Morgunblaðið - 13.04.1965, Blaðsíða 8

8
MORCUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 13. apríl 1965
Læknaskipunarfrumvarpið rætt í Efri deild
Á FUNDI efri deildar í gær voru
7 mál tekin fyrir. Frumvarpi um
sölu dýralæknisbústaðar í Borg-
arnesi var vísað til landbúnaðar-
nefndar, frv. um eftirlit með út-
lendingum var vísað til 3. um-
ræðu, samþykkt voru frv. um bú-
fjárrækt, lán fyrir Flugfélag ís-
lands, brunatryggingar í Reykja-
vík og lífeyrissjóða hjúkrunar-
kvenna. Hið síðastnefnda vrai sam
þykkt að viðhöfðu nafnakalli
með öllum atkvæðum gegn einu,
atkv. Jóns Þorsteinssonar. >á var
einnig tekið fyrir frumvarp um
læknaskipunarlög og því vísað
til heilbrigðis- og félagsmála-
nefndar.
í Neðri deild voru sex mál
rædd. Frumvarp um tollskrá
o. fl., sem vísað var til 2. um-
ræðu og nefndar, frumv. um
hreppstjóra og frumv. um breyt-
ingu á lögum um hundahald var
vísað til 2. umr.
>á voru tvö frumv., sem einnig
voru til umræðu í Neðri deild,
afgreidd sem lög frá Alþingi, þ.e.
frumv. um landgræðslu og
frumv. til jarðræktarlaga.
EFRI DEILD
Fæknaskipun
Jóhann Hafstein heilbrigðis-
málaráðherra mælti með sam-
þykkt stjórnarfrumvarpsins um
læknaskipunarlög, eins og því
var breytt í neðri deild. Kvað
hann það hafa um langt skeið
verið mjög aðkallandi .„.idamál,
á hvern hátt
unnt væri að
-ryggia fólkinu í
dreifbýli lands-
ins nauðsynlega
læknshjálp.
Rakti ráðherr-
ann síðan í
stuttu máli, á
hvern hátt frum
varpið gerði ráð
fyrir auknum hlunnindum
til héraðslækna.
Þá sagði Jóhann Hafstein, að
það sem einkum hefði valdið
ágreiningi í neðri deild hefðu
verið þau ákvæði, sem kvæðu á
um fækkun læknishéraða, þ. e.
að nokkur héruð yrðu lögð nið-
ur og sameinuð. Kjarni málsins
8.L. laugardag fór fram 2. um-
ræða í Efri deild um frumvarp
ríkisstjómarinnar um breytingu
á lögum um tollskrá. Framsögu-
maður roeiri hluta fjárhagsnefnd
ar, Ólafur Bjömsson (S) gerði
grein fyrir áliti meiri hlutans,
þar sem samþykkt var að mæla
ineð samþykkt fmmvarpsins en
með breytingartillögum, sem
meiri hluti nefndarinnar hafði
flutt. Aðrir nefndarmenn höfðu
hins vegar skilað sérálitum
ásamt breytingartillögum.
Ólafur Björnsson gerði síðan
grein fyrir breytingartillögum
meiri hluta fjárhaigsnefndar, en
þær voru, að tollar á tönkum úr
ryðfríu stáli sérstaklega fyrir
mjólk skyldu vera 10% í stað
25%, eins og ráð var fyrir gert
í frumvarpinu og að lækka eða
endurgreiða gjöld af heilum inn-
fluttum dráttarbrautum, eftir
nánari skýrgreiningu og ákvörð-
un fjármálaráðuneytisins, þannig
að gjöld af þeim verði 10% verð-
tollur.
væri ekki sá, hvort læknishéruð
væru fleiri eða færri, heldur nauð
syn þess að fólkð fengi nægilega
læknisþ j ónustu.
Alfreð Gíslason, (Alþ.bl.) tók
næstur til máls og sagði, að í
frumvarpinu væru allmörg ný-
mæli, sem öll vraru til bóta.
Merkast þeirra væri það, að sam
eina mætti tvö læknishéruð í
eitt og ráða þang
að tvo lækna.
Þróunin þyrfti
að verða sú, að
héruðin stækk-
uðu eins og unnt
væri, og þangað
yrðu ráðnir hóp-
ar lækna með
mismunandi sér-
fræðilega þekk-
ingu. Þegar um vandasamar að-
gerðir væri að ræða, þætti lækn
um nauðsynlegt að geta borið
saman ráð sín. Þær breytingar,
sem gerðar hefðu verið í neðri
deild og fólu í sér, að fallið var
frá því að leggja niður nokkur
héruð og sameina öðrum, væru
þess vegna allar til hins verra.
