Morgunblaðið - 11.10.1963, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ
Fðstudagur 11. okt. 1963
BRJÁLAÐA HÚSIÐ
ELIZABETH FERRARS -- --_
Kva tók íram í og útskýrði mál
ið fyrir frænku sinni: — Fyrst
Max er að fara, hvort sem er,
og Roger vill fá Vanessu í há-
degisverð, er eins gott að hún
fari með honum.
— Já, ég fékk einu sinni tauga
áfall, hélt Potter áfram, og ein
vitleysan í mér var í sambandi
við bílinn. Ég hélt, að hann
gæti gengið fyrir trú, í staðinn
fyrir benzín.
Frú Fry sagði kuldalega: —
Jæja, ég vona, að þér farið var-
Iega. Ég mundi ekki trúa manni,
sem hefur verið að drekka fyrir
mínu eigin barni.
— Mér finnst, sagði maður
hennar, — að það sé dálítið ónær
gætnislegt af Roger að vera að
heimta barnið til sín, eins og á
stendur.
Eva sagði: — Jæja, komdu
þér af stað Max, áður en Nelia
frænka tekur upp á því að fara
að aka sjálf. Vanessa, farðu með
hann!
Barnið, sem haf$i setið í gras-
ínu, stóð nú upp og greip hönd
hans. Hún var að búa sig til
ferðarinnar í bláan silkikjól og
með hatt og í hendinni bar hún
veski úr gljúleðri.
Hann sagði: — Æ, þú krakka-
angi, veiztu hvað ég mundi gera
ef ég ætti þig sjálfur. Ég mundi
fá mér apa og athuga svo sálar-
þroska ykkar beggja og bera
saman, þangað til ég væri orðinn
þreyttur á því, þá mundi ég
halda apanum eftir en senda þig
í dýragarðinn. En svo lét hann
Vanessu leiða sig burt hlægj-
andi.
Eva andvarpaði. Svo bað hún
alla að fá sér meira að drekka,
að meðtöidum Colin Gillett, sem
kom gangandi yfir grasblettinn,
utan úr skóginum.
Allt í einu heyrðist mjóa rödd-
i n í Charlie Widdison: —
Heyrðu, Dyke, hefurðu nokkuð
talað við lögguna í morgun.
-— Já, hafið þér það? tók Eva
undir með snögglegum áhuga.
— Hvað sagði hún? sagði frú
Fry. Og Druna spurði: Hvað
hefst hún að?
Toby leit kring um sig og á
hópinn. Það var eins og öli and-
litin væru þreytuleg. Of óróleg
Þó að andlitin væru að reyna
að vera vingjarnleg, voru þau
ólundarleg og þrátt fyrir ákafa
forvitni, voru þau eins og lokuð
og í varnarstellingu.
Toby svaraði dauflega. — Já,
ég hef talað við lögregluna. Hún
segir, að það hafi verið eitrað
fyrir Lou með brúsíni. Og enn-
fremur, að Lou hafi verið ólétt.
Almenn þögn.
Loks sagði Druna: — Var Lou?
Frú Fry bergmálaði: — Lou . .?
En svo bætti hún við einbeitt-
lega. — Því trúi ég nú ekki.
— Æ, eigum við ekki öll að
segja, að við trúum því ekki?
eagði Lisbeth Gask. — Það gæti
kannski verið eitthvert gagn í
þvi-
Carlie Widdison tautaði eitt-
hvað fyrir munni séx, en Druna
leit til hans og horði fast á hann.
Colin Gillett starði ííka á hann.
Það var fast en þó sviplaust
augnatillit, óg Carlie leit upp og
starði á móti. Báðir ungu menn-
irnir störðu hvasst hvor á annan,
en litu svo undan samtímis.
Eva sagði og röddin var rám:
— Þá heldur lögreglan auðvitað,
að sá sem myrti hana hafi ver-
ið . . . Hún snarþagnaði og lagði
höndina yfir málaðar varirnar.
— Sá, sem framdi morðið var
faðir barnsins, sagði Toby. —
Það ætti að liggja í augum uppí.
Getur nokkur hugsað sér aðra
ástæðu til að fara að myrða Lou?
Þetta ætti að vera næg ástæða,
finnst ykkur ekki? Hugsið ykkur
vel um. Ef þetta er ungur mað-
ur, blásnauður og yrði að giftast
eða borga með barni, þá gæti
hann eyðilagt alla framtíð sína.
