Morgunblaðið - 23.09.1966, Page 28
28
MORGUNBLADIÐ
Föstudagur 23. sept. 1966
Bob Thonias:
HVER LIGGUR
f GRÖF MINNI
— Og hvernig var þá hjá þér?
spurði Edith, reiðilega. — Glaesi-
legur ofursti í fríi, heimsækir
systur aðstoðarstúlkunnar sinn-
ar. Hélt, að hann væri að gera
mér til þægðar! Og hvar er
barnið nú. Er það í skóla?
— Um hvað ertu að tala?
— Barnið. Þetta, sem þú hef-
ur falið svo vandlega. Þetta, sem
neyddi Frank til að giftast þér.
— Nú, já. Já. hann dó áður en
hann var orðinn ársgamall.
— Sonur? sagði Edith og
fremur við sjálfa sig en við
Margaret, — Frank langaði allt-
af til að eignast son.
— En þá gat ég ekki eignazt
fleiri börn.
Margaret setti frá sér teboll-
ana og hristi af sér sorgina. Svo
sneri hún sér að Edith og sagði:
— Viltu opna þarna rennilásinn,
ég vil komast sem fljótast úr
þessum görmum. Guð minn,
hvað ég hata þessar sorgarflík-
ur!
Edith var niðursokkin í hugs-
anir sínar, en opnaði samt
rennilásinn eins og ósjálfrátt.
Margaret gekk inr í búningsher-
bergið og losaði kjólinn af öxl-
unum. — Sástu þennan mann-
skap þarna við jarðarförina’
sagði hún. — Gamla Kalífornía
ljóslifandi! Svo hvarf hún bak
við hurðina og sagði: — Veiztu
hvað lengi ég á að vera í þess-
um sorgardruslum?
— Þær rugla væntanlega eitt-
hvað fyrir þér? svaraði Edith.
Margaret lét áfram dæluna
ganga innan úr búningsherberg-
inu, en Edith hlustaði ekki á
hana. Hún staraði allt kring um
sig í herberginu og hugsaði".
hingað kom Frank með brúðina
sína, og þetta eru hlutirnir, sem
hann eyddi á hana, og þetta er
rúmið þar sem hann lét vel að
henni. Hve blíður hann hafði ver
ið, jafn sterkur og hann var, hve
þolinmóður og nærgætinn við
stúlku, sem var óreynd á sviði
ástaratlota!
Hún stóð þarna við rúmið,
niðursokkin í hugsanir sínar og
strauk hendinni eftir hreysikatt-
arskinnskápunni. Hún leit niður
og tók þá fyrst eftir kápunni,
tók hana síðan upp og færði
sig í hana. Hún gat séð sjálfa sig
í speglinum hinumegin í her-
berginu. En það var ekki hún
sjálf, sem hún sá Þessi skraut-
lega flík hafði breytt henni í
Margaret. Hún fór úr kápunni
og fleygði henni á rúmið.
— Ég var að spyrja, hvenær
þú ætlaðir aftur trl San Francis-
co! kallaði Margaret.
— Ég hef ekki átt þar heima
síðustu tíu árin, eða ekki síðan
pabbi drakk sig í hel, svaraði
Edith með beizkju.
Margaret kom nú fram í dyrn-
ar, í kjól með loðköntum á. —
Þarftu að vera svona beizk,
Edith?
— Ertu kannski hrædd v.’ð
sannleikann? Hann drakk sig í
hel, eftir að hafa drukkið sig úr
stöðunni sinni við blaðið.
— Aumingja pabbi! Hvað þetta
getur verið hræðilegt. Og svo
bætti Margaret við, ásakandi: —
Hversvegna sagðirðu mér þetta
aldrei, Edith?
— Þú virtist ekki hafa mikinn
áhuga á því. Ég lét þig vita um
jarðarförina.
— Við hljótum að hafa verið
í Evrópu. Við Frank ferðuðumst
svo mikið.
— Ég veit það.
— Hvað áttu við?
— Ég hef fylgzt með allri
velgengni hins vinsæla Frank de
Lorca.
Margaret var nú orðin leið á
þessu umtalsefni. — Segðu mér
eitthvað af sjálfri þér. Hvar áttu
heima núna?
— í Los Angeies.
— Ertu búin að vera hér öll
þessi tíu ár?
— Ég á drykkjustofu. Edies
er hún kölluð. í Figueroastræti.
— Drykkjustofu? Margaret
hryllti.
— O, vertu róleg. Fínu vin-
irnir þínir hafa víst aldrei heyrt
hana nefnda.
— Já, en Edie .... drykkju-
stofa! Hversvegna komstu ekki
til mín. Ég hefði þó getað hjálp-
að þér.
