Morgunblaðið - 31.12.1965, Qupperneq 6

6
MORGUNBLAÐIÐ
Föstudagur 31. des. 1965
IMítræð:
og Ingibjargar Jafetsdóttur, gull-
smiðs í Reykjavík. — Helgi Guð-
mundsson héraðslæknir í Siglu-
firði, og Kristín Jóhannsdóttir
frá Efri Höfn tóku hana í fóstur,
en góð vinátta var með þeim
prest- og læknishjónum. Á heim
ili Helga læknis kynntist hún
menningarlegri reisn og óvenju-
legri snyrtimennsku, enda var
Helga margt til lista lagt, ég
minnist þess að hafa undrast
það sem drengur að sjá huldu-
íólkshandíbragð læknisins á uhd-
urfögrum útsaumi. Þótti mér
það til tíðinda að svo fíngerð
vinna væri unnin af karlmanns-
höndum.
Frú Jónína Tómasdóttir hefur
lengst af alið aldur sinn í Siglu-
íirði. í>ar átti hún heimili sitt og
þar bjó hún með manni sínum
Kjartani Jónssyni, trésmið, sem
hún giftist 1904. Hann var vin-
sæll maður og vel látinn. Hann
lézt 1927. Þau Kjartan eignuðust
6 börn, en aðeins tveir synir
komust til fullorðinsára, Helgi
símritari, og Jón forstjóri Áfeng-
is- og tóbaksverzlunar ríkisins.
Helgi lézt ungur að aldri ÍS&I.
Þegar Jón giftist Þórnýju
Tómasdóttur, bjuggu þau í nábýli
við frú Jónínu í Siglufirði, en
Er það ekki
langbezt?
Og þá eru komin ára-
mót. Við kveðjum fyrri hluta
sjöunda áratugs aldarinnar ag
byrjun á nýjum kafla, sem
vafalaust verður viðburðaríkux
og fullur af ævintýrum.
Við áramót er oft litið yfir
farinn veg og það ér olfum hoilt
— og vonandi flestum ánægju-
efni. Við getum ýmislegt lært,
þegar við skoðum frrtíðina í
Ijósi reynzhumar. Ef til viil ger
um við það ekiki nógu oft, því
alltaf erum við að gera sömu vit
leysuna. Eða, er það e.t.v. mann
legt? Kannski eru áxarsköftin
stærri hlutinn af því, sem við
köHum mannlegt. Stundum er
viss afsökun fólgin í því að
segjast vera mannlegur; En er
ekki larugbezt, að vera mann-
lengur, þegar öllu er á botninn
hvoliflt?
it Framtíðin
Já, margir líta yfir far-
inn veg og nema staðár í nútíð-
inni. Þar eru endamörk þess,
sem vitað er: Hin líðandi stund.
En væri ekki jafngagnlegt fyrir
ottðkiur að reyna að skyggnast
inn í framitíðina, reyna að gera
okkur grein fyrir þvi hvers við
getum vænzt — með fortíðina
í huga? Þetta er krossgáta, sem
hver og einn hefði gott af að
setjast niður við: Þroskandi við
fangsefni að draga álykitanir af
því liðna og gera eigin spá fyrir
framtáðina.
Og þetta er ekki aðeins um-
hugsunarefni við áramót, heid-
ur á hverjum degi — alla tíð.
Sumum hættir e.t.v. við að
verða of einstrengingslegir og
fastmótaðir í skoðunum við
slikar bollaleggingar. Það er
líka manolegt.
ií Ferðin er hafin
Árið, sem við krveðjum
núna, er mjög merkilegt fyrir
margra hluta sakir. Ekki er
ól'íklegt, að mannkynssaga fram
tíðarinnar eigi eftir að nefna
þennan áratug sérstaklega. Eig
um við að reyna að gera okkur
í hugarlund hvað hægt yrði að
segja:
„Sjöundi áratugur nítjándu
aldar braut blað í sögu mann-
kynsins. Þá hóf maðurinn för
siína út í geiminn. Árið 1965
fóru menn í fyrsta sinn út. úr
geiimskipi á ferð úti í geimnum.
