Morgunblaðið - 02.11.1962, Blaðsíða 12

12
MORCVNBLAÐIÐ
Föstudagur 2. nóvember 1962 ^
jföwgpsttMafrifr
Crtgefandi: Hf. Árvakur, Reykjavlk.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Útbreiðslustjóri: Sverrir Þórðarson.
Ritstjóm: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Áskriftargjald kr. 65.00 á mánuði innanlands.
í lausasölu kr. 4.00 eintakið.
LÆRDÓMUR ÍSLEND-
INGA AF SÍÐUSTU
ATRURÐUM
Tlyíargvíslegan lærdóm má
draga af atburðum þeim,
sem undanfarið hafa gerzt á
Kúbu og við landamæri
Kína og Indlands. Er enginn
vafi á því, að undanfamar
vikur hafa orðið hinum
frjálsu löndum heims hvatn-
ing til að standa saman í bar-
áttunni við ofbeldi kommún-
ismans og láta engan bilbug
á sér finna. Einnig má ætla,
að mörg þau lönd, einkum í
Asíu og Afríku, sem rekið
hafa hlutleysisstefnu í utan-
ríkismálum, líti nú öðruvísi á
margt en áður, og muni end-
urskoða afstöðu sína til stór-
veldanna. Hlutleysisstefnan
hefur til dæmis ekki fært Ind-
verjum annað en innrás
kommúnista í opna skjöldu
Krishna Menons og fylgi-
fiska hans, og Ameríkuríkin
sjá nú svart á hvítu tilgang-
inn með samvinnu Castros og
Krúsjeffs. Atburðir síðustu
daga hafa þannig ýtt við
mörgum, sem áður héldu
að þeir væru óhultir fyrir
útþenslustefnu einræðísins.
Þeir sjá nú betur, hvert Krús-
jeff og Mao tse tung stefna
og hver hætta öllum þjóð-
um, sem hafa ekki orðið
kommúnisma að bráð, er sí-
feldlega búin af þessum læri-
sveinum 'Stalins. Sjón margra
þeirra, sem áður voru star-
blindir á ástandið í heimin-
um, hefur nú skerpzt að mun.
Þeir sjá kalda stríðið í ljósi
óyggjandi staðreynda, þeirra
að markmið kommúnismans
er ekkert annað en ógnun við
'frjálsar þjóðir. Kommúnism-
inn stefnir enn að heimsyfir-
ráðum, hvort sem talað er
um stalinisma eða „friðsam-
lega sambúð“ og tilgangurinn
látinn helga meðalið, jafnvel
logið blákalt upp í opið geðið
á þjóðarleiðtogum, eins og
Gromyko gerði á fundinum
fræga með Kennedy.
En hver er þá sá lærdóm-
ur, sem einna helzt mætti
draga af atburðum síðustu
daga? Hann er sá, að samein-
aðir stöndum við, sundraðir
föllum við. Ef kommúnistar
finna bilbug á lýðræðisríkj-
unum, láta þeir þegar í stað
til skarar skríða. Hins vegar
hafa atburðirnir nú sýnt, að
styrkleiki og dirfska eru
sterkustu vopnin í baráttunni
við kommúnismann. Máttur
Atlantshafsbandalagsins er
því brjóstvörn friðar í heim-
inum í dag.
