Morgunblaðið - 17.01.1964, Blaðsíða 2

MOPruuni aÐIÐ
i
FSstudagur 17. jan. 1964
Nýr Akranesbátur með
sérstakan skrúfuútbúnað
Þrjár skrúfur til að snúa
bátnum út á hlið og í hring
NÝR íslenzkur Fiskibátur var
sjósettur í Harstad í Noregi
í gær, eign Haralds Böðvars-
sonar & Co. á Akranesi. í frétta
skeyti frá NTB fréttastofunni í
Noregi segir að báturinn hafi
sérstakan skrúfuútbúnað, þrjár
skrúfur, og sé að því leyti ein-
asta fiskiskip sinnar tegundar í
heiminum.
Mbl. spurði Sturlaug Böðvars-
UM kl. hálf tíu í gærmorgun
varð það slys á Njálsgötu skammt
austan gatnamóta Barónsstígs,
að ekið var á eldri mann, Þor-
lák Guðmundsson, Njálsgötu 80,
með þeim afleiðingum að hann
slasaðist alvarlega.
Slysið bar að, eftir því sem
Þorlákur tjáði lögreglunni, er
hann var að fara heiman frá sér
í mjólkurbúð. Gekk hann yfir
Njálsgötuna og kveðst haifa ver-
ið að heita kominn yfir hana,
aðeins átt eftir að stíga upp á
son í gærkvöldi um þennan nýja
bát, sem á að heita Höfrungur
III. og verða undir skipstjórn
Garðars Sturlaugar Finnssonar,
hins mikla aflamanns, sem hefur
verið með Höfrung II. Hann sagði
að þetta væri 300 smálesta bát-
ur og kvað það rétt vera að hann
hefði þrjár skrúfur. Sá útbúnað-
ur væri til þess að hægt væri
gangstéttina, er slysið bar að.
Bílstjórinn hefur borið, að
hann hafi ekið á skaplegri ferð
eftir götunni, en ekki orðið Þor-
láiks var fyrr en um seinan
var að forða slysi. Sneri Þor-
lákur að bílnum er hann skall
á honum.
Þorlákur var fluttur í Slysa-
varðstofuna en þaðan í sjúkra-
hús Hvítabandsins. Hafði hann
hlotið alvarleg innvortis meiðsli
og var skorinn upp í gær.
að sigla bátnum út á hlið og snúa
honum í hring á mjög litlum
bletti. Miðist útbúnaðurinn við
að báturinn geti veitt í snurpu-
nót í verra veðri en aðrir bátar,
en í vondum veðrum vilja bát-
arnir rífa illa í næturnar.
Sturlaugur sagði, að svona út-
búnaður væri til á stærri skipum,
svo sem nýjum olíuskipum og
einnig væru nokkrir fiskibátar
í Portugal og í Perú a.m.k. út-
búnir tveimur skrúfum. Aftur á
móti vissi hann ekki um aðra
fiskibáta með þremur skrúfum.
Þetta væri útbúnaður, sem eig-
endurnir gerðu sér vonir um
að gæti komið að góðum notum
hvað liðleika í erfiðum sjó snerti
en tók fram að Þetta sé í raun-
inni tilraun.
Ein venjuleg skrúfa og tvær
knúðar rafmagni
í norska fréttaskeytinu er út-
búnaðinum lýst þannig, að fyrir
bletti. Miðist útbúnaðurinn við
utan hina venjulegu skrúfu sé
á bátnum önnur skrúfa í þver-
göngum undir framskipinu, rúm
um meter ofan við kjölinn og
þriðju skrúfunni sé komið fyrir
á sjálfu stýrinu. Tvær síðast-
nefndu skrúfurnar séu knúðar
með rafmagni og stuðli þessi
útbúnaður að því að hægt sé að
vera við veiðar í verri veðrum.
Áætlað er að skipið kosti um
tvær milljónir norskra króna
eða um 12 millj. ísl. og á það
að afhendast um mánaðamótin
febrúar-marz.
