Morgunblaðið - 10.03.1967, Síða 12

-« 12
MORGUNÖLAífflE), FÖSTUDAGUR 10. MARZ 190?.
Skattfríðindi almannabóta
til athugunar
— sagði Magnús Jónsson á Alþingi í gœr
MAGNÚS Jónssoo fjármálaráff-
berra gaf þá yfirlýsingru við
framhald þriffju umræffu um
Anr. um tekjustofna sveRarfé-
kga, aff skattfriffindi elli- og ör
orkubóta yrðu tekin til sérstakr
ar meffferffar og athugunar fyr-
Ir næsta regiulegt ALþingi. Kom
yfírlýsing þessi fram, vegna tii-
Kp um aff eUi- og örorkubæt-
mr yrffu undanþegnar tek.u-
akatti.
Magnús Jónsson fjármálaráð-
herra sagði í ræðu sinni, að
Benedikt Gröndal hefði gert
breytingartiilögu við tillögu Þór
arins Þórarinssonar um að elli-
og örorkubætur væru undan-
þegnar tekjuskatti og útsvari.
Sú tillaga væri þess efnis, styrk-
irnir yrðu að vera meiri en sem
uvaraði 50% af heildartekjum,
avo að skattfríðindi næðust. Sú
tiiaga væri að vísu til bóta, en
Þá væri sá ljóður á, að hún
bindi sveiítarfélög meira en nú
væri gert.
Það væri vissulega réttlætis-
krafa, að þessar bætur væru
undanþegnar opinberum gjöld-
um, en þar sem skattamálin í
heild væru til endurskoðunar,
taldi ráðherra frekar vafasamt
að gera nokkrar breytingar á
kjgunum nú. Hann vildi gefa
þé yfirlýsingu, að þetta sér-
»taka atriði yrði tekið til at-
hugunar og unnið að því að
finna skynsamlega lausn á
vandamálinu fyrir næsta þing.
Vonaðist ráðherra til að su yf-
irlýsing nægði til að þingmenn
drægju til baka tillögur sínar.
Halldór E. Sigurðsson (F)
Þingmál í gær
Efri deild:
Samþykkt var við þriðju um-
Meðu frv. um tollskrá og fleira
og var frv. sent forseta noðri
deildar til fyrirgreiðslu.
Frú Auffur Auöuns (S) mælti
fyrrr nefndaráliti menntamála-
nefndar um frv. um stýrimanna-
•kóla í Vestmannaeyjum. Helgi
Bergs tók einnig til máls. Var
frumvarp að lokinni umræðu
samþykkt og vísað til þriðju um-
Meðu.
Fáll Þorsteinsson (F) flutti
framsögn fyrir frv. er þingmenn
Austurlands flytja um breyting
á lögum um leigubifreiðar. Er
frv. flutt vegna beiðni bifreiða-
•tjórafélags Egilsstaðakauptúns.
Frumvarpinu var visað til ann-
•rrar umr. og samgöngumála-
svefndar.
kfeffri deild:
Jóhann Hafstein, heilbrigffis-
málaráðherra, mælti fyrir frv.
«m Fávitastofnanir, en það var
•fgreitt frá efri deild fyrir
■kömmu. Var írumvarpi vísað til
•nnarrar umr. og heilbrigðis- og
félagsmálanefndar.
Atkvæffagreiffsla var að lok-
inni fyrstu umræðu um frv.
Hannibals Valdimarssonar um
Stéttarsamband bænda. Var frv.
▼ísað til annarrar umræðu land-
búnaðarnefndar.
IMý lög
1 Efri deild samþykkti við
þriðju umræðu frv. þingmanna
Austurlands um að Egilsstaðar-
kauptún verði löggilt sem verzl-
nnarstaður, og var frumvarpið
•fgreitt og sent ríkisstjórninni
•em lög frá Alþingi.
sagði að hann væri fylgjandi því
að ekki væri lagt á almannabæt-
ur. Þó væri það sín skoðun, að
ekki ætti að greiða fjölskyldu-
Magnús Jónsson
bætur með fyrsta og öðru barni;
það væri lágmarkskrafa til heil
brigðra hjóna að þau vilhéldu
sjálfum sér. Um tillögu Ben.
Gröndals sagði Halldór, að hann
teldi tillöguna mjög vanhugsaða
og varasama. Hún yrði tii að
binda sveitarfélögin um oí, og
kæmi auk þess að afartakmörk-
uðu gagni í þá átt, er þingmað-
ur ætlaðist tiL
Þórarinn Þórarinsson (F)
sagðist því miður ekki geta orð
ið við óskum ráðherra.
