Morgunblaðið - 23.10.1962, Blaðsíða 20
20
MORGVISBT. 4 fílÐ
Þriðjudagur 2S. október 1962
----HOWARD 63 _
| RAKEL ROSING
Rakel fékk fyrir hjartað. Svona
var jþað þá. Hún .íafði furðað
sig á því, að hann hafði alls
ekki minnzi á Julian Heath við
hádegisverðinn. Og hún hafðj
verið að geta sér til, hve mikið
hann vissi — hvernig hann hefði
getið sér þess til. Þetta hafði
hún óttazt, og hefði hann minnzt
á það, hefði hún ekki vitað,
hverju svara skyldi. Og á meðan
var hann þegjandi og hljóðalaust
að vinna að þessari ráðagerð
sinni — sumardvöl langt frá
London, sumardvöl undir eftir-
liti hans á einhverjum stað, þar
sem henni gæfist alls ekkert færi
á að hitta Julian!
i>að er yndislegt hús, sem ég
veit, að þú verður hrifin af. Það
er lítið en vistlegt, og garðarnir
eru yndisfagrir. Ég hef þar góð-
an garðyrkjumann.
Hann reyndi að horfa í augu
hennar, en'hún leit niður fyrir
sig og niður í diskinn, einheitt
í því að hafa hemil á geðshrær-
ingu sinni, sem hann hafði vald-
ið.
Það gæti líka verið gott tæki-
færi fyrir þig til þess að læra
að sitja á hesti. Ég á hesthús þar,
sem að vísu stendur autt, eins
og er en ég gæti útvegað þér
hest og góðan kennara. Heldurðu
ekki, að þú hefðir gaman af því?
Þá leit hún loks upp. Maurice
— Ég get ekki farið frá London
núna ....
Þetta var ekki meira en hann
hafði búizt við. Hann sagði ekk-
ert, en hún tók samstundis að
skálda upp hinar og þessar af-
sakanir. Það dugar lítið þó að þú
og Heath-systkinin segi að ég sé
ágæt leikkona Og hljóti að kom-
ast langt á því sviði. Ég veit ó-
sköp vel, að ég er góð leikkona,
en engu að síður þarf ég mikla
æfingu og það þýðir ekkert að
koma fram fyrir áhorfendur án
þess að hafa æft sig bæði vel
og lengi. ■
Ég skil.
Þetta sagði ég Cecil Hansford
og Julian Heath líka, og þeir
voru á einu máli um, að ég
þyrfti mikið að vinna og ekki
sízt að sjá sem mest fyrir mér
á allskonar leiksj ningum — fram
að september. Og þeir ráðleggja
mér líka að fá mér einkakenn-
ara. Þetta verður hreinasti þræl-
dómur í allt sumar. Þú skilur
sjálfur, hve mikið er í húfi, er
ekki svo? #
Ég skil, sagði Maurice. Jæja,
ég ætla nú að fara á morgun.
Mike og Bright eru þegar farnir.
En heldurðu ekki, að þér....
leiðist.... að verða ein eftir
hérna?
Nei, það er engin hætta á því.
Eg hef nóg að hugsa.
Frú Bright verður kyrr og sér
um allt'hérna. Svo hefurðu bíl-
inn þinn. Kannske geturðu stund
um skroppið og heimsótt mig?
Já, Maurice, það skal ég gera,
sagði hún með ákafa.
Og verða um kyrrt, ef þú ert
mjög þreytt?
Já. já.
Eg held, elskan mín, að þér
mundi þykja vænna um mig, ef
þú sæir mig oftar en þú gerir.
Já, en góði, mér þykir vænt
um þig: O, Maurioe, ef ekki
þyrfti annað en þykja vænt um,
þá væri þetta allt svo miklu ein-
faldara.
Víst fann hún aðdráttarafl frá
honum, þar sem hann sat þarna
svona fölur en rólegur og stillt-
ur, svona óendanlega þolinmóður
Og laus við heimtufrekju. Þetta
var afstaða, sem hún gat aldrei
skilið og því síður tekið upp
sjádf. Hún fann, hvað þetta gerði
ihana að minni manni, en samt
var hún einráðin í því að hag-
nýta sér til hins ítrasta. Hún stóð
upp til að fara, dálítið hrædd
við þessa stillingu, sem gaf henn
ar eigin stiilingu sizt eftir, en
hún vissi bara, að stilling Maur-
ices stóð dýpra og var ósvikin,
en hénnar stilling var ekki annað
en hula. Það var hennar áhrifa-
mesta bragð að bera utan á sér
þessa stillingu sem ekkert gat
raskað.
XXVII.
