Morgunblaðið - 12.12.1962, Page 23

Miðvikudagur 12. des. 1962
MORGUNBLAÐIÐ
23
- SAS
Framhald af bls. 1.
kæmi á leiðinni yfir N.-Atlants-
haf.
Karl Nilsson, forstjóri SAS
hann vildi aðeins reyna að gæta
hagsmuna SAS. Sagði Nilsson, að
viðskipti Loftleiða hefðu aukizt
um 155% á s.l. 4 árum, en meðal
talsaukning annar flugfélaga á
sama tíma væri 92%. Hins vegar
sagði á fundinum, að SAS væri hefði aukning á viðskiptum SAS
fúst til þess að ræða við Loft- ekki verið nema 29%, vegna sam
leiðir um einhvers konar sam- keppninnar frá Loftleiðum.
vinnu t.d. í sambandi við heim- — fslendingarnir eru slyngir
skautaflug. Nilsson tók þó fram, kaupsýslumenn og notfæra sér að
að höfuðvandamálið, fargjalda- stæðurnar á skynsamlegan hátt,
mismunurinn, yrði að leysast sagði Nilsson. Nilsson sagði, að
áður en viðr’æður um samstarf SAS gæti ekki hafa mikinn ávinn
hæfust.
Rytgaard.
des.
Stokkhólmi, 11.
NTB—AP—TT.
FULLTRÚAR flugfélaganna 18,
sem halda uppi flugferðum yfir
Norður-Atlantshaf og eru aðilar
að IATA, koma saman til fund- , .
ar í París í janúar n.k. til þess ^Jorn Bandarikjanna,
að ræða mál SAS og Loftleiða sogðust vita að yfirmenn flug-
og verðlagningu ferða yfir N.-At- ^la í Bandaríkjunum yæru
lantshaf. Fresturinn, sem SAS I yhyggjufullir, og hefðu rætt við
fékk til þess að draga til baka I Islendinga.
ing af lausn Loftleiðamálsins. —
SAS hefur þegar orðið fyrir
tjóni, sagði hann, en ef málið
leysist á hagkvæman hátt fáum
við þó okkar hluta af auknum far
| þegafjölda.
Sir William og Nilsson sögðu,
I að hvorki IATA né SAS hefðu
| haft neitt samband við flugmála-
þeir
fyrirvarann, sem félagið gerði í
sambandi við síðustu samninga
IATA hefur verið framlengdur
til 31. jan., en hann átti að renna
út 15. des. Framkvæmdastjóri
IATA, sir William Hildred, sem
Nilsson sagði, að eina tillagan,
sem Loftleiðir hefðu borið fram
við SAS, væri, að farmiðar þess-
ar tveggja flugfélag giltu jöfnum
höndum, þ. e. a. s. ef farþegi hefði
keypt miða hjá SAS gæti hann
stáddur í Stokkhólmi ákýrði fl?Sið með Loftleiðayél og öfugt
frá þessu á fundi með frétta-
mönnum í dag.
Sagði hann, að Loftleiðum yrði
ekki boðin þátttaka í hinum fyrir
hugaða fundi. Sir William sagði,
að hinax ódýru ferðir Loftleiða
yfir N.-Atlantshaf væru hreinn
og beinn þjófnaður. Loftleiðir
istælu farþegum frá öðrum flug-
félögum og yfirmenn flugmála í
Bandaríkjunum væru mjö;
Nilsson sagði, að SAS hefði svar-
að því til, að þessi tillaga fæli
ekki í sér lausn á vandamálinu
Lagði hann áherzlu á það, að SAS
væri reiðubúið að ræða allar já
kvæðar tillögur.
Nilsson var spurður um af
stöðu ríkisstjórna Norðurland
anna þriggja til málsins. Hann
sagði, að hann hefði kosið, að
ríkisstjórnirnar þjörmuðu að ís
áhyggjufullir út af ástandinu, lendmgum en hann teidi, að shkt
sem skapazt hefði. Sir William væn oframkvæmanlegt.
sagði, að Loftleiðir væru óþjóð-
félagslegt stundarfyrirbrigði og
umferðarletjandi sníkjudýr.
