Morgunblaðið - 18.08.1962, Blaðsíða 12

r 12
MORGVNBLAÐIÐ
Laugardagur 18. ágúst 1962
Elskuleg eiginkona mín, móðir okkar og fósturmóðir
ÍSFOID VÉFREYJA JÓHANNESDÓTXIR
Snorrabraut 40,
andaðist á heimili sínu 9. þ.m. Útförin hefur farið fram.
Gissur Baldursson, Baldur Gissurarson,
Erla Gissurardóttir, Gissur Gissurarson,
Þór Karlsson, Svanlaug Þorsteinsdóttir.
Aðfaranótt 16. ágúst lézt í sjúkrahúsinu Sólvangi
Hafnarfirð'j
Frú VILBORG J. KJERULF
frá Hábæ í Vogum.
Anna Guömundsdóttir,
Sveinn Pálsson.
Konan mín
ELÍNBORG GTJÐMUNDSDÓTTIR
andaðist fimmtudaginn 16. ágúst.
Loftur Sigurðsson.
Eiginkona mín
ÞORBJÖKG EINARSDÓTTIR
Garðastræti 45,
lézt í Landakotsspitala 17. ágúst.
Ásgeir Torfason.
Móðir okkf.r og tengdamóðir
IiELGA JÓNASDÓTTIR
Laufásvegi 37,
andaðist í Landsspítalanum 17. þessa mánaðar.
Lilý Tryggvadóttir, Áslaug Tryggvadóttir,
María Tryggvadóttir, Gunnar Kristinsson.
Hjartkær ejginmaður minn
GUÐNI HANNESSON, klæðskeri,
lézt að heimili sínu Skeiðarvogi 13 16. ágúst. — Fyrir
hönd sona, móður, tengdadóttur, barnabarna, fóstur-
bama og systkina. Vaigerður G. Óladóttir.
JÓN GUÐBRANDSSON
forstjóri,
andaðist í Kaupmannahöfn 27. júlí 1962. Fór bálför hans
fram í Kaupmannahöfn 3. ágúst s.l., en jarðsetning í
Reykjavikurkirkjugarðt 16. þ.m., hvorttveggja í kyri'þey
samkvæmt ósk hins látna.
Við þökkum innilega auðsýnda hluttekningu.
Bergþóra Brynjúlfsdóttir, Kristján Guðlaugsson,
Björn Br. Björnsson, Ellen Björnsson,
Erlingur Brynjúlfsson, Unnnr Samúelsdóttir.
Hugheilar þakkir til allra þeirra er sýnt hafa vinsemd
og samúð við andlát og jarðarför
ÞÓRU MARTU ÞÓRÐARDÓTTUR
Túni Stokkseyri.
Systkini hinnar látnu.
Innilegar þakkir til skyldra og vandalausra fyrir hlý-
hug og samúð vegna andláts og jarðarfarar
ÓLAFAR SVERRISDÓTTUR
Öldugötu 9, Hafnarfirði.
Sérstakar þakkir færum við læknum og hjúkrunar-
fólki Elli og lijúkrunarheimilisins Sólvangs fyrir þeirra
góðu hjúkrun.
Vegna vandamanna.
María Guðnadóttir,
Valtýi Sæmundsson.
Þökkum innilega auðsýnda samúð við fráfall og jarð
arför mágs míns og bróður okkar
ÞORÐAR JÓNSSONAR
Mófellsstöðum, Skorradal.
Guðfinna Sigurðardóttir og systkini.
Hugheilar þakkir til allra þeirra, sem sýnt hafa okkur
samúð, vinarhug og hjálp við andlát og jarðarför
mannsins míns og föður okkar
PÁLS PÁLSSONAR
Jóhanna Jóhannesdóttir,
Greta Pálsdóttir,
Páll Pálsson,
Jóhannes H. Pálsson.
Sextíu ár frá stofnun Alþjúð-
lega hafrannsdknarráðsins
STJNNUDAGINN 22. júlí sl. voru
lioin sextíu ár frá stofnun Al-
þjóðlega hafrannsóknarráðsins
(The International Council for
the Exploration of the Sea). 1 til
efni þessa afmælis skrifaði dr.