Jóhann Hafstein tók aftur til
n.áls og kvaðst fagna ummælum
Alfreðs Gíslasonar. Sagði ráð-
herrann m. a., að ef ekki fengizt
læknir t. d. í Suðureyrarhérað,
mundi almenna heimildin í 4. gr.
læknaskipunarlaganna eiga við,
og yrði héraðið þá sameinað öðru
héraði.
Eftirlit með útlendingum
Ólafur Jóhannesson (F) mælti
fyrir nefndaráliti um frv. um
eftirlit með útlendingum. Kvað
hann frv. fela það í sér, að Norð-
urlönd yrðu öll gerð að einu
vegabréfasvæði, ef íslendingar
gerðust aðilar að samningi þar
að lútandi. Þannig þyrftu ann-
arra þjóða menn einungis að
fra..,vísa vegarbréfi er þeir
kæmu til Norðurlanda annars
staðar frá, en ekki er þeir ferð-
uðust milli Norðurlandanna
sjálfra.
Alfreð Gíslason kvaðst ekki
reiðubúlnn til að samþykkja það,
aó Norðu.lönd hefðu samegin-
leg landamæri út á við. Engan
veginn ,æri víst, að útlendmgur,
Ólafur ræddi síðan nokkuð um
breytingartillögur begigja minni
hluta fjárhagsnefndar, en þær
hnigu einkum- í þá átt, að of
Skammt væri gengið í tolllækk-
unum og að atvinnuvegunum
væri mismunað með þessu frum-
varpi. Sagði Ólafur, að um fyrra
atriðið mætti lengi deila, en
spurningin væri, hversu langt
ríkissjóður mætti gan/ga í því að
lækka tolla vegna afkomu sinnar.
Hvað síðara atriðið snerti, sagði
Ólafur, að gild rök hnigu að því,
að tollar væru mismunandi, hvort
um framleiðslu fyrir innlendan
eða erlendan markað væri að
ræða. Alitamál væri hins vegar,
þegar atvinnuvegur framleiddi
bæði fyrir innlendan og erlendan
markað.
Helgi Bergs (F) gerði igrein fyr
ir áliti Framsóknarmanna í fjár-
hagsnefnd svo oig breytingartil-
lögum þeirra. Sagði hann m.a.,
að hvað breytingum þeim, sem
með þessu frumvarpi væru fyrir-
Framhald á bls. 10
sem talinn væri meinlaus og
hættulaus í einu Norðurlandanna
og reyndist vera það, yrði á sama
hátt talinn æskilegur í öðru
Norðurlandanna. Taldi hann
ekki rétt að fela útlendngaeftir-
liti annarra þjóða að einhverju
eða öllu leyti, hverjir hingað
mættu koma.
NEÐRI DEILD
TOLLSKRÁ
Gunnar Thoroddsen fjármála-
ráðherra mælti þar fyrir frum-
varpi um breytingu á lögum um
tollskrá o. fl., en það frumvarp
hefur þegar verið rætt og sam-
þykkt í. Efri deild, eins og frá
er skýrt annars staðar hér á þing
síðunni. Ráðherrann gat þess, að
fjárhagsnefndir beggja þing-
deilda hefðu haft samstarf með
sér, þegar frumvarpið var til um
ræðu í Efri deild. Kvaðst ráð-
herran.- vilja mælast til þess, að
þessu mál yrði hraðað, þannig að
það yrði afgreitt sem lög frá Al-
þingi í dag, þriðjudag. Var frum-
varpinu síðan v—að til 2. umræðu
og nefndar.
LANDGRÆÐSLA
Ingólfur Jónsson landbúnaðar-
ráðherra sagði, að Efri deild
hefði gert smávægilegar breyting
ar á frumvarpi til laga um land-
græðslu í meðferð sinni á frum-
varpinu. Kvaðst hann vilja leggja
til, að Neðri deild samþykkti
þessar breytingartillögur og var
FRAM er komið á Alþingi frum-
varp til laga um iðnfræðslu.
Segir í athugasemdum með þessu
frumvarpi, að það sé samið á
grundvelli tillagna nefndar, sem
menntamála-ráðherra skipaði
hinn 31. okt. 1961 til þess að end-
urskoða gildandi lötg um iðnskóla
og iðnfræðslu. Skilaði nefndin
hinn 18. sept. 1964 ítarlegum til-
lögum um endurskipulagningu
iðnfræðslunnar í landinu, og hafa
þær breytingar, sem nauðsynleg-
ar eru á gildandi löggjöf til þess
að koma tillögum nefndarinnar
í framkvæmd, verið teknar upp
í frumvarp þetta.