Eða hugsum okkur, að það væri
eldri maður í fínni stöðu og efn-
aður — hann gæti líka eyðilagt
alla framtíð sína.
— Já, auðvitað, sagði Fry
gamli, — það liggur í augum
uppi. Eva rak upp ráman hlát-
ur. — Settu ekki upp þennan
ánægjusvip Dolphie frændi. Jafn
vel þó að við vitum öll, að það
gæti ekki hafa verið þú, þá
þarftu ekki vera svona ánægður
á svipinn.
Lisbeth Gask sagði hvasst: —
Bjáni geturðu verið, Eva. Hún
greip í öxl hennar og hrissti
hana. — Reyndu að jafna þig!
—- Þið eruð öll sömu bjánar,
sagði Druna Merton. — Þið eruð
að láta hann Toby plata ykkur.
Gátuð þið ekki séð á svipnum
á honum, að hann meinti ekkert
með þessu?
— Meinti ekkert með því,
sagði Eva vesældarlega. Hún
skalf öll eins og hrísla.
— Var yður ekki alvara, hr.
Dyke? sagði frú Fry, hátíðlega
en var sýnilega bálreið.
(III) Sagan skjalfest.
Fréttamenn Sunday Pictorial
bjuggu út próförk af sögunni, og
hún undirritaði hvert blað henn
ar sem rétt, 8. febrúar 1863. Þetta
var fyrsta undirritaða skýrsla,
sem hún lét frá sér fara til nokk-
urs aðila. Lögreglan fékk ekki
undirritaða skýrslu fyrr en 4.
apríl 1963. Þessvegna er lærdóms
ríkt að sjá hennairútgáfu af sög-
unni. Raunverulega var hún
aldrei gefin út á prenti en þannig
hljóðar hún:
„Karlmenn eru eru svoddan
beinasnar. En mér þykir vænt
um þá, og hefur alltaf gert.
Til allrar ógæfu hefur þetta
tvennt í sambandi hvort við ann
að, komið mér í allskyns vand-
ræði, og gæti jafnvel hafa orðið
hættulegt öryggi landsins. Já,
vissulega hefði það getað orðið
skaðlegt öryggi landsins.
Þið skiljið, einn þeirra, sem
var svo vitlaus og ábyrgðarlaus
að eiga mök við mig, var ráð-
herra — einn úr ríkisstjórn
hennar hátignar.
Og samtímis var ég að eiga
mök við annan karlmann — úr
rússnesku utanríkisþjónustunni.
Ef sá Rússi eða einhver annar
hefði komið fyrir segulbandi eða
kvikmyndavél í svefnherbergi
mínu, hefði það getað komið ráð
herranum í bobba — vægast
sagt.
Skemmst frá að segja, hefði
það getað komið honum undir
fjárkúgun — og það fjárkúgun
út af njósnum.
Ég er ekki að gefa í skyn, að
hann hefði ljóstrað upp ríkis-
leyndarmálum, til þess að forð-
ast hneyksli. Hann hefði eins vel
getað orðið þver og neitað vend-
ingu.
En ég trúi því fastlega, að
maður í hans stöðu — ekki sízt
kvæntur maður — er bæði ófor
sjáll og ábyrgðarlaus að vera að
eiga mök við óþekkta stelpu eins
og mig.
Og það því fremur, í þessu til-
viki, af því þessi ráðherra hefur
svo mikla þekkingu í hermálum
vestrænna landa, að hann yrði
einhver þarfasti maður fyrir
Rússa að hafa á valdi sínu.
— Nei, mér var ekki alvara
með það, en það var lögreglunni.
Og þið ættuð að taka fullt tillit
til þess.
— Þér trúið þá ekki, að það
hafi verið barnsfaðirinn, sem
myrti Lou? sagði litli maðurinn
í stuttbuxunum.
— Þér sögðuð sjálfur, sagði
Fry gamli, — hvaða önnur
ástæða gæti verið til þess? Lou
var bezta stúlka og gerði ekki
ketti mein. Já, það var hún.
Það skal ég standa við, þrátt
fyrir þennan sorgleika um hana.
Ég er viss um, að hún var full-
komlega saklaus í hjarta sínu.
