Morgunblaðið - 24.12.1963, Blaðsíða 3
Þriðjudagur 24. des. 1963
MOHr.UNBLAÐIÐ
3
Stam Leendert kom niður á Slökkvistöð og kvaddi Pál Kolka og slökkviliðsmennina, sem
höfðu hjálpað honum í vandræðum hans.
Lenti á Slökkvistöðin ni
og það reyndist honum happadrjúgt
EINN af „Vestur-íslending-
unum“ svonefndu, sem ráðnir
voru frá Kanada til að starfa
að fiskvinnslu 1 Vestmanna-
eyjum fyrir 6 mánuðum var
Hollendingurinn Stam Leend-
ert, sem búspttur er í Kan-
ada. Hann á þar konu og þrjú
börn og þar sem hann var at-
vinnulaus og bauðst þessi á-
gæta vinna á íslandi, ætlaði
hann að reyna að sjá fyrir
fjölskyldu sinni þannig. Sl.
þriðjudag kom Leendert inn
á ritstjórnarskrifstofu Morg-
unblaðsins, og kvaðst koma á
framfæri þakklæti til þeirra,
sem hefðu aðstoðað hann í
erfiðleikum er hann hafði
lent í við að komast til Kan-
ada.
Leendert hefur ekki haft
meiri laun en svo, eða um 30
þús. kr., að hann hefur þurft
að senda allt það fé sem hann
gat án verið til konu sinnar,
sem er veik, enda nær* engin
eftirvinna verið í Eyjum und-
anfarna mánuði. Hann hélt
þó eftir 50 dollurum, sem hann
ætlaði að nota til fyrstu-
greiðslu á flugfargjaldinu
heim, og segir að hægt sé að
fá flugfargjöld með afborg-
unarskilmálum í Kanada.
Hann ætlaði svo heim fyrir
jól og kom til Reykjavíkur
daginn fyrir verkfallið. En þá
fór allt í strand, flugfélögin
láta ekki miða nema gegn
staðgreiðslu, enda lítið um
flugferðir. Hann vissi nú ekki
hvert hann átti að snúa sér,
leitaði- til ýmissa, en enginn
gat hjálpað honum. En þegar
hann kom til Mbl. hafði leystst
úr vanda hans og hann var
loks á förum heim miðviku-
daginn 18. des. En hvernig?
Stam Leenart talar ekki is-
lenzku og litla ensku, svo að
það reyndist erfitt að komast
til botns í sögunni: „Me go
immigration office. Immi-
gration send me fire station.
Doktor fire station help me.“
Okkur tókst að grafa upp
hvernig lá í málinu. Hollend-
ingnum hafði verið bent á að
leita til framfærsluskrifstofu
Reykjavíkurbæjar í Tjarnar-
götu 12. Þegar hann kom að
húsinu reyndist þar vera
slökkvistöð. Hann gekk inn og
fór að útskýra vandræði sín.
Páll Kolka, trúnaðarlæknir
Slökkvistöðvarinnar, var þar
staddur. Hann tók að reyna að
hjálpa þessum vesalings
manni, hafði samband við
hollenzku og kanadísku ræð-
ismenpina, leitaði fyrir sér í
ráðuneytum og þar sem hon-
um datt í hug, en ehginn taldi
sig geta haft afskipti af Hol-
lendingnum frá Kanada. Var
mönnum farið að detta í hug
að einasta ráðið fyrir mann-
inn mundi vera að gera eitt-
hvað af sér, svo hann yrði
sendur heim.
Um kvöldið hélt Páll Kolka
fyrirlestur á fundi hjá Tann-
læknafélaginu og sagði þar
sögu Hollendingsins. Tann-
læknar brugðu skjótt við og
söfnuðu á staðnum á þriðja
þúsund krónum handa mann-
inum, svo hann væri ekki
peningalaus hér, og gæti jafn-
vel keypt gæruskinn handa
konunni sinni.
Daginn eftir náði Páll svo í
Baldur Möller, sem gekkst í
því að Hollendingnum yrði
lánað fyrir farinu vestur og
útvegað flugfar með Pan
American flugvélinni á mið-
vikudagskvöld. Hann varð
himinglaður, blessaði þessa
hjálpsömu íslendinga, kom
til okkar til að biðja fyrir
þakklæti til þeirra.
IATA boðar fargjaldalækkun
á Atlantshafsleiðinni
Sr. Eiríkur J. Eiríksson:
Sjá, himins
opnast hlið
Aðfangadagskvöld.
Guðspjallið. Lúk. 2,1—14.
ÞAÐ er matgt um manninn í
Betlehem. „Fylking sú hin fríða“
er þar einnig á ferð. Það er
þröngt hjá fólki. Greiðvikinn
maður lánar rmanneskjum, langt
að komnum og þreytulegum,
gripahús sitt. Gamla sagan, að
oft er þar bezt að koma, sem
minnst eru ytri skilyrðin að taka
á móti gestum. Tómar hendur —
himinn hjartans.
