Morgunblaðið - 05.10.1962, Blaðsíða 3
3
Föstudagur 5. október 1962.
MORGUNBLAÐIÐ
Á BÆNUM Eyjarkoti á Skaga
strönd er nýbyggt íbúðarhús
og útihús, sem geta ekki ver-
ið nema nokkurra ára gömul.
Þessar nýju byggingar á
Eyjarkoti vöktu athygli frétta
manns blaðsins, er hann átti
leið um Skagaströnd fyrir
skömmu. Hélt hann heim í
hlað til að hitta heimilisfólk-
ið og forvitnast um hagi þess.
Á hlaðinu kom á móti okkur
drengur, sem sagðist vera
sonur hjónanna. Báðum við
hann að kalla á föður sinn og
kom hann að vörmu spori.
Bóndinn í Eyjarkoti, Árni
Daníelsson, bauð okkur að
ganga til stofu. Kona hans,
Heiðbjört Halldórsdóttir ták
þar á móti okkur. Stofan í
hinu nýja íbúðarhúsi hjón-
anna^r stór og björt og út
um einn glugga hennar sér
yfir Húnaflóa og rétt við-
flæðarmálið fyrir neðan bæ-
inn er Eyjarey. Þar sögðu
hjónin okkur að væri æðar-
varp, ön það færi minnkandi,
því að minnkur kæmist út í
eyjuna.
Gamlla íbúðarhúsið í Eyjar-
koti er lftið einnar hæðar hús
með torfþaki, en nýja húsið
er tveggja hæða steinhús. Eins
og gefur að skilja eru hjónin
Árni Daníelsson, kona hans Heiðbjört Halldórsdóttir
Ur gOmlum bæ í nýtt
mjög ánægð með nýja hús-
ið. Sagði Árni okkur, að þau
hefðu flutt í það 1. ágúst s.l.
og neðri hæðin væri nærri
fullgerð en ekkert væri farið
að innrétta efri hæðina enn-
þá.
— Hvenær var byrjað á
húsinu? spyrjum við.
— Það var í fyrrasumar.
Enn er eftir að ganga frá
ýmsu á neðri hæðinni, og efcki
veit ég hvenær við innréttum
Hið nýja íbúðarhús hjónanna í Eyjarkoti. (Ljósm.: Þ. Jónss.)
þá efri, sagði Árni.
Nú komu þrír ungir menn
inn í stofuna til okkar. Það
voru synir hjónanna Daníel,
sem er 14 ára, það var hann,
sem við hittum á hlaðinu og
þá var hann að mála húsið
að utan. Yngri synirnir heita
Halldór og Bragi Sigurður og
eru 12 og 11 ára. Heiðbjört
sagði, að drengirnir hjálpuðu
föður sínum við útiverkin og
hún þyrfti ekki að vinna úti
nema þegar hana langaði til.
— Við spurðum nú Árna,
hvenær hann hefði byggt úti
húsin?
— Þessi nýju byiggði ég
fyrir þremur árum, það er
fjárhús, sem rúmar 210 fjár,
hlaða fyrir 600 hesta af heyi
og votheysturn. Næst á dag-
skrá í byggingarmálum hjá
ofckur er fjós, en það sem við
notum er gamalt og lélegt.
— Hvað eruð þið búin að
búa lengi í Eyjarkoti?
— Við hófum búskap hér
1944 og þá leigðum við jörð-
ina, en síðar keyptum við
hana.
— Hvað er bústofninn mik-
ill?
— Við eigum nú um 200
fjár og 7 kýr. Einnig höfum
við hesta og hænsni til heim
ilisþarfa.
— Hvernig hefur heyskap-
urinn gengið í sumar?
— Sprettan var fremur lé-
leg, en nýting heyja er góð
og held ég að ég megi vel
við una.
Heiðbjört bauðst nú til að
sýna okikur nýja húsið. Á
neðri hæðinni er stofan, tvö
önnur herbergi, rúmgott bað-
herbergi, stórt og bjart eld-
hús, búr og þvottahús. Úr
gangi, sem ligigur eftir neðri
hæðinni er stigi upp á efri
hæðina, en hún er enn einn
geimur. Heiðbjört sagði okk-
ur, að þar ættu að vera fimm
herbergi, baðherbergi og
geymslur. — f vetur, sagði
hún, ætlum við að loka stiga
opinu og hafa það lokað þar
til farið verður að innrétta
hæðina.
Árni Daníelsson er fæddur
a Syðri-Ey, sem er næsti bær
við Eyjarkot, en Heiðbjört er
frá Hólma í Skagahreppi.
