Morgunblaðið - 30.10.1966, Blaðsíða 16

MQRGU N BLAÐ1Q

Útgefandl: Hf. Árvakur, Reykjavlk.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Ritstjórnarfulltrúi: Þorbjörn Guðinundsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Knstinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargjald kr. 105.00 á mánuði innanlands.
í l&usasölu kr. 7.00 eintakið.
AFDRIFARÍKAR
AFLEIÐINGAR
17'ið'brögð manna við kjarn-
* orkutilraunum Kínverja
benda mjög ákveðið til þess
að þær muni hafa afdrifarík-
ar afleiðingar. Indverskir
þingmenn hafa látið í Ijós
þá skoðun, að árangur Kín-
verja verði til þess að herða
mjög á kjarnorkuvísinda-
vinnu Indverja og dagblöð í
Indlandi segja, að þessar til-
, raunir valdi Indverjum á-
hyggjum, og sagt er að
skammt verði til þess að Ind-
verjar geti sprengt kjarn-
orkusprengjur og eldflauga-
smíði sé einnig vel á veg kom
in þar í landi.
Af þessu er ljóst, að kjarn-
orkusprengingar Kínverja
verða til þess að stuðla að
frekari útbreiðslu kjarnorku-
vopna, og þá ekki sízt í Asíu,
þar sem Kínverjar eru nú
eina kjarnorkuveldið. Eins og
bettt: var á í Morgunblaðinu
í gær, búa margar þjóðir yfir
þeirri tæknilegu kunnáttu,
sem þarf til þess að fram-
leiða kjarnorkusprengjur, og
hætta er á því að nú muni
ekki takast að takmarka
kjarnorkusprengjur við þær
þjóðir, sem hafa þessi ógn-
arvopn undir höndum.
Kommúnistar hafa því enn
einu sihni framið óþurftar-
verk' gagnvart heiminum öll-
um pg, heimsfriðnum, en það
lýsir nokkru þeirra innræti,
að þessari alvarlegu fregn frá
Kína var tekið með slíkum
fögnuði á forsíðu kommún-
istablaðsins hér á landi, að
alík gleði hefur ekki sézt á
aíðum þessa blaðs síðan Stal-
ín framdi sín helztu glæpa-
verk.
Það er segin saga, að komm
Únistar bæði hér og annars
ataðar hafa tvenns konar af-
stöðu til hlutanna. Sprengi
vestrænar þjóðir kjarn-
sprengjur er það fordæman-
legt í augum kommúnista, en
ef það eru bandamenn þeirra
sjálfra er það þeim sérstakt
gleðiefni.
En hætt er við að ráða-
mörtnum í Moskvu fari nú
ekki' að lítast á blikuna, og
ekki, er ólíklegt að margar
af þeim eldflaugum með
kjarnorkuhleðslum, sem nú
er beint gegn Vestur Evrópu
og Bandaríkjunum verði
færðar til, og kjarnaoddur-
-inn vísi til Kína.
U Thant, framkvæmda-
stjóri Sameinuðu Þjóðanna
hefur fordæmt þessar kjarn-
orkusprengingar Kínverja,
og verður fróðlegt að vita
hvort þingmenn kommúnista
hér á landi leggja fram á A1
þingí þingsályktunartillögu
um stuðning við þessa af-
stöðu U Thants til kjarnorku
sprenginga Kínverja, en þeir
hafa lagt fram þingsályktun-
artillögu sem þeir segja vera
stuðning við stefnu hans í
málum Vietnam. Menn verða
að vera sjálfum sér samkvæm
ir, og það verður fróðlegt að
fylgjast með viðbrögðum
kommúnista í sambandi við
þessi mál á næstu dögum.
NYTSAMUR
SAKLEYSINGI
Tslendingar hafa vissulega
ánægju af að kynnast
viðhorfum fólks á Norður-
löndum til heimsviðburða,
hvort sem þau sjónarmið
falla okkur í geð eða ekki.
Hins vegar verður að ætl-
ast til þess að slíkir gestir,
sem hingað koma, flytji ekki
órökstuddan og þvældan á-
róður, heldur hafi kynnt sér
málin rækilega.
Um þessar mundir er stödd
hér á landi sænsk skáldkona
á vegum „Menningar- og frið
arsamtaka íslenzkra kvenna“
og hyggst hún leiða lands-
menn í allan sannleika um
Vietnam. Á blaðamannafundi
fyrir skömmu var hún spurð
að því hvort hún hefði kom-
ið til Suður Vietnam. Hún
svaraði því neitandi. Óneitan
lega er sjálfsánægja þessarar
ágætu skáldkonu mikil, að
koma hingað til íslands og
halda fyrirlestra um Viet-
nam, en hafa aldrei kynnst
suðurhluta landsins.
Þá var skáldkonan spurð
að því hvort hún teldi það
rétt að herflokkar frá Norð-
ur Vietnam berðust með Viet
Cong, og kvaðst hún ekki
vita það. Staðreyndin er auð
vitað sú, að hundruð her-
manna frá Norður Vietnam
beéjast nú í Suður Vietnam,
en kona, sem hingað er kom-
in til þess að flytja fyrirlestra
um Vietnam, hefur enga hug
mynd um þá alkunnu stað-
reynd. Skáldkonan telur ó-
sennilegt, að bandarískir
flugmenn, sem teknir eru í
Norður Vietnam séu heila-
þvegnir, en telur þá skipta
um skoðun, þegar þeir fái
sannar upplýsingar um land
og þjóð, sem þeir hafa ekki
átt kost á annars staðar. Um
þetta eru til frásagnar banda
rískir flugmenn, sem fyrir
því hafa orðið að vera hand-
teknir í Norður Vietnam, og
ætti þessi ágæta kona að
kynna sér það, sem þeir hafa
að segja, áður en hún kem-
ur hingað til íslands með
slíkar fullyrðingar.
Misþyrmdum og
sveltum föngum
bjargað úr fangabúðum Viet Cong

