Morgunblaðið - 23.02.1967, Blaðsíða 5

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 23. FEBRÚAR 1967.
5
Upphleyptur vegur
á bakka Mývatns
í MBL. á sunnudag var frá því
skýrt að líklegast yrði fyrirhug-
aður kafli af Kísilgúrvegin-
um, sem liggur um Mývatnssveit
og um er deildur, lagður sam-
kvæmt upphaflegri tillögu niður
að vatninu og yfir hrauntunguna
milli Reykjahlíðar og Gríms-
etaða. Þessari vegarlagningu hef
ur Náttúruverndarráð þrívegis
mótmælt, nú síðast 27. janúar og
telur að með henni verði
unnin óbætanleg náttúru
spjöll, og hafa allir nefndarmenn
7 talsins, verið sammála um það.
Til frekari glöggvunar ræddi
Mbl. við Finn Guðmundsson,
fuglafræðing, sem sæti á í Nátt-
úruverndarráði, um afstöðu ráðs
ins og gang málsins.
Forsaga þess er sú, að allar
íramkvæmdir Kísiliðjunnar voru
bornar undir Náttúruverndarráð
jafnóðum, nema vegurinn, sagði
Finnur. Stjórn Kísiliðjunnar seg
ir að vegurinn sé ekki unninn á
þeirra vegum, heldur vegamála-
stjórnarinnar. En samkvæmt lög
um um náttúruvernd hefði verið
skýlaus skylda að bera vegarlagn
inguna undir Náttúruverndarráð.
Því í 2. grein segir: „Nú veldur
fyrirhuguð mannvirkjagerð eða
jarðrask utan kaupstaða og kaup
túna hættu á því að náttúruminj
um sé spillt, og er þá skylt að
leita álits Náttúruverndarráðs,
áður en framkvæmdir hefjast.
Þegar hafizt var handa um
framikvæmdir vegna kísiliðjunn-
ar, var öll Mývatnseveit gerð
skipulagsskyld og féll undir
Skipulagsstjórn ríkisins, sem er
5 manna nefnd með vegamála-
etjóra sem formann. Afleiðingin
af þessu virðist vera sú að miklu
erfiðara er fyrir Náttúruverndar
ráð að hafa nokkur áhritf í nátt-
úruverndarátt í Mývatnssveit.
En sennilega er ekkert svæði á
íslandi jafn viðkvæmt fyrir
skemmdum af völdum jarðrasks
eða mannvirkja.
Það var ekki fyrr en í ágúst í
surnar, er Náttúruverndarráð hélt
fund í Reynihlíð við Mývatn um
óskylt mál, að við fengum
vitneskju um þessa fyrirhuguðu
vegarlagningu. Þá var búið að
mæla fyrir veginum. Ágreining
urinn er um veginn milli Reykja
hlíðar og Grímsstaða. Vegurinn
Flutti jóm-
frúrræðu i
— ástæðulaus og alvarleg landsspjöll
Rœtt við dr. Finn Cuðmundsson
pésa sem sérlega merkilegs
hrauns. Að fá þarna þvert í gegn
um það háan upphleyptan veg,
er alveg fráleitt'. Ég er sann-
færður um að ekki líða mörg ár
þangað til allir verða sammála
um það. En þetta yrði aldrei
hægt að bæta aftur.
í öðru lagi viljum við etóki fá
frambúðarveg svo nærri vatninu.
Mestu spjöll, sem unnin hafa
verið í Mývatnssveit eru vega-
lagningar sérstaklega vegurinn
sem lagður hefur verið vestan
við vatnið, frá Laxá að Gríms-
stöðum. En norðan vatnsins hef-
ur etóki enn verði lagður
vegur fram á vatnsbakkann.
Við viljum ekki að framtíðarveg
urinn til Austurlands þræði
hverja vík og vog við Mývatn,
en þetta verður upphækkaður
vandaður frambúðarvegur. Við
erum ekki að loka vegasambandi
við Mývatnssveit, bara að fjar-
lægja aðalumferðarbrautirnar
frá vatninu. Það er fyrst og
fremst vegna fuglalífsins. En á
þessum kafla er einnig um að
ræða alvarleg landslagsspjöll.
Þessi vegur er lagður vegna
kísiliðjunnar, til að flytja afurðir
verksmiðjunnar úr Bjarnarflagi
til Húsavíkur. Við teljum enga
ástæðu tiil að ki'ækja með þenn-
an veg niður í byggðina og niður
að vatni, áður en hann fer til
Húsavíkur. Blðlilegast hefði verið
að hann færi norðan við alla
byggð og svo norður Hólasand.
