Morgunblaðið - 06.12.1964, Blaðsíða 16

16
MORCU N BLAÐIÐ
Sunnudagur 6. des. 1964

Útgefandi:
Framkvæmdastj óri:
Ritstjórar:
Auglýsingar:
Ú tbr eiðslus t j óri:
Ritstjórn:
Auglýsingar og afgreiðsla:
Áskriftargjald kr. 90.00
í lausasölu kr.
Hf. Árvakur, Reykjavík.
Sigfús Jónsson.
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Sverrir Þórðarson.
Aðalstræti 6.
Aðalstræti 6. Sími 22480.
á mánuði innanlands.
5.00 eintakið.
TRAUSTUR FJÁRHAG-
UR BORGARINNAR
Fúns og fregnir af fjárhags-
áætlun Reykjavíkurborg-
ar bera með sér, er hagur
börgarinnar góður, enda
stjórn Reykjavíkur í traustum
höndum. Eins og eðlilegt er
hækkar fjárhagsáætlunin
nokkuð frá ári til árs, bæði
vegna þess að ætíð eru nokkr-
ar verðhækkanir og eins
vegna aukins fólksfjölda og
fjölþættari þarfa.
Eins og Geir Hallgrímsson
borgarstjóri vék að í borgar-
stjórn er það stefna Sjálfstæð-
ismanna að eftirláta borgur-
unum eins mikil umráð yfir
éigin aflafé eins og unnt er,
en samt verður borgin að fá
til umráða nægilegt fjármagn
til að sinna sameiginlegum
þörfum íbúanna allra.
Mestu framkvæmdir
Reykjavíkurborgar eru nú við
gatnagerðaráætlunina. — Til
gatna- og holræsa er á þessu
ári varið 87 millj. kr., en gert
er ráð fyrir að verja á næsta
ári hvorki meira né minna en
126 millj. í þessum tilgangi.
í súriiar hafa menri orðið vitni
að því, að heilu hverfin hafa
verið malbikuð og menn hafa
mjög fagnað því stórátaki,
sem verið er að géra í gatna-
gerðarmálum. Með meiri
reynslu og auknu fjármagni
má gera ráð fyrir, að gatna-
gerðarframkvæmdir aukist
enn að mun, og munu þeir fá-
ir, sem sjá eftir þeim pening-
um, sem notaðir eru í þessum
tilgangi.
Borgarstjóri gat þess, að
megináherzla væri nú lögð
á gatnagerðarframkvæmdir,
ekki sízt vegna þess að þar
væri auðvelt að koma við vél-
um og lítinn mannafla þyrfti
til að leysa þetta stórverkefni,
en á tímum -vinnuaflsskorts
eiga opinberir aðilar að leit-
ast við að takmarka fram-
kvæmdir, sem útheimta
mikið vinnuafl.
Að öðru leyti leggur Reykja
víkurborg áherzlu á að ljúka
fjÖgurra ára áætluninni um
hitaveitu í öll skipulögð
hverfi borgarinnar. Hafa hita-
veituframkvæmdirnar í meg-
inefnum gengið samkvæmt
áætlun, sums staðar hefur
verið farið fram úr áætlun,
en annars staðar kunna fram-
kvæmdir að dragast lítið eitt
fram úr því sem áætlað var.
En framkvæmd hitaveitu-
áæltunarinnar mun í megin-
atriðum verða lokið á næsta
árL
Þá er og áformað að reyna
að ljúka þremur stórbygging-
um á vegum borgarinnar, en
fresta því að ráðast í ný verk-
efni eins og t.d. ráðhús. Þess-
ar byggingar eru borgar-
sjúkrahúsið, sundlaugin í
Laugardalnum og íþrótta- og
sýningarhöllin. í öllum þess-
um framkvæmdum er þegar
bundið mikið fjármagn og
sjálfsagt að reyna að ljúka
þeim til þess að geta hagnýtt
þær fremur en að ráðast í
önnur verkefni.
