Morgunblaðið - 18.10.1961, Blaðsíða 23
MiSvikudagur 18. okt. 1961
MORCVNB7AÐ1Ð
23
— Útvarpsumræður
Framh. aí 24
Stefnt væri að því að herða sam-
dráttartökin. Loforð um sparnað
ikvað Ey.J. hvimleitt skrum, þar
sem útgjöldin yxu stöðugt. Aug-
Ijóst væri að öll efnahagsmálin
væru komin í hið mesta öng-
þveiti, vegna viðreisnjrinnar. Þá
drap hann á þróun mála í verk-
föllunum á siðasta sumri og sagði
að ríkisstjórninni væri nú legið á
hálsi fyrir að hafa ekki beitt
sér fyrir þeirri lausn, sem SÍS
samdi um. Gengislækkunin eftir
verkföllin hefði verið óþörf. En
af henni — en ekki kauphækkun
unum — hefði leitt þær verð-
hækkanir, sem nú vaeru orðnar.
Loks kvað hann það alrangt, að
Islendingar hefðu ekki verið fulll
færir um að standa á eigin fótum
í fjárhagsefnum á undanförnum
érum. Það eina sem nú þyrfti að
igera, til að koma efnahagsmálun
um á réttan kjöl eftir aðgerðir nú
verandi ríkisstjórnar, væri að
breyta um stefnu og fela öðrum
völdin.
Þá flutti fjármálaráðherra,
Gunnar Thoroddsen, svarræðu
sína. Benti hann á, að það væri
hinn mesti misskilningur, að rík
issjóður hagnaðist á gengislækk
uninni. Þótt auknar tolltekjur
yrðu vegna hennar, nægðu þær
engan veginn til þess að
vega á móti aukum útgjöldum
vegna kauphækkananna.
H Ráðherra vék að gagnrýni
etjómandstæðinga á þeirri á-
kvörðun ríkisstjórnarinnar að
greiða framlög sín til atvinnu-
leysistryggingasjóðs á næsta ári
með skuldabréfum. Greindi hann
frá því, að tekjur sjóðsins væru
nú um 70 millj. kr., og framlag
ríkissjóðs væri 28 millj. Hagur
sjóðsins væri þegar orðinn betri
en nokkurs í landinu, sem m. a.
Jtæmi fram í því, að hann ætti
í handbæru fé 170 millj. kr.,
sem væri nægilegur forði til út-
lána næstu 5—6 árin, ef útlán
hans yrðu svipuð og að undan-
fömu. Þessi ráðstöfun hefði því
síður en svo óþægindi í för með
sér fyrir sjóðinn.
Ráðherra taldi Eystein Jóns-
son hafa verið seinheppinn að
býsnast yfir því, hve fjárlögin
hefðu hækkað frá árinu 1958,
því að það ár hefðu verið af-
greidd mestu hörmungafjárlög,
sem um gæti í sögu seinni ára-
tuga. Rifjaði ráðherra í stuttu
xnáli upp sögu þessa fjárlaga-
frumvarps Eysteins Jónssonar.
Það hefði verið lag fyrir Alþingi
með 71 millj. kr. greiðsluhalla,
en síðan hefði hluta fjárlag-
anna verið fleygt fyrir
borð og ríkissjóði skipt í tvennt.
Þá væri nú hafður annar háttur
á en í tíð Eysteins, þegar sam-
jþykkt ríkisreikningsinss dróst ár
um saman Nú væri hann lagður
fyrir þing strax á næsta ári eftir
hvert fjárlagaár.
Kost-tiaður við hagsýslu sagði
fjármálaráðherra, að hefði marg-
borgað sig nú þegEU-. Minna mætti
á, að milljónasparnaður væri á
hverju ári af sameiningu Á.V.R.
og Tóbakseinkasölunnar. Fyrir
el’.efu árum hefði Eysteinn Jóns-
son lagt fram frumvarp um sam-
eitiingu, en það dagað uppi og
tvívegis í valdatíð hans hefðu for
stjórastöður losnað hjá fyrirtækj-
unum, svo að honum hefði þá átt
að vera auðvelt að koma samein-
ingunni í framkvæmd. Það varð
samt ekki, en hefði Eysteinn Jóns
son haft manndóm í sér til þess
þegar hann átti kóst á því árið
3950, væri hann búinn að spara
rikinu 10—20 milljónir.
Ráðherra minnti á ýmsar hrak
spár stjórnarandstæðinga. Þeir
hefðu hiklaust spáð atvinnuleysi.