Um iðnfræðslu eru nú í gildi
tvenn löig, þ.e. lög nr. 46 26, maí
1949, um iðnfræðslu ,og lög nr.
45 16. maí 1955, um iðnskóla. Af
tillögum nefndarinnar leiðir, að
rétt þykir að setja um þetta efni
ný heildarlög um iðnfræðslu,
sem geymi gildandi ákvæði fyrr-
greindra laga með þeim breyting-
um, sem lagt er til að nú verði
gerðar með frumvarpi þessu í
samræmi við áðurgreindar tillög-
ur nefndar þeirrar, sem að fram-
an greinir.
Helztu breytinigar, sem hér er
um að tefla frá gildandi lögum,
eru þessar:
1. Iðnfræðslukerfið taki ekki
einvörðungu til náms í löggiltum
iðngreinum, heldur og til starfs-
þjálfunar vegna annarra greina
iðnaðarins.
2. Komið verði upp verknáms
skólum iðnaðarins, þar sem
kennd verði undirstöðuatriði iðn-
aðarstarfa.
3. Stofnað verði til skipulegr-
ar kennslu fyrir verðandi iðn-
meistara þ.e. meistaraskóla.
4. Lagt er til, að starfræktur
verði einn iðnfræðsluskóli í
það gert og frumvarpið afgreitt
sem lög frá Alþingi.
HREPPSTJÓRAR
Bjöm ir. Björnsson (F) gerði
grein fyrir áliti allsherjarnefnd-
ar um frumvarp um hreppstjóra,
sem flutt er af ríkisstjórninni og
þegar hefur verið samþykkt af
Efri deild. Sagði Björn, að nefnd
in hefði mælt með samþykkt
frumvarpsins. Brýn þörf væri á
heildarákvæðum um hrepp-
stjóra, en til þessa hefði gilt um
þá reglugerð frá 1880 og væri
hún eðlilega orðin úrelt. Ræðu-
maður gat þess, að með þessu
frumvarpi myndu laun lægst
launuðu hreppstjóra hækka um
17—1800 kr. á ári. Þá væri einnig
gert ráð fyrir, að fjármálaráð-
nerra hafi heimild til þess ao
breyta launum hreppstjóra til
samræmis við breytingar, sem
verða kunnar á launum opin-
berra starfsmanna. Var frum-
varpinu síðan vísað til 3. um-
ræðu.
SKIPTI Á DÁNARBÚUM
Björn Fr. Björnsson gerði
grein fyrir áliti allsherjarnefnd-
ar um frumvarp um breytingu á
lögum um skipti dánarbúa þess
efnis að laun hreppstjóra fyrir
uppskriftir á dánarbúum hækki
einnig, en þetta frumvarp er
fylgifrumvarp með framan-
greindu frumvarpi. Var því
einnig vísað til 3. umræðu.
hverju núverandi kjördæma
landsins.
5. Öll iðnfræðsla lúti yfir-
stjórn menntamálaráðherra og
menntamálaráðuneytis.
6. Lagt er til, að komið verði
upp samræmdri yfirstjórn á fram
kvæmd iðnfræðslunnar, iðn-
fræðsluskrifstofa oig veiti iðn-
fræðslustjóri henni forstöðu.
7. Fjölgað verði í iðnfræðslu-
ráði úr 5 í 7, og fái Félag iðn-
rekenda og Samband iðnskóla
á fslandi þar fulltrúa.
8. Komið verði á fót fræðslu-
nefnd innan hverrar iðngreinar,
og geri hún tillögur um náms-
efni, bæði að því er varðar verk-
legt og bóklegt nám. .
9. Lagt er til að reynslutími
samkvæmt iðnnámssamningi
lenigist úr 3 mánuðum í 6 mán-
uði.
10. Samkvæmt lögum nr.
45/1956 er heimilt að veita við-
'töku í iðnskóla nemendum, sem
ekki hafa lokið miðskólaprófi.
Hér er lagt til, að sú heimild
verði takmörkuð við nemendur,
sem eru fullra 18 ára, er þeir
hefja iðnnám, og ennfremur að
slík undanþága verði því aðeins
veitt, að fyrir liggi samþykki
viðkomandi iðngreinar.
Hækkun kvóta
íslands
ÞÁ er komið fram frumvarp um
heimild til handa ríkisstjórninni
að semja um hækkun á kvóta ís-
lands hjá Alþjóðagjaldeyrissjóðn
um úr 11,26 millj. dollara í 15
millj. dollara.
— Skattamál
Framhald af bls. 32.
ingar til hagsbóta fyrir gjald-
endur.