Um útsvörin er það að segja
að miðað við þann útsvars-
stiga sem nú er, mætti gera
ráð fyrir að unnt yrði að gefa
allt að 20% afslátt í stað 9%
afsláttar í ár. Hins vegar er
fyrirhugað að breyta útsvars-
lögum, svo að enn er ekki
ljóst, hvernig útsvarsbyrðum
verður skipt niður, en óhætt
er að fullyrða að útsvörin
verða nokkuð léttari á næsta
ári en nú í ár, þar sem tæp-
lega 12% hækkun útsvaranna
í heild mun vera verulega
lægri en nemur heildartekju-
aukningu skattþegnanna, því
að hinar miklu launahækkan-
ir komu einungis á síðari
hluta ársins 1963, en hins veg-
ar á allt árið 1964, en auk
þess fjölgar útsvarsgreiðend-
um stöðugt.
FRAMLAG OKKAR
TIL ATLANTS-
HAFSBANDA-
LAGSINS
egar íslendingar tóku þá
heilladrjúgu ákvörðun
1949 að gerast þátttakendur
að Atlantshafsbandalaginu,
voru um það allskiptar skoð-
anir hér á landi. Síðan hafa
fleiri og fleiri sannfærzt um
nauðsyn þess að við höfum
samstöðu með vestrænu þjóð-
unum, og nú eru þær raddir
orðnar hjáróma, sem and-
mæla hinni heilbrigðu utan-
ríkismálastefnu íslendinga.
Af eðlilegum ástæðum hef-
ur framlag okkar til Atlants-
hafsbandalagsins verið miklu
minna en hinna þátttökuríkj-
anna. Við höfum engan her
og höfum ekkert fé lagt fram
til hervarna, hvorki til að
verja okkar eigið land né taka
þátt í sameiginlegum vörn-
um Atlantshafsbandalsríkj-
anna.
Á hinn bóginn höfum við
talið sjálfsagt að láta Atlants-
hafsbandalaginu í té nauðsyn-
lega aðstöðu hér á landi, bæði
til að tryggja eigið örvggi og
eins til þess að styrkja hinar
sameiginlegu varnir lýðræð-
Mikið sknl til mikils vinna
ÞAÐ er margt skrítið í Sel
igenstadt í þýzkalandi westra.
Þar var það svío áður fyrr,
að ferðiamenn sem hug hdfðu
á að sleppa við að greiða
tcilla fyrir þangað komuaa,
gátu það — með því að
kneyfa viðarfull það sem á
myndirmi séat og tetour tvo
lítra.
En satt bezt að segja, þá
var það oftar en ekki að þeir
sem lögðu til atlögu við viðar
spóninn þann hinn mikta
urðu að Xúta í lægna haJdi.
Jaifiraveii þótt drykkurinn rat-
aði réttan veg, vildi það vefj
aist fyrir þeim er hann inn-
byrti að haifa rétta stjórn á
reiðskjóta sínum og góssvagni
— og yfirvöldin sýndu enga
linkind þá frekar en niú þeg
ar um alvarlegt brot á um-
ferðartLöiggjöfinni var að ræða
Fólksf jölgun hindrar bætt
lífskjör í S.-Ameríku
EFNAHAGSLEG útþensla í
Amcríku hefur verið hæg og
óregluleg, einnig síðustu þrjú
árin, segir i skýrslu sem ný-
lega hefur verið birt um efna-
hagsástandið í álfunni. Verzl
unarskilyrði hafa versnað og
framleiðslan dregizt saman.
Hin öra fólksfjölgun hefur
gert ástandið enn alvarlegra
og stuðiað að hinum óhag-
stæðu aðstæðum miðað við
önnur svæði heimsins.
„Economic Survey of Latin
America, 1963“ er samin af
Efnahagsnefnd S. Þ. fyrir Lat
nesku Ameríku (ECLA) og
fjallar um þróunina á árun-
um 1960—63, sem rædd verð-
ur á Allsherjarþinginu innan
skamms.
Árið 1960 jukust tekjur á
hvern íbúa um 2,9 af hundr-
aði og 1961 um 2,6 af hundraði,
en árið 1962 var ekki um
neina aukningu að ræða, og
1963 voru tilhneigingar til
samdráttar.
Það var einkum tvennt sem
stuðlaði að þessari þróun
óstöðugleiki hinnar innlendu
iramleiðslu og versnandi við-
skiptaskilyrði. Framleiðslan
jókst árið 1961 um 2,5 af
hundraði á hvern íbúa, en
dróst saman árið eftir, og þar
næsta ár (1963) var h ú,n
minni en árið á undan í bein-
um tölum. Á árunum 1958—
63 hafa viðskiptaskilyrðin
(terms of trade) versnað um
8 af hundraði og hafa haft
áhrif á kaupmátt útflutnings
ins.
