Morgunblaðið - 18.11.1967, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 18. NÓV. 1967
Einar Benediktsson
frá Ekru — Minning
HINN 6. þ.m. lézt í Landsspít-
alanum í Reykjavík Einar Bene-
diktsson frá Ekru í Stöðvarfirði,
92 ára að aldri. f dag er útför
hans gerð i átthögunum eystra.
Einar Benediktsson var fædd-
ur að Hamarseli í Hamarsfirði
9. apríl 1875. Foreldrar hans
voru hjónin Ragnheiður Jóns-
dóttir, aettuð úr Austur Skafta-
fellssýslu, og Benedikt Bene-
diktsson Björnssonar pósts.
Þegar Einar var á 5. aldursári
fluttust foreldrar hans að Hval-
nesi í Stöðvarfirði. Þar missti
hann móður sína 11 ára gamall.
Árið eftir fór hann frá föður
sínum til hjónanna Þorbjargar
og Sveins á Gilsárstekk í Breið-
dal. Þar þótti Einari gott að
vera, en sú vist stóð ek'ki lengi,
því að árið eftir fluttust hjónin
til Vesturheims. Næstu ár og
fram til fullorðinsaldurs var
Einar í vinnumennsku á ýmsum
stöðum hjá vandalausum: fyrst
á Heyklifi, Stöðvarfirði hjá Ara
Brynjólfssyni, þá að Stöð 1 söimu
sveit sem smali hjá séra Gutt-
onmi Vigfúsáyni, en fluttist svo
aftur til Breiðdals. Loks réðst
hann til Sveins, bróður síne, sem
þá var kvæntur og bjó að
Brekkuborg í Breiðdal. Fluttist
síðan með honum að Skjöldólfs-
stöðum í sömu sveit. Þar kynnt-
ist hann fyrri konu sinni, Björgu
Björnsdóttur, ættaðri úr Breið-
dal. Þau giftust árið 1905 og
fluttust þá að Kirkjubólsseli í
Stöðvarfirði. Sambúð þeirra
varð stutt, því að árið eftir lézt
Björg af barnsförum eftir að
hafa fætt Einari dóttur, sem
skírð var Björg eftir móður
sinni. Björg yngri giftist Lúðvík
Gestsssyni.
Einar kvæntist í annað sinn
29. maí 1908 Guðbjörgu Erlends-
dóttur frá Kirkjubóli í Stöðvar-
firði. Var Einar það mikil ham-
ingja að eignast þessa ungu og
mannvænlegu konu, sem reynd-
ist honum góð og traust eigin-
kona og litlu dóttur hans hin
bezta móðir. Þau hófu búskap
á Ekru, sem var nýbýli frá
Kirkjubóli, og bjuggu þar allan
sinn búskap þar til þau fluttu
til bama sinna árið 1954.
Guðbjörg og Einar eignuðust
7 börn. Þau voru^þessi: Elsa
Kristín, fædd 1908, gift Ingólfi
Jónssyni, dáin 1937, Ragnheiður,
fædd 1912, dáin 1929, Þorbjörg,
fædd 1915, gift Birni Stefáns-
synd, Benedikt, fæddur 1918,
kvæntur Margréti Stefánsdó-tt-
ur, Anna, fædd 1920, gift Baldri
Helgasyni, drenigur fæddur 1922,
sem dó vikugamall, Björn
fæddur 1924, 'kvæntur Gunnvöru
Brögu Sigurðardóttur.
Á Stöðvarfirði stundaði Einar
sjómennsku og búskap jöfnum
höndum. Þegar þau Guðbjörg
fluttust að Ekru, var þar ekkert
ræktað land, aðeins óræktar-
móar. Á þeim árum frumstæðr-
ar tækni voru jarðræktarfram-
kvæmdir erfiðar, ekki sízt ein-
yrkja bónda, sem nota varð
hverja stund, sem gafst til sjó-
sóknar til að sjá fjölskyldu sinni
farborða. Samt tókst Einari með
kostgæfni og þeirri þrautseigju,
sem honum var eiginleg, að
rækta snoturt tún á Ekru, og
síðar reisti hann þar mýndar-
legt íbúðarhús. Árið 1928 gerðist
Einar símstöðvarstjóri við lands-
símastöðina á Stöðvarfirði og
gengdi því starfi, þar til hann
fluttist frá Ekru.