— Það er naumast þú ert orð
inn frálslyndur á gamals aldri,
Dolphie frændi, sagði Eva og
röddin var óeðlileg.
Frænka hennar sagði: — Þú
ert andstyggilega illa upp alin
Eva. Jafnvel svona sorgaratburð-
ur getur ekki fengið það sem
gott er fram í þér.
— Láttu eins og þú vitir það
ekki, frænka, úr því að þú
hefur þetta ágæta tækifæri til
að ala Yanessu illa upp, eins og
mig forðum — það ætti að vera
þér nokkur uppbót. Hr. Dyke —
Hann er, sem sé hermálaráð-
herrann, hr. John Profumo.
Mér finnst nú, að maður í hans
stöðu ætti ekki að skemmtá sér
við dægradvöl af mínu tagi. Ég
býst við, að jafnvel ráðherrar séu
ekki nema mannlegir, en mér
finnst þeir eigi að hafa hemil
á sér, eftir að þeir taka við em-
bætti.
Menn skyldu halda, að sem
Stjórnmálamaður hefði hann far-
ið sér sérlega varlega. Það gerði
John Profumo ekki. Satt er það
að vísu, að hann fór ekki mikið
út með mig, en þó fór hann með
mig heim til sín, meðan konan
hans var fjarverandi. Og eins
skrifaði hann mér nokkur bréf.
9
Menn skyldu líka halda, að
þeir, sem eiga að vaka yfir ör-
yggi ríkisins, hefðu einhverskon-
ar gætur á þeim mönnum, sem
búa yfir jafnmörgum leyndar-
málum og hann gerir.
En ef það hefði verið, hefði
hann aldrei getað heimsótt mig
í íbúðinni, þar sem Rússinn var
að heimsækja mig.
Og, trúið mér til, að Rússinn
var maður, sem mundi gera sér
ljóst gildi leyndarmálanna, sem
Profumo vissi. Það var ekki eins
og hann væri neinn venjulegur
borgari.
Raunverulega var hann höfuðs
maður úr flotanum, Eugene
Ivanov.
Vitanlega vissi ég ekki þá, hin-
ar alvarlegu flækjur, sem lágu
að baki þessum tveim ástarævin-
týrum mínum. Ég var bara 18
ára og hafði enga hugmynd um
stjórnmál eða alþjóðamál. Hafði
heldur engan áhuga á slíku.
Ég vissi ekki þá ,að kúgun er
eitt helzta vopn Rússa, þegar
þeir eru að útvega sér svikara
eða komast að leyndarmálum.
Ég er viss um, að John Pro-
fumo hefði aldrei látið þessi
meinlaus-^ Vi'ðskipti sín við mig
verða þvingun til að pína út úr
honum leyndarmál. En maður.
og Eva átti - bágt með að hafa
hemil á fingrunum á sér — hvers
vegna haldið, þér, að það hafi
ekki verið af því að hún átti
von á barni, að hún var myrt?
Við ættum öll að vera myrt held-
ur en að eignast börn. Við erum
alls ekki fær um að eiga börn.
Við höfum enga hæfileika til að
þekkja þau. Við kunnum ekki
að bæta úr fáfræði þeirra. Við
eigum ekki heim handa þeim »>8
veri í. Já, við erum ekki einu
sinni haef til að lifa. Hversvegna
var þá Lou ekki myrt af því að
hún átti von á barni?
sem væri 'veikari en hann hefði
vel getað það.
En þá sá ég enga hættu í þessu
öllu. Mér fannst það bara skrít-
ið, að ég skyldi vera að hitta
þessa tvo menn samtímis —
stundum á einum og sama degi.
Annar gat farið að heiman frá
mér nokkrum mínútum áður en
hinn kom.
Mér leiddist það, þegar ég var
beðin að fá hjá Profumo kvör við
tiltekinni spurningu.
Sú spurning var: „Hvenær —
ef nokkurntíma — ætla Banda-
ríkjamenn að afhenda Þjóðverj-
um kjarnavopn?"
Ég er ekki reiðubúin að segja
opinberlega, hver það var, sem
bað mig um að ná í svarið við
þessari spurningu. Ég er reiðu-
búin að tjá það embættismönn-
um öryggisþjónustunnar. Meira
að segja tel ég það nú skyldu
mína.
(IV.) Hún segir lögreglunni frá.
