Morgunblaðið - 26.06.1968, Qupperneq 21

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 26. JÚNÍ 1968
21
Jafnan sé kostur að reyna
nýjungar í fræðslumálum
Frá þingi Landssambands
framhaldsskólakennara
TÓLFTA þing Landssambands
framhaldsskólakennara var hald
ið í Vogaskólanum 7.—9. júní 01.
Við þingsetuna voru mættir ýms
ir gestir. Að lokinni þingsetn-
ingarræðu formanns landssam-
bandsins, Óliafs S. Ólafssonar,
tóku til máls Gylfi I>. Gislason,
menntamálaráðherra, Anne
Brynhildsrud frá Noregi, Hans
Hellers frá Svíþjóð, Kristján
Thorlacius, formaður B.S.R.B.,
Skúli Þorsteinsson, formað-ur
Sambands íslenzkra barnakenn-
ara, og Andri fsaksson, forstöðu-
maður skólarannsókna. Þingfor-
seti var kjörinn Kristinn Gisla-
son Reykjavík.
Fjölmörg mál voru til um-
ræðu og afgreislu á þinginu, en
þau helztu voru: launamál kenn
ara, lagabreytingar, samþykktir
í félagsmálum og skólamalum.
Verður hér á eftir gerð grein
fyrir nokkrum samþykktum
þingsins.
Stjórn Landssambands fram-
haldsskólakennara var kjörin til
næstu þriggja ára, en hana
skipa: Ólafur S. Ólafsson for-
maður, Magnús Jónsson, Bryn-
dís Steinþórsdóttir, Snorri Jóns-
son, Þorsteinn Eiríksson, Óli
Vestmann Einarsson, Jakobína
Guðmundsdóttir, Guðmundur
Árnason, Marteinn Sívertsen.
Einnig voru kjörnir fulltrúar á
þing B.S.R.B.
Borgarstjórinn í Reykjavík
bauð þingfulltrúum til kaffi
drykkju og flutti þar ávarp.
Einnig var þess minnst á þing-
inu að liðin eru 20 ár frá stofn
un landssambandsins og var að
því tilefni samþykkt að gera
fyrsta formann og frumkvöðul
að stofnun sambandsins, Helga
Þorláksson skólastjóra, að heið-
ursfélaga.
Hér fara á eftir nokkrar af
samþykktum þingsins:
Launamál
Kannað verði rækilega, hvort
rétt þyki að námslaunakerfi
verði tekið upp. Námskeið hér-
lendis og erlendis verði metin
til launa á einhvern hátt. Laun
kennara hækki og full verðlags-
uppbót verði greidd á þau.
Árlegan, reglulegan kennslu-
tíma má eigi lengja frá því sem
er, nema móti komi hækkun
fastra launa .sérstök greiðsla eða
stytting vinnuvikunnar.
Þingið fól stjórn LSFK að
skipa fasta nefnd er geri í sam-
ráði við sambandsstjóm tillög-
ur um launakjör framhaldsskóla
kennara og markaði þingið höfuð
stefnu í þeim málum.
Um menntun og réttindi
1. Kennslustörf verði svo vel
launuð, að jafnan sé nægilegt
framboð af vel hæfu fólki til
þessara starfa.
2. f landinu séu starfandi skól
ar fyrir kennaraefni í öllum
greinum framhaldsstigsins.
3. a) Kennarar allra náms-
greina hafi kennslu- og uppeld-
isfræðimenntun. Undirbúnings
menntunin sé áætluð minnst 7
ára nám að loknu núgildandi
landsprófi miðskóla eða 8 ára að
loknu skyldunámi. Náminu Ijúki
með prófi eða vitnisburði, sem
veiti réttindi til að vera ráðinn
fastur kennari við framhalds
skóla.
b) Þinginu er ljóst, að jafn-
vel þótt skjótt væri brugðið við
um setningu og framkvæmd
nýrra laga um menntun og rétt
indi kennara, svo og um mennta
stofnanir fyrir þá, munu enn um
sinn verða ráðnir til kennslu-
starfa menn án réttinda. Slíkum
ráðningum er þingið andvígt. í
hvert skipti, sem réttindalaus
maður er settur í kennarastöðu,
tekur ríkisvaldið á sig mikla
ábyrgð, bæði gagnvart kennar-
anum og nemendum hans, þar
sem það dæmir hæfni hans. Þess
ari ábyrgð ætti að fylgja sú
skylda að ríkisvaldið gerði kenn
urum kleift — og raunar skyld-
aði þá til — að auka menntun
sína samhliða starfi og gefa þeim
bar með kost á að ná réttindum
til kennslu.
c) Stjórn LSFK skipi nefnd,
sem starfi í samráði við fulltrúa
ríkisvaldsins um gerð þess náms,
sem minnst er á í b-lið 3. greinar
og í 4. grein.