Þessar eru helztu breytingar á
reglum um álagninigu tekjuskatts,
sem felast í frumvarpinu:
Ráðgert er að hækka fjöl-
skyldufrádrætti um 23%, breikka
þrepin í tekjuskattsstiganum un\
23% til 24% og lækka hundraðs-
tölur hvers þreps um 10%.
Tvær fyrsttöldu breytingarnar
eru að verulegu leyti miðaðar
við niðurstöður athugana Efna-
hagsstofnunarinnar um áætlanir
á breytingum á vinnutöxtum
verka-, sjó- og iðnaðarmanna frá
árinu 1963 til ársins 1964. Vinnu-
taxtabreytingarnar eru taldar
hafa að meðaltali valdið um 23%
hækkun launa þessara stétta á
tímabilinu.
Þessar breytingar samkvæmt
frumvarpinu leiða til þess, að
skattþegn með 23% teknaaukn-
inigu milli ára greiðir hlutfalls-
lega 10% lægri tekjuskatt 1963
en hann gerði 1964.
Þá er lagt til, að fjölskyldufrá-
drættir og skattstigaþrep, Vegna
álagðs tekjuskatts 1966 og síðar,
breytist samkvæmt skattvísitölu,
Ríkisstjórnin hefur átt viðræð-
ur við fulltrúa Alþýðusambands
íslands um breytingar þær, sem
felast í frumvarpinu. Rétt þykir,
að breytingartillögur fulltrúa
A.S.Í. verði teknar til athugunar
við meðferð málsins á Alþingi.
Með frumvarpi þvi, sem hér
liggur fyrir, er lagt til, að per-
sónufrádráttur verði hækkaður
um 30%, eða úr kr. 25.000.00 hjá
einstaklingU'm í kr. 32.500.00, úr
kr. 36.000.00 hjá hjónum í kr.
45.000.00 og fyrir hvert barn úr
kr. 5.000.00 í kr. 6.500.00.
Ennfremur er lagt til, að út-
svansstiganum verði breytt hjá
einstaklingum og hjónum þannig:
1. í stað tveggja tekjuútsvars-
þrepa, 20% og 30%, komi þrjú
þrep, 10%, 20%og 30%.
2. í stað þess, að nú eru lögð
20% á fyrstu kr. 40.000.00, og
30% á það sem umfram er, verði
nú lögð 10% á fyrstu kr. 20.000.00,
20% á næstu kr. 40.000.00 og
30% á það sem þar er umfram.
Það leiðir af þessum breyting-
um, að reikna verður með mun
minni afslætti frá útsvarsstigum
en verið hefur undanfarið og
sums staðar er gert ráð fyrir, að
til komi verulegt álag á stigann.
Má því búast við, að Jöfnunar-
sjóður sveitarfélaga verði að
greiða einhver aukaframlög, ef
áætlaðri útsvarsfjárhæð verður
ekki náð með 20% álagi, sbr. 15.
gr. d. Samkvæmt því ákvæði er
það hlutverk Jöfnunarsjóðs að
greiða þeim sveitarfélögum auka-
framlaig, sem ekki fá nægileg út-
svör álögð, þó lagt sé á útsvör
samkvæmt stiga 20% álag, en
hærra álag á útsvarsstiga er ó-
h-eimilt. Afkoma Jöfnunarsjóða
var mun lakari á árinu 1964, en
árið áður. Á árinu 1963 var tekju-
afgangur sjóðsins kr. 3.471.519.00,
en tekjuhalli á árinu 1964 nam
kr. 1.276.766.42. Ástæðan er tví-
þætt. Annars vegar minnkandi
tekjur vegna skerðingarákvæða
og hins vegar aukin útgjöld
vegna aðstoðar við sveitarfélög,
sem áttu í fjárhagserfiðleikum.
Horfur eru á frekari fjárstuðn-
ingi við sveitarfélög á þessu ári
og minnkandi tekjum vegna
skerðinga. Nauðsynlegt er því að
tryggja afkomu sjóðsins betur,
eins og lagt er til að gert verði
í L gr. frv.
Vagna fjölgunar gjalddaga út-
svara, sem álögð voru á árinu
1964, er með bráðabirgðaákvæði
lagt til, að þegar svo stendur á,
skuli útsvör, sem eigi voru að
fullu greidd fyrr en 1. marz 1965,
fceljast greidd að fullu fyrir árs-
lok 1964, sbr. 31. gr. laganna.
Ríkisstjórnin hefur átt viðræð-
ur við fulltrúa Alþýðusambands
íslands um breytingar þessar. At-
hugasemdir þær, sem fulltrúarnir
báru fram, koma til athugunar
við meðferð málsins á AlþinigL
Rœtt um tollskrá
í Efri deild
Frumvarp um
iðnfrœðslu