Má segja, að heimur mannsins
hafi aldrei tekáð jafn mikillli
breytingu og einmitt þá — og
hann varð ekki aftur hinn sami.
Tjaldið var dregið frá sviðinu,
maðurinn hafði með hugviti
sinu og snilH brotizt frá jörð-
unni. Ferðin út í geiminn var
hafin.“
it Eitt af stóru
ártölunum
Þetta gætu þeir Skrifað
eftir tuttugu eða þrjátáu ár,
hver veit? Á næsta leiti eru
viðburðir, sem í ýmsu verða
taildir merkari — og rneira verð
ur talað um. En ártalið 1965
verður aihtaf eiitt af stóru ár-
tölunum í sögu geimferðanna
— og þegar við kveðjum þetta
ár — er að hefjast ný öld, geim

i

Jónína Tómasdóttir
FRÚ Jónína Tómasdóttir er ní-
reeð í dag. Ég kynntist henni og
heimili hennar þegar ég var á
síld norður í Siglufirði á mennta
skókaárunum, og hefur hjarta-
hlýja hennar ávallt síðan verið
mér eitt af fagnaðarerindum
hversdagsleikans. Það var
ógleymanleg gæfa ungum dreng
að fá tækifæri til að kynnast frú
Jónínu og binda vináttu við
hana og frændfólk hennar. Hún
gat í senn miðlað af notalegri
kímni og óþrjótandi Mfsreynslu,
sem er á við mörg próf og háa
titla. Reynslu sína átti hún auð-
velt með að gera að lifandi ævin-
týri í brjósti okkar sem yngri
vorum, og hefur Jón, sonur
hennar, erft þennan einstæða
frásagnarhæfileika í ríkum mæli.
Þó frú Jónína sé nú níræð orð-
in, á hún enn í pokahorninu
margt sem gaman er að kynnast,
auk gáskans og kímninnar sem
fylgja henni eins og ljósgeisli.
Er ég þakklátur fyrir að hafa
ótt þess kost á mótunarárum að
blanda geði við þessa hugljúfu
óg þroskuðu höfðingskonu.
Frú Jónína Tómasdóttir er
fædd að Hvanneyri í Siglufirði
31. desember 1675, dóttir hjón-
anna séra Tómasar Björnssonar,
sem þá var prestur í Siglufirði,
síðar þegar þau hjón fluttust
hingað til Reykjavíkur ásamt
börnum siínum, var frú Jónína á
'heimili þeirra, en er nú í sjúkra
húsi. Jón og Þórný hafa reynzt
frú Jónínu frábærlega vel, og
hef ég sjaldan kynnzt manni sem
hefur borið hag móður sinnar eins
fyrir brjósti og Jón Kjartansson.
Hann hefur verið henni slíkur
sonur, að við sem bezt þekkjum
til, minnumst þess vart áð hafa
séð svo ríka umhyggju og svo
hlýja ástúð í samskiptum manna.
Ég færi frú Jónínu innilegar
hamingjuóskir á þessum merku
tímamótum í liífi hennar. Fjöl-
skyldu hennar allri þakka ég
góða og tráusta vináttu og sendi
henni óskir um gleðilegt nýtt ár.
Matthías Johannessen.
BRIDGE
Miðvikudaginn 5. janúar hefst
að nýju landsliðskeppni Bridge-
sambands íslands, en 6 efstu
karlapörin og þrjú efstu kvenna
pörin koma til með að spila fyr-
ir íslands hönd á Norræna
bridgemótinu, sem fram fer í
Reykjavik n.k. vor.
Spilað verður að Hótel Sögu
og hefst keppnin kl. 7.30. Eftir
er að spila í þrjú kvöld til að
ljúka keppninni og verður spil-
að þrjá fyrstu miðvikudagana í
janúar. Kvenfólkið á eftir að
spila einu sinni auk þessara
þriggja kvölda og verður aug-
lýst nánar síðar, hvenær sú
keppni fer fram.