4. Komið verði upp stofnun,
er sjái um tilraunakennslu og
endurhæfingu kennara, svo að
jafnan sé kostur að reyna nýung
ar í fræðslumálum og kennurum
gert kleift að fylgjast með þeim
og tileinka sér það, sem bezt
reynist á sviði fræðslu- og upp-
eldismála.
5. Öllum kennurum verði gert
að skyldu að sækja með vissum
millibilum námskeið, þar sem
kynntar væru nýungar í fræðslu
og uppeldismálum. Verði slík
námskeið talin hluti af starfi
kennarans og laun miðuð við
það.
6. Þingið minnir á, að erindis-
bréf fyrir kennara er úrelt að
nokkru leyti vegna tilkomu
Kjaradóms og að í gildandi samn
ingum eða dómum um launa-
kjör á hverjum tíma þarf að
koma skýrt og til fullnustu fram,
hvaða störf eru innifalin í föst-
um launum.
Tólfta þing LSFK felur stjórn
sambandsins að vinna að stofn-
un kennaradeildar fyrir fram-
haldsskólakennara. Inntökuskil-
yrði í deildina verði kermara-
próf eða stúdentspróf. Deildin
starfi í tvennu lagi: Annars veg-
ar fyrir þá, sem starfa ekki með
náminu og ljúka því á styttri
tírna, og hins vegar fyrir þá er
kenna með námi og ljúka námi
á lengri tírna. Próf frá þessari
deild veiti full réttindi til
kennslu við gagnfræðaskóla og
skóla með hliðstæða kennslu.
Félagsmál
Þingið samþykkti að stefna að
því að halda uppeldismálaþing,
sömuleiðis að kanna möguleika
á sumarnámskeiðum fyrir kenn
ara. Verkefni þeirra væri eink-
um á sviði skólamála t.d. varð-
andi einstakar kennslugreinar,
námsbækur o.s.frv.
Þingið lýsti yfir stuðningi við
áform B.S.R.B. um byggingu or-
lofsheimila og telur nauðsynlegt
að fá inn í samninga ákvæði um
framlag til orlofsheimilasjóð fé-
laganna.
Þingið samþykkti að LSFK
gerði&t aðili að norrænu kenn-
arasambandi, sem hafirm er und
irbúningur að. Þingið samþykkti
einnig drög að lögum fyrir nor-
ræna kennarasambandið, sem
lögð voru fram. Þingið þakkaði
fjáröflunarnefnd menningarsjóðs
kennara fyrir framlag til sjóðs-
stofnunar fyrir kennara, og sam
þykkti að veita gjöfinni viðtöku
og að lagt verði í sjóðinn fram-
lag af hálfu LSFK. Verði sjóður-
inn fyrst um sinn notaður sem
lánasjóður samkv. nánari regl-
um.
Þingið fól stjórn LSFK að
vinna markvisst að því í samráði
við sérfræðinga í tryggingamál-
um, að kennarar og nemendur
verði ekki fyrir fjárhagstjóni
vegna slysa ,sem fyrir kunna að
koma í skólastarfinu.
Skólamál
Tólfta þing LSFK beinir þeirri
eindregnu áskorun til fræðslu-
yfirvalda, að í hverjum skóla
sé kennurum ætlaður tími á
stundaskrá til viðræðna við for-
eldra og nemendur.
Þingið beinir því til fræðslu-
yfirvalda að við byggingu nýs
skólahúsnæðis sé í upphafi gert
ráð fyrir lágmarkstækjakosti í
hverri kermslustofu. Þingið
beindi því til stjómar LSFK, að
hún athugaði möguleika á að
gangast fyrir ráðstefnum eða
námskeiðum í kennslutækni og
námsbókakynningu sem fyrst.