Sjó stundaði Einar lengi
framan af á árabátum, en síðari
árin á opnum vélbát. Oft þurfti
langt að sækja á miðin og vinnu-
dagur var langur og erfiður.
Mestan hluta ævi sinnar var
Einar fatlaður á fæti og oft
þjáður af þrautum í fætinum.
Aldrei varð þess þó vart, að
hann drægi af sér við vinnu, og
þaðan af síður að hann kvartaði
um lasleika. Hann var alla tíð
farsæll formaður og aflasæll, og
mér er ekki kunnugt um, að
honum hafi nokkru sinni hlekkst
á í róðri. Við sunnanverða Aust-
firði eru straumar harðir, þokur
tíðar og veður ótrygg. Það var
ekki heiglum hent að leggja í
róður í svarta þoku, sigla marga
klukkutkna út fyrir yztu nes,
láta reka daglangt við handfæra
veiðar og ná svo landi á réttum
stað. Mér er til efs, að margir
hinná lærðu sjóstjórnarmanna
lékju slikt eftir nú í dag án
nokkurra siglingartækja annaxra
en óleiðrétts áttavita og heil-
t Móðir okkar og tengdamóðir Jóna Kristjana Símonardóttir frá Kirkjubóli, Arnarfirði, andaðist fimmtudaginn 16. nóvember á Sólvangi, Hafn- arfirði. t Hjartans beztu þakkir til allra þeirra fjölmörgu ér sýndu okkur samúð og vin- áttu við andlát og útför konu minnar og móður okkar, Ágústu V. Guðmundsdóttur
Börn og tengdabörn. Sigurður Bjarnason og börn.

t Bróðir okkar, Jón G. Jónsson Ránargötu 36, andaðist í Landakotsspítala 17. nóvember. Sigríður J. Hjaltested, Jóhannes Jónsson og Einar Jónsson. t Innilegar hjartans þakkir til allra þeirra, er á fjölmarga vegu sýndu okkur vináttu, samúð og hjálpsemi við and- lát og útför Halldórs Magnússonar bónda á Englandi. Vandamenn.
brigðrar skynsemi. En aust-
firzku sjómennirnir á fynstu
áratugum þessarar aldar lærðu
af langri reynslu að átta sig á
veðri, vindi og sjólagi, fylgjast
með fallaskiptum og meta
straumhraða. Með Einari á Ekru
er fallinn í valinn einn slíkra
kunnáttumanna.
Ég sem þetta rita, átti því
láni að fagna á mínum unglings-
árum að vera eitt sumar sjó-
maður hjá Einari. í minning-
unni er einstaklega bjart yfir
þesisu sumri. Ég get varí hugsað
mér betri vinnuskóla fyrir ungl-
ing en vera i skiprúmi hjá hon-
um. Hann umgekkst unglinga
með nætgætni og hlýleik. Hann
var þeiim eem öðrurn til fyrir-
myndar um tillitssemi, fágaða
framkomu og vandað orðbragð.
Hahn hafði megna óbeit á illu
umtali og ruddaskap. Á bátnum
hjá Einari ríktf ávallt glaðværð
og gott samkomulag. Hann
kunni þó list að stjóma öðrum
án þess að vera valdsmannsleg-
ur eða fráhrindandi. Hjá hon-
um urðu því flest störf sem
leikur, og voru þó afköstin ekk-
ert minni fyrir það.
Á uppvaxtarárum Einars
áttu fátæk ungmenni þess lítinn
feost að afla sér menntunar, sízt
þeir sem ólust upp hjá vainda-
lausum. Eins og nærri má geta
varð lítið uim sfeólanám hjá
Einari, enda þótt hanin hefði til
þess mikla löngun og góða hæfi-
leika. Hann lærði að skrifa eftir
forskriftum ýmissa manna, sem
voru honum samtíða, og síðan
æfði hann sig eftir gömlum
sendibréfum. Hann skrifaði sér-
kennilega en stílfallega rithönd
og gott máil ritaði hann og talaði.
Hann var vel að sér í fornsögun-
um, enda hafði hann verið iát-
inn lesa upphátt úr íslendinga-
sögunaim, þegar hann var dreng-
ur. Hann var mjög góður upp-
lesari.