Full atvinna væri í landinu. Þeir
spáðu 200 millj. greiðsluhalla á
árinu. Nokkur greiðsluafgangur
yrði. Nú væri spáð 130 millj. kr.
balla á þessum f járlögum, en sú
spá myndi reynast álíka haldgóð
og hinar fyrri.
I.jóst væri af fjárlagafrumvarp
Inu, aff ef ekki hefði komiö til
kauphækkana á síffasta sumri,
hcfðu fjárlög lækkað og undir-
búningur hafinn að lækkun toila
og skatta. Þau hækka um 126
millj. í stað þess að lækka um
nokkrar millj. Ekki væri nóg
með það, að Eysteinn Jónsson
bæri álbyrgð á þessum afieiðing
um verfallanna, heldur stærði
| hann sig af því að hafa beitt sér
j fyrir þeim kauphækkunum, sem
| verkföllunum lyktaði með.
- Sildarsamningar
Framh. af hls. 2
gengið til skipsmanna án tillits
til hve margra manna áhöfn er
á viðkomandi skipi.
Tilko.na kraftblakkarinnar hef
ut fækkað skipsmönnum úr 18 og
allt niður í 11 menn á skipi, en
heildarhlutur hinna 11 er hinn
, sami og hinir 18 höfðu áður. Hef
I ur þannig fjárfesting sú, sem
lagt hefur verið í vegna kraft-
j blakkarinnar og hinna nýju ast-
ictækja alls ekki fengizt viður-
| kennd í samningum.
Af þessum sökum var sagt upp
samningum á Faxaflóasvæðinu í
vor og hafa engir samningar ver
ið gerðir á því svæði síðan.
Á fundinum í fyrrakvöld voru
þessi mál tekin til umræðu og
voru meni. á einu máli um að
nauðsyn bæri til að samningum
yrði breytt með tilliti til hinnar
nýju veiðitækni.. Fól fundurinn
stjórn LÍÚ að vinna áfram að
samningum á þeim grundvelli að
tekið yrði tillit til áðumefndrar
fjárfestingar. — Þá skoraði fund
urinn á stjórn og verðlagsráð
LÍÚ að flýta samningum um
fersksíldarverð á Suðvesturlandi.
Hammarskjöld og U Thant. Myndin var tekin skömmu
fyrir dauða Hammarskjölds.
-<!>
Áframhaldandi kísil-
rannsóknir við Mývatn
70—50 lestir teknar 7 sýnishorn i haust
í GÆRMORGUN fór Tómas
Tryggvason, jarðfræðingur, norð-
ur i Mývatnssveit, til að taka
sýnishorn til rannsókna á kísil-
gúr með tilliti til hugsanlegrar
kísilvinnslu í vatninu. Ætlar
hann að taka smá sýnishorn á
víð og dreif og á mismunandi
dýpi. Auk þess er raforkumála-
skrifstofan að gera ráðstafanir til
að taka í haust 10—50 lestir af
kísil í námunda við Reykjahlíð
og Voga, þar sem hugsanleg verk-
smiðja hefur verið áætluð.
Sýnishorn þessi verða síðan
rannsökuð bæði hér og erlendis,
Heath og Kragh
ræðast við
LONDON, 17. okt. — Heath, að-
stoðarutanríkisráðherra Breta,
fór í dag flugleiðis til Kaup-
mannahafnar til viðræðna við
Jens Otto Kragh um Efnahags-
bandalag Evrópu.
— Kvikmyndir
Framhald af bls. 15.
inn að verða rektor skólans. Og
hann er auk þess heitbundinn
I ungri og laglegri stúlku. Allt
; virðist þannig í bezta lagi. En
' Andrew, — en svo heitir hann
j í myndinni — hefur líka mikinn
áhuga á fornleifafræði og það
verður . honum örlagaríkt. Hann
hefur einsett sér að finna fornt
rómverskt líkneski, sem sagnir
herma að falið sé í kastalarúst-
um þarna í sveitinni. Þegar þang
að kemur hittir Andrew þar fyr-
ir „Gallinisirkusinn", sem árlega
tjaldar þarna og heldur sýning-
^ ar. Og þá dynja ósköpin á. Hann
' hitti Selenu frænku sirkusstjór-
ans og þau verða bráðskotin hvort
í öðru og hann flækisl í það
að taka þátt í sýningum sirkus-
• ins sem trúður og ótalmargt
fleira drífur þarna á daga hans,
sem ekki er vert að segja hér
frá. En allt endar þetta þó bless-
unariega og á gáfaður apakött-
ur sinn þátt í því.