Yrðu þá m.a. fengnir leiðbein-
endur til að flytja erindi og hafa
sýnikennslu á kennsluaðferðum
Þingið fer þess á leit við
fræðsluyfirvöld, eða bæta og
auka húsnæði og tæki til verk-
legrar kennslu við gagnfræða-
stigið. Ennfremur að verklegar
námsgreinar séu í öllum skólum
metnar sem bóklegar námsgrein
ar 1 sambandi við einkunnagjafir
og tímaniðurröðun á stunda-
skrám.
Þingið telur nauðsynlegt, að
skólahúsnæði verði svo búið að
kennarar geti unnið öll sín störf
í skóllanum á samfelldum og
föstum vinnutíma og stundatöfl-
ur nemenda séu einnig samfelld-
ar.
Ályktanir um námsbækur
Tólfta þing LSFK telur eðli-
legt að kennarar skoði Ríkisút-
gáfu námsbóka sem dýrmæta
þjónustustofnun við starf sitt og
stuðli að vexti hennar og við-
gangL
Þingið telur æskilegt, að Ríkis-
útgáfa námsbóka hafi forystu um
útgáfu íslenzkra kennslubóka,
ekki einungis fyrir skyldunámið
heldur fyrir gagrifræðastigið allt
og þá um leið fyrir framhalds-
skólana yfirleitt.
Þingið bendir á, að sú starfs'
aðferð Ríkisútgáfu námsbóka að
fela einum manni eða tveimur
samningu kennslubókar, sem síð
an er gefin út án nokkurrar
reynslu, er úrelt, og geta slíkar
bækur orðið verri en engar. Þing
ið telur nauðsynlegt, að kennslu
bækur verði til í lífrænum tengsl
um við kennsluna sjálfa með
samstarfi kennara og umráði
sérfræðinga í hverri grein.
Þingið leggur áherzlu á, að
nauðsynlegt er að kynna kenn-
urum nýjar kénnslubækur,
markmið þeirra og notkun. Slíkt
má gera á kennaranámskeiðum,
með námsbókakynningum (t.d.
á vegurn Ríkisútgáfu námsbóka)
og með leiðbeiningarritum
handa kennurum er fylgi hverri
nýrri kennslubók. Nnauðsynlegt
er, að námsbókakynning sé fast-
ur liður í starfi Kennaraskólans
og B.A.-deildar Háskólans. Þing-
ið telur ,að námsbókakynningar
sé einkurn þörf þegar um er að
ræða ný markmið, ný efnistök
eða nýjar kennsluaðferðir.
Þingið átlyktar að kjósa fjög-
urra manna milliþinganefnd til
að gera fyrir hönd LSFK ráð-
stafanir til aukinnar og vandaðr
ar útgáfu kennslubóka, einkum
fyrir gagnfræðastigið. Nefndin
kallast námsbókanefnd.
Verkefni nefndarinnar skal
vera að gera tillögur til ríkis-
stjórnar og Alþingis um breyt-
ingar á lögum um Ríkisútgáfu
námsbóka, sem feli henni það
hlutverk að annast kennslubóka-
útgáfu fyrir gagnfræðastigið allt.
Jafnframt skal nefndin gera til-
lögur um ákveðið samstarfsform
Ríkisútgáfunnar og kennarasam-
takanna, þannig að útgáfan sé í
beinum og lífrænum tengslum
við kennara og skóla. Slíkt sam-
starfsform verði í megindráttum
þannig: Sett verði á fót útgáfu-
nefnd kennslubóka í hverri ein-
Framh. á bls. 20
r
A
BILAR KJÖRDAG
ÞEIR STUÐNINGSMENN GUNNARS THORODD-
SENS SEM VILJA LÁNA BÍLA SÍNA OG AKA Á
KJÖRDAG VIN S AMLEGAST HRINGI í SÍMA
84500, EÐA KOMI í PÓSTHÚSSTRÆTI 13.
m KATJA OF mm i/ iniiDiiiD
m\ IVJUL/\níiln FÁST í )
MiBl f ! f f PllSARTIZKllll
jrfM HAFNARSTRÆTI
i S M. M. T.
UMBOÐIÐ