Morgunblaðið - 27.07.1962, Page 11

^östudagur 27. júlí 1962
MORGWNBL'AÐIÐ
11
Áætlað að leggja yfir 350 km,
nýjar rafmagnslínur í sumar
Hér í blaðinu hefur nýlega ver
Ið sagt frá umfangsmÁklum rann
sóknum raforkumálaskrifstofunn
ar við Búrfell og í dag er frá
því skýrt að verið sé að leggja
neðansjávarstreng til Vestmanna
eyja og tengja Eyjar orku-
veitusvæði Sogsins. En þetta eru
ekki einu framkvæm<iirnar, sem
í gangi eru í raforkuimálum á
jþessu sumri. Mbl. sneri sér til
Jakobs Gíslasonar raforkumála-
stjóra, og innti hann eftir öðrum
framkvæmdum.
Hann sagði að lagning línunn-
ar til Vestmannaeyja, væri mesta
framikvsemdin á þessu sumri í
rafvæðingunni. En auk þess á
að leggja í ár 14 mismunandi lín
ur víðsvegar um landið eða eins
miikið af þeim og hægt er. Og að
ljúka að auki við 8 línur, sem
byrjað var á áður.
Þær línur, sem byrjað er á í
sumar eru: Kjósarlína, sem er
9,9 km, Hamarslína í Þverárhlíð
9,3 km. á lengd, Reykhólalína
23,6 km, Víðidalslína 14,5 bm
Hegraneslína 18,3, Mývatnslína
44 km, Aðaldalslínur 14,3 km,
Fáskrúðsfj arðarlína 7,5 km, Hey
dalalina í Breiðdal 7,6 km, Ey-
vikurlína í Grímsnesi 6,3 km,
Eyjafjallalína 12,4 km, Lýtings-
staðalína í Skagafirði 20,5 km,
Saurbæjarlína í Eyjafirði 19,6
km og Snæfellslína um Breiðu-
vik að Stapa 31,7 km. Þær sem
byrjað var á á sl. ári en nú vérð
ur lokið, eru: Miðdalalína í Döl-
um 8,2 km, Glæsibæjarlína í
Eyjafirði 15 km, Borgarfjarðar-
lína í Borgarfirði eystra 14 km,
Sandhólmalína 5,5 km, Biskups-
tungnalína 17,5 km, Hrunamanna
lína 16,5 km, Gaulverjahrepps-
lína 20,5 km og Mýrarlina í A-
Skaftafellssýslu 11,3 km. Eru
þetta alls 342 km langar raf-
magnslínur, sem á að leggja á
þessu ári, fyrir utan Vestmanna
eyjarlinu, en sæstrenguvinn er
12 km á lengd.
Orkuveitusvæðin tengd
Stefnt er að því að tengja orku
veitusvæðin á landinu. Á Suð-
vesturlandi er komið samtengt
orkuveitusvæði frá Borgarnesi
og austur að Skógum undir
Eyjafjöllum, og verða Vest-
mannaeyjar nú tengdar þar við.
Er ætlunin að lengja þetta orku
svæði austur í Vík, en ekkert
verið ákveðið um hvenær það
getur orðið. Þá er áformað að
teggja línu frá þessu orkuveitu-
svæði út á Snæfellsnesið og var
samþyikbt þingályktunartillaga
um að það yrði gert fyrir 1966,
en ekki kvaðst raforkumálastjóri
vita hvort úr gæti orðið. Á Snæ-
fellsnesi er vatnsaflsstöð við
Rjúkanda, nálægt Ólafsvík - og
þaðan leitt rafmagn til Hellis-
sands og inn í Grafarnes. En dies
elstöð er í Stykkishólmi. Einnig
er dieselstöð í Búðardal.
Er ætlunin að tengja Snæfells
nesið við orkusvæði Suðvestur-
lands, eins og áður er sagt, en
hvort Dalirnir verða seinna
tengdir því eða Vestfjörðunum
er ekki ákveðið.
Rafmagn í Reykhólasveit
Þverárvirkjun við Hólmavik
sér Hólmavík og nálægum býlum
fsrrir rafmagni. Þaðan hefur ver
lögð lína í Króksfjarðarnes 'og í
eumar er verið að leggja línu
þaðan í Reykhólasveitina. Fyrir
éri var línan lögð að Bæ, í haust
Btanda vonir til að Reykhóla
eveit fái rafmagnið, og síðan er
ætlunin að legtya lv«'r, sfram
að Stað.
Á Vestfjörðum er komið sam-
hangandi orkuveitusvæði frá
Patrefcsfirði til Súðavíkur, og
fæst rafmagn aðallega frá Mjólk
árvirfcjun, Reyðhjallavirkjun við
Bolungavíkur og frá orkuveri
ísafjarðarkaupstaðar í Engidal.
Á Norðurlandi vestanverðu
nær kerfið frá Hrútafirði til
Sauðárkróks. Hofsós hefur eigin
dieselstöð og Skeiðsfoss sér Siglu
firði og Ólafsfirði og Pljótunum
ið hvenær ráðist verður í þær
framkvæmdir.
