Morgunblaðið - 25.01.1963, Page 6

6
r
MORCVNBLAÐ1Ð
Fðstudagur 25. janúar 1963
„Þaö var gott að geta unnið
og fá að vinna“
Samtal við frú Guðrúnu Pálsdóttur
áttræða i dag
í DAG lá á’ttráeðisafmæli frú
Guðrún Pálsdóttir, ekkja I>or-
fejarnar Þórðarsonar, héraðs-
læknis á Bíldudal. Frú Guðrún
býr nú í húsi sonar síns Sverris
að Flókagötu 55 hér í borg, og
fékk fréttamaður Mbl. tækifæri
til þess að ræða þar við hana
stundarkorn í gærdag.
— Ég hafði ekki ætlað mér
að segja neinum frá því, að ég
ætti afmæli, og kemur hér svo
ekki' nema blaðamaður í heim-
sókn, sagði frú Guðrún alúðlega,
Erlendar
fréttir
í stuttu máli
Óeirðir í íran
Teheran, 24. jan. (NTB).
EINS og skýrt hefur verið
frá hefur íranskeisari ákveðið '
að láta fara fram þjóðarat-
kvæðagreiðslu í landinu n.k.
laugardag um stjórnarskrár-
breytingu, sem felur það m. a.
í sér, að jörðum stóreigna-
bænda verður skipt milli smá
bænda. Talsverður urgur er v
ýmsum landsmönnum vegna
þessarar ákvörðunar keisar-
ans. Stúdentar halda því fram,
að ákvörðunin um þjóðarat-
kvæðagreiðsluna brjóti í bága
við stjórnarskrána, því að
þingið þurfi að samþykkja
slíka atkvæðagreiðslu, en þing
ið í íran var leyst upp 1961
og hefur ekki komið saman
síðan.
í morgun réðst hópur bænda
og verkamanna inn í háskól-
ana í Teheran. Voru þeir
vopnaðir kylfum og hrópuðu;
„Lengi lifi keisarinn, niður
með svikarana“. Flæmdu þeir
stúdentana út úr háskólun-
um of rifu niður skilti með
mótmælum gegn þjóðarat-
kvæðagreiðslunni.
Allir útifundir
I bannaðir í íran.
hafa
verið

Atvinnuleysið
í Englandi
London, 24. jan
(NTB).
TALA atvinnulausra í Eng-
landi hefur hækkað um
248.474 frá 10. des. s.l. og eru
nú 814.632 menn atvinnu-
lausir í landinu.
Atvinnuleysi hefur aldrei
verið meira í Englandi frá
1947
er hún bauð fréttamanninum til
vistlegrar stofu sinnar. Ég hefði
meira að segja beðið börnin mín
um það, að vera ekki með neitt
óþarfa umstang mín vegna, en
þau vilja nú einu sinni allt fyr-
ir mig gera, bætti hún brosandi
við.
— Jæja, svo að við byrjum
á byrjuninni, þá er ég fædd að
Prestsbakfca í Hrútafirði á Páls-
messu árið 1883. Þar ólst ég upp
hjá foreldrum minum í stórum
og glaðværum systkinahópi, en
við vorum 12 alls systkinin. Móð-
ir okkar var Arndís Pétursdóttir
Eggerz frá Akureyjum á Breiða-
firði, en faðir okkar var Páll
Ólafsson prestur á Prestsbakka.
Á Prestsbakka bjuggu foreldrar
okkar til ársins 1901, að pabbi
gerðist prestur í Vatnsfirði við
ísafjarðardjúp.
í Vatnsfirði ,hélt Guðrún á-
fram, kynntist ég fyrst mann-
inum minum, er hann kom þang-
að sem læknir í Nauteyrarhér-
aði um líkt leyti og við fjöl-
skyldan fluttumst þangað. Þann
17. september árið 1904 giftum
við okkur og tvö fyrstu árin
bjuggum við hjá foreldrum mín-
um, þar sem engan læknisbú-
stað var að fá í héraðinu. En
árið 1906 fékk hann veitingu
fyrir Bíldudal og þar bjuggum
við í yfir 30 ár eða fram til árs-
ins 1938, að hann hætti héraðs-
læknisstörfum og við fluttumst
til Reykjavíkur. Á Bíldudal
keyptum við strax gamalt hús,
og þar fæddust öll börnin okk-
ar, nema það elzta, er fæddist
í Vatnsfirði og þar ólust þau
upp. En er Þorbjöm hætti læknis
störfum á Bildudal, voru þau
öll flogin úr hreiðrinu og flest
farin til Reykjavíkur og var þá
ósköp gott að koma hingað líka.
