Morgunblaðið - 05.09.1961, Blaðsíða 6
6
MORCHTSTÍL AÐIÐ
Þríðjudagur 5. sept. 1961
Allir vegir færir með
tyggigúm í Rússlandi
réttu hlutfalli við það, sem við
sáum í verzlunum: Mjög fábreyti
legur, lélegur og rándýr. Það er
lítið um grænmeti og ávexti þar
sem við fórum, fólkið borðar mest
brauð. — Þar tíðkast biðraðir líka
enn. Eg stóð í 40 mín. til að fá kg
af eplum.
ic Ekki eftirsóknarvejt.
Á einum staðnum var okkur
sagt, að verkamaður í þungaiðn
aði fengi sem svarar 200—250 kr.
íslenzkum á dag, en kílóið af epl
um kostar yfir 40 kr. og súkkulaði
pakki yfir 50 kr. og var greinilegt
í verzlunum, að lítið er keypt af
þeirri vöru.
Verðlag á annarri matvöru var
eftir þessu. Fatnaður er líka
geysidýr. Frakkar kosta allt að
10 þús. kr. íslenzkum. Annars
fannst okkur ekkert af þessu eft
irsóknarvert, því klæðnaðurinn
er eins fjarri okkar smekk hér
lá vesturlöndum og hugsazt get-
ur. Ég veit ekki til að neinn hafi
keypt neitt af slíku í förinni.
ic Kvenfólk við erfiðisvinnu
Annars virðist mér Eistlending
ar, Lithauer og Rússar mjög
Gunnar Felixson
elskulegt fólk. En mér fannst það
greinilegt, að alls staðar sem ég
kom, að fólk hugsar yfirleitt
ekki um annað en vinnu og mat
— óg hefur ekki tíma til annars.
Klæðaburður fólks á götum úti
bendir til þess að menn kaupi sér
yfirleitt flíkur til 8 eða 10 ára,
eða meira. Það vinnur mikið —
og það kom okkur dálítið spánskt
fyrir sjónir að sjá kvenfólk á öll
um aldri, allt upp í aldraðar kon
ur, við sements- og steypuvinnu,
malbikun og aðra erfiðisvinnu.
Kvenfólkið ber þess líka glögg
merki, að það verður að vinna
mikið.
Skemmtanalíf er mjög fábreytt
en drykkjuskapur töluverður að
því er okkur virtist. Á kvöldin er
mikið af drukknu fólki á götum
þeirra stórborga, sem við gistum.
★ ^ Lítil bílaumferð
Óafvitandi gerir maður það allt
af í útlöndum að bera saman það,
sem hefur vanizt heima, og það
nýja, sem fyrir augað ber. Þannig
var það t.d. með bílaumferð í
Minsk, sem er 670 þús. manna
borg. Urnferðin var bara brot af
því, sem er hér í Reykjavík, þó
okkar höfuðstaður sé 10 sinnum
minni. Á daginn voru það mest
vörubílar, sem maður sá, en á
kvöldin var bílaumferð sáralítil.
Eg hafði á tilfinningunni, að
mjög fáir einkabílar væru til
þarna, enda eru almenningsvagn
ar margir.
★ Vildu kaupa föt ferðamanna
í umferðarþysnum á daginn er
það greinilegt á götunum, að þar
er ekki þessi glaðværð, sem mað
ur sér alls staðar á vesturlöndum.
Fólk er heldur ekki að flýta sér
jafnmikið og það er þunglamaleg
ur blær yfir öllu, húsin ómáluð
og fólkið illa klætt. Viðburður að
sjá vel klætt fólk.
Við urðum líka alls staðar var
ir við fólk, sem vildi kaupa af
okkur fötin „Business, business“,
segja þeir, og það er eina enska
orðið sem þeir kunna. Svo er bent
á það, sem þeir vilja kaupa —
síðan hripa þeir á blað upphæð-
ina, sem þeir vilja gefa fyrir klæð
ið, himinháar upphæðir fannst
mér.
Rússarnir voru einkum hrifnir
af öllu skræpóttu og skærum lit-
um. „Smart Keston“-peysan vakti
geysiathygli hvar sem við fórum
— og með viðeigandi japli spurðu
menn um tyggigúmmí. Eg held
nú satt að segja, að sá sem'ætti
tyggigúmmí í Rússlandi þyrfti
ekki að kvíða framtíðinni. Hon-
um væru allir vegir færir.
Framhald á bls. 23.