Einar var meðalmaður á hæð,
sviphreinn og eygður vel. Hann
var greindur maður og skýr í
hugsun. Framkoma hans ein-
kenndist af prúðmennsku, jafn-
lyndi og einstakri hlýju. Hann
var æðrulaus og grandvar svo
af bar, hafði næma kímnigéfu
og sagði einstaklega skemmtilega
frá. Kímni hans var þó ávallt
laus vð græzku eða biturleik.
Enga átti hann sér óvldarmenn
og lagði ætíð gott til mála. Sem
heimilisfaðir var hann frábær og
börnum sínum sönn fyrrmynd.
Hann var um flest sannkallaður
gæfumaður. Ævi'kvöld sitt naut
hann líka hlýju og ástríkis í
skjóli konu sinnar, barna og
barna'barna. Við, sem kynntumst
honum munum ávallt minnast
hans með virðingu.
Unnsteinn Stefánsson.
Jón Þórarinsson, skipstióri
Minning
Fæddur 29. júní 1905.
Dáinn 10. nóvember 1967.
Kveðja frá bamarbömum
Alda rís og alda hnígur,
öildungur Þær fim-ur stígur,
meðan þrek og þor hann á.
Báti vagga bárur ljúfar,
brostin augu, hendur hrjúfar
snerta ei lengur stjórnvöl á.
Oft þú máttir ölduhesti
ýta úr vör og leysa festi,
styrkum armi stjaka frá.
Þitt var yndi allra mesta
úti á miðum skipið lesta.
Sama landi síðan ná.
Glettinn varst í góðum hópi,
garpur þegar blés á móti,
uggur kom í ýmsa þá.
Siglt var oft unz sauð á
keipum,
söng í rám og þöndum reipum.
Gleði lék um brýnda brá.
Sigling nærri sjó og vindi
sízt er létt en vekur yndi,
sægörpum á sadtri dröfn.
Oft þú máttir æfðum höndum,
upp í beita, seglum þöndum,
til að ná í heimahöfn.
Ekki skal þín afrek telja
eða neitt af þeim að velja,
komið er að kveðjustund.
Þakkir okkar þúsundfaldar
þér skulu hér verða taldar,
sárt þó marga svíði und.
Þú varst afi, allrabezti,
oft við máttum þeysa á hesti,
þýðum mjög, á þínum knjám.
Eða heyra sjómannssögur,
söng og aðrar skrýtnar bögur,
þar til röddin þín varð rám.
Báti vagga bárur þýðar,
blunda rótt við strendur fríðar,
sigling hefst í sólarátt.
Öll við þráum endurfundi,
uppi í himins dýrðarlundi
saman munum sitja brátt.
K. K.
í HVERSDAGSLÍFINU gerum
við okkur varla grein fyrir
hversu lífið er hverfult. Við
umgöngumst vini og vanda-
lausa, eitt sfeeður í dag og ann
að á morgun, en ekkert slær
eins huga manns, eins og það
að verða þess áskynja að ná-
inn venslamaður, eða nálægur
samferðamaður á lífsleiðinni,
er fallinn í valinn. Ef hinn
látni hefir verið í fullu fjöri,
af lífi og sál við dagsins önn,
fáum dögum eða kannske
klukkustundum áður, verða
viðbrigðin meiri.
Þannig varð mér um á sunnu
dagsmorguninn, er ég las dán-
artilkynningu um að Jón Þór-
arinsson, útgerðarmaður og
skipstjóri væri látinn. Hann
hafði fyrir fáum dögum fylgt
mér um nýja skipið sitt, sem
hann var að búa til veiða
en aðeins sólarhring fyrir and-
látið 'vorum við saman á fundi,
þar sem hann var hress og kát
ur að vanda. Hann lézt við
störf í stýrishúsinu á bátnum
sínum Drífu, hinn 10. þessa
mánaðar, og verður jarðsettur
í dag.