Sigurvin Einarsson (F) lagði
á það sérstaka áherzlu að ekki
bæri að skattleggja fjölskyldu-
bætur frekar en elli, og örorku-
bætur. Ættu bætur þessar að
vera algjörlega skattfrjálsar,
ekki siat ef ómegð væri mikil.
Guðlaugur Gislason (S) benti
á, að allar breytingar við tekju
stofna sveitarfélaga væru mjög
vandmeðfarnar og ílóknar. Sveit
Ný mdl
Jónas G. Rafnar og Gisli Guð-
mundsson flytja á Allþingi laga-
frv. um sölu lands úr rikisjörð-
inni Grenivík í Grý tutoakka-
hreppi til hafnarsjóðs hreppsins.
Eysteinn Jónsson og Ólafur
Jóhannesson flytja þingsályktun-
artillögu varðandi ihlutun ríkis-
stjórnarinnar um dagskrá Ríkis-
útvarpsins, þess efnis að Aliþingi
lýsi því yfir aff ríkisstjórn og
einstökum ráðherrum sé ólheimilt
að ihlutast um dagskrá Ríkisút-
varpsins.
Dagskrá I dag
Efri deild
Ráðstafanir vegna sjávarút-
vegsins, frv.
IMedri deild
1. Tollskrá o.fl.
2. Fiskimálaráð.
3. Listamannalaun.
4. Sala lands úr jörðinni Greni
vík í Grýtubakkahreppi.
5. Tekjustofnar sveitarfélaga.
arfélög væru bundin af ákveð-
inni heildartölu, er jafna þyrfti
niður á skattþegna, og ef ein-
hver yrði undanþeginn skatti,
yrði að fcaka þá upphæð ann-
ars staðar. Ef breytingartillög-
urnar yrðu samþykktar gæti
það leRt til þess, að útsvar hækk
aði á öllum aðiljum, þeim líka,
er hag ættu að hafa að þess-
um skattfríðindum. Um fjöl-
skyldubætur sagði Guðlaiugur,
að miklu notadrýgra yrði fyrir
barnamenn, að fá barnafrádrátt
hækkaðan, heldur en að fjöl-
skyldubætur yrðu undanþegnar
skattálagningu.
Axel Jónsson (S) sagði, að til-
löguflutningur þingmanna hlyti
að byggjast á misskilningi Sveit
arfélögin yrðu að fá sitt og ef
þessar tiilögur kæmu til fram-
kvæmda gæti svo farið að hækka
yrði útsvarsstiga hjá sveitarfé-
lögum.
Axel benti á, að sú ákvörðun
Kópavogskaupstaðar að undan-
þiggja fjölskyldubætur útsvars
álagningu byggðist á því, að
bæjarstjóm hefði þar valið á
milli að veita fimm prósent af-
stótt á útsvörum eða undan-
þiggja fjölskyldubæturnar. Væri
hann fullviss þess, að slíkt hefði
ekki verið gert, ef hækka hefði
þurft útsvansstigan að þeirn sök-
um.
Axel lagði á.það mikla áherzlu
að það bæri að forðast það, að
blekkja gjaldendur með því að
tóta þá halda að álögur gætu
minnkað með svona breytingum,
eins og fylgjendur tillagnanna
vildu halda fram.
Umræðu var frestað.
- GREIÐSLUR
Framh. af bls. 32
Greiðsla til þýðenda, sem eru
í Rithöfundasambandi íslands
eða stjórn Ribhöfundasjóðs ís-
lands viðurkennir', skal vera
helmingur af greiðslu fyrir frum
samdar bækur.
Greiðsla fyrir safnrit eða önn-
ur bókmenntaverk, sem eru eftir
fleiri en einn höfund, svo og fyr-
ir rit, sem njóta höfundaréttar,
en ekki finnst rétthafi að innan
þriggja ára, skal leggjast í sér-
stakan sjóð, sbr. 38. gr.. í þann
sjóð skal og renna það höfunda-
fé, sem ekki nemur fullum 300
krónum.
37. gr. Stjórn sjóðsins og úi-
hlutun úr honum skal falin þrem
ur mönnum, tveimur kjörnum af
stjórn Rithöfundasambands ís-
lands og einum skipuðum af
menntamálaráðuneytinu. Stjórn-
in skiptir sjáltf með sér verkum.
Starfstímabil stjórnarinnar skal
vera þrjú ár. Ef stjórnarformað-
ur andast eða forföll bera að
hendi, skal kjósa mann í hans
stað.