Hjónin gengu nú með okk-
ur út á hlað og við kvöddum
þau fyrir framan húsið. Daníel
sonur þeirra var kominn upp á
vinnupall og málaði af kappi.
Við kölluðum til hans og spurð
um hvort honum þætti það
skemmtilegt.
— Já, það finnst mér, sagði
hann og brosti.
S. J.
A-listi lýðrœðissinna í
Sjómannakosningum
Á LAUGARDAG og sunnudag
fer fram kosninig fulltrúa Sjó-
mannasambands íslands á Al-
þýðusambandsþing. Allir þeir
sem eru félagar innan Sjómannia-
sambands fslands eiga kosningar-
rétt. Aðildarfélög sjómannasam-
bandsinis eru: Sjómannafélag
Reykjavíkur, Sjómannafélag
Hafnarfjarðar, Matsveinafélag
tslands og Sjómannadeildir
verkalýðsfélaganna í Keflavík,
Grindavík og á Akraniesi.
Liistd lýðræðissinna er A-listi,
borinn fram af stjórn sam-
bandsins o. fl. Aðalfulltrúar eru:
Borgþór Sigfússon, Skúlaskeiði
14, Hf.
Einar Guðmundss., Tunguv 90, R.
Einar Jónsson, Köldukinn 21 Hf.
Garðar Jónsson, Skipholti 6, R.
Guðlaugur Þórðarson, Keflavík.
Guðmundur H. Guðmundss., Ás-
vegi 65, R.
Haraldur Ólafss., Sjafnarg. 10 R.
Hilrnar Jónsson, Nesveg 37, R.
Hjalti Gunnlaugsson, Kvisthaga
21, R.
Jón Helgason, Hörpugötu 7, R.
Jón Júlíusson, Meðalholt, 9, R.
Jón Sigurðsson, Kvisthaga 1, R.
Karl E. Karlsson, Skipholt 6, R.
Kristján Guðmundsson, Leifs-
götu 10, R.
Magnús Guðmundsson, Felli,
Garðahreppi.
Ólafur Sigurðss., Laugateig 26 R.
Óli Barðdal, Rauðalæk 59, R.
Pétur Sigurðsson, Tómasarhaga
19, R.
Ragnar Magnússon, Grindavík.
Sigfús Bjarnason, Sjafnarg. 10 R.
Sigríkur Sigríksson, Akranesi.
Sigurður Pétursson, Hverf. 34 Hf.
Sigurður Sigurðss., Njörvas. 22 R
Þorbjörn D. Þorbjörnsson, Njáls-
götu 96, R.
Varafulltrúar:
Árni Guðmundsson, Álfheimum
34, R.
Ásgeir Torfason, Garðastr. 45 R.
Bjarni Hermundarson, Norður-
braut 21, Hf.
Bjarni Stefánsson, Fjölnisv. 4 R.
Björn Andrésson, Leynimýri R.
Björn Guðmundsson, Klappar-
stíg 9, R.
Geir Þórarinsson, Keflavík.
Guðbergur Guðjónsson, Lauga-
veg 114, R.
Halldór Christensen, Álfheimum
21, R.
Hannes Guðmundsson, Strand-
götu 69, Hf.
Hörður Þorsteinsson Höfðaiborg
80, R.
Jóhann S. Jóhannsson, Akranesi.
Jón Ármannsson, Bakkastíg 6 R.
Jón Nikulásson, öldugötu 24, R.
Ólafur Árnason Hringíbr. 105, R.
Pétuir Ólafsson, Ásgarði 73, R.
Sigurður Ingimundarison, Hring-
braut 80, R.
Sigurður Kristjánsson, Álfheim-
um 28. R.
Sigurður Sigurðsson, Bergþóru-
götu 33, R.
Sigurður Wium, Höfða, Blesu-
gróf, R.
Skjöldur Þorgrímsson, Laugar-
nesvegi 84, R.
Sveinn Sveinsson, Grett. 57b,R.
Vilmar I. Guðmundsson, Tjarnar-
götu 25, Kv.
Þorgiils Bjarnas., Laugav. 11, R.
Einnig kom fram B-listi, bor-
fram af Jóni Tímóteussyni, Sig-
urði Br. Þorsteinssyni o. fl.
Sjómenn greiði
félagsgjöld
fyrir kosningu.
Hér í Reykjavík verður kosið
í skrifstofu Sjómannafélags
Reykjavíkur í Alþýðuhúsinu við
Hverfisgötu, í Hafnarfirði á skrif
stofu Sjómannafélags Hafnar-
fjarðair á Vesturgötu 10, á Akra-
nesi í skrifstofu Verkalýðs-
félagsins, í Keflavík í Ungmenna
félagshúsinu uppi og í Grinda-
vík í Kvenfélagshúsinu.