Jón Þórarinsson fæddist í
Reykjavík 29. júní 1905. For-
eldrar hans voru hjónin Ragn-
heiður Jónsdóttir, ættuð frá
Akraflæk í Skilmannahreppi,
Borgarfjarðarsýslu og Þórar-
inn Guðmundsson, skipstjóri,
ættaður frá Hlíð í Garða-
hreppi. Þau bjuggu lengst af
af í Ánanaustum í, Reykjavík,
og Þórarinn var jafnan kennd
ur við þau. Hann var skip-
stjóri á seglskútum og síðar
vélbátum. Hann stundaði sjó
fram á efstu ár æfi sinnar, og
seinustu árin sem hann lifði
sigldi hann heim mörgum mót
oóbátum, sem byggðir voru fyr
ir íslendinga í Svíþjóð og Dan-
möiku. Þórarinn fórst á Húna-
flóa í ágúst 1951, er hann var
á heimleið á mótorbát, sem
hann var skipstjóri á um sum
arið við síldarmerkingar, þá á
79 aldursári. Báturinn hét
Svanhólm.
Börn Ragnheiðar og Þórar-
ins voru tólf og var Jón fknmti
í röðinni að aldri, þau eru nú
sex á lífi.
Jón ólst upp í foreldrahús-
um. Að loknu barnaskóla-
námi vann hann við ýmis störf.
Hann var 3 surnur fylgisveinn
Kopeland fiskikaupmanns, uppi
í Kjós við laxveiðar og hesta-
mennsku. En snemma lá leið-
in að sjónum.
Hann var innan við tvítugt
þegar hann fór fyrst háseti á
togara og var fyrst á Arinbirni
Heisir með Sigurði Eyleifssyni.
Eitt ár var hann vestur
á Patreksfirði á togaranum
Leikni með Ingvari Viihjálms-
syni. Einnig var hann eitt ár
á spönskum togara, Hann mun
hafa verið á togurum um tólf
ára skeið, en var þó eitthvað
einnig á mótodbátum á því
tímabili, enda lágu togarar þá
oft hluta úr sumrunum.
Árið 1934 byrjaði Jón eigin
útgerð er hann keypti iítinn
mótorbát, sem hét Jökull.
Hann átti hann í tvö ár þar
til hann sökk á Hvalfirði, og
voru þeir feðgarnir, hann og
faðir hans á bátnum og var
bjargað úr sjónum.
Alls eignaðist Jón 7 báta,
sem hann gerðj út frá Reykja
vík, þar af lét hann byggja
þrjá, en keypti fjóra þeirra
gamla. Einn bátinn, Drífu átti
hann í félagi með Ingvari Lofts
syni. Jón var oftast skipstjóri
á þessum bátum og stundaði
veiðar með botnvörpu, dragnót
og þorkanetum. Hann var dug
legur skipstjóri og gekk vel að
fiska, enda varð hann fljótt
kunnugur ölllum miðum í Faxa
flóa, en þar stundaði hann
veiðarnar lengst af.
Jón varð að þola eins og
margir aðrir bæði velgengni
og erfiðleika í útgerðinni.
Hann varð fyrir því óláni að
missa tvo bátana við strand,
Drííu og Mjöll, en hann var
ekki sjálfur skipstjóri á hvor-
ugum bátnum þegar það vildi
til
Kjarkur hans brast þó
ekki og 1 báðum þeim tilfell-
um lét hann byggja bát í stað-
inn. Nú síðast Drífu, 108 lesta
bát, sem byggður var á Akra-
nesj og hann var nýbyrjaður
veiðar á.
Þegar Jón komst af barnsár-
Hjartans þakkir öllum þeim
sem glöddu mig á áttræöisaf-
mæli mínu. Guð blessi ykkur.
Helga Davíðsdóttir.
Hjartans þakkir sendi ég
börnum mínum, tengdabörn-
um, fósturdætrum, barnabörn
um og öðrum vinum, sem
glöddu mig á 80 ára afmæli
mínu 11/11 með heimsókn-
um, gjöfum, blómum, skeyt-
um og hlýjum orðum og
gerðu mér daginn ógleyman-
legan. Guð blessi ykkur öll.
Símon Guðmundsson.
Alúðarþakkir til allra þeirra
sem glöddu okkur með skeyt-
um, blómum, gjöfum og heim
sóknum á 85. og 90 ára af-
mæli okkar og gerðu daginn
ógleymanlegan.
Guð blessi ykkur alla tíma
og launi ykkur góðhugann.
Guðrún Jónasdóttir og
Hafliði Þorsteinsson,
Elli- og hjúkrunar-
heimilinu Grund.