Morgunblaðið - 26.01.1968, Blaðsíða 2

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 26. JANUAR 196«
Átengissalan
jókst um 2,6°/o
ÁFENGISNEYZLAN árið 1967
nam 2,38 lítrum á mann miðað
við 100% áfengi og hefur aukizt
á árinu um 2,6%. Áfengissalan
hækkaði um 41 millj. króna eða
9%. Allmikil verðhækkun varð
* á áfengi síðara hluta ársins.
Á árinu voru opnaðar tvær
áfengisútsöslur, í Keflavík í
febrúar og í Vestmannaeyjum í
marz.
Frá útsölustöðum í Reykjavík
5000 börn
í umferðar
skólanum
UMFERÐARNEFND Reykja-
víkur hleypti fyir skömmu af
stokkunum umferðarskólanum
Ungir vegfarendur, eins og
kunnugt er af fréttum. Starf-
semi skólans hefur gengið
mjög vel, að því er Pétur
Sveinbjarnarson tjáði Mbl.
Þegar hafa innritast í skól-
ann rúmlega 5000 börn og er
nú unnið sleitulaust að þvi að
útfylla skírteini og senda þau
til barnanna. Verða öll þau
börn, sem sent hafa umsóknir
sínar inn fyrir 25. janúar búin
að fá skírteini sitt fyrir mán-
aðamót.
Pétur gat þess að umferðar-
skólinn sendi daglega út af-
mælispakka til handa þeim
börnum, sem þegar hafa inn-
ritað sig. Virðist svo sem börn
in kunni vel að meta þessa
starfsemi og hafi gaman af.
Æfingosvæði
fyrir H-akstur
SÍÐUSTU dagana, er vinstri
umferð er í gildi á fslandi,
dagana fyrir 26. mai, verður
komið upp æfingasvæðum fyr
ir ökumenn, lögreglu-, sjúkra-
og slökkvibifreiða. Verða þeir
ökumenn, sem þessa þjálfun
fá, jafnframt skuldbundnir til
þess að aka ekki bifreið, fyrr
en H-nmferð er gengin í
gildi. Þannig má ekki öku-
maður, sem fengið hefur
þessa þjálfun tveimur til
þremur dögum fyrir H-dag
aka í vinstri umferð.
Engir aðrir en ofannefndir
ökumenn mega æfa sig í H-
umferð, fyrr en á H-dag. —
Hins vegar er mönnum ráð-
lagt að æfa sig svo sem frek-
ast er unnt í vinstri umferð,
* minnugir þess, að góður veg-
farandi í vinstri umferð, er
einnig góður í hægri umferð.
Einnig er mönnum ráðlagt að
lesa sem bezt hægriumferðar-
reglur og kynna sér alla um-
ferðarháttu við hægri akstur.
í STUTTU MÁII
Tel Aviv, 25. janúar.
fsraelsstjóm tilkynnti SÞ
formlega í dag, að hún sam-
þykkti opnun Súez-skurðarins og
að þau skip yrðu leyst úr haldi,
• sem lokuð hafa verið inni í
skurðinum síðan í júní í fyrra.
SÞ, 25. janúar.
Fazil Kutchek, varaforseti
Kýpur, hefur farið þess á leit
við U Thant, aðalritara SÞ, að
hann veiti aðstoð samtakanna í
varaforsetakosningunum, sem
fara eiga fram á Kýpur í náinni
framtíð.
'var selt áfengi fyrir kr. 413,8
millj., frá Akureyri fyrir 51,3
millj., frá fsafirði 14,6 millj.,
Siglufirði 8,7 millj., Seyðisfirði
15,7 millj., Keflavík 20,6 millj.
og Vestmannaeyjum 18,3 millj.
kr. —
--------------- %
Stnttir deildar-
fundir ó Alþingi
STUTTIR fundir voru í báðum
deildum Alþingis í gær. í efri-
deild mælti Eggert G. Þorsteinis-
son fyxir tveimur stjórnarfrum-
vörpum er fjalla um forkaups-
rétt að £búðum. Frumvörpunum
var síðan vísað til 2. umræðu og
heiibrigðis- og félagsmálanefnd-
ar deildarinnar. Jóhann Hafstein
dómsmálaráðherira mælti fyrir
frumvarpinu um sölu Setbergs í
Eyrarsveit og fl., en það frum-
varp hefur hlotið afgreiðslu í
neðri-deild. Var frumvarpiruu, að
ræðu ráðfoerra lokinni, vísað til
2. umræðu og landlbúnaðarnefnd
ar.
