Morgunblaðið - 20.11.1962, Blaðsíða 10

10
MORGVNBLAÐ1B
Þriðjudagur 20. nóvember 1962
Landbúnaðar draumar Krúséff
í G Æ R , 19. nóvember,
hófst í Moskvu fundur mið
stjórnar Kommúnista-
flokks Ráðstjómarríkj-
anna. Er þetta annar fund-
ur miðstjórnarinnar á
þessu ári. Fyrri fundurinn
var haldinn í marz.
Þótt alþjóðamál hafi
mikið verið á dagskrá aust
an hafs, ekki síður en vest-
an, frá því Kúbudeilan
kom til sögunnar, þá er
ekki gert ráð fyrir, að þau
verði neitt að ráði til um-
ræðu nú. Að vísu er senni-
legt talið, að nokkrum
tíma verði varið til að gefa
yfirlit yfir ástandið á al-
þjóðasviðinu, en hins veg-
ar er víst talið, að efna-
hagsmál, þá einkum land-
búnaðar- og iðnaðarmál,
verði til umræðu.
Á fundi miðstiómarinn-
ar í marz voru það ein-
göngu landbúnaðarmálin,
sem rædd voru. Þá var
m. a. varpað fyrir borð
mörgum af þeim breyting-
um, sem Krúséff hafði
hvað mest barizt fyrir á
miðstjórnarfundi í janúar
1961. Er það í sjálfu sér
nokkur vísbending um
það, hve illa hefur gengið
að koma þeim málxun í við
unandi horf.
Undanfarin tvö ár hefur
hver skipulagsbreytingin
rekið aðra í rússneskum
landbúnaði. Auk breyting-
anna í janúar 1961 má
nefna nýja skipulagsáætl-
tm kommúnistaflokksins,
sem fyrst var sett fram í
júlí það ár, og samþykkt
3 mánuðum síðar. Hún fól
í sér nýja 20 ára áætlun,
þótt þá væri nýhafið tíma-
bil nýrrar 7 ára áætlunar.
Talsverður hluti 20 ára á-
ætlunarinnar var tileink-
aður landbúnaði.
Sú áætlun getur þó vart
talizt annað en yfirlýsing,
en ekki þaulhugsuð fram-
kvæmdaáætlun. Kom það
bezt í ljós við umræðurn-
ar í marz sl., en tillögur
frá þeim fundi voru aftur
samþykktar á sameiginleg
um fundi kommúnista-
flokksins og ráðherra-
nefndar, síðar í þeim mán-
uði. —
Enn virðist lítt hafa mið-
að og fundurinn nú mun
snúast um enn nýjar breyt
ingar, sem fyrirhugaðar
eru bæði í landbúnaði og
iðnaði.
Má nokkuð af því marka,
hve mikla erfiðleika Rúss-
ar eiga nú við að etja á
framleiðslusviðinu, að al-
þjóðamál skuli nú vera
látin víkja fyrir innanríkis
málum.
O Nýjar tillögur í jan. 61.
Á fundi miðstjórnar rúss-
neska kommú nis taf lokks ins
sem haldinn vai 10.— 8.
j„..úar í fyrra, voru samþykkt
j iíj j oi' -—lc-gur u.a
Jafnvel nú hverfa utanríkismálin i skuggann,
er miðstjórn kommúnistaflakksins kemur
saman til fundar.
skipan landbúnaðarmiála. Áttu
þær að v_ra girundvöllur
þeirra framfara, sem svo
mikil nauðsyn var á.
I stuttu máli voru þær:
syting var gerð á sta.
háttum landbúnaðarráðuneyt-
isins. Átti það ekki að starfa
sem stjórn„. úeild, heidi--
sem stjórnarmiðstöð, er auð-
veldaði frekari hagnýtingu
vísindalegrar þekkingar í
þágu landlbúi.aðar. Landbún-
aðarráðherrann 'var látinn
hætta störfum, en í hans stað
kom nýr ráðherra, Mikhc.il
Olsht..sky.
Sett var á stofn sérstök land
búnaðarvélastofnun, og skyldi
meginverkefni hennar vera
a- endurskipufeggja og endur
t.:l- la .úbúnaðarvélakostinn.
Loks var stofnsett sérstök
nefnd, er endurskipuleggja
skyldi dreifingarkerfi land-
búnaðarins.
