Morgunblaðið - 07.08.1965, Page 11

Laugardagar T. Sgúst 1965
MORGUNBLAÐIÐ
11
í REISULEGU húsl yzt á
Tinganesi í Þórshöfn situr
lögmaðurinn í Færeyjum,
Hákun Djurhuus. Þetta hús
á sér langa og merkilega
sögu, sem og raunar önnur
hús á Tinganesi. Þegar hin
miður þokkaða einokunar-
verzlun var við lýði í Fær-
eyjum, réðu danskir mál-
um sínum í þessum húsum.
Nú eru þar stjórnarskrif-
stofur færeysku lands-
stjórnarinnar.
Tinganes er hinn forni þing-
staður Færeyinga, eins og
nafnið bendir raunar til.
— Já, hér héldu Færeyingar
Hákun Djurhuus, lögmaður í Færeyjum. Myndin er tekin fyrir framan stjórnarsetrið á Tinga-
nesi. í baksýn sjást nýjustu togarar Færeyinga. (Allar myndirnar tók greinarhöfundur).
Stefnum nð sjólfstæði
Ræft við Hákon Djurhuus
logmann i Færeyjum
fyrst þing, segir Djurhuus,
þegar við spjölluðum við
hann fyrir skömmu, — fyrir
um það bil þúsund árum, að
því er fornar sögur herma,
um líkt leyti og íslendingar
héldu þing á Þingvöllum.
Hvort færeyska þingið er
eldra en hið íslenzka veit eng-
inn með vissu. Það er nokkuð,
sem endalaust má karpa um,
en hvað sem því líður getum
við báðir verið stoltir af.
Lögmaðurinn stendur við
gluggann á hinni stóru skrif-
stofu sinni, hann hefur tekið
ofan gleraugun og horfir á
nýtt og glæsilegt fiskiskip
Færeyinga sigla fánum skreytt
■inn hafnarmynnið. Samtalið
fer fram á íslenzku og fær-
eysku. Hann kaus þann kost-
inn fremur en að ræðast við
á dönsku. Þegar hann réttir
fram vindlakassann, spyrjum
við hann, hvort Þórshöfn hafi
breytt mikið um svip á síð-
ustu árum.
— Það hafa orðið miklar
breytingar á Þórshöfn á til-
tölulega fáum árum. Vanda-
málið hjá okkur er líklega
hið sama og hjá ykkur: Það
er stöðugur fólksstraumur úr
byggðunum til stærstu bæj-
anna, Þórshafnar og Klakks-
víkur. Þó má segja, að málið
horfi talsvert öðruvísi við í
Færeyjum en á íslandi. Hér
býr fólkið í svokölluðum
byggðum, en eiginlegir sveita-
bæir tíðkazt ekki. í byggðun-

um er þó alltaf einhver eftir,
en bæirnir leggjast í eyði.
— Þér spyrjið, hver sé á-
stæða fyrir því, að fólkið hóp-
ist saman í byggðum í stað
þess að reisa sveitabæi? Því
er fljótsvarað: Það er vegna
hinna sérstæðu atvinnuhátta,
sem tíðkazt hafa í Færeyjum
öldum saman. Störfin hafa
öldum saman, það má s-egja
að það sé hiefð, sem Færey-
ingr geta ekki án verið. Áhöld
in sem noituð eru enn í dag
hin sörnu og skipting fengsins
hefur alltaf verið me’ð sama
hæt'ti. Ég hafði dálítið gaman
af því, þegar rússnes'ki fiski-
málaráðherrann var hér á
ferð ekki alls fyrir löngu. Þá
hér í Færeyjum, en aðeins
eitt stendur fyrir þrifum: Það
er skortur á vinnukrafti. A sfð
usitu árum hefur verið mikill
skortur á vinnukrafti í Fær-
eyjum. Ýmsar framkvæmdir
ganga því ekiki eins vel og
skyldi, til dæmis vega- og
hafnargerðir.
— En samt sem áðuir leitar
fjötldi Færeyinga til íslands í
atvinnuleit ár hvert. Hvernig
má það vera?
— Þetta er mikið rétt, en
sikýringi-n er sú, að við Færey
ingar erum veiðiþjóð. Það er
mun arðvænlegra að vera á ís
lenzikium bátum meðan á ver-
tíð stendur. Þið liggið nær
fiskimiiðunum og getið land-
að aflanum, en við verðum að
vinna að fisikinum um borð í
skipunum. Það gefur því auga
leið, að sjómennirnir leita
þangað sem mest er aura von.