í neðTÍ-deild fór fram atkvæða
greiðsla um tvö frumvörp. Ann-
ars vegar frumvarp um stofn-
lánadeild landbúnaðarins og var
þvi vísað til 2. umræðu og land-
búnaðarnefndar, og hinsvegar
toWskrá og fL sem var viaað til
2. umræðu og fjárfoagsnefndar.
NÝLEGA var gengið frá sölu á
frystum sjávarafurðum til Sovét
ríkjanma, Kaupa Rússar 9 þús-
und tonn af frystum fiskfiökuim,
5 þúsund tonn af heilfrystum
fiski og 3 þúsund tonn af frystri
Þorleifur Gunnarsson.
Bílnuoi varð
ekki bjargað
í gær
EKKI tókst að ná upp 17 lesta
grjótbifreiðinni, er hrapaði í sjó-
inn við Straumsvík í fyrrad. Við
uppfyllinguna, sem brast undan
bifreiðinni var í gær foráttu-
brim og hafði bifreiðin færzt til
á sjávarbotninum. Reynt verður
ef veður leyfir að ná bifreiðinni
upp í dag.
Svo sem sagt var frá í Mbl. í
gær slapp ökumaður bifreiðar-
innar út úr bifreiðinni áður en
hún féll í sjóinn. í viðtali við
Mbl. sagði hann, en hann heitir
Þorleifur Gunnarsson:
— Ég bakkaði út á enda garðs-
ins og hafði stöðvað bilinn til
þess að steypa af. Þá fór bíllinn
að síga. Ég reyndi að ná honum
upp en það tókst ekki. Bíllinn
hélt áfram að síga og þá stökk
ég út á garðinn, áður en hann
valt og hvarf í sjóinn.
síld. Nema þessar sölur rúmlega
300 milljónum króna.
Vörurnar á að affoenda á þessu
ári. HeildaTmagnið er minma en
í fyrra. Kaupa Rússar nú 3 þús-
- SALTSILD
Framhald af bls. 28
skömmu síðar breyttist afstaða
Pólverja Skyn.dilega.
Er viðræður hófuist um síldar-
sölusamning í haust, tilkynntu
Pólverjiar, að þeim hefði borizt
tilboð frá Norðmönnum, þar sem
boðini væri síld af svipuðum
stærðum og með sama lágmarks-
fitumagni og þeir hefðu keypt
frá íslandi og væri norska yerð-
ið um 40% lægra en fyrra árs
verð á íslenzku saltsíldinni,
Eftir alllangar samningaum-
leitanir tókst þó að £á Pólverja
til að semja um kaup á 25.000
tunnum, og skömmu fyrir jól féll-
ust þeir á að semja um 5.000
tunnur til viðbótar. Að sölur
þessar tókust, má fyrgt og fremst
þaktoa vöruskiptum landanna og
langri og góðri samvinnu milli
Síldarútvegsnefndar og viðkom-
andá aðila í Póllandi. Þó hefir
verzlunarfu'lltrúi Pól'lands hér,
hr. Jiabczynski, gert allt sem í
hans valdi hefir staðið til að
greiða fyirir þessum viðskiptum.
Síldarútvegsnefnd hefir nú tek-
izt að afia ýtarlegra upplýsinga
um gamndnga Norðmanna við Pól
verja. Samndngarnir voru undiir-
ritaðir 29. s’eptember s.L og er í
þeim gert ráð fyrir sölu á 30.000
tunnum af heilsaltaðri síld
(„rundsíld"), sem flotoka á mjög
niákvæmlega eftir stærðum eða
sem hér segir: ca. 25% af stærð-
inni 400/500, oa. 50% af stærð-
unum 500/600 og 600/700, ca.
25% af stærðinni 700/800. (Hér
er um miklu strangari flokkunar
fyrirmæli að ræða en í samn-
ingum okka,r við Pólverja). Lág-
marksfitumagn skv. siamningum
er 14% eða hið sama og í samn-
ingum okkatr við Pólverja.
