Morgunblaðið - 14.03.1967, Qupperneq 23

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 14. MARZ ÍMT.
23
KALDAR KVEÐJUR
til laxveiðimanna og áhuga-
manna um fiskirækt
f MORGUNBLAÐINU hinn 11.
desember 196« birtist smágrein
eftir formann Landssambands
Teiðiréttareigenda, fyrrverandi
ekólastjóra Þóri Steinþórsson í
Reykholti Greinarkorn þetta
fjallar að mestu um laxveiðarn-
ar við Grænland og getgátur
þær, sem komið hafa fram í
blöðum um það, hvort þessar
naiklu veiðar Dana við Græn-
land séu ekki m. a. orsök í
minnkandi laxveiði tvö síðustu
érin í mörgum íslenzkum lax-
veiðiám. Skal ekki nánar rætt
um þetta atriði að sinnL En i
þessari yfirlætislausu smógrein
«r þó að finna merkilega tvi-
eggjaða sendingu til stangaveiði-
manna og leigutakanna á veiði-
réttindum bænda, en þar stend-
w þetta:
„Þá vil ég, að gefnu tilefni,
benda eigendum veiðivatna á
það, að þrátt fyrir minnkandi
veiði í nokkrum ám landsins,
síðastliðið sumar, sé ég ekki á-
stæðu tU að þeir lækki kröfur
sínar um veiðileigur, nema alveg
sérstakar ástæður séu til.“
Næst er svo þess að geta, að
þegar Búnaðarþing var sett nú
fyrir skemmstu, fórust Þorsteini
Sigurðssyni frá Vatnsleysu, for-
ystumanni bændasamtakanna,
þannig orð i setningarræðu sinni:
Tilvitumm í Vísir 21. febr.
„Þorsteinn sagði að þróunin 1
þeim málum væri ekki i rétta
ótt, það mætti ekki draga þessa
•tvinnugrein úr höndum bænda,
en peningasterkir sportveiði-
menn hefðu á undanförmum ár-
um keypt (!!) upp hverja ána á
fætur annarri og svo væri einnig
«un vötnin“l!
Loks lætur svo sjálfur búnað-
armálastjórinn, Halldór Pálsson,
heldur betur í sér heyra við um-
ræðurnar um fiskiræktarmálin á
yfirstandandi Búnaðarþingi og
sendir leigutökum veiðiréttind-
anna og stangaveiðimönnum
kveðjur sinar á eftirfarandi ó-
tvíræðan hátt:
Tilvitnun í Morgunblaðið, 10.
marz:
„Þetta er landbúnaðarmál. Það
þarf að tryggja það sem bezt, að
veiðirétturinn verði ekki skilinn
frá jörðunum né hlunnindin tek-
in undan þeim. Bændur eiga að
taka tillit til heilbrigðrar fræði-
mennsku, en allar gælur við
sportveiðimenn eru óþarfar".
Það er dálítið forvitnilegt og
«m leið skemmtilegt að bera
saman málflutning og orðbragð
þessara þriggja bændaforkólfa
um þessi mál.
Fyrst er það svolítill goluþyt-
ur, enda gerir formaður Lands-
sambands veiðiréttareigenda sér
það greinilega ljóst, að það er
hvorki hyggilegt né vænlegt til
órangurs að höggva of hart og
títt að væntanlegum viðsemjend-
um sinum um greiðslu fyrir veiði
réttindi 1 ám og vötnum. En
„broddurinn" i garð stangaveiði-
manna og leigutaka veiðiréttinda
leynir sér þó ekki ef gaumgæfi-
lega er í málið lesið.
Síðan eru bændur — eða nán-
*r tiltekið fulltrúar þeirra á
IBúnaðarþingi — eggjaðir lög-
eggjan við setningu Búnaðar-
þings af aðalforvígismanni
þeirra, Þorsteini Sigurðssyni frá
Vatsnleysu. Nú er ekki lengur
um neinn goluþyt að ræða held-
ur allhvassan storm. Og þessum
gusti slengir hann fyrirvara-
laust framan 1 hina fjölmörgu
leigutaka veiðiréttinda af bænd-
um. Broddurinn er orðinn að
breiðfjaðra spóti í munni bænda-
forkólfsins Þorsteins á Vatns-
leysu og ber orðaval hans allt
merki þess, að slíkur málflutn-
lngur sem þessi, muni falla í
góðan jarðveg fulltrúa veiðirétt-
sreigenda, er Búnaðarþingið
sitja og ef til vill hyggur hann
•ð með þessu móti muni hann
geta komið þeirri skoðun og
þeim ásetningi inn hjá veiðirétt-
areigendum, að þeir skuli í fram
tíðinni, hvað þetta snertL hugsa
„bæjalýðnum" þegjandi þörfina.