Skömmu fyrir síðustu mán
aðarmót rákust bandariskir
hermenn á fangabúðir Viet
Cong skæruliða í fjalllendi
um 36 kílómetrum fyrir nortJ
an Saigon. Fundu hermenn-
irnir þar ellefu fanga, sem
þeim tókst að leysa úr haldi,
og voru fangarnir fluttir beint
í sjúkrahús með þyrlum. Flest
ir fanganna voru svo máttfarn
ir vegna hungurs og veikinda
að þeir gátu sig vart hreyft.
Tveir fangánna sjást á með
fylgjandi myndum. Til vinstri
er sjúkraliði að gera að sár-
um hermanns úr liði Suður
Vietnams, sem setið hafði í
fangabúðunum í 14 mánuði.
Fanginn til hægri hafði hins-
vegar aðeins verið einn mán-
uð í fangabúðum. Hann er
23 ára, og var á'ður í skæru-
liðasveitum Vlet Cong, en
gerðist þar liðhlaupi. Tókst
ekki betur til en svo að Viet
Cong menn náðu honum aft-
ur og vörpuðu honura í fanga
búðirnar.
Margir fanganna báru á-
verka eftir barsmíðar, og sum
ir voru bæklaðir eftir bein-
brot, sem ekki höfðu gróið
rétt
SUNDRUÐ
SAMTÖK
TTm þessar mundir standa
• ' yfir fundarhöld á vegum
kommúnista, sem nefnd eru
Landsfundur Alþýðubanda-
lagsins. Fundarhöldum þess-
um er ætlað að koma ein-
hverri flokksmynd á þá ó-
mynd, sem gengið hefur und
ir nafninu Alþýðubandalag s.
1. áratug, en er í rauninni
ekkert annað en mörg flokks
brot, sem lafað hafa saman
í einum þingflokki, þótt hann
sé klofinn í 5 klíkur, en þing
mennirnir aðeins 9.
Það er fullreynt, að stjórn-
málasamtök þessi eru ekki
þyggð á þeim grundvelli, að
nokkrar líkur séu til þess, að
þau geti haldið saman til
’lengdar. Fullur fjandskapur
ríkir meðal helztu forystu-
manna þeirra, og um nokk-
urra ára skeið hafa staðið yf
ir slíkar deilur og þvílík átök
innan þessara samtaka, að
það mundi þykja ævintýri lík
ast, ef skýrt væri frá öllu
því, sem þar hefur gerzt á
þessum tíma.
Allar líkur benda því til
þess fyrr en síðar, að svo-
nefnt Alþýðubandalag klofni
niður í sínar eðlilegu eining-
ar, Pekingkommúnista,
Moskvukommúnista, Þjóð-
varnarmenn, hlutleysingja,
vinstri krata og svo framveg-
is.
Hassan II. heim
frá Rússlandi
Moskvu.
okko hélt helmleiðfs í dag al
• Hassan II konungur Mar-
lokinni fjögurra daga dvöl í
Sovétríkjunum, að því er TASS
fréttastofan skýrði frá í dag.
Að loknum viðræðum við
sovézku stjórnarleiðtogana vac
undiritað samkomulag, þar sem
kveðið var á um nánari sam-
skipti Sovétríkjanna og Marokko
og fordæmd íhlutun erlendra
ríkja í Vietnam. Hassan konung
ur hefur boðið þeim Leoníd
Brezhnev, aðalritara sovézka
kommúnistaflokksins, Alexei
Kosygin, forsætisráðherra og
Nikolai V. Podgorny forseta að
koma í opinbera heimsókn til
Marokko. Ekki er nánar til-
greint hvenær heimsóknin er
fyrirhueuð.