Dúkur á borði, allt hreint og
snyrtilegt og einkennilega rúm-
gott. Á borðinu logar ljós og
þar er opin bók, sem, senn verð-
ur lesið úr. Þrátt fyrir aukin
húsakynni víða, er erfitt að rýma
til fyrir jólin nú orðið. Ný tízka
krefst nýrra muna, góð sölubók
þarf helzt að vera nokkuð stór.
Það er margt um manninn í
verzlununum þessa dagana. —
Jólaundirbúningur er mikill. —
Stundum beinist gagnrýni á
þessu gegn einstökum stéttum
manna. Sem betur fer eru þeir
færri, sem eru kaldrifjaðir sölu-
menn um jólin. Yfirleitt gætir
lipurðar og fyrirgreiðslu.
Bros fylgir oft hlutnum, sem
seldur er. Margur verzlunarmað-
urinn leggur — af góðum hug-
óskir um gleðileg jól innan í
böggulinn, sem hann gengur frá,
og opnaður verður í kvöld með
fögnuði.
Nágranni einn í þorpinu er
alltaf í önnum og alltaf að flýta
sér. Hann má víst ekki vera að
því að halda jólin, maðurinn sá,
,Býst við að þessar lækkanir gangi nær
ýmsum félögum en okkur", segir
Kristján Guðlaugsson
Montreal 12. des. — AP
FORRÁÐAMENN þeirra 18
IATA - flugfélaga, sem halda
appi ferðum yfir N-Atlantshaf,
hafa á fundi í Nassau á Bahama-
eyjum komið sér saman um veru
lega fargjaldalækkun á þessari
fiugleið. Á lækkunin að ganga
í gildi frá og meg 1. apríl nk. að
telja. Eftir er þó að fá sanr.þykki
annarra IATA-flugfélaga og við-
komandi rikisstjórna.
Á fundinum í Nassau var stung
ið upp á því að miði frá New
York til London á fyrsta far-
rými, sem nú kostar 476 dollara,
verði lækkaður í 375 dollara.
Stungið var upp á 53 dollara
lækkun á lægri fargjöldum,
„tourist-olass“ miðað við ein-
faldan miða milli New York og
London. Á þessi lækkun að
gilda yfir allt árið utan 1014 viku
er ferðamannastraumurinn er
hvað mestur. Er lækkun þessi
*i komin til fraimkvæmda mun
einfaldur farmiði milli New
York og London á ferðamanna-
farrými kosta 210 dollara í stað
263 dollara. Hin svonefndu „21
dags fargjöld“ verða lækkuð úr
350 í 300 dollara. Svo sem sjá
má er hér um allverulegar lækk
anir að ræða, verði þær sam-
þykktar óbreyttar af öðrum
IATA-félögum og ríkisstjórnum
viðkomandi landa.
Þann 12. desember var einnig
frá því skýrt í Osló, að fyrx-
greind 18 flugfélög hefðu fyrstu
10 mánuði þessa árs flutt alls
2,132,719 farþega yfir Atlants-
■hafið. Sé þetta 6% aukning far-
þega miðað við sama tírna í fyrra
og jafnframt hefur verið á það
bent, að nú hafi í fyrsta sinn
verið fluttir fleiri en 2 milljónir
farþega yfir Atlantshaf á
skemmri tíma en einu ári.
En einnig var skýrt frá því að
aukning farþegasæta á Atlants-
hafsleiðinni hefði á sama tíma
numið 12% eða 6% meira en
farþegaaukningin. Heildarút-
koman er því sú, að sætanýting
flugfélaganna 18 er lélegri en
árið áður.
Mbl. sneri sér í gær til Krist-
jáns Guðlaugssonar, formanns
stjórnar Loftleiða, og innti hann
eftir því hvað Loftleiðir vildu
segja um þessar fyrirhuguðu
fargjaldalækkanir hjá IATA.
Kristján sagði: „Yið höfum vitað
að þessar lækkanir voru í vænd-
um, og við erum við þessu búnir.
Sair.keppnin við SAS hefur skað
að okkur í Skandinavíu þótt
SAS hafi á vissan hátt ekki bor-
ið miki'ð úr býtum varðandi far-
þegaflutninga . Hinsvegar hefur
SAS fengið mikinn loðskinna-
flutning frá SV.andinavíu til
Bandaríkjanna, og hefur það
hjálpað félaginu“.
„Það sem við munum gera,
og höfum þegar reynt með góð-
um árangri, er að tengja saman
ferðirnar frá Luxemburg og
Skandinaviu hér í Reykjavík.
Þannig fáum. við góða hleðslu
vestur um haf, en það eru 2/3
hlutar leiðarinnar frá Evrópu“.
„Við erum sem sagt við öllu
búnir, og ég býst við að þessar
lækkanir gangi nær ýmsum
| Evrópufélögum en okkur“, sagði
Kristján Guðlaugsson að lokum.
Stórgjof afhent
heimilissjooi
taugaveiklaðra
barna
Heimilissjóði taugaveiklaðra
barna hefur borizt höfðingleg
gjöf frá Barnaverndarfélagi
Reykjavíkur. Stjórn félagsins af-
hentt gjaldkera sjóðsins fyrir
skömmu kr. 50.000.000. Er þetta
þriðja stóra gjöfin, sem Bama-
verndarfélag - Reykjavíkur af-
hendir Heimilissjóði taugaveikl-
aðra bama.