Rakel var heima þennan dag,
til þess að gera skyldu sína og
kveðja Maurice innilega. Hún sá
gengið frá honum í bílnum, en
þá hljóp hún inn í lestrarstofuna
hans, til að ná í bok, sem hann
hafði gleymt, og svo áminnti hún
hann um að treysta ekki um of
á krafta sína, sem voru nú smám
saman að koma aftur. Svo þeg-
ar bíllinn var norfinn sjónum,
gekk hún hratt fram hjá mynd-
inni af gömlu, lífsreyndu Júða-
kerlingunni, sem Rembrandt
hafði málað endur fyrir löngu,
upp stigann inn í stofuna sína
og hringdi til Julians Heath.
Það var Mina, sem svaraði í
símann, og sagði með nokkurri
óþolinmæði að Julian væri ekki
heima. Eg efast ekki um, að
thann hefði verið við, ef hann
'hefði vitað, að þú ætlaðir að
hringja.
Það gerir ekkert til, sagði Rak-
el. Þetta var ekkert áríðandi.
Gleður mig að heyra það, svar
aði Mina bllðlega. Þá þarf ég
ekki að segja honum, að þú hafir
•hringt.
Já .... en .... sagði Rakel,
en fann þá að Mina hafði lagt
símann á.
Bölvaður vargurinn, hugsaði
Skolsky skrifar: ,.Þetta stafar
a-llt af ' óhappi, sem hún varð
fyrir þegar hún var tíu ára. Hún
hafði verið að sluxa í skólan--
um og mundi þá allt í einu eftir
verkum, sem hún átti að gera
heima, svo að hún tók á sprett
og sneri á sér öklann. Svo þegar
henni var leyft að fara að ganga
aftur, reyndi hún að gera það
þannig, að sem minnst reyndi á
öklann. Líklega hefur þetta
aldrei komizt almennilega í lag,
svo að göngulagið hefur orðið að
vana“.
Þegar ég færði þetta ein-
•hverntíma í tal við hana, hristi
hún höfuðið yfir vitleysunni,
sem fólk gæti fundið upp á. „Ég
veit ekki, hvernig því getur dott-
ið svona nokkuð í hug“. sagði
hún. ,Ég hef aldrei orðið fyrir
neinu slysi á sundi og það hefur
aldrei verið neitt athugavert við
liðina í mér. hvorki hnén né
öklana. Ég hef aldrei beinbrotn-
að Ég geng eins og ég hef alltaf
gengið. Ég hef engið svona síðan
ég var ellefu eða tólf ára“. Mín
hugmynd er, að þetta síðasta —
sem kemur í bága við svo margt
annað, sem hún hefur sagt — sé
eitthvað nærri sanni. Það var
sem sé á aldrinum frá ellefu til
þrettán ára, sem hún byrjaði að
vekja eftirtekt karlkynsins á sér.
Joseph Cotten varð fyrstur
hinna gömlu, þauvönu leikara til
þess að uppgötva að þessi ljós-
hærða stúlka var gædd miklum
og raunverulegum leibhæfileik-
um. „Allt sem hún gerir, geislar
frá sér kynþokka", sagði hann.
„þó ekki sé nejna ef hún kveikir
í vindlingi. Margt fólk — sem
þekkir ekki Marilyn — heldur
því fram, að þetta sé allt aug-
lýsingabrellur. Það er eins og
hver önnur della. Það hafa ver-
ið reyndar sömu auglýsingabrell-
urnar við hundruð annarra
hún, en samstundis var Mina
horfin úr huga hennar aftur. —
Nei, hún þurfti ekki að standa
neitt vegi fyrir henni. Og fyrr
en hún færi til þess, ætlaði Rak-
el ekki að taka hana hátíðlega.
Hún var ekki vön að gera sér
rellu út úr vandræðunum fyrr
en þau voru skollin á.
Hún sagði við sjálfa sig með
glaðri samvizku, að hringing
hennar til Julians væri lofsverð.
Þessar lygar, sem hún hafði hugs
að upp í viðtalinu við Maurice,
um allan þrældóminn sem biði
hennar um sumarið, gátu verið
heppilegar átyllur, sem hún
skyldi halda til streitu. Hún var
sannfærð um haefileika sína, og
gerði sér fyllilega ljósa alla þá
•möguleika, sem leikur hennar í
leikriti Julians gæti gefið henni,
á því að koma þessum hæfileik-
um á framfæri, en engu að síð-
ur var hún nú orðin svo altekin
metorðagirnd, að hvað sem hún
gæti fundið til að koma sér
áfram í krafti gáfu sinnar vildi
hún framkvæma, hvað sem öllu
öðru liði.