★
Forstjóri SAS Karl Nilsson
skýrði frá því á sama fundi með
fréttamönnum, að SAS hefði ekki
borið fram neinar tillögur við
Á blaðamannafundinum lofaði
Sir William SAS og starfsemi fé
lagsins og lagði áherzlu á það, að
hvert tap, sem SAS yrði fyrir
væri einnig tap fyrir skattgreið
endur á Norðurlöndunum þrem
ur, Svíþjóð, Danmörku og Noregi,
Sir William sagði, að SAS hefði
alltaf barizt fyrir því innan
Loftleiðir, en félagið væri fúst JATA, að verð farmiða væri eins
fil þess að ræða málin við Loft- lágt og framast væri unnt. Það
leiðir eins og áður hefði verið yrgj ekki auðvelt, að losna við
ekýrt frá. _ samkeppnina frá Loftleiðum, en
Sir William sagði, að það væri félögin innan IATA myndu gera
markmið IATA að greiða fyrir sem j þeirra valdi stæði til
ferðamönnum og lækka farmiða- þess ag þag mætti takast.
verðið og það starf hefði ekki gjr william sagðist ekki geta
verið unnið án árangurs. Sagði Játið hjá líða að geta þess, að
hann, að eftir heimsstyrjöldina þann teldi SAS eitt af beztu flug
síðari þegar IATA hóf starfsemi félögum heims og það væri góður
sína hefði farmiði fram og baka | fuutrúi Skandinavíu.
yfir N.-Atlantshaf kostað 700 doll
- Kaupmáttur
Framhal d bls. 1.
manna, sjóman g iðnaðar-
manna vom sem ..^r segir: 1950
27.287 kr., 1951 37.795 kr., 1952
36,636 kr., 1953 40.508 kr., 1954
45.521 kr., 1955 51.819 kr., 1956
58.890 kr., 1957 59.647 kr., 1958
69.322 kr., 1959 74. 937 kr., 1960
78.997 kr., 1961 86.070 kr. og 1962
98.120 kr. (áætlun). Þessar tölur
eru gerðar á grundvelli sérstakra
úrtaksrannsókna á skattafram-
tölum, sem líkleg er til réttlátr-
astar niðurstöðu.
En til að gera sér grein fyrir
breytingunni á lífskjörum þessara
launþegastétta er nauðsynlegt að
deila í tekjurnar með framfærslu
kostnaðarvísitölu hlutaðeigandi
ár og hefur Efnahagsstofnunin
framkvæmt þann útreikning.
Kaupmáttur atvinnuteknanna
Kaupmáttur atvinnuteknanna
var sem hér segir, ef tekjurnar
1950 eru taldar 100: 1951 91%,
1952 89,7%, 1953 100,2%, 1954
111,1%, 1955 120,9%, 1956 123,5%,
1957 119,8%, 1958 129,8%, 1959
139,9%, 1960 139%, 1961 140,3%
og 1962 142,8%. Kvaðst ráðherr-
ann vilja undirstrika, að þessi út-
reikningur sé gerður með ná-
kvæmlega hliðstæðum hætti og
Einar Olgeirsson beitti í greinar-
gerð frumvarps síns um Áætlun-
arráð ríkisins. Munurinn er ein-
göngu sá, að EO reiknar út breyt
ingar á kaupmætti lægsta Dags-
brúnartextans, sem hefur litla og
síminnkandi þýðingu, en þessar
tölur leiða í ljós breytingu á
kaupmætti atvinnutekna þriggja
stærstu launþegastéttanna í heild.
Og niðurstaðan er sú, að kaup-
máttur atvinnutekna kvæntra
sjómanna, verkamanna og iðn-
aðarmanna á öllu landinu er 42,8
hærri en 950.