Náttsöngur á
jólanótt
JÓLASÖNGUR verður í Dóm-
kirkjunni kl. 11 á aðfangadags-
kvöld. Biskupinn yfir Islandi,
herra Sigurbjörn Einarsson,
messar. Dr. Páll ísólfsson ann-
ast orgelleik og Dómkirkjukór-
inn syngur. Er þetta í fyrsta
( skipti sem efnt er til náttsöngs
á jólanótt í Dómkirkjunni.
Þróttur á Siglu-
firði semur
SIGLUFIRÐI, 23. des. — Strax
að loknum fundi Þróttar, þar
sem samþykkt var að hefja samn
ingaumleitanir, eins og skýrt var
frá í blaðinu í gær, hófust um-
ræður við atvinnurekendur.
Náðist samkomulag, þar sem
aðalliðurinn er 15% hækkun á
launum til 6 mánaða. Samn-
ingsuppkast samninganefndanna
verður lagt fyrir félagsfundi
eftir jólin og reiknað með að
það verði samþykkt.
aflakló á sjó og landi. Það «•
rökkur. Bráðum verður kveikt,
aðfangadagskvöld. Heimilisfólk-
ið er flest úti við. Einhver geng-
ur hljóðlega um. Hann. fæxir
gamla blinda vinnumanninum, -
sem saknar jólanna á sínu fyrra
stóra glaða og góða heimili, jóla-
glaðning. Gesturinn hefur einnig
fært gömlu konunni í rúminu á
móti jólagjöf, en hún grætur
einatt, síðan. fólkið hennar fór
frá henni til Ameríku. Hann fer,
gesturinn, jafn hljóðlátlega og
hann kom. Gleðitár falla í kodda.
Þau fara ekki lengra, og enginn
veit um jólaheimsókn hins önn-
um kafina athafnamanns. Hrein
tilviljun geymir hana þessum
línum.
Það er margt um manninn í
rökfcri þessa síðdegis, menn láfta
gott af sér leiða. Sú mikla
mannaferð stefnir sízt tíl rúm-
leysis að veita Frelsaranum við-
töku.
En gleymum því ekki, að fólk-
ið, sem var í Betlehem önnum
kafið við að veita gestum sinum
velvild, átti ekkert aflögu handa
sjálfum jólunum nema jötuna.
Leitumst við í kvöld að gefa
gaum mannaferð himinsins. Leit-
umst við að- rýma til í hugum
okkar, svo að sjálfur jólagestur-
inn geti átt sér þar samastað.
Er við gefum jólagjafir, reynum
við að vita vilja og þörf þiggj-
andans. Er himins opnast hlið,
réttum fram tóma hönd þarfar-
innar fyrir hann. Færum þá
fóm nú, að við getum í öllum
okkar vanmætti átt hlutdeild í
komu himinsins tíl jarðarinnar
á þessu heilaga kvöldi.
Marteinn Lúter ræðir í jóJa-
prédikun um sólina, er skíni á
kyrrlátan vatnsflötinn, þar sjáist
mynd hennar og hún vermi vatn-
ið frá yfirborðinu og niður í
djúp þess. Sé yfirborðið hins
vegar úfið og ókyrrt, nái það
ekki að hlýna, sé án hinnar
björtu myndar.
Margt truflar sálarfriðinn, —
aldarandinn, ýmiss konar áföll
svo sem veikinda og ástvina-
missis, við biðjum, að öllum
sorgarbörnum veitist fyrir Guðs
miskunn gleðileg jól. Fögur er
för hjúkrunarkonunnar að sjúkra
beðnum með jólaljós í hendi sér.
Þannig koma jólin í raunirmi
til okkar allra, við getum aðeins
veitt þeim viðtöku. „Aðeins,-
viðtaka jólanna er einmitt við-
fangsefnið, að himinn hjartans
opinst.
Hið mikla skáld hjartans H.
C. Andersen hefur ritað stutta
ævisögu snillingsins Alberts
Thorvaldsens. Þar lætur Ander-
sen íslendinga koma með íslenzk
an næturhimin suður til Kaup-
mannahafnar til þess að fagna
hinum heimsfræga landa sínum,
er hann kemur árið 1838 til Dan-
merkur með hlaðið skip ódauð-
legra listaverka. Skáldið sér ís-
lendinga fyrri tíma koma, sveip-
aða fegurð himins síns, og fagna
hinum góða gesti.
Það er margt um menn og
engla í kvöld, er fagna gestinum
mesta og bezta. Ástvinir okkar,
er við köllum dána. og gáfu okk-
ur> fyrir Guðs náð, himins hlið
jólanna, mitt í ytri þrengslum
og myrkrum, koma nú til okkar
og vilja enn halda með okkur
heilög jól.
Latum jól okkar mótast af
bjartri för, sameiginlegri, heims
og himins aðfangadagskvöldsins.
Líf okkar mótist af komu Jesú
Krists í mannheima.
Guð gefi okkur öllum
gleöileg jól.
Amen.