Morgunblaðið - 10.03.1967, Qupperneq 32

Lang stærsta
og íjölbreyttasta
blað landsins

Helmingi útbreiddaia
en nokkurt annað
íslenzkt blað
FÖSTUDAGUR 10. MARZ 1967
Gula í fiski af salti
menguöu kopar
2000tonnum af salti verður hent
KEFLAVÍK, 9. marz. — Talsvert miklar skemmdir á saltfiski hafa
komið í ljós í verstöðvunum á Suðurnesjum. Er þar um að ræða
saltgulu. Fiskurinn verður gulur í gegn eða gulblettóttur og óhæfur
til sölu og neyzlu. Talsvert mikil brögð eru að þessum skemmdum
í Keflavík, Grindavik og Sandgerði. Skemmdirnar eru ekki ennþá
að fullu komnar í ljós, en fara vaxandi eftir því sem saltfiskinum
er umstaflað og jafnframt fer rannsókn á honum fram.

■
Þessi gula stafar af kopar-
mengun í saltinu, og er hún rak-
in til skipanna, sem fluttu saltið.
En þau höfðu áður verið í flutn-
ingum með kopar og kop>argrjót
og virðast lestar þeirra ekki
hafa verið hreinsaðar nægilega
vel.
f janúar og febrúar losuðu tvö
skip salt í Keflavík, annað hol-
lenzkt og hitt danskt. Annað
skipið var með 970 tonn, en hitt
740 tonn. Þetta salt fór til 24
aðila, sem keyptu það í góðri
trú. Rannsóknir hafa farið fram
á saltinu og leitt það í ljós að
koparmengun er í því og það er
hún sem veldur gulunni í fisk-
inum.
f>eir sem saltið fengu hafa nú
tekið það burt úr húsum sánum
og hent því. Myndarlegt „salt-
fjall“ er nú á Vatnsnesklettunum
í Keflavík, en þangað hefur ver-
ið ekið hinu skemmda salti. —
Hreinsun á saltgeymslum verð-
ur síðan framkvæmd, svo ekk-
ert verði eftir aif þessum skað-
valdi.
Mjög mikið fjárhagslegt tjón
hlýzt af þessu, bæði varðandi
Pressu-
fiskinn og kaupin á saltinu, sem
kostar um 1000 kr. tonnið komið
í hús. Verður að henda um 2000
tonnum af salti, vegna þess að
mengaða saltið hefur blandazt
birgðum, sem fyrir voru. — h.s.j.
Saltfjallið á Vatnsnesklettum. Búið að aka mörg hundruð tonnum af salti fram á klettana og í
sjó. — (Ljósm.: Heimir Stígsson).
Ríkisstjórnin leggur fram trv. á Al þingi um:
Greiislur til höfunda vegita útlána
almenningsbókasafna
— Stofnaður verði Rithöfundasjóður íslands
— Árlegar tekjur tœp 7 milljón miðað við 7967
baflið
ÞEIR sem eiga pantaða
miða á Pressubaliið eru beðn-
ir um að sækja þá í anddyri
Súlnasalar á Hótel Sögu kl.
3—5 síðdegis í dag.
Á sama tíma verða við
starfsmenn veitingahússins og
taka frá borð um leið og mið
ar eru teknir — en ekki fyyr.
Benzínið
nýjaídag
NÝJA sterka benzínið, 93 okt-
eina, — kemur á markaðinn hér
í Reykjavík og nágrannabæjum
í dag. Eru þá gegnar til þurðar
allar birgðir gamla benzinsins. '
Með tilkomu hins nýja hækkar
benzínverðið úr kr. 7,05 upp í kr.
7,40 hver líter.
RÍKISSTJÓRNIN hefur nú
lagt fram i Alþingi frum-
varp sem gerir ráð fyrir að
höfundar og þýðendur bóka
fái greiðslur vegna höfunda-
réttar að bókum sem lánaðar
eru út í almenningsbókasöfn
n.
Samkvæmt frumvarpinu
verður stofnaður Rithöfunda-
sjóður íslands og skulu tekj-
ur hans vera 10% ólag á ár-
lega fjárveitingu í fjárlögum
til rekstrar bæjar-, héraðs-
og sveitabókasafna og 10%
álag á lágmarksframlög bæj-
ar-, sveitar- og sýslusjóða til
sömu safna.
Sjóðsstjórnin úthlutar 60%
af tekjum sjóðsins til ís-
lenzkra eigenda höfundarétt-
ar miðað við eintakafjölda af
bókum þeirra í almennings-
bókasöfnum samkv. skýrsl-
um safnanna en 40% tekn-
anna leggjast í sérstakan
sjóð, sem verði m. a. varið til
bókmenntaverðlauna, starfs-
styrkja til rithöfunda o. fl.
í greinargerð frumvarpsins
kemur fram að miðað við ár-
ið 1967 mundu greiðslur til
sjóðsins nema tæpri einni
milljón króna, frá ríkissjóði
kr. 400 þúsund og frá bæjar-,
sveitar- og sýslusjóðum 521,-
470.00.
Hér fer á eftir frumvarp
þetta í heild og greinargerð
þess:
1. gr.
Á eftir VI. kafla laganna komi
nýr VII. kafli, 36.—40. gr., og
breytist greinatala laganna sam-
kvæmt þvL
VII. KAM
36. grein. Greiðsla til íslenzkra
rithöfunda fyrir bætur þeirra í
almenningsbókasöfnum skal gold