Á N-Austurlandi eru dieselstöð
var á Raufarhöfn, Þórshöfn,
Bafckafirði, Vopnafirði og Borg-
arfirði eystra. Þá tekur við orku
veitusvæði Grímsár, sem nær frá
Eiðum og suður í Páskrúðsfjörð,
en dieselstöðvar eru svo þar fyr
ir sunnan, á Stöðvarfirði, Breið-
dalsvík, Djúpavogi og Höfn í

Virkjanir á fslandi 1962. Ferhyrningarnir sýna orkuver stærri
en þúsund kw. deplarnir minni orkuver, þríhyrningarnir aðal-
spennistöðvar og strikin háspennulínur.
fyrir rafmagni. Þá tekur við orku
veitusvæði Laxár, sem nær nú
frá Dalvík til Húsavíkur. Er gert
ráð fyrir að allt Norðurlands-
svæðið verði samtengt, en óákveð
Hornafirði. Hefur verið talað um
að framlengja orkuveitusvæði
Grímsár bæði til norðurs og suð
úrs, svo það nái yfir Austfirðina
Og einnig hefur komið til mála
að tengja Laxárvirkjun og Gríms
árvirkjun. Var það með * 10 ára
áætlun raforkumálaskrifstofunn-
ar, en hefur nú verið frestað um
óákveðinn tíma.
Bor- og landmælingaflokkar á
ýmsum stöðum.
Þá leitaði Mbl. upplýsinga hjá
raforkumálastjóra um rannsókn
ir í sumar í hugsanlegum virkj
unarsvæðum. Á svæðinu kring
um virkjunarstaðinn á Jökulsá á
Fjöllum fara nú fram áframhald
andi rsuinsól iir. Er unnið þar
að jarðborunum og öðrum jarð-
fræðilegum athugunum auk þess
sem annið er að ýtarlegri áætl-
unargerð en áður hefur verið. Á
virkjunarstaðnum í Þjórsá við
Búrfell er margt manna við rann
sókn, eins og áður hefur verið
skýrt ýtarlega frá í blaðinu. Eru
þær rannsóknir enn umfangs-
meiri, vegna þess að gera þarf
mikil jarðgöng í fjallið.
En fyrir utan stóru virkjunar
stai „a er unnið að rannsóknum
annars staðar. Landmælingaflokk
ur er t.d. á Dynjandasvæðinu í
Arnarfirði. Er hann að gera yf-
irli-tskort af Dynjanda-Mjólkár-
svæðinu með tilliti til stækkun-
ar virkjunarinnar þar.
Á Þjórsár-Hvítársvæðinu er
búið að gera allar þær mæling-
ar sem þarf, en unnið að
því að gera uppJrætti. f
fyrra var unnið að gerð jarð-
fræðilegs yfirlits yfir Hvítár-
Hverageröi ákjósanlegur
heilsubaðstaður
sagði forstjóri þýzks heilsu*
haðs, sem hér er staddur
Teikning af 100 manna baðhóteli
fyrir hendi
Um þessar mundir er stadd
ur hér á landi í boði Elliheim
ilisins tæknilegur forstjóri
heilsubaðs í Badenv/eiler í
Þýzkalandi, Baumgartner að
nafnL Baumgartner hefur
dvalizt hér í rúma viku og
meðal annars kynnt sér að-
stæður í sambandi við bygg-
ingu heilsubaðs í Hveragerði.
Gísli Sigurbjörnsson, forstj.
Elliheimilisins hauð frétta-
mönnum að ræða við Baum-
gartner fyrir skömmu, sagði
hann m.a. að allar aðstæður
til að koma á fót heilsubað-
stað í Hveragerði væru frá
náttúrunnar hendi hinar ákjós
anlegustu, en sagði enn frem
ur, að ekki væri hægt að hefj
ast handa um byggingu bað-
hóteis fyrr en þorpið hefði
verið skipulagt og allt þar i
röð og reglu t.d. holræsi og
götur.
3900 rúm á heilsuhótelum
— 3000 íbúar.
Baumgartner sagði frétta
mönnum, að Badenweiler væri
3000 manna þorp í Baden
Wúrtemiberg, en í því héraði
eru flestir heilsuibaðsstaðir í
Þýzkalandi. Sagði Baumgartn
er, að íbúarnir störfuðu flest
ir á einlhvern hátt við heilsu-
böðin, en þau voru mikil
tekjulind fyrir þorpið.
í heilsuhælunum væru rúm
fyrir 3900 gesti og þar dveld-
ust um 50 þús. manns árlega.
Hver maður venjulega 16
daga. Sagði Baumgartner að,
sem baðstaður hefði Hvera-
gerði frá náttúrunnar hendi
margt fram yfir Badenweiler.
T.d. væri þar ekki nálægt því
eins heitt vatn og enginn leir.
