Morgunblaðið - 23.02.1967, Qupperneq 8

8
MÓRGUNBLAÐIÐ, FIMJÍÍUDAGUR 23. FEBROAR IWJT.
Mraírm
Auður Aiuðuns í þingræðu:
ÞJÁLFA ÞARF STARFSUÐ TIL
REKSTURS FAVITAHÆLA
— Skóli verði við aðalfávitahæli
til sérmenntunar í fávitagæzlu
I RÆÐU í Efri deild Alþing-
is sL þriðjudag ræddi Auður
Auðuns ítarlega frv. það sem
nú liggur fyrir Alþingi um
fávitastofnanir. Ræddi hún
einstaka þætti þess og eru
kaflar úr þeirri ræðu birt-
ir hér á eftir.
j Meðfrv. því, sem hér er til
umr., er að því stefnt að koma
á nýrri og bættri skipan fávita-
mála hér á landi. Síðla árs 1965
skipaði heilbrigðismálaráðh. n.,
til þess að endurskoða núgild-
andi 1. um fávitahæli, sem orð-
in eru yfir 30 ára gömul og
hafa reyndar ýms ákvæði þeirra
L aldrei komið til framkvæmda
I>rem árum áður en þessi n.
var skipuðhafði að frumkvæði
landlæknis verið fenginn hing-
að yfirmaður málefna vangef-
inna í Danmörku. Hann kynnti
sér ástand þessara mála hér á
landi og skilaði síðan grg. og
tiU. um nýskipan þeirra, og hef-
ur n. mjög stuðzt við ábending-
ar hans og upplýsingar við samn
jngu þessa frv.
1 í aths. við frv. er greint ann-
ars vegar frá áætlaðri þörf fyr-
ir vistun fávita á hælum, sem
n. telur að taki tU allt að 400
manns á öllu landinu, eins og
*r, og hins vegar er gerð grein
fyrir þeim stofnunum, sem fyr-
ir hendi eru, og hve miklu þær
anni. N. kemst að þeirri niður-
stöðu, að allt að 880 rúm skorti
á, að þörfinni sé fullnægt og
auk þess þurfi, til þess að halda
i við fólksfjölgun, að auka við
T-8 rúmum á ári.
Með þessu frv. er gert ráð
fyrir að ríkið reki eitt aðalhæli
fyrir fávita, sem sé í senn hjúkr
unarhæli, uppeldis- og kennslu-
hæli og vinnuhæli, og skiptist í
Þingmál í gær
Sameinað Þing:
Björn Jónsson (K) spuirðist
fyrir um, hvaða háttur hefði ver
ið á hafður um skil og varðveizlu
skýrslna og gagna, er nefndir,
þingkjörnar og stjórnskipaðar til
athugunar á einstökum málum og
tillögugerða, hafa unnið eða afl-
að.
Einnig spurðist Björn fyrir um,
hvort þingmönnum væri heim-
Mt að rannsaka þessi skjöl.
Dr. Bjarni Benediktsson, for-
sætisráðherra svaraði fyrirspurn
þingmanns og upplýsti, að öll
slik skjöl, er bærust ráðuneytum
og Alþingi væru geymd í skjala
geymslum viðkomandi skrifstofa,
auk þess á Þjóðskjalasaíninu.
Hins vegar væri ef til vill of
Mtið eftiriit með því, að nefndir
skiluðu álitsgerðum, eða þeim
gögnum, er þær hefðu stuðzt við.