Sumir Islendingar, sem
halda að þeir séu andstæðing
ar kommúnismans, hafa á
imdanfömum árum verið svo
barnalegir að trúa því, að það
sé í þágu friðarins, í þágu Is-
lands og framtíðar landsins,
að við skerumst úr leik, neit-
um að taka þátt í sameigin-
legum vömum lýðræðisríkj-
anna og göngum jafnvel úr
Atlantshafsbandalaginu. —
Með_ því væri hægt að kaupa
Sovétríkin til afskiptaleysis
af högum íslands í stríði og
friði. Nú sér hver heilvita
maður, hvílík villukenning
hér er um að ræða. Það er
styrkurinn, dirfskan, hugrekk
ið, sem stöðvar framsókn
kommúnismans. Vegna festu
Kennedys Bandaríkjaforseta
og einarðlegrar samstöðu lýð
ræðisríkjanna hafa þau nú
unnið góðan sigur í barátt-
unni við útþenslustefnu
kommúnista. Þetta ættu þeir
íslendingar og þá ekki sízt
sumir forystumenn Fram-
sóknarflokksins að hugleiða,
sem undanfarin ár hafa dans-
að eftir púkablístru Þjóðvilj-
ans. —
LÆKNADBILAN
¥jað fer ekki milli mála, að
sú ákvörðun um 30
sjúkrahúslækna að hætta
störfum, er eitt helzta um-
ræðuefni manna á milli, enda
veldur þessi ákvörðun mikl-
um erfiðleikum á spítölum,
þó allir vonist til að óþægind-
in komi sem minnst niður á
sjúkhngum. Eins og Bjarni
Benediktsson, dóms- og heil-
brigðismálaráðherra, reifaði
á Alþingi í fyrradag, er mál
þetta hið flóknasta og engum
til góðs að hefja umþaðilldeil
ur á opinbenim vettvangi.
Allir geta tekið undir þaii
orð heilbrigðismálaráðherra,
þegar hairn sagði um störf
læknanna:
„Við höfum allir samúð
með þeirra erfiða og vanda-
sama starfi og engan okkar
fýsir að halla á þá eða gera
þeim rangt til að einu eða
öðru leyti.“
Auðvitað vilja íslendingar,
að menntamenn þeirra og sér
fræðingar og þá ekki sízt
læknar, geti upp skorið ríku-
lega eftir langt og erfitt nám
hér heima og erlendis. En
aðstæður hér heima eru aðr-
ar en víðast hvar annars
staðar. Við stöndum ekki í

■
1

Krúsjeff hefur í
mðrg horn að líta
Kúba. Uppskerubrestur heima
fyrir. Iðnaðarframleiðsla
undir áætlun. Berlín. Stríð
Kína og Indlands. Efnahags-
bandalag Evrópu.
IUinnkandi fólksfjölgun
• Deila Bandaríkjanna og
Sovétríkjanna um Kúbu er að-
eins eitt af mörgum vandamál
um, sem Nikita Krúsjeff, for-
sætisráðherra Sovétríkjanna
á við að etja um þessar mund-
ir. v
• Heima í Rússlandi berast
honum stöðugt slæmar fregnir
af uppskerunni, sem er víða
langt undir áætlun. Sömu sögu
er að segja af iðnaðarfram-
leiðslunni og skortur á neyzlu
vamingi er farinn að valda
óró víða í Sovétríkjunum —
eru þess dæmi, að komið hafi
til blóðugra óeirða.
• í öllum kommúnisku ríkj-
unum ríkir bjargarleysi og
skortur á lífsnauðsynjum.
Hungursneyð vofir yfir í
Rauða-Kína og eymdin í A-
Evrópu eykur flóttann til Vest
urs.
• Berlín er eftir sem áður
bein í hálsi Krúsjeffs og eng-
in auðveld lausn er sjáanleg
í því máli.
• Pekingstjórnin tók upp á
því að hefja stríð á hendur
Indverjum — sterkasta aðilan
um í hópi óháðu ríkjanna, sem
Krúsjeff hefur árum saman
stigið í vænginn við.
Allt þetta gefur tilefni til
þess að menn velti vöngum yf
ir því, hversu styrkur Krú-
sjeff sé í sessi.
dNUWIRRIf
Kjötverzlun í Rúmeníu. Fæðuskorturinn veldur óró, stund-
um blóðugum átökum.
Krúsjeff í
— vandamálin blasa
hvarvetna við.