Og það var einmitt þetta, sem
hún hafði ætlað að ræða við
Julian. Það mundi hvorttveggja í
senn verða listadraumum hennar
til gagns og réttlæta afstöðu
hennar til Maurice. Jæja, hún gat
beðið. Það var ekki óhugsandi,
að Julian gæti orðið tilkippileg-
ur, án hennar tilverknaðar.
stúlkna, og kom fyrir ekki. Þessi
stúlka hefur það í sér“.
Eftir Niagara tóku leikdómar-
arnir að taka eftir Marilyn. Þeir
fóru yfirleitt lofsamlegum orðum
um hana. enda þótt sumir fyndu
cð framsögninni hjá henni. En al-
menningur var ekkert að súta
framsögnina. Niagara kostaði
250.000 dali, en vann inn sex
milljónir.
Útimyndatökurnar í Niagara
voru á enda 25. júní, og nú skyldi
haldið heim til að ljúka við hitt.
En um sama leyti var „Monkey
Business" tilbúið til útgáfu. Gölu-
og auglýsingadeildin stakk upp á
því, að félagiíS léti Marilyn taka
þátt í Miss America-keppninni í
Atlantic City. Framámennirnir
höfðu hugsað sér að Marilyn yrði
einskonar fyrirliði í skrúðgöngu
fegurðardisanna, er þær gengu
fram fyrir dómarana. Og því þá
ekki að hafa fyrstu frumsýningu
á myndinni í Atlantic City?
En Marilyn sagði þvert nei við
þessari hugmynd.
Hún var orðin dauðþreytt á
blaðamönnum og ljósmyndurum,
æpandi múg og rithandaveiður-
um. Staður sólarmegin, sem
finnst svo eftirsóknarvérður
þeim, sem er i skugganum, verð-
ur oft óþarflega heitur, þegar
þangað er komið og sól lýðhyll-
innar getur oft brennt. Nú þráði
hún einveru, en næði og ein-
veru hafði hún fyrirgert fyrir
fullt og allt. Nú vildi hún vera
sjálfráð gerða sinna og hana lang
aði til að vera með Joe í New
York. Þangað vildi hún fara, ef
hún gæti orðið iaus í eina viku.
En þá gerði félagið samning við
hana, þess efnis, að hún tæki
þátt í ólátunum í Atlantic City
en fengi í staðinn eina viku í
New York.
En þetta frí í Manhattan varð
leiðinlegt. Þau Joe fengu aldrei
Maurice hafði lagt af stað und-
ir kvöldið, og nú varð hún að
skemmta sér upp á eigin spýtur.
Hún las lítið og það lítið var,
voru það eingöngu reyfarar af
lélegasta tagi. Tónlist hafði hún
enga þekkingu á. Hún gat dans-
að eins og engill og farið á
skautum með óviðjafnanlegum
yndisþokka en hún vissi ekki,
hvar hún ætti að leita að iþeim
skemmtunum.
Hún ákvað að gera það, sem
Mina Heath hafði aldrei viljað
taka þátt í með henni. Hún
skyldi skartbúa sig og fara í
eitthvert verulega fínt veitinga-
hún og siðan í beztu sætin í leik-
húsi. En í hvaða leikhús ætti
hún að fara? Hún mundi, að
Cecil Hansford ætlaði að leika
„Veikan ís“ í Krónuleikhúsinu.
Þangað skyldi hún fara. Þá sæi
að vera ein. Alltaf voru blaða-
mennirnir og aðdáendurnir á
hælunum á þeim. Vinir Joe töl-
uðu um veðreiðar og hún lét sér
leiðast. Hana langaði til að sjá
ný leikrit á sviði. Hana langaði
til að sjá söfnin og koma á jazz-
hljómleika, en Joe kærði sig
hvorki um leikhús tónlist né
myndlist. Hann lifði allur í íþrótt
unum, og vinir hans voru aðrir
slíkir eins og George Solotaire;
menn sem hugsuðu ekki um ann-
að en íþróttir, spilamennsku, veð-
mál, fjármál og skrítlur.
Hún fann, að hún var algjör-
lega utan við heim Joes. Hann
virtist þegar vera farinn að taka
hana eins og hvern annan sjálf-
sagðan hlut. Hann var stoltur af
henni, en það var ekki það, sem
hún sóttist eftir. Hún vildi ekki
vera neinn eftirsóknarverður dýr
gripur, sem maðurinn hefði eign-
azt til að sýna hann kunningjum
sínum, svo að þeir öfunduðu
hann. ■.
Og svo var eftirspurnin eftir
henni að blöðum og annarri aug-
lýsingarstarfsemi. Síminn í gisti-
húsinu stanzaði aldrei. Blöðin
vildu fá eitthvað að skrifa um.