Þrátt fyrir, að mikið sé Jiðið
á keppnina er alveg Svíst enn-
þá hvaða spilarar koma til með
að skipa landsliðssæti. Keppn-
in er það jöfn að fjöldi spilara
hefur möguleika á því að hreppa
sætin.
JJrií cL
reijjncinctcinó
dc
Einmana,
á botni þornaðs brunns,
með háðsglósur bræðra
og sundrandi raddir
ennþá í eyrum sér,
Mggur hann, ungmennið,
og horfir til stjarnanna,
sannfærður um,
að frægðardraumar hans
voru sendir af Guði.
— Þetta er trú!
Gleymdur
í svartholi tukthússins
dvelur hann, dreymandinn,
árin mörg.
Signe Helander:
Einnig siðasta manneskjan
sem lofaði hjálp,
sveik — og gleymdi. —
En hann þarna í myrkrinu
á enn sína sannfæring,
að draumar hans voru
vitrun,
ráðstöfun Guðs
og óbrigðul sönnun.
— Guð getur ei svikið.
Meðan árin líða
bíður hann aðeins
barnslega öruggur.
eftir stundinni miklu
með loforðsins efnd.
— Þetta er trú.
Trú hans varð til björgunar
heilli þjóð.
Ungur trésmiður, nýorðinn
faðir,
sefur öruggur
hjá syni og svanna
og dreymir um engla.
— Barnaleg heimska!
Á vorum tímum kannski?
En draumheimsins engill
skipar svo fyrir:
Flý til Egyptalands.
Heródes konungur hyggst
myrða
barnið þitt.
— Hann vaknar.
Söðlar ösnuna þessa nótt.
Fer með barn og móður,
gegnum myrkur og auðnir
um ógnarstigu
burt frá hættunum,
sem hreint ekki höfðu yfir
dunið.
Kannski ímyndun ein!
— Hví skyldi konungur
vilja ofsækja
trésmiðsins nýfædda '
dreng?
Sú hugsun er hlægileg!
Lygileg!
Ósanngjörn!
Samt hlýðir hann engilsins
skipan.
— Þetta er trú!
Hans trú varð til björgunar
gervaMri veröld.
(S.J. þýddi úr sænsku). i
öld, ef svo mætti segja. — Og
ekki er ólíklegt, í framtíðinni
eigi hún eftir að setja meira
svip á Mfið á jörðunni en okkur
órar fyrir. Maðurinn er að
byrja stórkos'tlegt ævintýri,
ra nnsókna rferð i na út í geiim-
inn.
★ Hvað verður þá
talað um?
Hugsið ykkur hvíMk breyt
ing hefur orðið á tuttugu ár-
um. Ekki er það langt tímataL
Hver talaði um geimtferðir ár-
ið 1945? Nokkrir vísindamenn
og spekingar. Það var ek,ki fyrr
en löngu síðar, að almenning-
ur stiilti inn á þá bylgjulengd.
Og næstu tuttugu árin hafa
eiklki minni breytingar í för með
sér. AMit bendir a.m.k. tí.1 þass.
Um hvað verður fólkið að tala
etfitir tuttugu ár, þegar það seg-
ir: Hugsið ykikur. Árið 1965 ór-
aði engan fyrir þesisu. Þá var
ekki farið að tala um það.
Þannig er heimurmn, þannig
er lífið — eitt óslitíð ævintýri,
sem við tökum öll þátt í. Lífið
er oÆ sbórfenglegit tíl þess að
fólki leyfist að fylla huig sinn
og umih'venfi af smáatriðum og
þýðingarlitluim hlutum, sem
spiilla heildiaráhrifunum. Njót-
um Mfisins,
Gleðilegt ár.
Höfum flutt verzlun vora og
verkstæði að
LÁGMÚLA 9
Símar:
38820 (Kl. 9—17)
38821 (Verzlunin)
38822 (Verkstæðið)
38823 (Skrifstofan)
Bræðurnir Ormssonhf.
Vesturgötu 3, Lágmúla 9.
Sími 38820.