Varðandi síðari fyrirspurn þing
marnns svaraði fiorsætisráðherra
því til, að það væri komið undir
ákvörðun forseta Alþingis og
ráðherra, hvort leyft væri að
kynna sér slik gögn. Það vaeri
alitaf til slík gögn, er óráðlegt
væri að birta. Hins vegar gætu
þingmenn þá gert fyrirspurnir
um, hvers vegna óheimilt væri
að kanna slíik skjöL
deildir með sem samstæðustum
hópi vistmanna í hverri deild
fyrir sig. Það er talið, að sjálf-
stæð fávitastofnun þurfi að
vera allstór, eða nánar tiltekið
fyrir nokkur hundruð manns,
svo að æskilegri flokkun verði
við komið, og að unnt sé að
hafa nægilega fjölbreyttu sér-
menntuðu starfsliði á að skipa,
til þess að veita þá sérhæfu
hjálp og þjónustu við fávita,
sem nú er orðin völ á bæði
læknislega og uppeldislega. Þó
er ekki talið nauðsynlegt, að
öll stofnunin eða aðalhælið sé
á einum og sama stað og er
því í 2. gr. frv. gert ráð fyrir
því, að komið verið upp, ef
Efri deild
henta þykir, útibúum frá aðal-
hælinu, en að hvert slíkt úti-
bú ræki þá alveg afmarkað
hlutverk. Það mætti hugsa sér,
að það væri t.d. elliheimili fyr
ir fávita eða vinnuhæU fyrir
fullorðna fávita, sem eru með
svipaða vinnugetu. Megináherzl-
an er sem sé lögð á það, að
nægilega stór hópur sé í umsjá
eins og sama aðlia, þ.e.a.s. að-
alhælisins, til þess að fyrr-
greindri flokkun og sérhæfðri
þjónustu verði við komið. Og
í samræmi við þessa megin-
stefnu frv. eru svo ákvæði, um
það, að fávitastofnanir, sem
sveitarfélög eða einkaaðilar
reka, skuli háðar eftirliti aðal-
hælis ríkisins, og ákvæðin í 11.
gr. um það, að allar umsóknir
um hælisvist fyrir fávita, hvort
heldur í ríkishæli eða stofnun-
um, sem sveitarfélög eða einka
aðilar reka, skuli berast aðal-
hælinu og úrskurðast þar á
hvaða stofnun umsækjandi skuli
vistaður.
Eins og hv. þdm. er kunnugt,
er ekki til enn hér á landi neitt
fullgilt aðalhæli, eins og það,
sem um ræðir í 1. gr, frv.
Hins vegar er í Kópavogi ris
inn vísir, og hann orðinn all-
myndarlegur, að slíku hæli, og
verður að sjálfsögðu að því
stefnt að byggja þar upp full-
komið hæli, eftir því, sem fjár-
veitingar og önnur aðstaða leyf
ir.
í 5. gr. frv. eru tekin inn
ákvæði um ríkisframfærslu
sjúkra manna- og örkumla, að
því er varðar fávita og greiðsla
á styrk skiptist í sömu hlut-
föllum og tíðkazt hefur á milli
ríkissjóðs og framfærslusveitar,
það er að segja % af ríkis-
sjóði, % af framfærslusveit, og
verða þeir fávitar, sem styrks
eiga að njóta, áður hafa verið
úrskurðaðir styrkhæfir.
Þá er í 6. gr. frv. það ný-
mæli, að fávitar, sem dveljast
á viðurkenndu dagvistarheimilL
skulu eiga rétt á að hljóta styrk,
sem nemur hæfilegu dagvistar-
gjaldi, eins og þar segir, enda
hafi þeir verið úrskurðaðir styrk
hæfir. Greiðir þá ríkissjóður %
hluta þess styrks, en framfærslu
sveitin %. Aðeins eitt dagvistar
heimili fyrir fávita er rekið hér
á landL Það er dagheimilið Lyng
ás hér í Reykjavík, sem rekið
Auður Auðuns.
er af styrktarfélagi vangefinna
og rúmar um það bil 40 börn,
Það er talið, að langflest þau
böm, sem þar dveljast mundu
vera á fávitahæU eða eiga þar
heima, ef hælisrúm væri tiL
Það er því fyllilega eðlilegt og
Til sölu
2ja herb. íbúð viö Austur-
brún., í háhýsi.
2ja herb. kjallaraibúð viö
Karfavog. Góð kjör.
2ja herb. íbúð á 2 hæð við
Ljósheima.