Sjómenn eru áminntir um að
greiða félagsgjöld sín áður en
kosning hefst, ef þeir hafa ekki
þegar gert það, svo þek hafi full
réttindi, því að ekki er hægt að
greiða gjöid; n efúr kornvig
hefst.
STáKSTEIMAB
Arangur tolla og skatta-
lækkana
Gunnar Thoroddsen fjármála-
ráðherra hefur skýrt frá því,
hvernig skatta og tollalækkanir
viðreisnarstjórnarinnar hafa verk
að. Eins og kunnugt er hafa toll-
ar og önnur aðflutningsgjöld á
fjölmörgum vörum verið þyngri
hér á landi en þekkst hefur með-
al nágrannaþjóða. Afleiðing þess
hefur svo orðið smygl í stórum
stil. Hinir beinu skattar hafa einn
ig verið mjög háir hér á landi.
Við það hetur sá hugsunarháttur
skapast að nauðsynlegt væri, og
jafnvel sjálfsagt að svíkja undan
skatti eftir því sem mögulegt
væri.
Enginn maður hefur átt ríkari
þátt í að móta þessa skattráns-
stefnu en Eysteinn Jónsson, for-
maður Framsóknarflokksins.
Hann hefur aldrei eygt neitt
bjargráð í efnahagsmálum annað
en það, að hækkt tolla og skatta.
Hefur honum orðið alltof mikið
ágengt við að framkvæma þessa
óheillastefnu.
Viðreisnarstjórnin hefur hins
vegar haft allt annan hátt á. Hún
hefur haft forgöngu um lækkun
skatta og tolla. Árið 1961 voru
skattar stórlækkaðir á öllum al-
menningi og 1962 voru miklar
breytingar til bóta gerðar á skatt
lagningu fyrirtækja.
Á sl. hausti voru tollar einnig
Iækkaðir verulega á mörgum
vörutegundum.
Svar fólksins
■*«
t
Fjármálaráðherra hefur vakið
athygli á því, hvernig fólkið hafi
svarað þessurn ráðstöfunum við-
reisnarstjórnarinnar. Framtöl
hafa sl. tvö ár breyzt mjög til
batnaðar. Þau hafa orðið réttari
og gefið áreiðanlegri upplýsingar
en áður um tekjur og efnahag
einstaklinganna. Hin almenna
skattalækkun og aukin sanngirni
af hálfu hins opinbera í skatt-
heimtunni hsfa haft í för með sér
þverrandi hneigð til skattsvika.
Nýtur ríkissjóður einnig góðs af
þessu því að réttari framtöl hafa
þegar skilað meiri skatttekjum
en fjörlög gerðu ráð fyrir þrátt
fyrir lækkun skattstiganna. Eru
þessar upp’ýsingar hinar mikil-
vægustu.
Sama sagan hefur gerzt er því
er snertir tollalækkanirnar. Lækk
un tollanna hefur haft í för með
sér miklu minna smygl og að
sjálfsögðu veiulega verðlækkun
á þeim vörum, sem tollar voru
lækkaðir á.
í fljótu br-igði mátti gera ráð
fyrir lækkuðum tollatekjum
vegna þessara ráðstafana. En nið
urstaðan hefur samt orðið sú að
tekjur ríkissjóðs af tollunum hafa
hreinlega hækkað. Er það afleið
ing þess að dregið hefur stórlega
úr smyglinu og sá vamingur því
komið til skattlagningar, sem rík
ið hafði áðui’ litlar tekjur af.
Undanhald kommúnista
Kommúnistar eru á greinilegu
undanhaldi innan verkalýðssam-
takanna. Það sýna þær kosning-
ar, sem fram hafa farið undan-
farið til Alþýðusambandsþings.
Lýðræðissinunr eru mjög víða í
sókn og nafa unnið fulltrúa í
einstökum verkalýðsfélögum. Það
verður með hverjum mánuðin-
um ljósara að völd kommúnista
innan verkaiýðshreyfingarinnar
byggjast fyrst og fremst á stuðn
ingi Framsóknarmanna. Ef Fram
sóknarmenn í verkalýðssamtök-
unum stæðu við hlið lýðræðis-
sinna eins og þeir gerðu fyrir
nokkrum árum þá væri völdum
kommúnista um leið lokið í Al-
þýðusambandi íslands. En Fram-
sóknarmenn hafa myndað þjóð-
fylkingu með kommúnistum. Þess
vegna verða þeir að styðja þá af
fremsta megni innan verkalýðs-
samtakanna.