Við höfum þrívegis gert sam-
þytókt um þetta, síðast 27. janúar
sl, Þá var samþykkt að halda
fast við fyrri tillögu um að hinn
fyrirhugaði vegur verði lagður
sem næst núverandi vegi og ofan
Reykjahlíðarbyggðarinnar. Ef
etóki verður fallizt á þá lau6n
málsins, gerir Náttúruverndar-
ráð það að varatillögu sinni, að
vgurinn verði lagður þvert vest
ur yfir hálsana, norðan hins
væntanlega Kísiliðjuþorps og
norðan núverandi vegarstæðis og
Reykjahlíðarbyggðarinnar.
-■0* UH b • • OL í tl IM
£ "Jt
A1 Tl .1 JM
Þarna virðist vera um mjög al
varlegt ágreiningsefni að ræð«
milli Skipulagsstjórnar ríkisina
og Náttúruverndarráðs. Þegar um
svona ágreining er að ræða, held
ég að útilokað sé annað en að
hlutlaus rannsókn fari fram. Við
erum sannfærðir um að hægt sé
að leysa þetta mál á viðunandi
hátt án tæknilegra erfiðleika.
Við vibum ekki hvað úr þessu
verður, eins og er, sagði Finnur
að lokum. Þetta varð aflt erfið-
ara viðureignar af því að búið
var að ákveða vegarstæðið áður
en Náttúruverndarráð vissi um
það. Fyrir norðan eru menn ekki
sammála um hvar þeir vilja veg
arstæðið, en Náttúruverndarráð
getur í afstöðu sinni efcki tekið
tillit til annarra sjónarmiða en
náttúruverndarsjónarmiða. Ég
held að óhætt sé að fullyrða að
j náttúruverndarráð hafi ekki frá
| upphafi sýnt um of afskiptasemi
i í sambandi við verklegar fram-
| kvæmdir. En þetta hlýtur að
verða prófsteinn á það hvort
' Náttúruverndarráð er algerlega
valdalaust og þýðingarlaus. Það
j er um það að ræða hvort taka á
tillit til náttúruverndarsjónar-
! miða í sambandi við mannvirkj*
I gerð.

Vegarstæðið, sem um er deilt. Vegurinn kemur neðst á mynd-
úini og fer um húsasund við Hótel Reykjahlíð og síðan, milli
vatnsins og Hótels Reynihliðar, (sem er stærsta húsið til hægri við
hann) og áfram yfir hraunið. Það er sá vegur, sem er lengst til
vinstri. Strikið lengst til hægri er nálægt því sem Náttúruverndar-
ráð leggur til sem vegastæði. Þar liggur gamli vegurinn með
brekkurótunum ofan við Hotel Reynihlíð.
gær
heldur áfram fram hjá Reykja-
hlíð, sveigir þá niður túnið milli
vatnsins og byggðarinnar og vest
ur yfir hraunið skammt frá vatns
bakkanum. Hann fylgir sem sagt
vatninu. Núverandi vegur liggur
aftur á móti með brekkurótunum
nokkurn spöl frá vatninu.
Við leggjumst af tveimur á-
stæðum gegn því að vegurinn
verði lagður svona. í fyrsta lagi
| vegna þess að við teljum þetta
! mjög alvarleg landslagsspjöll,
j þar sem íarið er með veginn
þvert í gegnum eldhraunið frá
; 1729, algerlega að óþörf-u. Þetta
er mjög sérkennilegt hraun, sem
rann þarna fram í vatnið og
breiðir úr séf eins og svunta.
Það er hraunið sem rann í kring
um kirkjuna í Reykjahlíð, og er
þess getið í hverjum ferðamanna
Steingrímur Pálsson (K)
flutti jómfrúrræðu sína á Al-
þingi í gær. Flutti hann fram-
sögu fyrir frv. er hann flyt-
ur um, að ríkisstjórninni
verði heimilt að láta byggja
sérstakt skip til strandferða
á Vestfjörðum. Að lokinni
ræðu hans var frv. vísað til
annarrar umr. og nefndar.
Maogadishu, Somalíska lýð-
veldinu, 21. feb.
ÞÚSUNDIR stúdenta í borg-
inni Mogadishu í Somalíska lýð-
veldinu fóru í mótmælagöngu i
dag, kröfðust sjálfstæðis til
handa Franska Somalílandi og
hrópuðu niður með de Gaulle.
Saigon, 21. febr. AP.
HBRPORINGI frá Suður-
Kóreu, sem er í Vietnam, hefur
skýrt frá því, að margir flokkar
hermanna hains berjist með vopn
um úr síðari heimstyrjöldinni og
hefðu þeir ekki verið þess megn
ugir að mæta skobhríð óvinanna
í meiri háttar bardaga, sem átt
hefði sér *tað i *L viku.
Pappírsstatív
Margar gerðir, koinnar aftur.
GEísIP
Vesturgötu 1.
H
Ferðatöskur og
handtöskur
alls konar
stórar og smáar.
NÝKOMNAR
í miklu úrvali.
GEfsIP
VESTURGOTU 1.
H