Hlutur launþega í þjóðar-
framleiðslunni vaxandi
Loks kvaðst ráðherrann hafa
beðið Efnahagsstofnunina að
gera samanburð á breytingu þjóð
arteknanna á mann og atvinnu-
teknanna frá 1950 til að komast
að raun um, hvort atvinnutekjur
kvæntra verkamanna, sjómanna
og iðnaðarmanna hafa hækkað
minna eða meira frá ári til árs en
þjóðartekjurnar á mann. Á því
sést, hvort hlutur þessara helztu
„launþegastétta hefur farið
minnkandi eða vaxandi í þjóðar-
tekjunum. En samanburðurinn er
sem hér segir, ef hlutfallið er
Thoibjöra
Egner limmtug-
ni í dag
ÞEIR fjölmörgu áhorfendur,
sem séð hafa barnaleikritið
„Dýrin í Hálsaskógi“ eftir
Thorbjörn Egner í Þjóðleik-
húsinu undanfarið, kannast
við vísuna um Bangsa, sem
hljóðar svo í þýðingu Krist-
jáns frá Djúpalæk:
í skógi veizla gjörð skal góð
með gleði, söng og teiti,
því Bangsi okkar afmæli
nú á um þetta leyti.
Kunnur halur hærugrár
verður fimmtíu ára í ár.
Hæ, lengi, lengi lifi hann,
sem aliar listir kann.
í dag er það ekki Bangsi,
sem verður fimmtugur, held-
ur höfundurihn sjálfur, Thor-
björn Egner.
íslenzk börn á ollum aldri
hafa notið margra ánægju-
stunda með persónum Egners,
og hverjir þekkja ekki nöfn
eins og Karíus og Baktus eða
þau Soffíu fræriku og ræn-
ingjanna Kasper, Jesper og
Jónatan frá Kardimommu-
bæ? Þúsundir lesenda
Morgunblaðsins munu taka
undir þegar við sendum
Thorbjörn Egner innilegar
hamingjuóskir og „þakkir
fyrir allt og allt,“ eins og
segir í Bangsavísunnd.
ara (rúmar 30 þús. ísl. kr.), en
nú væri hægt að fljúga þessa leið
fyrir 300 dollara (tæpar 13 þús.
ísl. kr.). Um hin lágu fargjöld
Loftleiða sagði yfirmaður IATA,
að flugfélag, sem flytti farþega
frá landi, sem ekki væri heima-
land þess, til annars lands, sem
ekki væri heldur heimaland þess,
stæli farþegum frá öðrum félög-
um. — Þetta er þjófnaður, raun- I lýsi fullum stuðningi mínum við
— Ég vona, að íbúar Danmerk
ur, Noregs og Svíþjóðar veiti
SAS fullan stuðning, sagði Sir
William.
-— SAS hefur átt í erfiðleikum
vegna Loftleiða í tíu ár og hefur
rætt það mál á hverri ráðstefnu
IATA. SAS hefur sýnt þolin-
mæði, en nú getur félagið ekki
setið lengur aðgerðarlaust, og ég
verulegur þjófnaður, sagði Sir
William.
Sir William sagðist vera von-
rgóður um það, að takast myndi
að leysa vandamálin. — Ef þeim,
sem hafa beinan áhuga á Atlants
hafsflugi tekst að ná samkomu-
lagi á fundinum í París, má gera
ráð fyrir því að nauðsynleg eining
SAS í baráttunni við Loftleiðir,
sagði Sir William.
Bretar
Framhald af bls. 1.
Ekki hafa enn borizt fregnir
af því hvort olíulindirnar í nánd
náist einnig innan IATA, sagði I við Sería séu enn á valdi upp-
hann.
Sir William var spurður I
hvernig hann áliti að hægt væri
«ð leysa vandamálin. Sagði hann i
að auðvitað væri hægt að lækka
verðið og leggja út í fargjalda-
reisnarmanna og ástandið annars
staðar í Brunei er einnig óljóst.