Loks keyrir þó um þverbak
þegar sjálfur búnaðarmálastjór-
inn, minn gamli skólabróðir og
kunningi, Halldór Pálsson, stigur
í ræðustólinn og kveður sér
hljóðs um fiskiræktunarmólin á
Búnaðarþingi. Þá er golan orðin
að aftakaveðri og það beinlínis
rýkur og sýður í kringum hann.
Engar gælur við veiðimenn —
þarns hafið þið það. Manni
koma ósjálfrátt í hug hin víð-
frægu orð heimsmeistarans í
hnefaleikum í þungavigt, Cassi-
usar Clay — öðru nafni Múha-
med Ali: „I am the greatest" —
„Ég er mestur allra“ — og síðan
ríður kjaftshöggið af, rothöggið,
beint framan í mótstöðumann-
inn — í þessu tilfelli „landeyð-
urnar“, leigutaka veiðiréttind-
anna, stangaveiðimenn alla.
Minna mótti ekki gegn gera.
En mér er spurn: Halda þessir
þrír ágætu bændaforkólfar raun-
verulega að þeir þjóni á þennan
hátt bezt stétt sinni, sjálfum sér,
virðingu sinni og gagnlegu gengi
fiskiræktunarmálanna með slík-
um málflutningi? Ég á bágt með
að trúa slíku eftir kynnum mín-
um við menn þessa fyrr og síðar.
Og ég vil mega vona, að þessi
hugsunarháttur eigi ekki djúpar
rætur og að slík orð, sem hér
hafa verið látin falla, hafi verið
mælt í fljótfærni og með lítilli
fyrirhyggju. Mín skoðun er sú
að hagsmunir veiðiréttareigenda
og neytenda þeirra hljóti og eigi
að fara saman í þessum miklu
framtíðar- og hagsmunamólum
allrar þjóðarinnar og að slíku
beri að stefna.
Það er að mínum dóml orðið
aðkallandi fyrir forvígismenn
veiðiréttareigenda, og þá ekki
sízt fyrir þá þrjá, sem ég hefi
vísað til hér að framan, að spyrja
sjálfa sig gaumgæfilega eftirfar-
andi spurninga:
Hversvegna höfum við ekki
löngu fyrr tekið mál þessi föst-
um og ákveðnum tökum til úr-
bóta og varanlegra framfara eins
og aðrar menningarþjóðir?
Hverjir eru það raunverulega,
setn vakið hafa okkur af hinum
langa Þyrnirósarsvefni í málum
þessum og vakið hinn brennandi
áhuga, sem nú, sem betur fer —
gagntekur hugi velflestra veiði-
réttareigenda?
Höfum við virkilega ekki fyrr
komið auga á þau miklu verð-
mæti, sem felast í klaki, ræktun,
kynbótum og eldi með útflutn-
ingsverðmæti á göngu- og vatna-
fiskum okkar fyrir augum og þar
með stórlega aukin þjóðarverð-
mæti?
Hversvegna höfum við ekki
unnið að því að skapa möguleika
fyrir kennslu í þessum fræðum
við búnaðarskólana og undirbú-
ið jarðveginn þar sem bezt?
Er það raunverulega svo að
við höfum ekki hugsað lengra
en það, að fá sem hæst verð
greitt á sumri hverju fyrir veiði-
réttindi okkar, án þess að gera
okkur grein fyrir afleiðingunum
af sliku hóttalagL ef ekki yrðu
samtímis gerðar ráðstafanir til
að vernda og helzt stórauka
fiskastofnana í ánum og vötn-
unum?
Höfum við kannske, sumir
hverjir, brugðið of mörgum net-
um niður í árnar okkar og vötn-
in, lagt of mikla áherzlu á það
við veiðimálastofnunina að fá
fjölgun á stangafjölda í ánum og
vötnunum, til þess sífellt að geta
krafizt hækkunar á veiðiréttind-
unum, samfara minnkandi veiðL
og á þennan hátt ef til vill stór-
skaðað stofnana af hinum fögru
og lostætu nytjafiskum okkar,
án þess að hugsa um afleiðing-
arnar?
Og er það nú raunverulega
svo, að leigutakar veiðiréttind-
anna og stangaveiðimennirnir
hafi gert okkur stórbölvun á
undanförnum árum með því að
graiða tugi milljóna króna ár-
lega — og sífellt hækkandi —
þrátt fyrir verðstöðvun, fyrir að
mega renna öngli og færi í veiði-
vötnin okkar og árnar?