Söluverð Norðmanna var á-
und tonnum mdnna af frosnum
flökum. Heildaruppfoæðin er svo
til hin gama í krónutölu og er
verðmætið þá reiknað á hinu
nýja genigi.
kveðið N. kr. 108,—, sem jafn-
gilti þá £: 5-8-0 per tunnu á
100 kg. og er það um 46% liægra
verð en hausstoorin Suðurlands-
síld („cutsíld") var seld fyrir til
Póll'ands í foaust. Sé ,gert ráð fyrir
að eðlilegur verðmunur á „cut-
sáld“ og ,,rúndsSld“ sé eitt sterl-
ingspund (hefir venjulega verið
15—20 sfoillingar), hafia Norð-
menn því boðið og selt sína sdld
um 40% lægra verðd en Suður-
lanidssílddn íslenzka foefdr verið
seld fyrir til Pólverja nú og í
fyrra og kemur þetta heim við
það, sem Pólverjiar upplýstu með
an á samningaumleitunum stóð.
Þrátt fyrir útflutningsuppbæt-
ur hafa nors'kir síl'darsaltendur
verið tregir að salta uppd samm-
ing þennan og var aðeins lokið
við að salta um 4.000 tunnur um
miðjan desember. Hefir sú sölt-
un aðallega verið framkvæmd af
útgeirðarmönnum þeim, sem sölt
uðu „Íslandssíld" um borð í
veiðiskipum í sumar, en þeir óttu
nokkurn afgang af tunnum frá
vertíðinni, sem að hluta mynd-
aðist við „samangang" síldarinn-
ar við útflutningspökkun,
Auk tregðu hinna norsku firam
leiðenda að salta vegna hins lága
söluverðs, hafa fleiri ástæður
valdið því, hve söltunin gekk
treglega fram til miðs desemlber.
Vegna ófoemju mikillar makríl-
veiði hjá noirsku síldveiðiskipun-
um, barst minnia á land af síld
fyrrihluta vetrar en búizt hafði
verið við og var því síld sú,
sem landað var til matvælafram
leið'sl'u, tekin til annarrar vinraslu
sem talin var borga sig betur.
Þá hefir Norðursjávarsíldin, sem
borizt foefir til söltunar í Noregi
fyrriihluta vetrar, reynzt mun
horaðri og smærri en á sama
tíma undianfarin ár.
Enda þótt við teljum íslenzku
s'íldina betri vöru en þá norsku
má af framansögðu vera ljóst,
að raý og alvarleg hætta steðjar
nú að í samlbaradi við markaðs-
möguleika Suðurlandssia.ltsíldar.
Norðmenn hafa að vísu áður
komið fram með geysiíleg undir-
boð, en að þessu sirarai hefir
þeim tekizt að raá verulegri sölu
á kostnað Suðurlandssíldarinniar
og nú í því landi, þar sem ör-
uggastur markaður hefir verið
fyrir hina stærðarfolönduðu Suð
urlandssíld síðustu tvo áratug-
ina.
Kóreu-deilan fyrr og nú
TAKA bandaríska njósna-
skipsins PUEBLO úti fyrir
ströndum Norður-Kóreu —
hvort sem það var á al-
þjóðlegri siglingaleið eða
ekki — hefur í einni svip-
an fært Kóreudeiluna, sem
enn er óleyst, í sviðsljós
heisstjórnmálanna á nýjan
leik. Árás Norður-kór-
eskra hermanna á forseta-
höllina í S-Kóreu sl. sunnu
dag virtist undanfari töku
Puehlo, sem N-Kóreu-
menn hafa án efa oft áður
haft tækifæri til að taka.
Þessi atburður hefur alla-
vega minnt heimsbyggð-
ina, á, að ástandið í Kóreu
er langt í frá að vera
traust, þótt það hin síðari
ár hafi að mestu horfið í
skugga styrjaldarinnar í
Vietnam.
öll þau ár síðan vopraafolés
sáttmálinn var undirritaður,
1953, hefur komið til meiri
og mdnni átaka milli varð-
sveita N-Kóreu og varðsveita
S-Kóreu og Bandarikjamanna
á landamærum ríkjanna, sem
liggja um 38. breiddargráðu.
Þótt sjaldan hafi komið til
meirháttar bardaga hafa
þessi átök stöðugt minnt á
það, að Kóreu-deilan er enn
ekki leyst.