2ja herb. glæsileg jarðhæð
við Sunnuveg.
3ja herb. kjallaraíbúð við
Bugðulæk.
3ja herb. kjallaraíbúð við
Drápuhllíð.
3ja herb. jarðhæð við Efsta-
eund.
3ja herb. rishæð við Lauga-
veg.
4ra herb. jarðhæð við
Bugðulæk.
4ra herb. glæsileg íbúð 1
háhýsi við Ljósheima.
4ra herb. glæsileg íbúð við
Melana.
4ra herb. íbúð í háihýsi viö
SóLheima.
4ra herb. falleg inndregin
efstahæð í þrítoýlishúsi
við Sólheima.
120 fm. efri hæð í nýju húsi
við Miðbraut, Seltj.nesi.
í smíðum
5 herb. hæð á Melunum,
afhendist UHto. undir tré-
verk.
250 fm. fokheld 2. hæð í
Bústaðahverfi, byggingar-
réttur á þeirri 3ju fylgir
með.
3ja herb. jarðhæð, fokheld
við Brekkulæk.
4ra herb. glæsileg efsta hæð
fokheld við Brekkulæk.
Kvöhknmi 30567.
má teljast sanngjarnt, að þau
börn, sem þarna dvelja og á
annað borð eru úrskurðuð styrk
hæf komi til greina með að
njóta styrks, eins og þau börn,
sem 1 fávitahælum dvelja. Skv.
frv. má þessi styrkur, sem nem-
ur daggjaldi á dagheimili,
ekki þó nema meiru en % af
styrk á Fávitahæli ríkisins.
Þá er i 15. gr. loks ákveðið
svo á, að við aðalfávitahæUð
fskuli reka skóla til að sér-
mennta fólk til fávitagæzlu.
Undanfarið hefur verið haldið
uppi í Kópavogshælinu kennslu
í fávitagæzlu. Það hefur verið
2ja ára nám, bæði bóklegt og
verklegt, en um þetta nám hafa
hins vegar, enn sem komið er
ekki verið nein ákvæði í 1 gr. Það
gefur auga leið, að ekki er hægt
að reka fávitahæli á viðunandi
hátt, nema fyrir hendi sé þjálf-
að starfslið til hins daglega rekst
urs. Skóla eins og þennan er
ekki, eins og til háttar hér á
landi, hægt að starfrækja, nema
við aðalhæli rikisins, sem er
eini staðurinn, þar sem aðstaða
er fyrir hendi til slíks skóla-
halds.
Dagskrá
Alþingis
EFRI DEILD
1. Fávitastofnanir.
2. Námslán og námsstyrkir.
t. Verðlagisráð sjávarúbvegs-
ins.
4. Læknaskipunariög.
5. Jarðræktarlög.
6. Sala sex eyðijarða í Grýtu-
bakkiahreppi í Suður-Þingeyjajr-
sýslu.
NEÐRI DEILD
1. Þaraþurrkstöð á Reykhólum.
2. VeStfjarðaskip.
3. Veitiing ríkisborgararéttar.
4. Landlhelgisgæzla.
5. Varnir gegn útbreiðsiu sauð
fjársjúkdióma.
6. Tekjustotfnar sveitarfélaga.
T. Löggilding verzlunarstaðar
í Egilsstaðakauptúni.
8. Vertofræðiskrifstofa Vest-
fjarða.
9. Utanríkisráðuneyti íslanda.
10. Launaskattur.
Jón Sigurðsson
i Bergen látinn
VINAFÓLKI Jóns Sigurðssonar,
vélstjóra í Bergen hér í borg,
barst í gær fregn um lát Jóns
og konu hans. Hafði Jón látizt
12. þ.m. að heimili sínu 77 ára,
eftir fimm daga legu, en hann
hafði fengið hjartaslag.