Mynd þessi er bráðskemmti-
leg og Danny auðvitað sérstak-
lega eins og endranær, enda hef
ég sjaldan heyrt fiins mikið
hlegið í bíó og í þetta sinhi. En
! þetta er reyndar alltaf sagt þeg-
ar snillingurinn DEinny Kaye er
á ferðinni.
en rannsóknir á kísil við Mývatn
með stóriðnað fyrir augum fara
fram á vegum íslenzkra aðila og
í sambandi við hollenzka og
þýzka sérfræðinga, að því er
Jakob Gíslason, raforkumála-
stjóri, tjáði blaðinu í gær.
Sagði Jakob að rannsóknir
þessar beindust að því að komast
að ákveðinni niðurstöðu um gæði
hráefnisins. Skýrsla sú sem raf-
orkumálaskrifstofan og rannsókn
arráð sendu frá sér á sl. vori um
þetta efni, benti í þá átt að hag-
kvæmt gæti orðið að vinna kísil
í stórum stíl við Mývatn, og var
þar lagt til að frekari rannsóknir
yrðu látnar fara fram.
U Thant
orðinn
órólegur
NEW YORK, 17. okt. — Nú
hefur syrt í álinn um skipan
U Thant sem eftirmann Hamm-
arskjölds, því samkomulag næst
ekki um fjölda ráðgjafa hans.
Rússar munu fallast á að þeir
verði þrír: Bandaríkjamaður,
Rússi og Suður-Ameríkumaður.
— Bandaríkin vilja einnig fá
Vestur-Evrópumann í þessa ráð-
gjafanefnd, en fallast hins veg-
ar ekki á gagnkröfu Rússa um
að A.-Evrópumaður verði þá
líka í ráðinu — fimmti maður-
inn. V.-Evrópuríkim héldu fund
um málið í dag til þess að af-
greiðslu þessa máls yrði hrað-
að. Þau telja sjálfsagt og eðli-
legt, að V.-Evrópa eignist full-
trúa í ráðinu. — Mun U Thant
vera orðinn órólegur vegna
dráttarins sem orðið hefur og
ríkir enn hin mesta óvissa um
málalok.
Skarðið teppist
er þ'ng kemur saman
SIGLUFIRÐI 17. okt. — Jörð er
hér hvít af snjó frá fjallsdoppi
að fjöruborði. Eftir tvo sólar-
daga, er minnst var 100 ára af-
mælis sr. Bjarna Þorsteinssonar,
kom norðaustan kuldi með snjó
komu. Síðan hefur Siglufjarðar
skarð verið illfært, en þó alltaf
jeppafært. í gær brauzt bílalest
yfir skarðið með aðstoð ýtu og
áætlunarbifreið komst hingað í
gærkvöldi.
Um svipað leyti og alþingi kem
ur saman haust hvert teppist
skarðsvegurinn og opnast ekki á
ný fyrr en um það bil að þingi
lýkur. Það eru tilmæli fréttarit-
arans til hinnar virðulegu stofn-
unar að hún samþykki frumvarp
frá síðasta þingi um jarðganga-
sjóð, svo ljúka megi hinni löngu
einangrun kaupstaðarins. Væri
það verðugt verk alþingis á ald
arafmæli sr- Bjarna Þorsteins-
sonar, siglfirska héraðshöfðingj-
áns, sem öll þjóðin minnist um
þessar mundir. — Stefán
Þrír drepnir
ORAN, 17. október — Um þús-
und menn af evrópskum upp-
runa réðust í dag á verzlunar-
hverfi, sem Arabar eiga. Þrír
Arabar voru drepnir og margir
særðust.
Ulbiicht notu
ungveisku
. nðíeiðina
BRAUNSCHWEIG, Þýzka-
landi, 17. okt. — Kommún-
istar hafa nú byrjað að
grafa jarðsprengjur á
landamærum Austur- og
Vestur-Þýzkalands til þess
að reyna að stöðva flótta-
mannastrauminn. Hingað
til hafa landamæri Austur-
ríkis og Ungverjalands þó
verið eini hluti járntjalds-
ins, sem kommúnistar hafa
grafið í jarðsprengjur. — í
dag var sprengjunum kom-
ið fyrir á fjögurra kíló-
metra kafla innan við
gaddavírsgirðingar, sem
kommúnistar hafa áður
sett þarna upp. Þetta er
skammt norðan við Helm
stedt, en þaðan liggur leið-
in til Berlínar.