Gæti hún hitt Winohell í Stork-
klúbbnum? eða Leonard Lyons
hjá Sardi? Earl Wilson langaðiað
skrifa grein um hana. Wilson,
sem hafði getið sér frægð hjá
brjóstadýrkendum með greinum
sínum, spurði Marilyn: „Eru þau
ekta eða fölsk?“ Hún svaraði:
„Það, sem ég á, það á ég sjálf“.
Það var eins og hvirfilbylur
væri kringum hana og hún í
honum miðjum. Það leit helzt út
fyrir, að öll heimsins blöð og
tímarit vildu hafa af henni tal.
Boðin hrúguðust upp og hún
kom ofseint í þau ölil. Stundvísi
hafði aldrei verið nein höfuð-
dyggð hennar, en nú, í öllu þessu
annríki, gekk óstundvísin í lið
hún leiksviðið, sem hún átti sjálf
bráðlega að hafa undir fótum.
Þá mundi hún heyra lófaklappið
í sama loftinu, sem átti bráðlega
að bergmála fagnaðarlætin yfir
hennar eigirt frammistöðu. Þetta
var góð hugmynd. Bara að Maur-
ice hefði ekki tekið bæði Oxtoby
og^fína bílinn með sér.
Hún hringdi í bílaleigu og
pantaði Daimlerbíl klukkan sjö,
er hún þóttist viss um, að Maur-
ice mundi ekki vilja láta hana
nota venjulegan leigubil við
svona tækifæri. Hún var hvít-
klædd frá hvirfli til ilja, er hún
gekk út í bílinn á hlýju sumar-
kvöldinu, og uppi yfir öðru eyr-
anu var hvítt kamelíublóm. Og
yfir öllum þessum hvíta lit, leiftr
uðu augun, eins og svartur ís.
með feimni hennar að hitta fólk,
og varð beinlínis eftirminnileg,
Nú gat hún sem sé reynt á þolin-
mæði annarra, eins og henni
sjálfri þóknaðist. Það kom varla
fyrir, að hún kæmi á réttum
tíma. Gat komið frá einni upp í
fjórum klukkustundum ofseint.
Einu sinni var hún á leiðinni til
að mæta sem heiðursgestur á ein
hverri hátíðasamkomu og stanz-
aði þá á miðri leið til þess að
laga á sér málninguna. Þá kom
hún út úr snyrtiherberginu
klukkustund og fjörutíu mínút-
um betur frá því að hún fór þar
inn. 1 botnlangaskurðinn kom
hún tveim klukkustundum of
seint. Ótal sinnum hefur hún
misst áf lestum og skipum eða
flugvélum. Eftir 1052 fór hún
líka að koma ofseint til vinn-
unnar. Billy Wilder, sem stjórn-
aði tveim beztu myndunum henn
ar, sagði mér einu sinni, hvað
svona seinlæti gæti kostað fé-
lagið: „Hún kemur aldrei í tæka
tíð. Það er alveg hræðilegt fyrir
leikstjórann, ljósmyndarann og
meðleikendurna. Þarna situr mað
ur og bíður, því að ekki er hægt
að byrja án hennar. Þúsundir
dala fara í súginn. Það má alltadC
reikna með, að Monroe-myn<i
kosti nokkur hundruð þúsund
aukalega, vegna seinlætis henn-
ar. Og svo spillir það öllum
starfshópnum. Þetta er líkast
skotgrafarhernaði. Maður situr
þarna og situr og bíður eftir, að
eitthvað gerist. Náttúrlega á ég
gamla frænku austur í Vín, sem
kemur alltaf á mínútunni, en
það er bara ekki hægt að nota
hana í kvikmynd! Þó held ég
ekki, að Marilyn sé óstundvís af
ásettu ráði. Hún hefur bara frá-
' brugðið tímaskyn, það er allt og
sumt. Mér er að detta í hug,
hvort ekki sé einihver úrsmiður
í Sviss, sem búi til úr, sérstak-
lega ætluð Marilyn Monroe.
Einu sinni þegar hún var
klukkustund og þrem mínútum
betur ofsein á blaðamannafund,
spurði ein blaðakonan hana:
„Hversvegna komuð þér of
seint?“
„Ég var tafin“, svaraði Marilyn
tvírætt.
Stundum getur hún komið
með fjölda afsakana. Hún hafði
týnt einhverri mi’kilvægri flik.
Eða anmbandsúrinu sínu. Gleymt
að setja vekjaraklukkuna. Hurð-
Marilyn Monroe
eftir Maurice Zolotov E9