Bílslys á IMjálsgötu:
Eldri maður slas-
ast alvarlega
\ANAIShnútor í y SH 50 fmúfsr X Snjókoma % V Skúrir 2 Þrumur Kuldaskil H Hmt fí&tsaVVLs' Hilsild L Las!
EINS og kortið sýnir var 80 um á sunnanverðu íslandi og
þrýstistiga munur á hæðinni SA-Grænlandi. Mikil hlýindi
yfir Norðursjó og lægðinni S fylgdu þessum vindi, víða 8
af Grænlandi. Á beltinu milli stig, mest 10 á Sauðárkróki í
þeirra var því mikill SA-loft- gærmórgun og leysir snjó úr
straumur og víða rigning, eink fjöllum.
Bálstjórar á sér-
leyfisleiðum í
verkfalli
Stöðvast Suðurnesjaferðir?
BÍLSTJÓRAFÉLAGIÐ Frami og
bifreiðastjórafélagið í Keflavík
höfðu boðað verkfall bílstjóra á
sérleyfisbílum i morgun ef samn
ingar tækjust ekki milli deilu-
aðila á fundi hjá sáttasemjara i
nótt, en sá fundur stóð enn yfir
er blaðið fór í prentun.
Hafi komið til verkfalls i morg
un, nær það til sérleyfisferða frá
Reykjavík. Þó hagar þannig til að
á mörgum leiðum aka eigend-
ur sjálfir. Þannig er t.d. um flest
ar leiðir í Borgarfjörð og austur
um sýslur, þar sem einnig aka
víða bílstjórar að austan, sem
ekki eru í verkfalli. Munu þær
ferðir því væntanlega halda á-
fram.
Verkfallið kemur þá fyrst og
fremst niður á Suðurnesjaleið-
unum og Hafnarfjarðarleiðinni,
þar sem vafasamara er hvort eig
endur geti ekið sjálfir og leyst
þannig málið. Sama máli gegnir
um Norðurleiðir, en forstjórinn
mun hafa ætlað a.m.k. að aka
áætlunarferðina norður í dag.
*
Vinnuveitendur setja verkbann á tré-
smiði frá 25. jan. hafi samningar
ekki tekizt
— Zanzibar
Framhald af 1. síðu.
ljóst, að allmargir byltingar-
manna hafi dvalizt í Kína og á
Kúbu við nám og herþjálfun.
John Okello hélt fund sinn
með fréttamönnum í útvarps-
stöðinni í Zanzibar, þar sem hann
hefur haft aðsetur eftir að bylt-
ingin var gerð. Hann gaf frétta-
mönnum þær upplýsingar, að
hann væri 27 ára, fæddur í Lira
í Uganda. Um árabil kvaðst
hann hafa stundað trésmíðar í
Nairobi í Kenya og síðan gengið
í lið með Mau Mau mönnum. Um
hríð hefði hann verið við að
túlka drauma Mau Mau-manna,
en liðsforingjatign þeirra hefði
hann hlotið 1955.
Okello kvaðst enga herþjálfun
hafa hlotið erlendis og neitaði
afdráttarlaust að hafa verig í
Kína eða á Kúbu. Hann hefði
lagt á ráðin um byltinguna á
Zanzibar með 14 stuðningsmönn
um sínum. Þeir hefðu haft yfir
að ráða 600 mönnum sem hlotið
hefðu 14 daga þjálfun. Þegar
þeir tóku útvarpsstöðina hefðu
þeir ekki haft annað vopna en
boga, örvar, hnífa og lunka.
■A- Ljúft afí hafa vald
Okello kvaðst hafa komið til
Zanzibar fyrir fimm árum og
starfað sem framkvæmdastjóri
Afró Shirasi flokksins á eynni
Pemba. Hann kvaðst ekki ýkja
kunnugur forystumönnum flokks
ins -— sagði að þeir hefðu stutt sig
við byltinguna sökum þess, að
þeir gerðu sér ljóst, að hann
hfifði til að bera óvenjulegt vald.