ÞAÐ VAR mjög vel tekið á
móti okkur, yfirleitt með lúðra-
blæstri og blómum á hverjum
stað, sagði Gunnar Felixsson, sem
fór með knattspyrnufl. Fram í
Rússlandsferðina. En ferðin var
erfið, sagði Gunnar. Við ferðuð-
umst alltaf í lest, heila og hálfa
sólarhringa — og við áttum erfitt
með að venjast mataræðinu, feng
um útbrot og slæmsku í magann,
vorum ekki alltaf vel fyrirkallað
ir.
Fram lék þrjá leiki I ferðinni
og tapaði öllum, enda var við
sterkustu 1. deildarlið að etja.
ic Erfiðar samgöngur.
Við fórum flugleiðis til Helsing
fors, en þaðan með járnbraut til
Leningrad og síðan til Tallin í
Eistlandi. Járnbrautarferðin tók
26 klst., en annars er ekki nema
4 stunda bátsferð frá Helsingfors
til Tallin. Þá leið var samt ekki
hægt að fara, urðum að fara gegn
um Leningrad. Næst fórum við
svo til Vilna, þá urðum við enn
að fara um Leningrad. Ferðin tók
27 klst.
í Tallin lékum við móti Kalev,
töpuðum með 0 gegn 3. í Vilna
gegn Spartak, töpuðum við með
0 gagn 5 og síðast fórum við til
Minsk í Hvíta-Rússlandi, lékum
við Bela Rouse og töpuðum, 0
gegn 4.
ÍC Notuðu útherjana.
Mér fannst áberandi hvað þeir
notuðu útherjana mikið. Annars
voru liðin öll heilsteypt, leikmenn
irnir fljótir og markvissir, sagði
Gunnar. Knattspyrnuáhugi er
greinilega mikill á öllum stöðun
um og mest aðsókn að okkar
leikjum var í Minsk, um 15 þús.
áhorfendur. Og þeir tóku okkur
vel, virtust ekki halda neitt sér-
staklega með heimamönnum, a.m.
k. kom það ekki fram.
ÍC Atvinnumenn.
Við kepptum alls staðar á
helztu völlum borganna. Þeir eru
ekki jafngóðir og grasvellirnir,
sem við eigum hér. Þar vantaði
mikið á. — Annað, sem vakti at
hygli mína var, að liðin, sem við
lékum gegn, eru á pappírnum
sögð skipuð áhugamönnum. En
þetta eru atvinnumenn — og t.d.
í Minsk — þar á það svo að heita,
að leikmenn Bela Rouse vinni í
dráttarvélaverksmiðju. Það gera
þeir ekki nema þá stöku sinnum,
1—2 stundir á dag.
ÍC Eignuðust ekki kunningja
Við kynntumst fáum í ferð-
inni. Eftir slíkar utanfarir á mað
ur yfirleitt fjölda kunningja ytra,
en í Rússlandi höfðum við lítil
sem engin tækifæri til þess að
hitta knattspyrnumenn, jafnvel
ekki þá, sem við lékum gegn. —
Þetta kom e.t.v. ekki mikið að
sök, því fæstir tala þar annað en
☆i
rússnesku og því þýðingarlaust
fyrir okkur að reyna að tala við
þá án þess að hafa túlk, sagði
Gunnar.
Með okkur ferðuðust tveir Rúss
ar, allan tímann. Annar var túlk
ur, talaði þýzku. Undir lok ferð
arinnar athugaði hann það fyrir
okkur hvort ekki væri hægt að
komast í flugvél síðustu áfang-
ana, við vorum orðnir mjög
þreyttir. En það reyndist ekki um
neitt slíkt að ræða. Rússnesku
ferðafélagarnir voru hinir lipr
ustu og hjálpfúsustu — og ferðin
var mjög lærdómsrík.
ic Matur rándýr
Margt kom okkur einkennilega
fyrir sjónir, enda viðbúið, að við
rækjumst á eitthvað nýtt. Við
vorum alls staðar á beztu og fín-
ustu hótelunum og borðuðum
mat, sem þar í landi er hátíða-
matur. Hann átti samt ekki við
okkur, var mjög einhæfur og
þungur. Máltíðir vOru fáar. Flest
ir fengu mikil útbrot og sumir
líka í magann. Við höfðum upp
á lækni og fengum pillur og
sprautur. Einhverjum skánaði
víst eftir það.
Annars er matur á hótelum í
* Ástaróður kisu
Þegar ég kom heim til mín
eitt kvöldið í fyrri viku, sá
ég hvar kunningi minn, mynd-
arlegi grái fresskötturinn, sem
venjulega er að snuðra í garð-
inum, sat á syllunni utan við
gluggarúðuna í svefnherberg-
inu mínu og glápti inn. Ég
þóttist vita að hverju hann
væri að leita. Áður en ég flutti
í þessa íbúð, hafði búið þarna
fínleg læða með rauðan borða
um hálsinn, regluleg dekruð
hefðarlæða. Nú er hún flutt
upp á loftið, en „aðal-kærast-
inn“ virðist ekki enn úrkula
vOnar um að henni kunni að
bregða fyrir innan við glugga,
sem hann kemst til að kíkja
inn um.