Kona hans, sem varð fyrir
slysi fyrir síðustu jól, lézt fimm
dögum áður, af afleiðingum
þessa slyss. Útför Jóns og konu
hans, Sigrid, hefur farið fram
í Bergen. Þau hjón áttu hér
marga vinL
Fasteignasa la n
Hátúnl 4 A, NóatúnshúsiS
Sími 2-18-70
Til sölu m.a.:
Við Bdsenda
hús með 2. íbúðum, 4ra herb.
íbúð á hæð, og 2ja herb.
íbúð í kjallara.
Parhús við Álfabrekku, 3ja
herb. íbúð, bílskúrsréttur.
5 herb. íbúð á I. hæð við Fells
múla.
5 herb. íbúð Rauðalæk. á 1. hæð við
5 herb. íbúð Lindarbraut. á. 1. hæð við
5 herb. ibúð Grænuhlíð. á 3. hæð við
5 herb. íbúð Bugðulæk. á L hæð við
5 herb. íbúð Bogahlíð. á 1. hæð við
4ra herb. íbúð Sólheima. 1 1. hæð við
4ra herb. íbúð við Sogaveg.
4ra herb. íbúð á 1. hæð við
Eskihlíð.
4ra herb. ný íbúð við Skóla-
gerði.
4ra herb. íbúð á 2. hæð við
Álfiheima.
4ra herb. íbúð á 7. hæð við
Ljósheima.
4ra herb. íbúð á 3. hæð við
Stóragerði.
4ra herb. íbúð á 2. hæð við
Kleppsveg.
3ja herb. íbúð á 2. hæð við
Hraunbæ.
2ja herb. íbúð við Laugarnes
veg.
2ja herb. ný íbúð við Hraun-
bæ.
2ja herb. íbúð við Laugarnes
veg.
2ja herb. ný íbúð við Hraun-
bæ.
2ja herb. góð kjallaraábúð við
ReynimeL
Hilmar Valdimarsson
FasteignaviðskiptL
Jón Bjarnason
hæstaréttarlögmaður.
Til sölu
2ja herb. íbúð á hæð við
Hraunteig, má gera að 3ja
herb. íbúð.
2ja herb. falleg íbúð við Arn-
arhraun í Hafnarfirði. Harð
viðarinnréttingar, ibúðin
teppalögð.
2ja herb. falleg íbúð í hálhýsi
við Austurbrún.
2ja herb. íbúð í Reykjavík og
Kópavogi.
3ja herb. kjallaraíbúð við
Langholtsveg.
3ja herb. góð íbúð við Rauð-
arárstíg á 2. hæð, mosaik á
baði, nýleg eldlhúsinnrétt-
ing, svalir.
4ra herb. íbúð í blokk við
Lönguhlíð á 2. hæð.
3ja herb. íbúð á 3. hæð við
Hraunbæ selst tilb. undir
trév. og málningu og sam-
eign að mestu fulifrágengin
með hurðum.
3ja herb. íbúð við Hraunbæ
að mestu fullfrágengin. Góð
ílbúð.
3ja herb. kjallaraíbúð við
Mjóuhlíð.
3ja herb. íbúð á 2. hæð við
Skipasund .
3ja herb. íbúð á hæð á samt
2. herb. í risi við MjóuihMð,
bílskúr.
5 herb. hæð við BarmahMð
með sérinngangi og sérhita,
'bílskúrsréttur, góð íbúð.
4ra og 5 herb. íbúðir í Háaleit
ishverfi Safamýri og Álfta-
mýri, góðar íbúðir.
Höfum mikið úrval af 2ja 3ja
4ra og 5 herb. íbúðum í
Reykjavík, Kópavogi og
Hafnarfirði.
5 herb. fokheldar hæðir í
Kópavogi.
Fokheld raðhús á Seltjarnar-
nesi, á tveimur hæðum selj-
ast foikheld, pússuð og mál-
uð að utan. Mjög glæsilegar
eignir. Teikningar Mggja
fyrir á skrifstofu vorrL
Austurstraeti 10 A, 5. hæð.
Síml 24850.
Kvöldsími 37272.