- Krúsjeff
Framh. af bls. 1
2) Samvinna kommúnistaflokk
anna á að styrkjast.
3) Utanríkisstefnan á að verða
virk og sveigjanleg.
4) Vinna á með öllum, sem
vilja frið.
5) Styrkja á samvin.ru verka-
lýðsins.
6) Auka á verzlunarviðskipti
við þau lönd, sem þess óska.
Árásaröfl.
Krúsjeff sagðí, að Bandaríkin
væru ekki jafnmikið fofysturíki
á vesturlöndum og áður. Bret-
land og V-Þýzkaland berðust nú
innbyrðis um forystu í Evrópu
og Frakkar hölluðust á sveif
með Þjóðverjum. En í Bandaríkj
unum eru sterkustu árásaröflin
og heimsvaldasinnar hafa gert á-
standið hættulegt í Mið-Evrópu
síðustu mfnuðina sagði hann.
Krúsjeff endurtók, að komm-
únistaríkin mundu vinna sigur á
andstæðigum sínum og hver sá,
sem réðist á Ráðstjórnarríkin
fremdi jafnframt sjálfsmorð.
Þá ræddi Krúsjeff um nauð
syn þess að hlutlaust belti yrði
skapað í Evrópu, NATO og Var
sjárbandalagið gerðu griðarsamn
inga og minnka yrði herafla er
lendis.
Krúsjeff vék að Albaníu og
gagnrýndi leiðtoga þar harðlega
(sjá aðra frétt) og einnig vék
hann að „svörtu sauðunum“ svo
nefndu, sem voru „hreinsaðir“
fyrir nokkrum árum úr forystu-
liði Ráðstjórnarinnar (sjá aðna
frétt: Molotov játaði síðastur).
Stalínsdýrkun.
Krúsjeff leit aðeins tvisvai
upp af hinu skrifaða handriti all
an tímann sem hann flutti ræð-
una. Hann fékk sér oft vatns-
sopa — til þess að draga úr hæsi
að því er virtist. Oft varð hann
að gera hlé á ræðu sinni vegna
lófataks áheyrenda, en Sjú En
Lai, forsætisráðherra Kína, sem
sat nærri ræðustólnum, tók ekki
þátt í lófaklappinu þegar Krús-
jeff talaði um albönsku komm-
únistana og Stalínsdýrkunina. —
Kínverski leiðtoginn sat kraf-
kyrr allan tímann og svo var að
sjá sem hann léti sér fátt um
finnast.
Enn matvælaskortur
Krúsjeff sagði m.a. að nú yrðl
að breyta stjórnarskrá Ráðstjórn
arríkjanna, en áfram yrði haldið
við kennisetningar Lenins. Gild-
andi stjómarskrá væri frá 1936
og væri venjulega kölluð Stalins
stj órnarskráin.
Hann ræddi um iðnaðinn og
sagði, að framleiðslán hefði stór
aukizt síðustu fimm árin. Ekki
yrði lagt í neinar stórfram-
kvæmdir fyrr en lokið yrði við
þær, sem þegar væri byrjað á.
En þrátt fyrir aukna landbún-
aðarframleiðslu sagði Krúsjeff,
að matvara væri víða af skorn-
um skammti, sérlega kjötmetL
Lofaði hann bótum á þvi og
hvatti til meiri framleiðslu til
þess að takmarkinu yrði náð.
— Drukkinn maður
Framh. af bls. 24.
stað yfir götuna ók annar bíllinn
af stað austur Grettisgötuna.
Ödrukkni maðurinn, og sá, sem
rninna var undir áhrifum, námu
þá staðar, en sá þriðji hélt áfram
út á miðja götu, nam þar staðar
og bíllinn rétt fyrir framan hann.
Sté maðurinn þá upp á fremri
„stuðara“ bílsins, og lagðist á
hendurnar upp á vélarhlífina. Ók
þá bílstjórinn snögglega af stað,
og nam siðan snögglega staðar
eftir nokkurn spöll. Stóð maður-
inn enn á „stuðaranum" er bíllinn
hafði numið staðar, en steig þá
niður af honum. Ók þá bílstjór-
inn sína leið.
Á daginn kom að maðurinn
hafði meitt sig illa á skrautspjóti
framan á vélarhlíf bílsins. Óku
félagar hans honum á slysavarð-
stofuna, og þaðan var hann flutt-
ur á Hvita Bandið.
Bílstjórinn gaf sig fram er hann
heyrði að lögreglan væri að leita
að honum. Segist hann ekki hafa
orðið var við að slys ætti sér
stað.