Kötturinn fylgdi hverri hreyf
ingu í herberginu með stórum
gulum kattaraglyrnum, svó ég
flýtti mér að draga glugga-
tjöldin fyrir. Eg var rétt að
byrja að hátta mig, þegar
fyrsta vælið kvað við, rétt eins
og verið væri að kreista líf-
tóruna úr einhverjum í trénu
fyrir utan gluggann. Og úr
því færðust vælin með stutt-
FERDI
um þögnum á milli um garð-
inn, en langmest af ástarsón-
ötum sínum söng kisi þó þétt
við gluggann minn, auðheyri-
lega sannfærður um að það-
an bærust þær bezt til eyrna
hans heittelskuðu.
í fyrstu var ég að hugsa um
hve fallegt þetta væri nú af
kisa og lýsa óslökkvandi ást
hans, að hann skyldi sitja
þarna úti í rigningunni og
kyrja sinn frumsamda ástar-
óð með þvílíkri tilfinningu tím
IM AND
unum saman, án þess að sjá
elskunni sinni svo mikið sem
bregða fyrir. En þegar ég lagði
frá mér bókina til að fara að
sofa, fannst mér að hann
mætti nú fara að draga sig í
hlé, eins Og riddara sæmir.
Kisi var alls ekki á sama
máli. Hann „hélt ekki aðeins
vöku sinni“ þessa nótt og fram
á morguninn (ég heyrði síðast
til hans er ég fór í vinnuna)
heldur einnig þá næstu. Hann
hefur áreiðanlega sett heims-
met í langri ástarjátningu. Og
stöku sinnum tóku keppinaut-
ar hans, sem leið áttu um,
undir við hann.
• Með vatnskönnu
eða skó?
Mér varð tíðhugsað til
Marks sáluga Twains, sem
hafði lýst því í smásögu er
hann átti nótt eina í hetju-
legri baráttu við háværan
kött. Eg sá mig í anda fara að
dæmi hans og elta köttinn með
skóinn í hendinni yfir næstu
garða. En þar sem mig minnti
að Mark vesalingurinn hefði
☆
ekki haft erindi sem erfiði,
gott ef hann tapaði ekki skón-
um sínum í viðureigninni, þá
hætti ég við það. Það er ekk-
ert grín að tapa innfluttum
skó á íslandi.
Hafið þið nokkurn tíma sof-
ið 1 nánd við kirkjuklukku,
sem slær með jöfnu millibilx
á 15 mín. fresti? í hvert skipti
sem hún hefur lokið sér af, er
maður alveg ákveðinn 1 að
nota tímann nú vel til að sofna
áður en hún byrjar næst. Mað-
ur bíður spenntur eftir að vita
hvort það tekst, hálfhlustar og
er hálfóánægður við sjálfan
sig fyrir það, þangað til vænt-
anlegur sláttur kveður við.
Nákvæmlega þannig er að
bíða eftir væli í breima ketti.
Maður veit aðeins ekki ná-
kvæmlega hve löng biðin verð
ur, en hún ber alltaf árangur
áður en langt um líður.
Seinni nóttina bjó ég mig
út með vatnskönnu við rúm-
stokkinn. Og þegar ég heyrði
að kisi var búinn að koma sér
fyrir á syllunni, dró ég glugga
tjaldið frá, steig berfættur
upp í gluggakistuna, teygði
mig út og vóg salt á öðrum
fæti meðan ég skvetti innihald
inu úr könnunni. En kisi hefur
sennilega haft á mér illar bif-
ur, því þegar ég var búinn
að ná aftur jafnvæginu og leit
út, sat hann úti á grasfletin-
um með fyrirlitningarsvip og
hristi sig ekki einu sinni. Kött-
ur er nefnilega stórum snar-
ari að stökkva ofan af einni
syllu en maður að klöngrast
upp í gluggakistu.
♦ Lokasigur
Loks sigraði ég. Eg tók sæng
mína, læddist með hana und-
ir hendinni fram í stofu, lok-
aði vandlega hurðinni á eftir
mér og kom mér fyrir á legu-
bekknum með púða á því eyr-
anum er upp sneri.
Þegar ég fór út um morg-
uninn, sá ég hvar tildursleg
kisa með rauðan borða um
hálsinn sat hátt uppi í glugga
og leit þaðan niður á „aðal-
kærastann" og annan gul-
bröndóttan og lyngdi aftur
stóru fallegu augunum sínum.