Hinn 26. janúar 1963 kom lög-
regluforinginn Burrows, frá
Marybone lögreglustöðinni heim
til Christine Keeler, til að birta
henni stefnu um að mæta fyrir
rétti í máli Johns Edgecombe.
Þetta var aðeins fjórum dögum
eftir að hún hafði undirritað skil
orðsbundna samninga við Sun-
day Pictorial. Þá sagði hún lög-
regluforingjanum í stórum drátt
um sömu söguna og hún hafði
sagt blaðinu. Þetta krefst sér-
stakrar meðferðar og mun nú
koma að því í næsta kafla.
(V.) Þeir sem vissu.
f janúarlok 1963 hafði því
Christine Keeler sagt sögu sína
þessum aðilum:
(1) Hr. John Lewis og hann
aftur hr. George Wigg,
þingmannL
(2) Blöðunum, einkum þó
News of the World og
Sunday Pictorial.
(3) Lögreglunni gegn um
Burrows lögregluforingja.
(4) öryggisþjónustan fékk að
heyra sögu hennar um
þessar mundir.
Mjög skömmu seinna kom hún
líka til vitundar flotamálaráðu-
neytisins. Að því kem ég síðar.
Aftur varð almenn þögn.
Toby leit til jarðar. Hann taut-
aði: — Það er eitthvað, sem vill
ekki koma heim og saman.
Frú Fry ræskti sig .— Ég er
hrædd um, sagði hún í tepruleg-
um og fölskum rómi, að ég skilji
þetta ekki og vil því ekki tala
meira um það. En svo að við
snúum aftur að þessu brúsíni —
þá hef ég verið að hugsa um það
síðan ég heyrði það fyrst nefnt.
Það varð hreyfing á öllum
hópnum, þegar svona greinilega
var skipt um umíalsefni og af
ásettu ráði.
(VI) Brottför Ivanovs
höfuðsmanns.
Stephen Ward vissi í fyrstunni
ekki neitt um allar þessar at-
hafnir Christine Keeler. Hann
var ósáttur við hana um þessar
mundir og vissi ekki, að hún
hafði farið í blöðin. Hann hafði
verið rekinn úr húsnæði sínu i
Wimpole Mews 17, sökum van-
skila á húsaleigunni, og flutt í
íbúð í Bryanston Mews, sem
Peter Rachmann hafði áður átt.
Hinn 16. janúar 1963 sagði hann
blaðamanni allt, sem hann vissi
um skothríðina og kvað sér hafa
tekizt að standa utan við það allt
saman, og vonaði, að það hjaðn-
aði niður. En það gerði það ekki.
Hinn 18. janúar 1963 hitti hann
Ivanov og það mun mega ganga
út frá, að farið hafi að fara um
Ivanov. Svo virðist, sem honum
Ihafi verið „gefin bending“ á
þessum fundi þeirra. Ivanov fór
úr landinu 29. janúar 1963, miklu
fyrr en búizt hafði verið við.
I
(VII) Hræðsla Stephen Wards.
Holskeflan reið yfir Stephen
Ward, 26. janúár 1963, þegar
blaðamaður einn heimsótti hann
og sagðist hafa haft samband við
stúlkurnar, „og þær eru núna
hjá Sunday Pictorial“. Þetta
varð merki mikilla athafna fyrir
Ward. Harm gerði allt sem hann
gat til að hindra útkomuna.
Sunnudaginn 27. fór hann til lög
fræðingsins síns og átti viðræður
við hann.
Mánudaginn 28. janúar hringdi
hann til Astors lávarðar og bað
hann hitta sig í mjög áríðandi
erindi í skrifstofu lögfræðings-
ins, og svo fóru þeir þangað báð-
ir. Astor lávarður stóð stutt við,
en lofaði að ráðgast við sinn eig.
inn lögfræðing þá um daginn
(sem hann og gerði). Ward varð
eftir og skýrði lögfræðingnum
frá þessu vandamáli sínu: sem
sé, að réttarhöldin yfir John
Edgecombe væru væntanleg i
næstu viku, að Christine Keeler
yrði kölluð sem vitni og kynni
í framburði sínum að nefna nöfn
þeirra Wards og Profumos, að
hún hefði hlaupið með sögu sína
til Sunday Pictorial og búa
Skýrsla Dennings um Profumo-málið