Morgunblaðið - 18.09.1962, Blaðsíða 20

20
MORGVFBT, 4fí1Ð
Þriðjudagur 18. sept. 1962
,_HOWARD SPRING:
33
RAKEL ROSING
l>að getur þú ekki gert. sagði
Charlie. Þú þarft að vinna. —
Láttu mig alveg sjá um það.
Ertu farinn að passa mig eins
og krakka, snuggaði Julian yfir
rjúkandi kaffinu. Kannske er
það rétt af þér.
Auðvitað er það rétt. Þú hefur
ekki gert ærlegt handtak í heila
tvo daga.
Og guð skapaði allan heiminn
á sjö dögum. Jæja ....
Jæja?
Allt í lagi. Farðu og líttu eftir
því. Og góða ferð, bróðir sæll.
Mér veitir víst ekkert af góð-
um óskum.
Það er ekki nema hverju orði
sannara, samþykkti Julian.
3.
Charlie lagði af stað í þennan
leiðangur sinn þennan bjarta vor
morgun. Líklega hafði hann átt
að vera uppábúinn, en það var
hann samt ekkert venju fremur.
Honum nægði að vera eins til
fara, og hann var vanur. Báð-
ir þeir félagarnir voru
jafnan svo vel til fara,
að vel' hefði mátt taka þá
fyrir ríka iðjuleysingja og þetta
blekkti alla aðra en vini þeirra,
sem þekktu þrá þeirra eftir vel-
gengni á veraldarvísu.
Charlie gekk í ljósgráu nýpress
uðu fötunum sínum eftir Bond
Street og hugsaði um Minu. —
Hann hafði yfirleitt hugsað all-
vildi, að við gætum losað okkur
við bæði guð og djöfulinn og
sjálf haft handastjórn á öllu góðu
og illu. Þá kynni okkur að verða
eitthvað ágengt.
Eg efast um það.
Hvers vegna?
Vegna þess, að ég get ekki séð,
að hið góða og illa mundi koma
neitt öðruvísi út í okkar höndum
en í höndum guðs og djöfulsins.
Þú heldur þá ekki, að okkur
yrði neitt ágengt?
Nei, ekkert teljandi.
Þetta var einkennilegt og
svartsýniskennt samtal, en með-
an á því stóð hugsaði Charlie
ekki n.ma um eitt og bað sama:
Ef ég gæti bara setið við hliðina
á þér og lagt armana um þig og
kysst þetta grimmdarlega litla
smetti þitt, þá kæmist ég eins
nærri himnaríki, og guð gæti
nokkurntíma komið mér.
Þau þögnuðu og sögðu ekki orð
fyrr en ,/au höfðu komið bátnum
fyrir við bi--eojuna og gengu
upp eftir stígnum frá ánni.
Mina sagði: Hvað skyldi maður
eiginlega getað fengið út úr líf-
inu? Allt er svo fallegt, en við
fáum ekki nema að horfa á bað.
Það er eins og við getum aldrei
orðið hluti af því.
Charlie snarstanzaði og greip
um olnboga hennar og brá við,
er hann fann, hve grannur hann
var. Ó, elskan mín! sagði hann.
Ég elska þig, Mina. Þú ert eitt-
hvað svo einmana.
Fölt andlit hennar horfði fram
an í hann. Já. Oharlie, sagði hún
blá * áfram. Hræðilega. En svo
losaði hún sig þegjandi úr taki
hans og þau héldu áfram göngu
sinni.
XVII.
1.
íbúð Minu var uppi yfir tó-
baksbúð í Pantonsstræti. Þetta
var ósköp alvanaleg búð, þar sem
ósköp alvanaleg viðskipti fóru
fram. Kaupmaðurinn hét Eck-
ersley, fæddur í Wigan en upp-
alinn á knæpu í Manchester, en
hafði svo líka flækzt um með
leikflokkum og var að upplagi
prýðilegur skopleikari. En Bill
Eckersley hafði ekki haft vit á
að bíða þangað til stofnað var
til skemmtiilokka handa hern-
um, heldur hafði hann asnast
inn í fótgönguliðið strax í stríðs-
byrjun og á fyrsta de ? missti
hann hálfan fót ,svo að hann gat
ekki dansað framar, og andaði
að sér nógu miklu eiturgasi með
an hann beið eftir sjúkrabörun-
um, til þess að geta aldrei sung-
ið framar. Að vísu gat hann
stundum sungið ofurlítið, en
hinsvegar gat hann aldrei vitað,
hvenær hann fengi hóstakast,
sem tæki fyrir allan söng hjé
'honum. Annars var hann ósigr-
andi hetja, sem meðal annars
gerði alla steinhissa í sjúkrahús-
inu, með fimi sinni að nota
gervifótinn, sem honum var út-
vegaður, og begar hann slapp út,
tók hann rneira að segja til við
fyrri iðn og tókst að nota hósta-
köstin fyrir skemmtiatriði, eins
og George Formby. En bað var
of erfitt og sársaukafullt, svo að
faann varð að hætta við bað aft-
ur. Hann giftist svo hjúkrunar-
konu frá London, sem fullyrti,
að hún mundi aldrei verða lang-
líf ef hún ætti að eiga heima
Lancashire, svo að Billy, sem
hafði alla tíð verið sparsamur,
keypti verzlunina í Panton-
stræti.