• Gagnrýni á gamalt.
Á fundin____. fluttu fl-kks-
feiðtogar ríkjanna ræður
um ástandið í -instökum hér-
uðu.n. xCrúséf. gre.- iðulega
fram í fyrir ræðumönnu... g
gagnrýndi harðlega margt,
sem fram kom í ræður.i
þeirra.
Hann réðist til dæmis hai--
it0_. á - .ikloai P„db-Jt aðal-
jritara floikksins í Uknainu,
fyrir að hafa reynt að leyna
því, „að heln- _ 1. útiupp-
Skemnnar í Ukrainu hefði
verið stolið á ökrunum", s»o
notrð séu o... K- 'séffs.
Aðalritari ffekksins Krig
hiz, Isakh 1. „kov, svaraði
þeirri gagnrýni, sem hann
varð fyrir, m.a. með því „ð
_enda á, að einn sta.fsmaður
x.-u.ksi_, M_i.haK.ber Isayev,
. .ði Skipað samyrkjubúi n-
um að kaupa smjör í búðum
til að feyna þvd, ve u.-ð
hefði /erið framfei.t. Vék
hann að þvi, að Isayev hefði
síðan erið gerður -- ráð-
herra, og það hefði ekki ver-
ið fyar en Krúséff sjálfur
skarst í leikinn, að hcnum
hefði verið vi’kið.
. s. oraði Krúséff bann
ig: „Það v.-_.-» bezta refs-
ir._ til ’ :nd_ þ...n, sem frarn-
ið hafa glæp að gera hann
CK\J ráðher.a".
• Uröfur — og nýræktrr-
áæti—.
Daginn áður en .„nd'n-’m
lauk, hé'lt Krúséff yfiirlits-
ræðu. IXélt hann því þar fram,
„ð áætlanir miðstjc ...1____x
um landbúnaðarmál ællu
f.. nve0is að. miða að því,
að næg framleiðsla fengist,
hve. se... , eðurskilyröi v. ru.
Krúséff kom í því sambandi
fram með stórmikla áætlun
lum nýræktun með áveitu-
./rirkomulagi, sen, hann
kvað mundu leiða til 16—24
m.ilj. tonna fi ..i-i_blu ukn-
inQu á korni, árlega.
•Minni bú nú.
Enn _.tt dæmið um það,
hvc mikil óc.Jú.n vii-.st rikja
í 1 -rum málum, kom fram
i r£3o w. ivi v éffs. Hc._i hélt
því fram, að brýna nauðsyn
cæri til að smækka samyrkju-
búl.., þau væru of stór, h: ert
um si0, ... __ ..ægt væri að
stjórna þeim.
• ú tærri bú Ú3ur.
Þetta var um aiger breyt-
ing frá opinberri stefnu, eins
• 0 hún var aðeins rúmu ári
áður. Þá skýrði „Pravda“ f u
þ... vjúní 1960), að samyrkju-
hefði fækkað Oþ.e. ver-
ið steypt saman í stærri heill-
ir) úr 286._848, í „LCjO
1CÚ3 og 50.000 1960, og myndi
ejjn fc :a á næstu _. _..v.
O „Ef þið ku.inið ekki til
verka, þá —“
í þessurar ræðu sinnar
sagði Krúséúf: „VI3 verðum
_ð segja við hvern annan
meira en það, sem skemmti-
lfc0. er. Við verðum að segja
fóll inu sannfeikann. Ef þið
kunniö ekki til verka, getið
ekki s ipulagt s.’li yhkar,
þá .kið fyrir þeim, sem þ_5
geta“.
O Ný sicipulagsáæ'lun.
í ,,P-uvda“ 30. júlí í fyrra
v o*r tilkynnt, að gert hefoi
Krúséff
verið uppkast að nýrri skipu-
. úætlun rússneska kormr--
únistaflokks.-s. Var hún síð-
_ sa.í.þykkt í október þr.ð ár.
Þetta var þi.uja skipuir"s-
áætlun flokksins, frá því að
hann var stofnaðux. Sú fyrsta
vnr gerð, er ffekkurinn hélt
fund sjnn í London 1903 ._ á
(hét hann Rússneski sósíail-
ci—_ia- -»g veú —an: --
flokkurinn). Á fundi flokks-
ins 'Ji9 Var síðan gerð önn-
ur skij ..lagsáætkin. Á ffekks-
þingucn. 1939, 1952 og 1956
voru skipaðar nefndir til undir
bnýrrar áætlunar, en
eki-crt varð úr framkvæmd-
_ji /j. en í fynra.