Kortið sýnir skiptingu Norð-
ur- og Suður-Kóren um 38.
breiddarbaug. Merktar inn á
það eru höfuðborgir ríkjanna
tveggja, svo og hafnarborgin
Wonsan, þar sem bandaríska
skipið Pueblo er í haldi.
Krossinn sýnir áætlaða stað-
setningu bandaríska flugmóð-
urskipsins Enterprise.
Meðfram landamærunum
eru nú ólíkt mannfleiri herir,
en árið 1950, þegar N-Kóreu-
menn gerðu innrás í S-Kóreu.
Fyrir norðan landaimærin er
her 400.000 velþjálfaðra
manna og fyrir sunnan þau
hefur S-Kórea 600.000 m-enn
uradir vopnum auk 50.000 her-
manraa Bandarfkjastjórnar.
Það að S-Kórea hefur tekið
þátt í Vietnam-styrjöldinni
hefur aukið spennuna milli
Suður og Norður-Kóreu síð-
ustu mánuðina. Um 40.000 S-
Kóreumenn berjast gegn
skæruliðum Viet Cong og her-
flokkum N-Vietnam í S-Viet-
nam á sama hátt og Kínverjar
tóku „sjálfviljugir“ þátt í
Kóreustyrjöldinni við hlið N-
Kóreumanna.
Ástæðan til þess, að Banda-
ríkin hafa snúið sér til
Moskvu til að fiá Rússa til að
tala máli sínu í Panumjon,
höfuðfoorg N-Kóreu, er sú, að
Bandaríkin hafa ekki viður-
kenrat N-Kóreu síðan landinu
var dkipt eftir 38. breiddar-
baug eftir ósigur Japana í
seinni heimsstyrjöldinni. Hef-
ur aldrei verið um það rætt,
að Bandaríkin viðurkenni rík
isstjórniraa í Panumjon, sök-
um þess að S-Kórea er trygg-
asti baradamaður Bandaríkja-
manna í Asíu. í Kóreu-styr-
jöldinni frá 1950—’53 biðu
herir Bandaríkjanna og ann-
anra landa, sem börðust undir
merkjum Sameinuðu þjóð-
anna, mikið afhroð við varnir
S-Kóreu, meðan kínverskir
„sjál'fboðalið'air“ foörðust fyrir
mólstað N-Kóreu.
Samiband Washiragton og
Panumjon hefur ætíð verið
mjög spennt, en rikisstjórnir
Bandarikjarana og S-Kóreu
halda því fram, að þær hafi
gert sitt til að halda vopna-
hléssáttmálann frá 1953, sem
eftir miklar samningaviðræð-
ur í Panumjon, var undirrit-
aður á landamærum Norður-
og Suður-Kóreu.
í vopnafoléssáttmólanum —
sem aldrei var fylgt eftir af
formlegum friðarsáttmól.a —
er rætt um sameinaða Kóreu
undir stjórn Sameinuðu þjóð-
anna. Lausn á þessu vanda-
máid hefur aldrei fundizt og
aðilarnir að sóttmálanum hafa
sfaðið með alvæpni augliti til
auglitis á hinu 24 km. langa
fjalllendi meðfram 38. breidd
arbaug.
Á síðustu árum hefur N-
Kórea verið reikul í afstöðu
sinni til humyndafræðiiegrar
baráttu Kína óg Sovétríkj-
anna, en nú hefur ríkisstjórn-
in í Panumjon tetoið hlufiaus-
ari afstöðu og treystir meir á
Moskvu.
Baksvið þess nýja kreppu-
ástands, sem nú foefur mynd-
ast er mjög flókið, en hefur
til þessa verið túlkað sem lit-
ilvægar hermdaraðgerðir
gagnvart S-Kóreu og Barnda-
rikjamönnum, ein af rnör.g-
um siðan vopnafoléið var gert
fyrir fimmtán árum. Lítffl
vafi leitour á því, að það er
styrjöldin í Vietnam, sem hef-
ur orðið þess valdandi, að í
stað smóvægi'legrair hermdar-
verka er nú gripið til beinna
og álhrifamikffla aðgerða.
Rússar kaupa freðfisk og
síld fyrir 300 millj. kr.
IOOF 1 = 1491268% = N.K.