Þetta var þrílyft hús. Á dag-
inn vann Billy á neðstu hæðinni,
en eftir vinnutíma flutti hann
sig upp á efstu hæðina, þar sem
þau hjónin bjuggu. En á mið-
hæðinni var íbúð Minu, sem lá-
varðurinn hafði látið laga til og
rnála og gaf henni á tuttugasta
og fyrsta afmæisdegi hennar. Þá
var Mina nemandi í leikskólan-
um, og faðir hennar var hneyksl
aður á umhverfinu, sem hún
kaus að eiga heima í. Hann vildi
láta hana eiga heima í stóru sam
býlishúsi, þar sem allt væri sem
allra fullkomnast og heilsusam-
legast, með lyftum og „þjón-
ustu“. En Mina sagðist hafa and-
styggð á öllu slí'ku. Hún sagðist
ekki vera nein andskotans bý-
fluga og vildi þá heldur ekki
eina heima í hólfi í býflugnabúi.
Heldur ekki vildi hún leyfa föð-
mikið um hana með köflum. —
Hann mundi vel, hvenær hann
hafði séð hana fyrst. Þá var
hann fjórtán ára og hafði komið
til Markhams, til þess að vera í
páskaleyfinu hjá Julian vini sín-
um. Þeir voru í sama skólanum
og þar hafði hnífurinn aldrei
gengið milli þeirra frá því að
þeir kynntust fyrst. Þeir höfðu
farið einir til stöðvarinnar, sem
var næst þorpinu. Hún*var fimm
mílur þaðan. Þar hafði vagn kom
ið að sækja þá og þegar þeir óku
eftir löngu brautinni upp að hús-
inu, undir trjánum, sem voru ein
mitt að sýna fyrstu blómin á ár-
inu, sá Charlie stúlku á gras-
flötinni til hægri handar. Hún
reið smáhesti í loftköstum og
þeytti honum yfir hindrun, sem
var reyndar ekki annað en lim-
girðing. Hún var eins og ofur-
lítil refsinorn, með eldrauðan
hárlubbann.
Þetta er Mina systir mín sagði
Julian Og rak um leið upp öskur
mikið einmitt á vitlausri stund,
svo að Mina leit við og hún og
hesturinn komust ekki yfir hindr
unina og það síðasta sem Char-
lie sá, er þeir þutu fram hjá, var
Mina að rétta sig upp og dusta af
sér moldina, og haltra síðan á
eftir reiðskjótanum til þess að ná
í hann.
Nú verður hún foksvond við
mig, sagði Julian. Og það kom
líka fram, þvi að hún jós sér
yfir bróður sinn af mikilli
mælsku, en varp síðan varla orði
á þá félaga. Hvenær sem Charlie
kom í námunda við grasblettinn,
fannst honum hún vera þar, til
þess að sýna honum svart á
hvitu, hve auðveldlega hún gæti
komizt yfir hindrunina.
Charlie og Julian héldu áfram
saman í menntaskóla og í Cam-
bridge, og allan þennan tíma
hittu þeir Minu, alltaf jafnkáta
Og villingslega. Já, ótal skrítin
atvik rifjaði Charlie upp fyrir
sér um viðskipti þeirra, er hann
brokkaði niður eftir Bond Street
en bezt af öllu mundi hann þó
þegar hann reri með Minu eftir
ánni til gamla aldingarðsins í
Granchester, þar sem þau drukku
te saman við eit litla borðið í
græna grasinu og töluðu um alla
heima og geima.
Heldur þú, að við fáum ófrið
aftur, Charlie?
Það má guð vita.
Heldurðu, að guð sé til?
Nei.