Hann kvaðst hafa gengizt fyrir
byltingunni sökum þess að hann
óskaði Zanzibar frelsis og lýð-
ræðislegs stjórnarfars. Jafn-
framt viðurkenndi hann, að sér
væri ljúft að sinna stjórnmálum
og finna sig hafa vald.
John Okello ræddi við frétta-
menn á Zwahili-máli. Hann virt-
ist skilja nokkuð í ensku, en
ekki tala málið. f einu horni
stofunnar, þar sem fundurmn
var haldinn stóð uppi hinni nýji
fáni Zanzibar, svartur, gulur og
blár. Sagði Okello, svarta litinn
tákn blökkumanna, hinn gula
tákn auðs landsins og hirin bláa
tákn sjávarins er umkringdi
Zanzibar. Sagði Okello, að síðar
yrði bætt á fánann mynd af
erni.
Rifflar lágu á skrifborði Okello
og til beggja hliða stóðu vopn-
aðir hermenn.
■A" „Erum vinir allra —
nema ...
Okello kvaðst fyrst um sinn
mundu hafa á hendi embætti
herráðsforimgja, en eftir væri
að sjá hvernig til tækist um sam
vinnu með sér og nýju stjórn-
inni. Aðspurður hvort satt væri,
að fimm hundruð manns hefðu
fallið í byltingunni kvaðst Okello
ekki geta um það sagt, en vel
gæti verið að tala fallina væri
um það bil.
Varðandi stefnuna í framtíð-
inni sagði Okello, að byltmgin
á Zanzibar væri bylting afrískr-
ar þjóðar, er vildi koma á fót
lýðræðislegu stjórnarfari. „Við
munum hvorki taka afstöðu með
Vestri né Austri, en að öllum lík-
indum verðum við áfram í
brezka sambeldinu, því að við
höfum haft góð skipti við aðildar
ríki þess“. Hann sagði að nýja
í KVÖLD kl. 20,30 flytur sendi-
kennari Marylandháskóla, FranK
Pavalko, fyrirlestur í Bogasal
Þjóðminjasafnsins um leiklist
vestan hafs. Þar stendur nú yfir
bókasýning Upplýsingaþjónustu
Bandaríkjanna.
• Fyrirlestrinum til skýring
ar verður sýnd kvikmynd af leik
í ritinu „Mary, Mary“, en það hef
Vinnuveitendasamband íslands
hefur samþykkt að banna öllum
félagsmönnum sínum að taka fé-
lagsmenn Trésmiðafélags Reykja
vikur til hverskonar vinnu eða
láta þá halda áfram að vinna frá
og með 25. janúar nk. þar til
samningar hafa tekizt milli Meist
arafélags húsasmiða í Reykjavík
stjórnin myndi engum heimila
að eiga landsvæði á Zanzibar.
Verzlun yrði hinsvegar óheft.
Hann fullvissaði fréttamenn um,
að föngum yrði ekki misþyrmt,
sumir þeirra myndu fá frelsi,
en fyrrverndi ráðherrar yrðu
dregnir fyrir dómstól, er ákvarð-
aði framtíð þeirra.
Okello lauk máli sínu með
því að segja. „Við erum vinir
allra Evrópumannna og annarra
útlendinga — það eru aðeins
Múhameðstrúarmenn, vissir hóp
ar Indverja og fólk af kyni
Araba, sem okkur ekki líkar.“
f frétt frá Washington segir
að lögð verði niður Zanzibar-
stöðin, sem fylgzt hefur með
ferðum mannaðra geimfara
ur nú verið sýnt alls um 1500
sinnum á Broadway, við dæma-
fáa aðsókn.
• Leikritið er eftir Jean Kerr,
sem gift er einum aðalleiklistar-
gagnrýnanda bandaríska blaðs-
ins „New York Herald Tribune“.