Fólksfjölgunin í Latnesku
Ameríku er örari en víðast
hvar annars staðar í veröld-
inni. Það er fyrst og fremst
hún sem veldur því, að álfan
getur ekki orðið samstíga öðr
um svæðum heimsins í efna-
hagslegum framförum. Fram-
leiðsluþróunin í Latnesku
Ameríku var út af fyrir sig
u. þ. b. jafnör og annars stað
ar í heiminum, í sumum til-
fellum örari, en vegna mikill-
ar fólksfjölgunar hefur fram-
leiðslan á hvern íbúa í raun-
inni orðið minni en áður.
Samdrátturinn í efnahags-
legri útþenslu Latnesku
Ameríku 1962—63 átti fyrst
og fremst rætur að rekja til
efnahagssamdráttar í Argen-
tínu og hinnar miklu minnk-
unar framleiðslunnar í Brasi-
líu árið 1963.
Kúba er ekki tekin með i
þessu yfirliti yfir efnahags-
ástandið í Latnesku Ameríku,
heldur er fjallað um hana í
sérstökum kafla skýrslunnar.
isþjóðanna. Um þessa stefnu
er meginþorri íslenzku þjóð-
arinnar nú orðið sammála.
Eins og frá var skýrt í gær,
hefur Atlantshafsbandalag-
inu verið heimilað að reisa
fjóra olíugeyma í Hvalfirði
og koma upp annarri aðstöðu
í sambandi við þessa olíustöð.
Eins og kunnugt er hefur At-
lantshafsbandalagið haft vara
birgðir olíu í Hvalfirði um
langt skeið, en geymarnir þar
eru nú flestir orðnir gamlir
og úreltir og nauðsynlegt var
talið að endurnýja þá.
Ættu þeir, sem á annað borð
styðja Atlantshafsbandalagið
að geta verið sammála um að
sjálfsagt hafi verið að veita
þessa heimild.
GRÓÐAHYGGJA
FRAMSÓKNAR
FHtir styrjöldina keypti olíu-
^ félag Framsóknarflokks-
ins olíugeyma þá, sem Banda-
ríkjamenn áttu í Hvalfirði og
hefur félagið síðan leigt þessa
geyma undir varabirgðir
NATO af olíu hér á landi.
Hefur rífleg leiga verið greidd
fyrir þetta og hafa Framsókn-
arforingjarnir talið sér það til
hróss að leigja Atlantshafs-
bandalaginu þessa aðstöðu.
En þegar þessir olíugeymar
eru orðnir gamlir og úreltir
og Atlantshafsbandalagið ætl-
ar að flytja olíubirgðir sínar
í aðra geyma, verða foringjar
Framsóknarflokksins óðir og
fjargviðrast jafnvel meir en
kommúnistar út af þessum
framkvæmdum.
Auðvitað sér hvert einasta
mannsbarn, hvernig á þessu
óðagoti Framsóknarforingj-
anna stendur. Þeim finnst
gott og sjálfsagt að NATO
hafi olíubirgðir í Hvalfirði, ef
þeir sjálfir græða á því, en
annars tekur slíkt engu tali.
Þessu til staðfestu má geta
þess, að þeir hafa sjálfir verið
að endurnýja olíugeyma í
Hvalfirði að undanförnu, að
vísu í litlum mæli, í þeim til-
gangi að leigja þá undir þá
sömu olíu, sem þeir nú segja,
að NATO megi alls ekki
geyma hér.
í gær segir Tíminn í mikilli
upphrópun á forsíðunni, að
NATO eigi enga olíugeyma í
Hvalfirði og því sé ekki um
það að ræða að það þurfi neitt
að endurnýja þar. Síðan er
birt mynd af olíustöð þeirri,
sem Framsóknarforkólfarnir
eiga og leigja í Hvalfirði.
Þannig opinbera þeir sjálfir
að andstaða þeirra gegn bygg-
ingu nýju olíugeymanna er
ekki sprottin af því, að þeir
telji eitthvað athugavert við
það að Atlantshafsbandalagið
hafi olíubirgðir í Hvalfirði,
heldur af hinu að þeir fá ekki
lengur að græða á þessu. Mun
þessi afstaða lengi verða í
mirinum höfð.