Morgunblaðið - 24.03.1963, Blaðsíða 3
Sunnudagur 24. marz 1963
MORGUNBLAÐIÐ
3
Ráðherrar og miðsljórnarmenn Sjálfstæðisflokksins bera kistu Valtýs Stefánssonar í
Dómk irkjuna.
Nokkrir nánustu samstarfsmenn Valtýs Stefánssonar við Morgunblaðið, formaður
stjórnar Arvakurs h.f. og formaður Blaðamannafélags íslands, bera kistu hans úr
Dómkirkjunni.
— ÚtfÖr Valtýs
Framh. af bls. 1
merku menningarheimili og
Möðruvöllum. Þar voru tíðir gest
ir þjóðkunnugt gáfufólk, sem
urðu vinir systkinanna, frú Huldu
og Valtýs. En hugstæðastar minn
ingar hefði Valtýr Stefánsson
átt uim Ólaf Davíðsson. Þá minnt
ist Sir. Jón á áhrifin frá hinum
mikilhæfu foreldrum Valtýs og
sagði að frá föðuuhúsum hefði
hann borið þau hugðarmál, sem
síðar urðu baráttumiál hans, og
þau systkin hefðu ávalilt varð-
veitt þennan arf vel og dyggilega
Þá rakti séra Jón Auðuns ævi-
starf Valtýs Stefánssonar í stór-
tun dráttum og sagði m.a.:
„Nútimablaðamennsku á fs-
landi hefir enginn mótað eins
og hann, enginn orðið á því
sviði áhrifamaður, eins og hann.
'Sú hliðin á blaðamennsku hans,
sem mun sennilega lifa ^engst,
er viðtöiin, sem birtust í blað-
inu fyrst, og síðan í víðlesnum
bókum. Ég held að engum sem
les hina undurfögru æskuminn-
ingu hans: Guðrún á Björgum
deyr, geti blandazt hugur um
að Val'týr Stefánsson var gæddur
imikluim rithöfundarhæfileilkum,
þótt hann léti blaðamanninn sitja
í fyrirrúmi fyrir rithöfundinum.
Viðtöl hans og minningargreinar
um lifandi menn og látna segja
mikið um sjálfan hann,' enda
þótt hann drægi sjálfan sig alger-
lega I hlé í viðtölum sínum oe
Sr. Bjarni SigurCsson, Hfiosfelli:
Hungurmerkin
METTUNARFRÁSAGAN, þegar
Jesús mettaði mikinn mann-
fjölda í óyggðum stað austan
Genesaretvatns, er texti þessa
drottins dags, sem er sunnudag-
urinn í miðföstu.
Sumum finnst, að þessi frá-
sögn Nýja-testamentis bjóði ekki
upp á annað en reykinn af rétt-
unum. Á liðnum öldum þreng-
inga og hungurs hefir hún þó
vissulega oft gjört seinustu
brauðbitana saðsamari en karfir
fullar ávaxta.
En hvað varðar mig um þetta?
spyr þú; heiminn vanhagár um
annað meira en gamlar sögur,
meðan helmingur mannkyns hef-
ir ekki í sig og á og 500 milljónir
vannærðra manna þola skort. —
Rétt er það, að eitt geigvæn-
legasta áhyggjuefni heimsbyggð-
arinnar er skortur brýnna lífs-
nauðsiynja, sem bagar mann-
kynið víða um heim.
Fyrsta stórátak kristins þjóð-
félags á íslandi í þágu bág-
staddra var þurfamannatíundin,
sem löighelguð var fyrir tæpum
900 árum. Enginn dregur í efa,
að henni varð komið á fyrir
áhrif þess boðskapar, sem meist-
arinn flutti mannkyninu. —
Snemma urðu líka menn þessa
kristna þjóðfélags til að gefa
jarðir Og bústofn, sem voru arð-
sömustu eignir þeirra tíma, til
að nauðstaddir hefðu af því
styrk og framfærslu. Þvílíkar
gjafir köliuðust Kristfjárjarðir
og Kristfé til áréttingar því, að
þær væri gefnar vegna meistar-
ans.
Nú er það ekki framar kristin
kirkja ein, sem eggjar til gjaf-
mildi og fórnarlundar í þágu
lítilmagnans; engu að síður er
hugsjónin að baki ein og söm,
margir farvegir af einni upp-
sprettu.
Félagsmálalöggjöf kristinna
menningarríkja miðar að því
meira og minna að greiða þeim
götu, sem að einhverju leyti
standa höllum fæti. Þau keppa að
því, að þegnarir geti lifað við
mannsæmandi kjör, þó að heilsu-
far og þjóðfélagsaðstaða skipi
þeim við neðstu skör efnalegrar
afkomu. Samt verður við það
að kannast, að jafnvel í alkristn-
um löndum búa allt of margir
við svo knöpp kjör, að ekki er~
fullkosta mannlegri sál. Varast
skyldi þó að vanmeta eða láta
sér sjást yfir það, sem þjóðfélag-
ið leggur í sölur þil að koma til
móts við þurftir minnstu bræðr-
anna.