— Hjálpað mér! Já, líklega
eitthvað svipað og þú hefur
hjálpað mér, aila tíð! Eins og
þú hjálpaðir mér. þegar ég kom
frá Evrópu og frétti, að Frank
yrði að giftast þér?
— Já, en það eru nú tuttugu
ár síðan, Edie.
— Átján, nákvæmlega til tek-
ið.
— Þú hatar mig, er það ekki?
Þú hefur aldrei raunverulega
fyrirgefið mér, öll þessi ár.
— Hvað hefur þú til fyrirgefn
ingar unnið?
Margaret hristi höfuðið, eins
og í vandræðum. — Við erum
þó systur, Edie, sagði hún, held-
ur en ekki neitt.
— Já, það erum við, sagði
Edith með ákafa. — Og þú get-
ur farið fjandans til!
Hún stikaði út úr herberginu
og skellti hurðinni á eftir sér.
5.
Edith þaut gegn um langa
ganginn. Hún hélt áfram að stóra
stiganum, en stanzaði er hún
kom fram á stigagatið. Þarna
var hann, einmitt eins og hún
hafði þekkt hann, hinn karl-
mannlegi maður í einkennisbún
ingi ofursta. Málarinn hafði náð
öllum svipnum — hlýja augna-
tillitinu, vingjarnlega hálfbros-
inu, sterklegum herðunum og
mjúku höndunum. Hún furðaði
sig á því, hve myndin var lif-
andi. Þannig yrði hann alltaf í
hennar augum — lifandi, karl-
mannlegur og vingjarnlegur.
Einhver var að horfa á hana
og er hún leit niður, sá hún
Henry, brytann. Hann hafði
tekið eftir því, hve mjög hún
horfði á myndina.
— Bíllinn verður hér eftir
andartak, ungfrú Philips, sagði
hann, settlega.
— Þakka þér fyrir, Henry,
sagði hún og svo leit hún í síð-
asta sinn á málverkið af Franc-
esco de Lorca.
— Hann var fínn maður,
sagði Henry. — Við komum til
að sakna hans hérna í húsinu.
Já, það gerum við öll.
Augu þeirra mættust snöggv-
ast og þau skildu hvort annað.
Síðan hélt Edith áfram til dyr-
anna, Henry hjálpaði henni upp
í skrautbílinn og bíllinn rann
af stað niður brautina.
— Hvert á að fara, frú? spurði
George bílstjóri.
— Hornið á Figueroa og
Temple.
— Já, frú.
— Það er Indíánahverfið, sagði
hún háðslega.
— Það er líka de Lorca-hverf-
ið, bætti George við og brosti.
37/2- COSPfcR
Afsakið — Þér eigið ekki eid?
Hún vissi, að þetta var ekki
nema satt. Lorcaættin hafði átt
mikið land á þeim slóðum þar
sem drykkjustofan hennar var.
Það var endur fyrir löngu, þeg-
ar staðurinn var miðdepill alls
lífs í borginni. Ættin hafði svo
selt landið áður en húsin voru
orðin hrörleg, og svo urðu hús-
in að leiguíbúðum fyrir eftir-
launafólk og ferðamenn og luku
þannig ævi sinni. Nú var Temple
komið í skuggann 'og þar var
komið sitt af hverju, svo sem
þvottahús, sem Filipseyjamaður
átti, kvikmyndahús — sem var
hætt að starfa — og nokkrar
drykkjustofur ems og sú, sem
Edie átti. Allt þetta hverfi var
á fallanda fæt... Skammt þaðan
voru borgaryfirvöldin farin að
rífa gömul hús og byggja íbúðar-
blokkir. Nýi tíminn var tekinn
að gera innreið sína, einnig
þarna.
Það hafði verið vitlaust að fara
að setja spariaurana sína í svona
drykkjustofu, og það gerði Edith
sér ljóst. %að hafði verið vitleysa
að fara nokkuð að flytja sig :il
Los Angeles. HVersvegna hafði
hún þá verið að því? Það vissi
hún ekki, fremur en hvers-
vegna hún hafði gert aðrar vit-
leysur um dagana.
Hún hafði vitað, að hún varð
að komast burt úr íbúðinm i San
Francisco og burt frá öllum
endurminningunum, sem bundn-
ar voru við síðustu æviár föður
hennar. Hversvegna gat hún
ekki múnað annað en einmitt
það tímabil samveru þeirra?