• 250% framleiðsluaukning
á 20 árun:..
Hluti á_tluniarinnar snerist
um efnahag:I:ga- o, stjórn-
___lalega þróun næstu 20 ára.
Sérstakur hluti hennar -nýst
þó um landbúnaðarmál. Þar
er gert ráð fyrir ~ '% frarn-
l:iðsluc.a'kningu á þessu tíma-
bili.
Þannig átti að auka land-
búnað_-fraimleiðsluna u.n
150% á' næstu 10 árum, þann-
ig, að farið yrði fram úr fram
leiðbl’ jetu Bandaríkjanna á
flestum sviðum þeirrar grein-
ia±.
Kornuppskeran átti að tvö-
ast _ tímabilinu til 1980.
Kjötfj___1-11-1. - áti. að þre-
f. ast á 10 árum o. 'jór-
ifaldast á 20. Mjólkurfranv-
leiðsla að tvöfalda ' á 10 ár-
um og fjórfaldast á 20.
Auk þess ú.ti framleiðni
landbúnaðar að aufeast um
150% á 10 árum og 5—6 fald-
á 20 áru '.
Grundvöllur þessara stór-
stígu framfara átti cð vera
vélvæðing landbúnaðaj-ns og
uafv_____é- Fram til þessa virð
ist þessi mikla áætlun vart
ha—. verið annað en orðin
tóm, s.s. fcomið helur fram
aif umræðum um þessi —áj í
ár, og verðhæki.unum í júní
s.l.
Aðalboðskapur nýskipunar-
innar var þó sá, c-ð framleiðs.a
samyrkjubúanna þyrfiti að
komast á það stig, að h -n
fullnægði öi -m þörfum
þeirra, sem þar ynnu — svo
að eciginn toldi tengar neina
þörf á þvi að ræi-ta eigin
landskika.
• Áætlunin samþykkt.
X___s og segir, þ sam
þyfekti 22. flokksþ. kommún
istaffekksins, st.n haldið var
17. — 31. október í fyrra.
þessa skipulagsáætlun.
Á flokksþinp íu hl’-t ICrús
éff ræðu, þar sem j.c.nn v-k
nojikuð að því, sem gert hefði
v —jö til _ð auka afköst .and
búnaðarins — en viðurkenndi
þó um lfc!5, að ekati hc .i
nægt.
xiann skýr_ frá því. að
fjárfesting í landb -.íaði hefði
numið 27 milljörðum rúblna
á tímabilinn 1956 — 1930.
Næ:iu - ár á undan hefði fjár
fjstingin nu... 13 mill.'irð-
um.
Hann sagði, að tekin hefði
verið ákvörðun um c j stofna
3000 ný samyrkjubú, landbún
aðarframleiðsl_ hefði vaxið
um 43% á síðustu 5 árum. 41
mjilj. hektarl lands hefði ver
fe tekinn unt ræktun í
Kazakhstan, Siiberíu og héruð
unum umhverfis Volgu og í
Úral. Hefði landbúnaðarfram
leiðsla þar aukizt v— það úr
22 millj. tonna I 55 millj.
• Búslafn vanræktur
Hinsvegar sagði Krúséff,
ac allur þústc" hefði verið
herfilega vam -tur, og því
væri nauðsynlegt að auu.a
fúðurframfeiðslu, sei.i -je-fc
--.i vera. Jafnfrand sagði
hnn, ao framfeiðsla landbún
rðarvara hefði hvergi ncrri
verið nóg, sérstakfega á kjöti.
iCenndi han.. um fó-1 rjölg -,
sem mumið hefði 20.000.0CJ
f.á 1955. L..i 7-ára áætlur-k.a
sagll hann, u- l ún hefði ekki
staðizt, fyrst og fremst vegna
dvínandi áhuga þeirra rilkis-
stofnana, s-.n með þau mál
færu.
• Xillögrurnar frá jan ’61
ú.altar — cnn nýskfean.
Áður hefur vsrið skýrt j.á
þ/í, að .xiiðstjóra kommúnista
ftokksir.s kom saman 5. — 9.
m_.’z ú þesoU ári. Var ein-
göngu rætt um landhúnaðar-
mál.