Arni Friðriksson, framkv.stjóri
ráðsins afmælisgrein fyrir Kriste
ligt Dagblad í Kaupmannahöfn,
þar sem hann rekur sögu þessar-
ar stofnunar og starfshætti. Hér
fer á eftir fyrri hluti greinar dr.
Árna.
Hinn 22. júlí eru liðin sextíu ár
frá stofnun Alþjóðlega hafrann-
sóknarráðsins. Það var gert í
Kaupmannahöfn, þar sem ráðið
hefur síðan haft bækistöð. í upp
hafi starfseminnar var tekin á
leigu fimm herbergja íbúð á
neðstu hæð hússins nr. 2 við
Östbanegade, beint á móti Öster
port járnbrautarstöðinni. Þar var
aðalbækistöð ráðsins í nokkvr ár,
en þá var hún flutt í álíka stórt
húsnæði í Jer.s Kofodsgade.
Skömmu eftir lok heimsstyrj-
aldarinnar fyrri var bækistöðin
flutt, ásamt dönsku líffræðistofn
minni, til Villa Eltam við Strande
vejen 34 og árið 1936 var tekið
síðasta skrefið til þessa, er bæki
stöðin var flutt í Charlottenlund
höllina.
-- XXX ----
Enda þótt hafrannsóknarráðið
sé barn tuttugustu aldarinnar er
það þó eldra en flestar aðrar al
þjóðastofnanir hennar. Forsaga
stofnunar þess hefst þegar á 19.
öld og var nátengd þróun fisk-
veiðanna í Norðursjó, Skagerak,
Kattegat og Eystrasalti. Um árið
1875 höfðu brezkir togarar „upp
götvað“ allan Norðursjó og stund
uðu þar miklar fiskveiðar. Eink-
Dr. Arui Friðriksson
um voru það seglskip, sem not-
uðu bómutroll. í byrjun níunda
tugs aldarinnar var byrjað að
nota gufuskip og árið 1894, er
farið að nota hleratroll í stað
bómutrolls, — en það er til muna
mikilvirkara veiðitæki og er enn
notað í ýiniss konar útfærslu. —
Þegar farið var að nota vélar
í minni skip um aldamótin, batn
aði mjög öll tækni fiskiflotanna,
bæði á miðunum á Norðursjó og
öðrum miðum í Evrópu og úr
því varð þróun í fiskiveiðitækni
stöðugt örari.
Gufutogarar höfðu ekki lengi
stundað veiðar í Norðursjó, er
uppgötvað var, að veiðin fór
minnkandi og þegar fyrir alda-
mót var niönnum ljóst, að eitt-
hvað varð að gera til þess að
verja fiskistofnana gegn rán-
yrkju. Jafnframt var augljóst að
nánari rannsóknir voru aðkall-
andL
Sama vandamál kom í ljós á
Lokað
Skrifstofur vorar verða lokaðar laugardaginn 18.
ágúst vegna skemmtiferðar starfsfólks.
Sjóvátriji]qá|
laqlslands
Ingólfsstræti 5.
Vegna jarðarfarar
SIGMUNDAR SVEINSSONAR
að Voðmúlastöðum,
verða sætaferðir frá Bifreiðastöð ísiands í dag kl. 11 f.h.

Afvinna
Verkaracnn óskast til iðnaðarstarfa.
Vélsmiðjan HÉÐINN
Flakarar
óskast strax.
FROST HF.
Ilafnarfirði — Sími 50165.
öðrum fiskimiðum, einkum Katte
gat og jafnvel á EystrasaltL ,
-- XXX ----
Svo vel vildi til, að í löndun-
um, sem lágu að þessum haf-
svæðum, komu fram á sjónarsvið
ið nokkrir fxamsýnir og dug-
miklir haffræðingar, þar á með
al Otto Petterson í Svíþjóð, Frid
thjof Nansen í Noregi og C. C.