Hann yrði að flytja 400 km
leið frá Ítalíu. Væri það mjög
kostnaðarsamt þar sem að
alltaf þyrfti nýjan leir þ.e.a.s.
aðeins einn maður baðaði sig
einu sinni úr leirnum og síð-
an væri honum fleygt.
-ér Gæti ekki hugsað sér á-
kjósanlegri stað.
Baumgarter minntist á
það, að fyrir rúmu ári hefði
stjórn ferðamálafélagsins, —
formaður þess er Gísli Sigur
björnsson — heimsótt baðstað
í Þýzkalandi ásamt fréttamönn
um. Sagði hann, að þeir hefðu
m.a. komið til Badenweiler og
síðan hefði verið í ráði að
hann kæmi til íslands. Baum-
gartner kvaðst álíta, að ís-
land hefði mjög mikla mögu-
leika sem ferðamannaland,
ekki aðeins vegna náttúru-
fegurðar heldur vegna heilsu
lindanna og kyrrðarinnar sem
hér væri Sagði hann að þenm
sem byggðu slíkt land bæri
skylda til að veita fól-ki úr
stórborgum heimsins tækifæri
og aðstæður til að njóta þess
ara gæða. Hveragerði sagði
hann að væri ákjósanlegasti
staður, sem hann gæti hugsað
sér fyrir heilsuböð. En til þess
að koma þar á fót slíkum
stofnunum þyrfti mikið fé og
mikla vinnu og helzt þyrftu
ríki, þ-ejarfélög og einstakl-
ingar að hafa samvinnu um
slík verkefni.
Sagði hann, að ekki mætti
ætla að hægt væri að gera
Hveragerði að heilsubaðstöð
á einu ári t.d. væri Banden-
weiler 2000 ára gamall bað-
staður.
Aðspurður sagði Baumgartn
er, að ekki væri hægt að hefj
ast handa um byggingu heilsu
Jakob Gíslason
svæðið og er ráðgert að því verði
lokið í sumar. Atvinnudeildin
hefur séð um það og þeir Tómas
Tryggvason og Þorleifur Einars-
son á hennar vegum. Einnig er í
sumar ráðgert að gera jarðfræði
yfirlit yfi-r miðlunarsvæðið við
ofanverða Þjórsá eða í Þj.órsár-
verum og munu þeir einnig sjá
um það.
Þá hefur í vetur verið gerð á-
ætlun um virkjun Efri Brúarár,
og gerði Sigurður Thoroddsen
verkfræðingur hana. Er gert ráð
fyrir 18200 kw stöð þar. í fyrra
voru framkvæmdar ýmsar rann
sóknir á staðnum og í sumar eru
ráiðgerðar jarðvegsrannsóknir
við Efsta Dal, ef tími vinnst til.
í sumar hefur verið ráðgerð
borun við Laxá í Þingeyjarsýslu
til rannsókna á hugsanlegrí við-
‘bótavirkjun við Brúará í þeim
tiigangi að sjá fyrir auknu raf-
magni fyrir Norðurland.
Loks má geta þess að á raforku
málaskrifstofunni sjálfri hefur
verið unnið að áætlun um orku
þörf landsins næstu 10 árin, en
orkuþörfin hefur vaxið um 6—
7% á ári og miklu meira á þeim
stöðum, sem nýlega hafa fengið
rafmagn.
baðsstaðar í Hveragerði að svo
stöddu. Áður yrði að komast
gott skipulag á bæinn t.d.
hvað snertir holræsi, götur
o.fl. Sagði hann að ef þangað
ætti að laða erlenda ferða-
menn væri undirstaðan að bær
inn væri vel skipulagður,
hreinn og þokkalegur.
Baumgartner flutti að lok-
um Gísla Sigurbjörnssyni
kveðju frá baðsambandi Bad-
en Wurtemiberg og færði hon
um að gjöf stóra skál. Sagði
hann, að baðsambandið vildi
hafa góða samvinnu við ís-
lendinga og væri reiðubúið
til að veita ýmsa aðstoð við
að koma upp heilsubaðstað
hér á landi.
Ac Verður Hveragerði heilsu
baðstaður?
Gísli Sigurbjörnsson
skýrði frá því að hann hefði
þegar látið gera teikningu af
baðhóteli í Hveragerði fyrir
100 gesti, en ekki væri gott
að hefjast handa um byggingu
slíks heilsuhælis fyrr en ákveð
ið hefði verið hvort Hvera-
gerði ætti í framtíðinni að
verða heilsubaðstaður og bær
inn hefði verið skipulagður
með það fyrir augum. Sagði
hann, að á’hugi Hvergerðinga
á þessum málum færi sí vax-
andi og hinn þýzki gestur
Baumgartner lét svo ummælt
að flestir íbúar Hveragerðis
myndu geta haft beina eða
óbeina atvinnu við heilsuböð
in, ef þorpið yrði heilsubað-
staður.
Gísli Sigurbjörnsson skýrði
fréttamönum frá því að lok-
um, að um þessar mundir (2i5
júlí) væri liðin 10 ár frá því
að Elli-heimilið í Hveragerði
tók til starfa.