Þau Guðrún og Þorbjörn
eignuðst alls 9 sérlega mann-
vænleg og dugmikil born og
komust 7 þeirra til fullorðins-
ára. Þau eru: Páll skipstjóri , í
Vestmannaeyjum, kvæntur Bjarn
heiði Guðmundsdóttur, Þórður
fiskiðnfræðingur, forstöðumaður
Rannsóknarstofu Fiskiíélags ís-
lands, kvæntur Sigríði Þórdísi
Claessen, Amdís húsfreyja á
Setlfassi, gift Marteini Björns-
syni verkfræðingi þar, Sverrir
forstjóri Tryggingastofnunar
ríkisins, kvæntur Ragnheiði Ás-
geirsdóttur, Guðrún, gift dr.
Brodda Jóhannessyni skóla-
stjóra, en hún er lVitin fiyrir
nokkm, Björn læknir og prófess-
or í New York, kvæntur þar-
lendri konu og Kristín, gift Guð-
mundi Yngva Sigurðssyni lög-
fræðingi. Baraböm Guðrúnar
eru 24 talsins og auk þess á hún
nú 9 barnabarnabörn.
— Þurftuð þér ekki oft að að-
stoða mann yðar í störfum hans
á Bíldudal, Guðrún?
— Jú, það segir sig sjálft, að
á þesum tíma hlaut oft að koma
hjálp frá lækniskonunni, svar-
aði frú Guðrún hæversklega og
maður reyndi að gera eins og
maður gat. En í þá daga var
ekki einu sinni sjúkraskýli á
Bíldudal og þurfti þvi oft að
senda þá sjúklinga, er hættast
vom komnir, í sjúkrahús til
Frú GuSrún Pálsdóttir
Patreksfjarðar eða suður
Reykjavíkur. Auk þess, sem
ýmsir aðrir þörfnuðust læknis-
hjálpar, þurftu þessir sjúklingar
að bíða fárveikir dögum og
kannske vikum saman vegna
samgönguerfiðleika og var þá
oft ærið að starfa. En það er
li'ka gott að geta unnið og fá
að vinna. Síðar híálpaði það
nokkuð, að stofnað var á Bíldu-
dal hjúkmnarfélagið Samúð, en
tilgangur þess var að kosta ung-
ar stúlkur til eins árs hjúkrun-
arnáms í Reykjavík og verða
síðan 'starfs þeirra aðnjótandi,
og gafst þetta prýðilega í þau
10 ár, sem það var haft í fram-
kvæmd. Þá var það líka hlut-
verk okkar lækniskvenna að af-
greiða til'búin lyf og sáraumbúð-
ir í fjarveru læknisins, því að
tiil engin apótek voru i þorpunum
í þá daga.
— Segja má, sagði Guðrún,
að för mín til Bíldudals hafi
dregið nokkurn dilk á eftir sér,
því að 3 systkini mín, þau Sig-
ríður, Jakobina og Böðvar komu
öll þgngað siðar og settust þar
að.
— Hvar bjugguð þið hjónin,
eftir að þið fluttuð til borgar-
innar?
— Þá keyptum við húsið Mar-
argötu 7 og bjuggum þar í 23
ár, þangað til, að Þorbjörn lézt
i fyrravetur. Á Marargötunni
eignuðumst við fjölda úrvals-
nágranna og vina og mér var i
raun og veru farið að finnast
ég vera orðin Vesturbæingur,
eftir þessi ár, sagði Guðrún að
lokum.
•fc Höfðahverfi hornreka?
Eftirfarandi bréf hefur
borizt frá „frú í Höfðahverfi":
„Mig langar til þess að biðja
Velvakanda að vekja athygU
borgarskipulagsins á ýmsu,
sem við kemur Höfðahverfinu.
Ég hef nú_búið þar í u.þ.b. 20
ár eða all^irá upphafi þess, og
ég vil halda því fram, að fyrir
margra hluta sakir sé verra að
búa hér nú en fyrir tveimur
áratugum.