L'ifskjörin bafna
seint
Undanfarin 5r hefur Sov-
étstjórnin varið um það bil
19% þjóðarteknanna til þess
að byggja upp áhrifamikið
geimvísinda- og kjarnorku-
veldi og til efnahagsaðstoðar
við erlend ríki. Engu að síður
hafa aukizt efasemdir um að
herstyrkur Rússa sé eins mik-
ill og Krúsjeff lætur. Ýmsir
hernaðarsérfræðingar telja,
að ákafi Rússa í að reisa eld-
flaugastöðvar á Kúbu hafi
sýnt, að þeir séu ekki nægilega
vissir um að geta skipzt á eld
flaugaárásum við Bandaríkin
frá eldflaugastöðvum í Sovét
ríkjunum sjálfum. En burtséð
frá þessari valdahlið Sovétríkj
anna er þar við margvíslega
erfiðleika að etja. Enn hefur
uppskerubrestur valdið von-
brigðum, þrátt fyrir aukningu
á akurlendi, hveiti-framleiðsl
sporum auðugra þjóða Ev-
rópu eða Ameríku. Það er
á'taðreynd, sem engar yfirlýs-
ingar, greinargerðir eða samn
ingar geta breytt. Við getum
því miður enn ekki mælt
launakjör sérfræðinga okkar
við þau laun, sem tíðkast í
milljónalöndum. Það getur
því verið dýrt að vera Is-
lendingur, eins og mennta-
málaráðherra komst að orði
í útvarpsumræðum fyrir
skemmstu, einnig að því leyti
til að við þurfum að leggja
á okkur meiri vinnu fyrir
lægra kaup en tíðkast í auð-
ugustu nágrannalöndum okk
ar. Þannig hljóta eftirfarandi
orð Bjarna Benediktssonar að
vera hverjum þeim sjúkra-
húslækni, sem nú hefur hætt
störfum, ærið íhugunarefni.
Ráðherrann sagði:
„Læknamir (verða) að
muna, að þeir eru aldir upp
af íslendingum, meðal íslend
inga og íslenzka þjóðin og ís-
lenzka ríkið hefur kostað
miklu fé og margir mikilli fyr
irhöfn, til þess að þeir gætu
aflað sér þeirrar ágætu
menntunar, sem þeir nú hafa.
Og þess vegna verða þeir
einnig í kröfum sínum að
muna og vita, í hvaða þjóð-
félagi þeir eru staddir. Við
vitum, að launakjör og sér-
staklega launamismunur er
allt annar á íslandi heldur
en, ég vil segja í öllum öðr-
um löndum, sem við þekkj-
um.“
FYRIR FÉLAGS-
DÖMI
¥ ræðu sinni færði ráðherr-
* ann ennfremur sterk rök
að þeirri nauðsyn að leggja
málið fyrir Félagsdóm og fá
úrskurð hans, áður en lengra

er haldið. Verður það mál
ekki frekar rifjað upp hér,
en sú ósk að lokum borin
fram, að læknadeilan verði
sem fyrst leidd til lykta á
farsællegan hátt. Ætti þess að
yera kostur, ef allir leggjast
á eitt, og annarleg öfl reyna
ekki að spilla fyrir samkomu
lagi. Þess er vert að minnast,
að lífskjör almennings á ís-
landi hafa stórbatnað undir
forystu Viðreisnarstjórnarinn
ar. Tími bjartsýni hefur geng
ið í garð á íslandi. Við verð-
um að hrista af okkur drunga
vinstri stefnunnar. Bezta
tryggingin fyrir því, að unnt
verði að veita menntamönn-
um og sérfræðingum á Is-
landi sambærileg kjör við það
sem tíðkast í nágrannalönd-
unum, er sú, að viðreisnar-
stefnan og sú öra uppbygg-
ing, sem fylgir í kjölfar henn
ar, sigri viðjastefnu aftur-
haldsins á IslandL