in árlega úr sjóði, sem nefnist
Rithöfundasjóður íslands.
Árlegt framlag ríkissjóðs og
bæjar-, sveitar- og sýslusjóða til
Rithöfundasjóðs íslands skal
a) úr ríkissjóði: Fjárhæð, sem
nemur 10% álagi á árlega
fjárveitingu til rekstrar
bæjar-, héraðs- og sveitar-
bókasafna.
b) úr bæjar-, sveitar- og
sýslusjóðum: Fjórhæð, sem
nemur 10% álagi á árleg
lágmarksframlög þessara
sjóða til safna skv. a-lið,
sbr. I. og IL kafla þessara
laga.
Framhald á bls. 12
Sumarsfarf fyr
börn í borginni
Komið verður upp námskeiðum fyrir þau
NEFND, sem skipuð var sl. sum-
ar til að athuga hvaða ráðstaf-
anir hægt sé að gera af hálfu
Reykjavíkurborgar til þess að
sjá fyrir heppilegu sumarstarfi
Hvanney með
100 f. á 3 dögum
Nýja benzínið er þegar kom-
ið á markaðinn norður á Akur-
eyri og einnig nokkrum kaup-
stöðum og kauptúnum öðrum.
MBL. kannaði í gær aflabrögð
hjá bátum á Suðausturlandi og
hringdi til fréttaritara sinna á
Hornafirði og á Fáskrúðsfirði.
Á Fáskrúðsfirði er enginn bát
ur enn byrjaður róðra. Bára
stundaði loðnuveiðar fyrir Suð-
urlandi og Hoffell er í viðgerð.
Svo Fáskrúðsfirðingar fá neyzlu-
fisk sinn frá Vestmannaeyjum.
Hornafj.arðarbátar eru allir
komnir með net. í>eim gengur
misjafnlega, súmir afla vel en
aðrir hafa lítið. Á miðvikudag
fengu þeir frá 4 lestum upp í
30 lestir, Hvanney mest. Hvann-
ey var líka hæst á þriðjudag
með 39 lestir, en þá fengu bát-
arnii frá 10 tonnum upp í 39
tonn. Alls er Hvanney búin að
fá 100 tonn frá helgi og fram á
miðvikudag og er það lang mest.
Hornafjarðarbátarnir eru 9,
sem nú róa og að auki leggur
einn Norðfjarðabátur upp þar.
Einnig er Dagný að koma heim,
en hún hefur verið í viðgerð á
Akureyri. Fram í marzbyrjun
var slæm tíð, en síðan hefur
verið gott veður og gefið á sjó.
fyrir þá aldursflokka unglinga,
sem ekki komast í Vinnuskóla, en
eru vaxnir upp úr skólagörðun-
um, hefur skilað ákveðnum til-
lögum og hefur borgarráð ein-
róma falið fræðslustjóra fram-
kvæmd þeirra.
Þarna er fyrst og fremst um að
ræða 12 ára börnin og leggur
nefndin til að komið verði á fót
sumarnámskeiðum fyrir þau.
Verði teknir þrír skólar sem
bækistöðvar og þar haldin tvö
námskeið á tímabilinu frá 20.
júní til 20. ágúst, sem hvort um
sig standi í fjórar vikur. Verði
krakkarnir þar daglega kl. 9—16.
En verkefni námskeiðanna verði
íþróttir og leikir, föndur, um-
ferðarkennsla, kennsla í hjálp í
viðlögum, náttúruskoðun, tilsögn
í ferðamennsku o. fl. Og gert er
ráð fyrir nokkrum ferðum út
fyrir borgina til að safna grösum
og steinum.
N e f n d i n a skipuðu Stef án
Kristjánsson, íþróttafulltrúi borg
arinnar, sem var formaður,
Ragnar Júliusson, skólastjóri
Álftamýrarskóla, sem er skóla-
j stjóri Vinnuskólans á sumrin og
| Reynir Karlsson, framkvæmda-
| stjóri Æskulýðsráðs. Óskaði
> borgarstjóri eftir því að þeir
72 ára
gerðu tillögur um heppilegt sum-
arstarf fyrir fyrrnefnda unglinga.
Hefur fyrst og fremst skort
sumarvinnu fyrir 12 ára gamlar
telpur, en aðgang að Vinnuskól-
anum hafa þær fyrst fengið á
því ári sem þær urðu 14 ára.
Drengir aftur á móti hafa kom-
izt að ef þeir urðu 13 ára fyrir
áramót. Því hefur skólinn tekið
við drengjum beint úr barna-
prófi, en stúlkum ári seinna.
Skapaðist þarna misræmL í
Vinnuskólanum eru 650 börn og
þótti því ekki fært að bæta
kannski við 200—250 stúlkum, og
auk þess mundu bætast við
drengir úr eldri árgöngum, ef
þrengist á vinnumarkaðinum. Af
þessum sökum vantaði verkefni
fyrir 12 ára börnin, sem eru eldri
en svo að þau sæki skólagarða,
en ekki kornast í Vinnuskólann.
Var það verkefni nefndarinnar
að finna lausn á því, sem hún
hefur gert með fyrrnefndum til-
lögum, sem nú á að fram-
kvæma, að stofna til sérstakra
sumarnámskeiða fyrir þau.
Bjarmi II enn
á strnndstað
í GÆR var unnið að tþví að þétta
Bjarma H, þar sem skipið lá á
strandstað austan við Btokks-
eyrL Var því ekki lokið á flóð-
inu um 5 leytið sdðdegis og því
ekki reynt að draga skipiö úl.