Hversvegna gat hún ekki mun-
að hann, þegar hún hafði tilbeð-
ið hann sem hinn laglega og
dugnaðarlega blaðamann, sem
kenndi tvíburadætrum síntm
kvæði og fór með þær á list-
sýningar og síðdegissýningar í
óperunni? Hversvegna gat hún
ekki munað annað en drykkju-
lætin og hvernig hann drakk írá
sér vit og rænu, öskraði og
brauzt um á nóttunni?
Edith hryllti við endurminn-
ingunni. En hún vissi, að ekki
hafði eina ástæðan til að flytj-
ast til Los Angeles verið sú að
losna við endurminningarnar
um föður sinn. Eitthvað annað
hafði dregið hana þangað.
Enginn vissi um ást hennar á
Frank de Lorca Hún hafði
aldrei sýnt neinum bókina með
blaðaúrklippunum, sem hún
hafði safnáð. Oft hafði hún í ein
rúmi skoðaðt myndirnar __ af
Lorca-hjónunum, þar sem þau
voru á skíðum í Alpafjöllunum,
Lorca við opinber hátíðahöld.
Frank de LOrca, er hann var
heiðraður af „Sonum Guiína
Vestursins".
Hún hafði séð hjónin við mörg
tækifæri, enda þótt hún gætti
þess vandlega að láta þau ekki
sjá sig. Gegnum kíkinn sinn gat
hún séð þau við veðreiðarnar i
Santa Anita, og við óperusýn-
ingar.
Hún hafði meira að segja
stanzað fyrir utan hliðin á hús-
inu, til þess að sjá þau í svip,
þegar þau voru að aka út í
sveitaklúbbinn. Hún hafði feng-
ið athugasemd um þetta hjá lög-
reglumanninum, sem var þarna
á verði en henni tókst að gera
einhverja viðunanlega grein fyr-
ir sér: hún væri að reyna að
koma auga á tiltekna kvikmynda
stjörnu, sem byggi í næsta húsi.
En hún hafði orðið fyrir miklu
áfalli í þessu dapurlega lífi sínu
þrem dögum áður, þegar húu
leit á forsíðuna á Los Angeles
Times. Þar var stór mynd af
Frank og svo las hún hina skelii-
legu fregn:
Francesco de Lorca, 61 árs að
aldri, fasteignasali og höfðingi
einnar elztu ættar borgarinnar,
dó á miðvikudag af hjartaslagi
á heimili sínu.
Andlát de Lorca, sem var mað-
ur athafnasamur þrátt fyrir
hjartaveilu, er stafaði frá þjón-
ustuárum hans í síðari heims-
styrjöldinni, var fundinn af
ekkju sinni, fæddri Margaret
Philips, kl. 6.15 e. h. Hún kvað
hann hafa kvartað um þreyiu
og lagt sig fyrir kvöldverð.“
Edith las fréttina aftur og aft-
ur og gat ekki skilið þetta. Jafn-
vel nú gat hún ekki hugsað sér
Frank dauðann. Hann, sem var
svo lifandi og iífsglaður.
Skrautbíllinn hafði ekið fram-
hjá háu turnunum á Sunset
Strip, gegn um Hollywood og
beygði síðan inn í gömlu hverf-
in. George tók tillit til óska far-
þega síns um þögn, eins lengi
og hann þoldi við, en þá tók
hann að skrafa.
.•—• Skrítið er þetta, sagði
hann. — Þarna hafa állir af de
Lorca-ættinni unnið og þrælað,
til þess að geta eftirlátið eftir-
komendunum eignir sínar. En nú
er ættin útdauð. Enginn ue
Lorca til þess að erfa auðinn!
Öll þessi vinna unnin fyrir gýg.
Og svo bætti hann við, hreyk-
inn: — Og hugsa sér mig, bíl-
stjórann með sjö barnabörn —
allt stráka!
Edith heyrði ekki nema til
hálfs malið í honum. — Já, svar
aði hún, eins og hálf-utan við
sig. — Eini sonurinn dó.
— Hvað?
— Ég var að segja, að eini
sonurinn hafði dáið — sonur
Frank de Lorca.
— Já, en það hefur ekkert
barn fæðst hjá Lorca-hjónun-
um, sem ég veit .... hvorki
sonur né dóttir.
Edith kom þetta á óvart. —
Nei, þér hafði sjálfsagt ekkert
vitað um það, enda eru ein tutt-
ugu ár síðan.
— Tuttugu ár? Já, en ég er bú
in að aka hjá fjölskyldunni í
fjörutíu ár. Ég hefði vitað. ef
þeim hefði fæðzt eitthvert barn.
„Þú mátt eiga öll þessi föt“, sagði Margaret við Ivíburasystur sí na og kastaði fötuuum a rumið.
(Tvíburasysturnar eru í kvikmyndinni báðar leiknar af Betty Davis).