Joh. Petersen í Danmörku. Ef-
laust hefur það verið fyrir frum
kvæði Otto Pettersons og sam-
starfsmanna hans, að sænski
konunguxinn bauð nokkrum ríkj
um að senda fulltrúa og sérfræð
inga til alþjóðlegrar ráðstefnu
í Stokkhólmi, þar sem málið
skyldi ítarlega rætt. Fulltrúar á
þessari sérlega mikilvægu ráð-
stefnu, sem haldin var sumarið
1899, voru frá Danmörku, Noregi,
Rússlandi, Bretlandi, Svíþjóð og
Þýzkalandi, og þar var samið ná
kvæmt uppkast að alþjóðlegri
rannsóknaráætlun. Annar undir
búningsfundur var haldinn i
Kristianíu í maímánuði 1901. —
Belgía og Finnland tóku einnig
þátt í þeiin fundi, og þar var end.
urbætt og samþykkt áætlunin frá
Stokkhólmsfundinum. Fulltrúar
urðu sammála um, að við það al
þjóðlega samstarf, sem framund
an var skyldi höfuðáherzlan lögð
á að leysa þau vandamál, er
snertu fiskveiðarnar. Á þriðja
fundinum, sem haldinn var í
Kaupmannahöfn í júlí 1902, var
síðan samþykkt að stofna al-
þjóðlegt ráð til hafrannsókna, og
fékk það nafngiftina „The Inter-
national Council for the Explor-
aion of the Sea“. Ákveðið var, að
aðalbækistöðvar ráðsins skyldu
fyrst um sinn vera í Kaupmanna
höfn, en jaínframt var stofnað
svonefnt Centrallaboratorium 1
Kristiania. Það hefur fyrir löngu
verið lagt niður.
Öll ríkin, sem sendu fulltrúa
á ráðstefnuna í Kaupmannahöfn
gerðust aðilar að þessum samtök
um og flest bundust þeim fyrir
næstu firnm ár. Þau tóku á sig
skyldur um útvegun tækja til
þess að setja á stofn rannsóknar
stofu og búa út hafrannsóknar-
skip og ennfremur að sjá fyrir
nægilegu fjármagni til þess að
unnt yrði að framkvæma áætlun,
sem samþykki hafði verið. Þess
skal getið, að það var samkvæmt
þessari áætlun sem Johannes
Schmidt fór hinar fyrstu ágætu
ferðir sinar, fyrst með skipinu
„Thor“ áxið 1903, síðar með
gamla „Dana“. Þegar Bandaríki
Norður-Ameríku gerðust aðili að
ráðinu tíu árum síðar varð starf
svið þess ríkis allt Norður-At-
lantshafið. Þetta ágæta tímabil,
sem kalla mætti „brautryðjenda
tímabilið" fékk óvæntan endi er
fyrri heimsstyrjöldin hófst árið
1914. Á styrjaldarárunum féllu
Bandaríkin, Rússland og Þýzka-
land úr leik — og í lok styrjald
arinnar stóðu Norðurlöndin þrjú
ein vörð um það, sem eftir var.
En þegar, er storminn hafði lægt,
var hafizt handa að nýju. Banda
ríkjamenn tóku þó ekki aftur
þátt í starfi ráðsins, en árið 1920
tengdust Frakkar ráðinu, árið
1922 Portúgal, Eistland Lithauen
og Pólland árið 1923, Lettland og
Spánn árið 1924, írland 1925,
Þýzkaland 1926, Ítalía 1927 og ís
land árið 1937. Síðan hófst heims
styrjöldin síðari og aftur varð
að endurskipuleggja starfsemina
að henni lokinni. Nú eiga eftir
talin sautján lönd aðild að alþjóð
lega hafrannsóknarráðinu: Belgía,
Danmörk, Finnland, Frakkland,
Holland, írland, fsland, Ítalía,
Noregur, Pólland, Portúgal,
Sovétríkin, Spánn, Bretland, Sví
þjóð og Vestur-Þýzkaland — og
verið er að ganga frá þátttöku
sautjánda ríkisins, sem er Afríku
rikið Dahomey.