Stjórnarlaun og annar kostn-
aður greiðist af óskiptu fé sjóðs-
ins.
Reikningar sjóðsins skulu end-
urskoðaðir af Ríkisendurskoðun.
38. gr. Stjórn sjóðsins úthlutar
úr sjóðnum eins og hér segir:
60% af tekjum sjóðsins greiðist
árlega íslenzkum höfundum,
ekkjum þeirra, ekkktm eða niðj-
um, sem höfundarétt hafa öðtózt,
samkvæmt skýrslum um eintaka
fjölda þeirra í söfnum, 40% legg-
ist í sérstakan sjóð, svo og fé
skv. 36. gr. 4. málsgr., sem verði
m. a. varið til bókmenntaverð-
launa, starfsstyrkja rithöfunda,
svo og til styrktar ekkjum, ekkl-
um og niðjum látinna höfunda,
séu ríkar ástæður til að dómi
sjóðstjórnar. Þó getur stjórn Rit-
höfundasjóðsins, að höfðu aam-
ráði við stjóm Rithöfundaaam-
bands íslands, ákveðið, aff allar
tekjur Rithöfundasjóðsina akuli
þrjú fyrstu árin eftir að lög þessi
Einar Olgeirss. missti
stjórn á skapi sínu
EINAR Oleirsson misstl
gjörsamlega stjórn á skapi
sínu undir lok ræffu forsætis-
ráffherra á Alþingi í gær.
Hrópaði hann hvað eftir ann-
að afi forseta Neðri deildar og
krafðist þess aff fá orffiff, en
forseti frestaffi umræSum og
tók máitff atf dagskrá, þar sem
önnur mál þurftu fram að
ganga og forsætisráffherra og
Einar Olgeirsson hafa þegar
talaff tvisvar hvor undir þeim
dagskrárlið, sem hér var um
að ræða.
Þetta er sem fyrr segir í
annaff skiptið, sem forsætis-
ráðherra flytur ræðu á Al-
þingi um utanríkismál og hef-
ur hann tekið í þeim til með-
ferffar fullyrffingar Einars
Olgeirssonar, sem hann hefur
sett fram í tveimur ræffum aff
undanförnu. Þaff varff fljót-
lega ljóst, eftir að forsætisráð
herra hóf mál sitt að Einar
Olgeirsson ókyrrðist mjög í
sæti sínu og brátt kom aff því
aff hann fór aff æpa fram í
fyrir forsætisráðherra en þó
keyrffi um þverbak í þann
mund, sem forsætisráffherra
lauk ræðu sinni. Þá missti
formaffur kommúnistaflokks-
ins gjörsamlega stjórn á
skapsmtmum sinum.
Sigurður Bjarnason forsetl
Neðri deildar Alþingis, full-
vissaði hins vegar þingmann-
inn um aff hann mundi innan
skamms fá tækifæri tii þess
aff taka til máls um dagskrár-
málið.
J
Ríkisreikningurinn 1965
til umræðu í Neðri-deild
NOKKRAR umræffur urffu viff
fyrstu umræðu Ríkisreikningsins
1965 í neðri deild í gær. Fjár-
málaráðherra fylgdi frv. úr hlaffi
eu Halldór E. Sigurffsson gagn-
rýndi ýmis atriffi reikningsins.
1 svarræðu sinni sagði Magnús
Jónsson fjármálaráðherra, að
það væri þakkarvert, að þing-
maður, er væri einn af endur-
skoðendum ríkisreikningsins
benti á það, er hann teldi betur
fara, og væri skylt að fara eftir
því, ef rök hnigu >að máli.
Ráðherra sagði, að rétt vœri að
hallinn á ríkisreikningum 1965
væri um 90 milljónir og hefði
réttilega verið bent á, að um
meiri vanskilum væri að kenna.
Bæri að sjálfsögðu að hraða inn
heimtu og ganga ríkt etftir því,
að öll embætti gerðu skil. Um
aðfinnslur Halldórs I sambandi
við innheimtu rikisútvarpsins
sagði ráðherra, að það væri ó-
hæfa að menn greiddu ekki gjöld
sín til útvarps. Hefði nú verið
sett á stofn sérstök innheimta
ríkisútvarpsins ög hefði ástandið
batnað að mun siðan hún tók til
starfa.
koma til framkvæmda, renna í
síðarnefnda sjóðinn.
öll framlög úr sjóðnum skulu
vera undanþegin aðför skuld-
heimtumanma.