Ein aðalbreytingin, sem 1 x
var rætt um c.5 gera þjrfti,
var sú, að setja þyrfti á lagg
irnar sérst_kar skipulags-
nefndir í hverja héraði fyrir
sig, auik l'anidibúnaðamefnda
fyrir allt landið, en þær síðar
nefndu skyldv. ábyrgar „
.ldarþróuninni.
• Krúséff gagnrýnir gamla
kerfið í 7 klst.
Á þessum íu. li hól-t -Crús-
éíf 7 -lst, ræðu, þar sem hann
tók einýingu fyrir ' vdibún-
aðairmú.in.
Gagnrýndi hann það, sem
aflaga hefði farið , sé:
fega í framleiðslu kjöts og
mjólkur. Hann sagði:
„Við verðuii. að gagnrýna
harðleffa ástá.jdlð í landbún-
aðarmajum. Urölur þær, sem
gerðar eru, hafa gerbreytzt,
Við ræðum ekk’ aðeins um
það, að framleiðsfe korns,
1. J ... eða mjól'kur aukis v—a
fáeina -undraðshluta — það
þarf að tvöfalda eða þrefalda
framleiðsluna á stuttum tíma
Við höfum barizt í 40 ár -1
þc:s a ná jnúverandi fram-
feiðslumaj— - vc. við
aið gera 2svar cða 3svar —a
um betur, og þið ek - á 40
árum, heldur á nokl— - m ár
un. Fóli.sfjölgunin síðan 1953
hefur verið 29 milljónir, þar
af búa 28 milljónir í borg-
um. Fjölgunin sl 3 ár hefur ver
ið um 11 millj. Þegar laun
hækkuðu, jókst meðalneysla
um 35—50% (?) frá 1954, og
því er hröð aukning landbún
aðarframfeiðslu nauðsymlea .
„Okkur vantar kjöt“
Krúséff sagði, að 1961 hefði
skort 16.5 milljónir tn. korns
3 milljón tonna af kjöti og
16 millj. tonna af mjólk, til
þess að fullnægt hefði verið
núgildandi 7-ára áætlun.
Þannig hefði heildarfram-
feiðsla korns það ár verið
137.7 millj. tonna í stað 164
millj. tonna. Af kjöti hefði
verið framfeitt 8.8 millj. tn. í
stað 12.9 millj. tn., af mjólik
62.5 millj. tn. í stað 95 millj.
tonna.
Síðan hélt Krúséfl áfram:
„Það, sem mestu máli skiptir
hér, er ekki það, að einhver
hafi ekki fylgt áætlun, eða
að úreifing hafi ekki gengið
vel fyrir sig — heldur er að-
alatriðið, að okkur vantar
kjöt.“
• Gömlu ræktunarkerfi
kastað — Krúséff kemur
3 nýtt
Síðar kom Krúséfif fram
með tillögur, sem einkum
snerust um það, á bvern hátt
ræktað fend skyldi notað.
Tvær hugmyndir um nýt-
inga ræktaðs lands hafa stang
azt á í Rússlandi undanfarin
ár. — Höfundur fyrri hug
myndarinnar, sem er frá því
um 1920, er V.R Williama
(af ensku bergi brotinn). Hún
gengur út á það, að ekki skuli
rækta hið sama á sama svæð
inu frá ári til árs, heldur gras
korn og grænmeti, til skiptis
Þetta auki frjósemi jarðarinn
ar. krefjist minni vinnu og
minni fjárfestingar, og það
sem eklki er þýðingarminnst,
minni eða einskis tilbúins á-
burðar.
Krúséff er gegn þessari hug
mynd, sem hann segir Stalin
hafa trúað á, þar eð .ýcalin
hafi ekkert vitað um fendlbún
að“.
Krúséfif er fylgjandi öðru
tfyriríoomulagi, þ.e. sérstöku
sáníngarkarfi, naðakerfi, og
'þvl, að sáð sé til skiptis rnais,
hveiti, baunum og bókhveiti
— ú fjórum árum.
Þessar breytingar voru síð
an samiþykktar á sameigin-
legum fiundi kommúnista-
flokksins og ráðherranefndar
Ráðstjórnarríkjanna, 22. marz
sl.
• Gagnrýnir tillögur
Krúséffs
Þessar tillögur, sérstakfega
Frh. á bls. 12