Foringi uppreisnanmanna í
Brunei A. M. Azahari, sem stadd
ur er á Filipseyjum, var í dag
sviptur vegabrófi sínu, en hann
Btríð, en slíkt myndi leiða af sér ætlaði til Bandaríkjanna til þess
gjaldþrot allra félaganna. Kvaðst að skýra málstað uppreisnar-
hann alltaf hafa verið hlynntur manna fyrir Allsherjarþingi Sam
föstum fargjöldum og halda einuðu þjóðanna.
áfram að vera það. Hann Skýrt var frá því í Bandarfkj
kvaðst telja, að stóru flugfélögin unum í kvöld, að Azahari fengi
hefðu ekki áhuga á því að taka ekki leyfi til þess að koma til
upp ferðir með skrúfuvélum yfir Bandaríkjanna, þar sem hann
N.-Atlantshafið, en lét að því j hefði ekki vegabréf. Azahari hef
liggja, að fært yrði að komast
að samkomulagi um það, að SAS
fengi að keppa við Loftleiðir á
jafnréttisgrundvelli. — Ég vona,
eð það takist að finna lausn, sem
er hagkvæm fyrir SAS, en ég
veit ekki hverjar skoðanir ann-
arra flugfélaga eru, sagði Sir
William.
Karl Nilsson forstjóri SAS sagð
ist ekki áfellast Loftleiðir, en
ur sótt um hæli á Filippseyjum,
sem pólitískur flóttamaður.
Bretar mættu lítilli mótspyrnu
af hálfu uppreisnarmanna, þegar
þeir réðust inn í Seria í dag.
Um 400 Evrópumenn voru í borg
inni, þegar uppreisnarmenn nóðu
henni á sitt vald og hafa þeir
verið í stofufangelsi síðan, en
þeim hefur ekkert mein verið
gert.
— Vilja drepa
Framh. af bls. 1.
IATA, en það þýðir að þessi
IATA-félög vilja hagnast á
kostnað almennings og tor-
velda samskipti þjóða og flug-
samgöngur í heild. Tap stóru
félaganna stafar ekki af lág-
um fargjöldum, heldur af of
mikilli fjárfestingu og hreinni
óstjórn.“
„Það gefur auga leið að
Kurt Nicolin framkvæmda-
stjóra tókst að draga úr tapi
SAS sem nam hundruðum
milljóna sænskra króna, og
sýnir það að einhvers staðar
hefur mátt spara. Sannast þá
jafnframt að stjóm félagsins
hefur ekki verið sem skyldi.
Barátta SAS gegn okkur er
svo í beinu framhaldi af 7
þessu. Þeir eru að reyna
koma sökinni af ser a kostn-
að Loftleiða," sagði Kristján
og bætti við: „Mér finnst það
skrítinn þjófnaður að selja
ódýrt!“
Um þá uppástungu sir
Williams á blaðamannafund-
inum í gær að lausn á mál-
um SAS og Loftleiða væri
e.t.v. sú að reynt yrði að fá
Loftleiðir til þess að gerast
aðilar að IATA, sagði Kristj-
án að ekkert væri hægt um
það mál að segja. Þetta væri
aðeins sjónarmið sir Williams.
„Við höfum tekið þá afstöðu
að vera ekki í IATA og höld-
um okkur við þá ákvörðun að
öllu óbreyttu."
gert 100 árið 1950. 1951 verður
talan 97,5, þ. e. hlutdeild þessara
stétta í þjóðartekjunum minnkar.
1952 99,1, 1953 94,4, 1954 97,5,
1955 98,9, 1956 99,8, 1957 100,7,
þ. e. rneiri en 1950, 1958 101,6,
1959 109,3, 1960 110,8, 1961 106,2
og 1962 106. Þessi talnaröð leiðir
m. ö. o. í Ijós, að hlutur þessara
þriggja launþegastétta í þjóðar-
búsikapnum fer minnkandi frá
1950—1953, en vaxandi úr því og
hefur árið 1957 náð sama hlutfalli
og hann hafði haft 1950 og síðan
hefur hlutdeild þessara laun-
þegastétta enn farið vaxandi og
er orðin nokkru hærri en hann
var í byrjun s.l. áratugs.