Það geri ég heldur ekki. Eg
Marilyn Monroe
eftir Maurice Zolutov Q
hugmynd um, hvað þær eru í
raun og veru. Þær eru skuggar,
endurkast frá speglinum, og til-
vera þeirra er ekki annað en við-
brögð áhorfendanna við þeim.
Þær geta varla lifað án þess að
hafa áhorfendur. Og ef þær missa
aðdráttarafl sitt, annað hvort
fyrir einhverja breytingu eða
fyrir elli sakir, eru þær sama
sem dauðar.
Hvort sem Marilyn hefur vitað
það eða ekki, þá steig hún alvar-
legt skref um leið og hún lét
breyta háralit sínum. Fól er
aldrei samt eftir slíkt skref og
síðan er það einungis spurningin
um. hversu meir eða miður það
fylgir eftir breytingunni, sem á
er orðin.
Henni var það vel ljóst, að
framtíð hennar sem fyrirsætu
var ekki í tízkufatasviðinu, né í
auglýsingamyndum, heldur í ginn
andi stellingum eða „ostaköku",
eins og gárungarnir kölluðu það.
Hæfileikinn til að snúa upp á
líkamann og setja hann í ginn-
andi stellingar og einbeitingin
til að halda þessum stellingum
langan tíma án þess að þreytast,
er þar höfuðatriði. Hún las því
kennslubækur í líkamsfræði.
Æfði sig klukkustund á hverjum
degi — breytingar og teygingar,
hjólaði og gekk hratt. Hún horfði
á andlit sitt í spegli og æfði sig
að sýna hinar og þessar mismun-
and tilfinningar. Hún þreyttist
aldrei á að hugsa um kynþokka
og sýna hann.
Earl Thiesen Ijósmyndari sagði
einusinni við mig: „Ég man eftir
að ég tók einusinni nokkrar
myndir af Marilyn. Ég tók eina
heima hjá henni einn daginn og
sá þá heljarmikla bók um líkams
fræði. sem stóð opin og útkrotuð.
Eg spurði, hvað þetta ætti að
þýða, og hún svaraði, að hún
væri að kynna sér beinabygg-
ingu líkamans. „Það eru beinin,
sern ráða hreyfingum líkamans.
Vissirðu það ekki?“ Hvað sem
hún gerir, er fyrirfram útreiknað
og byggt á meiri þekkingu á
byggingu líkamans, en fólk hef-
ur — að læknum undanteknum".
„Hún er eiginlega einskonar
kynþokkavél, sem hún getur
stöðvað eða sett í gang. Ég hef
séð hana setja vélina í gang. Þá
miða ég á hana, horfi síðan gegn
um gæginn, tilbúinn að smella
af, og þá get ég beinlínis séð
kynþokkann breiða sig út frá
henni eins og þegar blóm opnar
krónuna. Ef ég er eitthvað að
flýta mér og smelli offljótt af,
segir hún kannske: „Þú smelltir
offljótt, Earl. Þetta verður aldrei
gott. Við skulum endurtaka það“.
Það tekur sinn tíma að sleppa
kynþokkanum lausum. Og láttu
engan telja þér trú um, að hann
sé allur í mjöðmunum eða brjóst-
unum á henni“.
Ég spurði, hvar hann væri þá.
,,Það skal ég segja þér“ svar-
aði hann. „Hann er í huganum
hennar — það er þar sem hann
er“.
Einhverntíma ársins 1949 fékk
Philip Halsman beiðni frá rit-
stjórum LIFE að útvega þeim á
nokkrar blaðsíður myndir af
„smástjörnum". Þá datt Halsman
nokkuð gott í hug. Hann bauð
átta smástjörnum í myndastofuna
sína, þar á meðal Marilyn. Hann
sagði þeim, að hann ætlaði að
mynda þær saman. Svo vildi
hann, að þegar hann segði til,
skyldu þær sýna tilfinningarnar,
sem þær hefðu í fjórum „aðal-
stellingum“. Halsman lýsti þeim
þannig, að í einni væru þær að
neyta ósýnilegs en ljúffengs
drykkjar, í annarri væru þær að
hlusta á góða skrýtlu, í þriðju
væru þær hræddar við ósýni-
lega ófreskju, og í þeirri fjórðu
væru þær að láta einhvern dá-
samlegan elskara kyssa sig. Hals-
man minnist þess. að í þremur
hinum fyrstu mistókst Marilyn,
en þegar hún þóttist vera að láta
kyssa sig, gerði hún það svo
eðlilega, að ekki einungis hún
sjálf, varð uppgefin, heldur varð
ég það líka.