Kvikmyndin er tekin á sýning
um leiksins á Broadway, og með
aðalhlutverk fara Eddie Reyn-
olds og Barry Nelson.
og Trésmiðafélags Reykjavíkur í
yfirstandandi vinnudeilu. Gildir
verkbannið frá 25. janúar á öll-
um þeim stöðum sem félagsmenn
Vinnuveitendasambands Islands
hafa starfrækslu á, bæði í Reykja
vík og utan Reykjavíkur.
Kl. 21 í gærkvöldi hófst fundur
sáttasemjara ríkisins með aðilum
í vinnudeilu Meistarafélags húsa-
smiða í Reykjavík og Trésmiða-
félags Reykjavíkur, Málarameist-
arafélags Reykjavíkur og Málara-
félags Reykjavíkur, Múrarameist
arafélags Reykjavíkur og Múrara
félags Reykjavíkur og Félags
pípulagningameistara og Sveina-
félags pípulagningamanna. Stóðu
fundir enn er blaðið fór í prentun
og engar fréttir þaðan.
Broadway-leikrit sýnt
í Bogasal
Bandaríkjamanna. Er haft
eftir talsmanni NASA, Dr.
Robert C. Seamans, að Banda-
rikjastjóm hafi góðar vonir
um að geta flutt öll nauð-
synlegustu tæki sín frá Zanzi-
bar. Starfsmenn eftrlitsstöðv-
arinnar hafa þegar verið flutt
ir brott.
— Minning
Framhald af 6. síðu.
meira var um vert, að eiga hana
að virrkonu, og mun sú kynmng
seint fyrnast.
Frú Arndís var heilsteypt
kona, réttsýn og tilfinningasöm,
þó ekki bæri hún tilfinningar
sínar utan á sér, og svo var hún
víðlesin, fróð og minnisgóð, að
sjaldgæft mátti telja.
það er sár harmur í huga mér,
þegar svo ágæt kona sem Arn-
dís var, er ekki lengur á meðal
vor, og bið ég góðan Guð að varð
veita hana á þeim leiðum sem
hún nú leggur út á, eiginmanni
hennar, sonum, tengdadætrum, á
samt litlu barnabörnunum sem
voru henni svo kær, og öllu skyld
fólki, votta ég mína innilegustu
hluttekningu.
Eg vil að lokum votta henni
virðingu og hjartans þakkir, mín
ar og fjölskyldu minnar, fyrir
alla tryggð og ástúð, á liðnum
árum. í guðs friði.
Sigríður Gisladóttir.
— Seðlabankinn
Framhald af 20. síðu.
tékka, sem innlánsstofnanir í
Reykjavík og nágrenni eignast.
Er ákveðið, að þessi innheimta
hefjist frá og með mánudeginum
20. þ. m., og munu þá allir slíkir
tékkar ganga beint til Seðlabank-
ans, og hann innheimta þá fyrir
hönd innlausnarstofnunar með
fullum innheimtulaunum. Standa
vonir til, að slík samræmd inn-
heimta í hendi hlutlauss aðila
muni hafa veruleg áhrif til að
sporna við misnotkun tékka.
Innheimtan mun fyrst og
fremst beinast gegn útgefanda
tékka, en óumflýjanlegt er, að
fullur réttur sé áskilinn gagnvart
framseljendum.
Jafnframt þessum innheimtu-
aðgerðum mun allsherjaruppgjör
verða látin fara fram við og við.
Þess skal að lokum getið, að
tilgangurinn með umræddum að-
gerðum er að sjálfsögðu að
sporna við misnotkun tékka og
um leið að auka traust manna á
þeim, svo að þeir geti gegnt því
mikilvæga hlutverki, sem þeim
er ætlað í viðskiptalífinu.
Notkún tékka hefur aukizt gíf-
urlega undanfarin ár. Má nefna
sem dæmi, að samanlögð upphæð
þeirra tékka, sem bankar og spari
sjóðir skiptust á í ávísanaskiptum
við Seðlabankann, námu árið 1958
um 7.6 milljörðum króna, en á
síðasta ári 19.4 milljörðum kr.“