39. grein. Nánar skal ákveðið
um framkvæmd samkvæmt þess
um kafla með reglugerð, sem
menntamálaráðuneytið setur, að
fengnum tillögum sjóðstjórnar.
Ákvæffi tH bráffabirgða
40. grein. Þar tti gagnkvæmar
höfundagreiðslur vegna afnota í
bókasöfnum innan Norðurlanda
verða lögteknar, er heimiit, erf
sérstök fjárveiting er tti þess
veitt í fjárlögum, að veita rithöf-
undum styrki árlega til dvalar í
öðru norrænu landi.
2. gr.
Lög þessi öðlast þegar gildi og
koma til framkvæmda 1. janúar
1968. Stjórn Rithöfundasjóðs ís-
lands skal þó skipuð, þegar lög
þessi hafa öðlazt gildi, og skal
hún undirbúa fyrstu úthlutun
úr sjóðnum, sem fara skal fram
1968, en miðast við skýrslur t*m
árið 1966.
Athugasemdir við
lagafrumvarp þetta
Fram að þessu hafa höfundar
og þýðendur bóka enga greiðslu
fengið vegna höfundaréttaT, þótt
bækur þeirra séu lánaðar til lestr
ar úr almenningstoókasöftium.
Frumvarpi þessu er ætlað að
bæta hér úr, og er gert ráð fyrir,
að stofnaður verði Rithöfunda-
sjóður íslands. Tekjur sjöðsins
Skulu vera 10% álag á árlega
fjárveitingu í fjárlögum til rekstr
ar bæjar-, héraðs- og sveitar-
bókasafna og 10% álag á lág-
markstframlög bæjar- og sveitar-
og sýslusjóða tii sömu safna.
Miðað við árið 1967 myndu
greiðslur þessar tti sjóðsins verð*
sem hér segir:
Frá ríkissjóði .. kr. 400.000.00
Frá bæjar-, sveit-
ar- og aýslusj. . — 521.470.00
Samtals kr. 921.470.00
Stjórn Rithöfundasjóða íslands
skipa þrír menn: einn frá
menntamálaráðuneytinu og tveir
kjörnir af stjórn Rithöfundasam-
bands íslands. Starfstími sjóð-
stjórnar er þrjú ár, og skiptir
hún sjálf með sér verkum.
Sjóðstjórnin úthlutar 60% af
tekjum sjóðsins til íslenzkra eig-
enda höfundaréttar, miðað við
emtakafjölda af bókum þeirra i
almenningstoókasöfnum samkv.
skýrslum safnanna, en 40%
teknanna leggjast 1 sérstakan
sjóð, sem verði m. a. varið til
bókmenntaverðlauna, starfs-
styrkja tti rithötfunda, o. fl.
Greiðslur fyrir satfnrit, svo og
rit, sem njóta höfundaréttar, en
ekki finnst rétthafi að innan
þriggja ára, skulu enn fremur
renna í þennan sjóð. Enn fremur
getur stjóm Rithöfundasjóðsins,
að höfðu samráði við stjóm Rit-
höfundasambands fslands, ákveð
ið, að allar tekjur Rithöfunda-
sjóðsins skuh renna í síðamefnda
sjóðinn fyrstu þrjú árin eftir að
lögtn koma til framkvæmda.
Þá er í bráðatoirgðaákvæði
irumvarpsins kveðið svo á, að
þangað til gagnkvænvar höfund*
greiðslur vegna afnota i bóka-
söfnum innan Norðurlanda
verða lögteknar, sé heimilt, ef
sérstök fjárveiting er til þesa
veitt i fjárlögum, að veita Tit-
höfundum styrki áriega til dval-
ar í öðru landi. Er þetta ákvæðí
sett í frumvarpið i framhaldi af
umræðum um þetta atriði á
menntamálaráðherrafundi Norð-
urlanda í Stokkhólmi 4. febrúar
1967.
f frétt frá menntamálaráðu-
neytinu 25. maí 1966 var skýrt
frá þvi, að ríkisstjómin hefði á-
kveðið að undirbúa og leggja
fyrir næsta Alþingi frumvarp til
laga um greiðslu fyrir höfunda-
rétt vegna afnota atf bókum í al-
mennum söfnum, sem að megirv-
stefnu yrði byggt á þeirri lög-
gjöf, sem nú gildir á Norður-
Kjndum á þeseu sviði.
Er frumvarp þetta lagt fyrir
Aiþingi i lamremi við þessa
yfirlýsingu.