Göturnar (Samtún, Miðtún
og Hátún) voru þegar í upp-
hafi allt of mjóar, og með auk-
inni bílaeign borgarbúa og af
öðrum ástæðum verður þessi
mjódd æ bagalegri. Benda má
á, að mun eldri götur, eins og
t.d. Njálsgata og Grettisgata,
eru miklu breiðari. Ekki er
hægt að leggja hér bílum nema
á ólöglegan hátt, þ.e. uppi á
gangstéttum. Heyrzt hefur, að
breikkun standi fyrir dyrum,
en ekkert veit ég ákveðið um
það. Miðtún og Samtún eru
malbikuð, en ekki stéttalögð.
Hátún er hvorugt. Þar er mold-
ryk á sumrum, en annars veð-
ur allt í aur og drullu. Ekki
bætir það úr skák að háhýsi
hafa verið reist þar sem áður
voru tún á móti Hátúni. Ligg-
ur þar enn við Hátún 2 geysi-
mikill moldarbingur, sem rýk-
ur úr í þurrviðrum, og hefur
legið þar í 5 ár. Þarf ekki að
lýsa því fyrir húsmæðrum, hve
ánægjulegt er að hafa slíkan
rykvald í nágrenni sínu. Eru
engin reglugerðarákvæði til,
sem mæla fyrir um, hvé lengi
moldarhaugur úr uppgrefti má
liggja í íbúðahverfi?
Höfðahverfið er elzt af nýju
hverfunum, sem byggðust í
stríðsbyrjun, en það hefur allt-
af verið hornreka, bæði hvað
snertir skipulag, götufram-
kvæmdir og annað. T.d. hefur
hér aldrei verið almennilegur
barnaleikvöllur. Einn er á
horni Nóatúns og Miðtúns, illa
búinn að tækjum, og engin
girðing er umhverfis hann,
þótt þarna sé mikil umferðar-
hætta, og þar er að auki við-
komustaður strætisvagna. Gíf-
urlegur fjöldi barna hefur
bætzt við í hverfið, ekki sízt
eftir tilkomu háhúsanna, og
umferðarhættan eykst sífellt.
Áður var hverfið utan við
borgina, en nú er það inni í
henni miðri að kalla má. Sér-
staklega er umferð hættuleg
um Hátún á sumrin, þegar
verið er að gera við Laugaveg
og strætisvagnaumferð er beint
þangað.
Óprúttnir bílstjórar
Hátún á að vera einstefnu-
aksturgata, en eftir að háhýs-
in voru reist og allt fólkið
fluttist þangað, er mikið um-
j——
ferðarálag á götunni, og þá er
eins og margir gleymi að líta
á skiltin. Bregður manni stund
um í brún, þegar stórir vöru-
bílar koma æðandi á móti
á fullri ferð. Stundum hefur
stórum vörubílum verið lagt
bæði fyrir aftan og framan
bifreið okkar hjónanna, svo
að allt útsýni er byrgt. Nokkr-
um sinnum hefur þá komið
fyrir, þegar ég hef verið að
setja í gang og ætlað að aka
út á götuna, að bíllinn hefur
drepið á sér, og það til allrar
hamingju, því að á sama and-
artaki og ég hefði eki^ð út á
götuna, hefur stóreflis trukk-
ur komið brunandi á móti
hinni löglegu umferðarstefnu,
sem maður hefur treyst á.
Hefur einhver verndarengill
bjargað lífi mínu hvað eftir
annað með því að drepa á
bílnum. Veit ég, að margir
hér um slóðir þakka líf sitt
tilviljun einni, þegar líkt hef-
ur staðið á.
Ég vona að lokum, að borg-
aryfirvöldin kippi þessu öllu
hið bráðasta í lag, og veit ég
vel, að allir í hverfinu taka
undir þau orð mín. Hingað til
hefur fólk látið sér nægja að
nöldra sín á milli og bíða þess,
sem aldrei kemur.
Að seinustu mættl skila þvl
til Hitaveitunnar, að megn-
asta ólag er á henni á þessum
slóðum um þessar mundir.
Frú í Höfðahverfi“.
■Jr Gleðitíðindi!
Velvakandi hringdi vegna
þessa bréfs til skrifstofu borg-
arverkfræðings. Fékk hann
þar þær upplýsingar, að á
næsta ári, árinu 1964, verði
lokið við framkvæmdir í
Höfðahverfi. Hátún verður
breikkað mikið og gert að tví-
stefnuakstursgötu. Það verð-
ur malbikað og stéttalagt eins
og hin Túnin.