Hafa kannske þessir sömu
menn einnig gert okkur veru-
lega ljótan grikk með því að
verja á undanförnum 10 árum
rúmum 8 milljónum króna til
klaks á laxi og silungL til við-
bótar verðmæti veiðileyfanna,
og skilað okkur aftur ungfiski í
vötnin okkar og árnar?
Er rétt af okkur að sakast við
þá menn, sem fáanlegir eru til
þess að greiða frá 1500 til 3000
krónur á degi hverjum yfir sum-
armánuðina fyrir það eitt, að fá
að njóta heilbrigðrar útivistar,
eftir langa vetra, og hafa áhuga
á veiðimennsku með stöng við
árnar okkar og vötnin?
FflCO
AUGLYSIR:
• ÚRVAL AF FERMINGARFÖTUM
• STAKIR JAKKAR OG BUXUR
væntanleg í þessari viku
beint frá London.
★ SPORTSKYRTUR
★ PEYSUR
★ JAKKAR
★ BUXUR
★ FÖT
X BINDI
★ HÁLSKLÚTAR
FACO, Laugaveg
Sími 12861.
Og hafa áhugamennirnir fyrir
fiskiræktunarmálunum, sem á
undanförnum árum hafa lagt
mikið áhættufé í byggingu klak-
og ræktunarstöðva, við afar erf-
iðar fjárhagsaðstæður af einskær
um áhuga og trú á framtíð þess-
ara móla, svo sem við Búðarós,
Lárós, Laxalón í Grafarvogi hjá
E>r. Snorra Hallgrímssyni, pró-
fessor, svo nokkur dæmi séu
nefnd, brugðizt skyldu sinni við
hagsmunamál veiðiréttareigenda
eða gert þeim tjón?
Þannig mætti enn lengi spyrja
þá þremenningana, sem skotið
hafa skútyrðum að leigutökum
veiðiréttinda og stangaveiði-
mönnum — alveg að ástæðulausu
og á mjög ósmekklegan og óverð
skuldaðan hátt. Hugleiði þeir
þessi mál og framangreindar
spurningar á raunhæfan og sann
gjarnan hátt, tel ég allar lýkur
á því að þeir muni söðla um i
málflutningi sínum og taka feg-
ings hendi höndum saman við
alla þá aðila, sem vel vilja vinna
að farsælum og góðum fram-
gangi þessara stórmerku mála 1
framtíðinni.
Gagnkvæmur skilningur og
samstilltir kraftar beggja aðila,
veiðiréttareigenda og áhuga-
mannanna um fiskiræktunarmál
in er grundvallaratriði þess, að
rétt stefna sé valin og mótuð í
framtíðinni svo að sem beztur
og glæsilegastur árangur náist
sem allra fyrst.
11. marz 1967.
Jakob V. Hafstein.
Gullfossfarar úr seinni f erð
Seinasta kvöldið um borð, tapaðist kvenarmband.
Finnandi vinsamlegast gefi sig fram á skrifstofu
Hótel Borg.
Til sölu í Hraunbæ
5 herbergja íbúð, sem selst tilbúin undir tréverk
og málningu. Aðeins 6 íbúðir í stigahúsinu. Húsið
er þegar pússað og málað utan, með tvöföldu
verksmiðjugleri, og er íbúðin tilbúin til afhend-
ingar nú þegar. Upplýsingar gefur:
Þorvaldur Lúðviksson hrl.
Skólavörðustíg 30. — Símar 14600 og 16990.
HAGSTÆTT
Saumastofur — innflytjendur
Tökum að okkur hvers konar efnisprjón,
jersey, crepe, nylon og stretch og fleira.
Önnumst hráefniskaup ef óskað er. Upp-
lýsingar í síma 1942 og 1513 Akranesi.
ÁRSHÁTÍÐ
Snæfellinga og Hnappdæla á Suðurnesjum verður
í félagsheimilinu Stapa, föstudaginn 17. marz, og
hefst með borðhaldi kl. 7 síðdegis. Aðgöngumiðar
verða seldir í verzluninni Mánabar, Keflavík, og
Þorgilsi Þorgilssyni klæðskera, Lækjargötu 6,
Reykjavík.
SKEMMTINEFNDIN.
Tilboð óskast í smíði og uppsetningu
léttra útveggja, glugga og útihurða í toll-
stöðvarbyggingu í Reykjavík. Útboðs-
gagna má vitja á skrifstofu vora gegn
2.000,00 kr. skilatryggingu.
INNKAUPASTOFNUN RÍKISINS
BORGARTÚNI 7 SÍMI 10140
Bezt að augfysa í IViorgunblaðinu