Kvað ráðherrann þessar upp
lýsingar allar unnar eins vand-
lega og unnt er á grundvelli allra
traustustu gagna, sem fyrir hendi
eru. En þær leiddu í ljós, að það
er rangt, sem endurtekið hefur
verið stöðugt undanfarna mánuði
og ár að lífskjörin hafi farið versn
andi í tíð núverandi ríkisstjórnar.
Þau hafa þvert á móti farið batn
andi og eru nú 10% betri hjá
þessum stéttum en 1958, á síðasta
ári vinstri stjórnarinnar.
Hitt er svo annað mál, sagði
ráðherrann, að þó þessi hafi ver-
ið þróun lífskjaranna yfirleitt,
þá hefur sú þróun án efa verið
æði mismunandi fyrir einstaka
hópa launþega, en um það eru því
miður ókaflega litlar upplýsingar
fyrir hendi. Eins og oft hefur ver
ið bent á, hafa einmitt þeir lægst
launuðu meðal verkamanna dreg-
izt nokkuð aftur úr. En það hefur
ekki gerzt fyrir tilstuðlan ríkis-
stjórnarinnar, heldur einmitt
vegna þess, að verkalýðshreyf-
ingin hefur ekki viljað fara að
þeim tilmælum, sem ríkisstjórn-
in beindi til hennar. Hér er um
mikið vandamál að ræða, sem
ekki verður leyst, nema verka-
lýðshreyfingin sjálf stuðli að
lausn þess í samráði við ríkis-
valdið.
Colombo, II. des. (NTB—AP).
RÁÐSTEFNU Asíu- og Afríku
ríkjanna sex um landamæra-
deilu Indlands og Kína átti að
ljúka í dag, en haft er eftir
opinberum heimildum, að hún
muni standa minnst tvo dága
til viðbótar. í dag var skipuð
nefnd fulltrúa frá Indónesíu,
Arabíska sambandsýðveldinu
og Burma og á nefndin að
reyna að samræma sjónarmið
deiluaðila.
Moskvu, 11. des. (NTB—AP).
FUNDUR æðsta ráðs Sovét-
ríkjanna stendur nú yfir í
Moskvu. Á fundinum í dag
sagði sovézki ráðherrann, sem
fer með málefni kaupskipa-
flotans, Viktor Bakajev, að
flugvélar frá Atlantshafsbanda
laginu hefðu 1600 sinnum flog
ið lágt yfir sovézkum skipum
á þessu ári og 75 sinnum hefðu
flugvélarnar veitt skipunum
eftirför.
Ný stjórn
Framhald af bls. 1.
gegndi, tekur forsætisráðherl-a
Sléswig-Holstein, Kai-Úwe von
Hassel, sem er Kristilegur demó
krati. Aðrar breytingar verða
m.a. þær, að Ewald Lucher,
Frjáls demókr., tekur við em-
bætti dómsmálaráðherra af
flokksbróður sínum Wolfgang
Stammiberger. Rolf Dahlgruen
(Frjáls demókr.) tekur við em-
bætti fjármálaráSherra af
flokksbróður sínum Heimz Star-
ke. Rainer Bwrzel, Kristilegur
demókrati, tekur við embætti ráð
herra, sem sér um sameiginleg
málefni alls Þýzkalandis af flokiks
bróður sínum Ernest Lemmer.
Það eru samninganefndir flokk
anna, sem hafa komið sér sam
an um ráðherralistann og verð
ur hann lagður fyrir almenna
fundi í flokkunum til sam-
þyikktar.
Röskleika unglingur, telpa eða drengur
óskast til þess að bera Morgunblaðið til
kaupenda þess við:
FJÓLUGÖTl
og nokkrar nærliggjandi götur.
Gtiörið svo vel að hafa samband við
Sími 22480.