyrðra
hitti ég margt fleira skemmti-
legt fólk og í Glerhallavík
tíndi ég sæg af steinum".
„Nú, þaðan fór ég á Barða.
strönd, sem mér finnst ein-
hver fegursta sveit á fslandi.
Eg heimsótti Svein bónda Guð
mundsson í Miðhúsum í Reyk-
hólasveit. Hann á 30—40 eyj.
ar á Breiðafirði, er mikill
náttúruskoðandi og hefur
greint samkvæmt Flóru um
100 jurtategundir í einni eyj-
unni. Mjög merkilegur maður.
— Þarna tíndi ég steina, því
fallegustu og fágætustu stein-
ana finnur maður á Vestfjörð
um og á Austfjörðum, elztu
hlutum íslands".
— ♦ —
„Á Barðaströndinni er mik-
ið af stjörnusteinum og jaspis,
einkum í Djúpafirði' og á
Hjallahálsi. — Nú, og á
Brjánslæk finnast fallegustu