Víst er um það, að við lif-
um ekki á því að byggja
hús eða vegi. Við verðum að
haga þannig til, að ekiki fari
of margir frá fiskveiðunum í
land, því að þær eru helziti
tekjustofn okkar. Fyrir oikkur
er mest um vert að koma efna
hagnum í það horf, að við
getum verið faer um að vera
sjálfstæð þjóð, en að því stefn
um við,-
Við spyrjum Djurhuus að
því, hvort Færeyingar séu trú
hneigðir.
— Mjög trúhneigðir, segir
hann. Þótt það sé ef til vill
afstætt að tala um kirkju á
atómöld, er ek'kert vafamál,
að trúin hefur gefið mann-
kyninu rneira en atomvísindd
geta nokkurn tíma gefið. Trú-
in hefur verið Færeyingum
ómetanleg stoð, ekki hvað
sízt á erfiðum tímum sjósókn-
Hin gömlu og sérkennilegu hús á Tinganesi eiga sér langa og merkilega sögu.
Kirkjan í Þórshöfn.
ætíð verið þess eðlis, að marga
hefur þurft til þess að inna
þau af hendi. Nefna má fisk-
veiðar, fuglatekju og grinda-
drápið. Þess vegna hefur fólk-
ið safnazt saman á einn stað í
stað þess að búa dreift um eyj
arnar. Þar sem Færeyingar
hafa jafnan byggt afkomu
sína mest á fiskveiðum, hafa
þeir þurft að setjast þar að,
þar sem góð skilyrði hafa ver-
ið til hafnargerða. Hins vegar
ber því auðvitað ekki að neita,
að lifnaðarhættir voru mun
einhæfari áður fyrr en nú er.
— Vel á minnzt, grinda-
dráp! Er það enn jafn rnikil-
væg búbót og á&ur fyrr?
Lögmaðuirinm brosir. Hamn
veitir vöngum, en segir síðan:
— Niei, í rauninini er það
ekki arunað en sport núna. Öld
in var önnur áður fyrri: Þá
var ekki aðeins sótzt eftir
kjötinu, hieldur og lýsinu, en
það var notað í lampa till
þess a'ð lýsa upp á beimilum.
Nú eru notuð í lampa til þess
að 'lýsa upp á heimálum. Nú
eru notuð önnur og nútíma-
legri tæki! Grindadrápið hef-
ur verið stundað á sama háitt
sýndi ég honium áhöldin, sem
notuð eru til grindadrápsims
og sagði: Þetta notuðum við
Færeyingar mörgum öddum
áður en kommiúnisimi komst
á í Rússkundi. Við notuðnam
þessi áhöld til þess að skipta
fengnium milli fólksins, en
munurinn á skiptingunni hjá
oikkur og ykkuir er sá, að við
skiptum jafnit! Rússneski ráð-
herrann h'ló dátt, þegar ég
sagði honurn þetta.
— Hvað er að frétta af
stkipasmíðum í Færeyjum?
— Á þessiu ári hafa verið
fullgerð 3 vöruflutningaskip
Oig fiskiskipið Ásurin, sem var
að sigla hér inn áðan. Sem
stendur er verið að byggja
nýtt farþegaskip, sem verður
í förum millli Þórshafnar og
Su'ðureyjar í staðinn fyrir
gamla Smyril, sem er orðinn
aLlt of lítiM til að gegma því
hlutverki. Þetta skip mun
rúma ™ 300 farþega með
þilfarsrými. Það er byggt eft-
ir ströngustu kröfum og getur
því verið í förum milli Fær-
eyja og íslands ef villl. Það
er óhætt að fullyrða, að skipa-
smíðar eru í stöðugum vexiti
ar. Sjórinn gefur mikið, ea
hann tekur líka mikið.
— Er imilkið um komur er-
lendra ferðamanma til Fær-
eyja?
— Á síðustu áruim heflur
ferðamannastraumiuirinn farið
ört vaxandi, en fyrir 10 árum
var svo til etókert um kormur
erlemdra ferðaimamma hingað.
Færeyjar hafa vissulega
margt fram að færa sem ferða
mannaland, frábrugðið því,
sem útlendingar eiga að venj-
ast. Þegar við gömgum eftir
stórri götu í eiomhveriri stór-
borginni innan um endalaust
mannhaf skynjum' við ekki
það sama og við skynjum úti
í náttúrunmi, þar sem alls stað
ar er pláss, alls staðar er
kyrrð og næði, alLs staðar er
fegurð. Þessa kosti hafa Fær-
eyjar sem ferðamannaland.
— Hafið þér komið til ís-
landis?
— Ég hef verið á síld'veið-
um fyrir norðuriandi og kom-
ið til Siglufjarðar og Akur-
eyrar, en það eru um 30 ár
síðan. Ég hef aldrei 'komið ti4
Reykjavíkur. Þangað lamgar
Framhald á bls. 17