Og þjóðirnar láta engan veg-
inn sitja við að líta til með
þegnum sjálfra sín, heldur teygir
þessi viðleitni líknar og bróður-
kærleika arma sína um víða
veröld. Svo getur virzt sem þessi
hjálparstarfsemi hvort sem hún
er unnin á vegum kirkjulegra
félaga, samtaka Sameinuðu þjóð
anna eða enn annarra aðila sé
varla nema dropi í hafið. Ógnir
sjúkdóma, atvinnuleysis, hús-
næðisskorts, heimililsleysis og
vonleysis- og hungurs eru reidd-
ar að höfuðsvörðum milljón-
anna eins og sveipanda sverð.
Allt að einu fær líknarstarfið
mörgu mannslífi borgið og reist
við margan brákaðan reyr. Við
íslendingar berum gæfu til að
taka ofurlitla byrði á okkar
herðar. Hér má m. a. minna á
frímerkin nýju, hungurmerkin,
sem gefin voru út á dögunum.
Þau eru einn þátturinn í 5 ára
herferð matvælastofnunar SÞ
gegn hungunsneyð í heiminum.
Að visu fjölgar mannkyninu
meira en nemur aukningu krist-
inna manna, þótt tugþúsundir
kristniboða leggi heilsu sína Og
líf að veði. En þar með er sagan
ekki einu sinni sögð hálf; kristin
trúarjátning hefir stigið yfir
færri landamæri en sumar grein-
ir kristinnar trúartjáningar og
trúarstefnu. Við lifurn ekki á
tímum trúarjátninganna, hvað
einu gildir að því leyti, sem
verkin tala nú skýrar en forðum
daga.
Á vettvangi samhyggðar og
líknarstarfs hefir andi kristin-
dómsins orðið sigursælli en í
öðrum greinum undanfarna ára-
tugi. Honum hefir furðanlega
Orðið ágengt að hrífa menn úr
ábyrgðarsljórri sjálfs-veröld og
Framh. á bls. 23
mannlýsingum. Hann hafði fá-
gætan hæfileika til að komast
með fáorðum spurningum inn
að kjarna þeirra manna, sem
hann ræddi við. Ég tel vafalaust
að um þetta hafi Valtý verið
mikill stuðningur af því, að frá
bernsku var hann gæddur sál-
rænum næmleika, sem hann var
sér fyllilega meðvitandi um, eins
og æskuminningar hans votta. Sá
næmleiki ratar veg, þar sem vits
munir kunna ekki að segja til
vegar um völundarhús. Valtýr
sameinaði skáldið og mann at-
hafnalífsins. Vafasamt er, að
hann hafi unnað öðru máli meira
en skógræktarmálinu, enda minn
ast þess dætur hans, hversu mik-
ill og sannur vinur skógræktar-
stjóri var honum fram á síðasta
dag. En skógræktin var honum
hvorttveggj a, póesáa pg piraktískt
nytsemdarstarf. Þar féll-u fegurð
og nytsemd í einum farveg. En
svo vildi hann á sem flestum
sviðum láta vera.“
Þá minntist séra Jón Auðuns
hins fagra heimilis þeirra frú
Kristínar og Valtýs Stefánssonar
og þess mikla styrks, sem þau
veittu ávallt hvort öðru, Kristín
Valtý í erfiðu blaðamannsstarfi,
Valtýr henni í sköpunarstarfi
listamannsins. Heimili þeirra
hjóna var fagurt, sagði sr. Jón,
„það stóð föstum fótum í gamalli
erfðamenningu og var jafnframt
mótað af listum líðandi stundar1'.
Að lokum minntist séra Jón
Auðuns á umhyggju Valtýs Stef
ánssonar fyrir dætrum sínum
tveimur og fjölskyldu allri.
..Land minnineanna um hann er
dætrunum heilög jörð“, sagði
hann.
Séra Jón Auðuns sagði að lok-
um:
„Blaðamennskan á íslandi er
önnur en hun hefði orðið án
Valtýs Stefánssonar.. Mörg eru
þau mál, sem hefðu ekki htotið
brautargengi, hefði hans ekki
notið við.
Og enn mun minning hans lifa
fersk og merk eftir að gleymskan
hefur orpið sandi minningu
sumra þeirra, sem yfir höfuð-
svörðum hans hugðust standa á
fyrri árum“.
Að lokinni líkræðu sér Jóns
Auðuns söng Kristinn Hallsson,
óperusöngvari, lofsöng eftir Beet
hoven, en síðan voru sungin nokk
ur vers úr sálminum „Allt eins og
blómstrið eina“. Þá var rekunum
kastað. Að lokum var kistan bor-
in út af nokkrum nánustu sam-
starfsmönnum Valtýs Stefánsson
ar við Morgunblaðið, formanni
Árvakurs h.f. og formanni Blaða-
mannafélags íslands, en á meðan
kistan var borin úr kirkju lék
dr. Páll sorgargöngulag eftir
Handel.
Þegar út kom úr kirkjunni lék
Lúðrasveit Reykjavíkur sorgar-
göngulag eftir Miiller.
Skógræktarmenn báru kistuna
síðasta spölinn að gröfinni.
Mikill fjöldi blóma og blóm-
sveiga barst og prýddi kór Dóm
kirkjunnar. Ennfremur höfðu
skógræktarsamtökin skreytt kirkj
una og leiði Valtýs Stefánssonar
í Fossvogskirkjugarði með trjá-
arpinum