Jerry Wald, sem stjórnaði
myndinni „Clash by Night“, þar
sem Marilyn var önnur stjarnan,
segir: kynþokki hennar er alveg
eins og eitthvað, sem hún hafi
lokað niður í flösku. Svo þegar
hún þarf á honum að halda í
einhverju atriði, er rétt eins og
hún taki tappann úr, meðan hún
þarf á honum að halda, en svo
þegar atriðinu er lokið, stingur
hún honum í aftur og leggur frá
sér flöskuna þangað til hún þarf
á henni að halda næst.“
Árið 1946 var hún farin að
koma reglulega í flestum karl-
manna-tímaritum. Hún lýsti þeim
einhverntíma þannig, að karl-
mannatímarit eru timarit með
kápumyndum af stúlkrvm. sem
eru ekki flatbrjósta. í einum
mánuðinum var hún á kápunni á
fimm slíkum tímaritum.
VI.
Fyrirsætan gerist smástjama.
Howard Hughes, eigandi RKO
og mikill aðdáandi brjósta, sem
ekki voru flöt, lá veikur í sjúkra-
húsi. Hann hafði nýlega orðið
fyrir slysi í einkaflugvél sinni.
Nú var hann allur í gipsi, end-
anna milli, en augun höfðu þó
alveg sloppið, og voru í bezta
lagi. Hughes var að drepa tím-
ann með því að skoða ljósmyndir
af þrýstnum stelpum í tímaritum.
Við þessa saklausu dægradvöl
sína, tók hann eftir því, að hann
var sí og æ að rekast á sömu
ljóshærðu hnátuna. Ekki var hún
nefnd með nafni. Hann hringdi
í skrifstofuna sína og bað full-
trúa sinn að finna þessa stúlku
og taka reynslukvikmynd af
henni Loksins komst einn að-
stoðarmanna hans í samiband við
ungfrú Snively, og sagði með
hátíðlegri rödd eins og notuð er
við milliríkjasamninga, að Ho-
ward Hughes hefði ákveðið að
taka reynslukvikmynd af Normu
Jean Dougherty.
Ungfrú Snively tókst öll á loft.
Hér var merkisviðburður í að-
sigi. Allar fyrirsætur vonast eftir
að verða kvikmyndastjörnur. Og
nú var Norma Jean að sjá þenh-
an draum rætast. Ungfrú Snively
lét ekki á fögnuði sínum bera.
Hún var ekki fædd í gær. Henni
var Ijóst, að nemandinn var
vaxinn upp úr meistaranum.
Norma Jean þyrfti að fá sér um-
boðsmann. Hún þurfti það, sem
kallað er á Sunset Boulevard,
„fulltrúa". Howard Hughes var
of voldugur maður fyrir hana að
kljást við. Svo kallaði hún á
Helen Ainsworth til þess að gæta
hagsmuna Normu Jean, og hún
var ekki lengi að réttlæta 10%
þóknunina sína með því að ná
sambandi við 20th Century Fox,
sem einmitt þá var í leit að
„nýjum andlitum". Hún hringdi
upp Ben Lyon, sem hafði verið
vinsæl hetja á léreftinu á ára-
tugnum eftir 1920, en var nú
snuðrari hjá félaginu að leita
að leikaraefnum, og honum sagði
hún frá þessum skilaboðum frá
Hughes. Lyon var þegar fullur
áhuga, og ungfrú Ainsworth sagð
ist skyldi koma með Normu Jean
til hans eins og skot.
Norma Jean fékk ekkert svig-
rúm til að skinna sig upp eða
láta laga á sér hárið. Þær fóru
nú í verið til Fox. Jæja, loksina
var hún komin inn fyrir hurðina.
Stórt kvikmyndaver er líkast
ramgirtum köstulum á miðöld-
unum, sem eru víggirtir til að
halda höfðingjunum inni og
skrílnum úti. Útvörðurinn þarna
er skrifstofubyggingin, en á
henni eru bakdyr út að athafna-
svæðinu, með öllum þess stígum
og byggingum. Þar eru smáhýsi
Og vistarverur höfunda og
stjörnuhúsin og hljóðupptökuhús
in og svo hið dularfulla bak-
svæði með New York-götum og
smá'bæjagötum og stöðuvatni,
þar sem hægt er að leika sjóor-
ustur, fjallalandslag og gresjur
og veitingakrár með hestastólpa
fyrir framan.
Marilyn og vinköna hennar
fóru inn í skrifstofuhúsið að
framan. Þar var skrifstofa Lyons.