Morgunblaðið - 05.07.1968, Blaðsíða 14

14
MORGUTíBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 5. JÚLf 1968

Utgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjórnaríulltrúl
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
Rítstjórn og afgreiðsla
Auglýsingar
Askriftargjald kr 120.00
t lausasölu.
Hf Arvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Sigurður Bjarnason frá Vigur
Matthias Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Þorbjöm Guðmundsson.
Bjöm Jóhannsson.
Ami Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6. Sími 10-100.
Aðalstræti 6. Sími 22-4-80.
á mánuði innanlands.
Kz. 7.00 eintakið.
ÞJÓNUSTA VIÐ
ALMENNING
k degi hverjum allt árið um
kring þarf fjöldi fólks
að leita margvíslegrar fyrir-
greiðslu, aðstoðar eða þjón-
ustu hjá opinberum aðilum,
ríki og sveitarfélögum, bönk-
um og öðrum stofnunum,
Starfsemi ríkis og sveit-
arfélaga og annarra slíkra
aðila er auðvitað fyrst og
fremst þjónustustarfsemi við
fólkið í landinu. Greiðsla fyr-
ir þessa margvíslegu opin-
beru starfrækslu er innt af
hendi af skattgreiðendum og
þeir sem.ráðnir eru til starfa
í þágu hins opinbera, hvort
sem það eru ábyrgðarmikil
eða ábyrgðarlítil störf, eru
fyrst og fremst að vinna
þjónustustörf í þágu almenn-
ings.
En þótt eðli starfs opin-
berra aðila sé þetta, verður
þess oft vart, að þessir
aðilar misskilja hlutverk sitt
og eru tregir til að veita al-
menningi þá þjónustu sem
hann á rétt á. Þessi af-
staða kemur fram í margvís-
legum myndum, smáum og
stórum. T.d. þegar starfsmenn
hins opinbera neita blöð-
um eða útvarpi um
sjálfsagðar upplýsingar, sem
varða málefni hins almenna
borgara, t.d. um kostnað við
opinberar framkvæmdir, eða
aðra þætti í opinberu starfi,
eins og stundum hefur komið
fyrir, þótt það sé ekki hin al-
menna regla.
Þessu viðhorfi opinberra
aðila verður að breyta. Og
almenningur í landinu, sem
oft þarf að leita til fjöí-
margra aðila til þess að fá
fram einföldustu þjónustu
eða fyrirgreiðslu á ekki að
sætta sig við annað en að
sýnd sé fyllsta kurteisi og lip
urð og að viðkomandi aðilar
séu reiðubúnir til þess að
veita alla þá þjónustu sem
nauðsyn ber til, því að það
er fólKið sjálft sem greiðir
fyrir þessa þjónustu.
Þetta þjónustuhugarfar hef
ur komið fram í nýjungum í
starfsemi eins bankans í höf-
uðborginni, sem hefur lagt
sig fram um að taka upp raun
verulega þjónustustarfsemi
við viðskiptamenn sína í stað
þess eins að bíða eftir að fólk
leggi peninga sína inn í bank
ann, en bankinn láti lítið í
staðinn. Það almenna þjón-
ustuviðhorf, sem fram kemur
í hinum nýju starfsháttum
þessa banka, þarf að breiðast
út um allt kerfi hins opin-
bera, ríkis- og sveitafélaga,
bankastofnana og annarra
fyrirtækja, sem rækja eiga
þjónustustörf við almenning
í landinu.
FERÐUMST
UM ÍSLAND
L næstum vikum má búast
við að ferðalög lands-
manna aukist mjög innan-
lands og utan, eins og jafnan
hefur orðið reyndin um há-
sumarið. Ástæða er til þess
að hvetja fólk enn til
að ferðast ekki síður um sitt
eigið land en önnur, því að
fjölmargir fagrir staðir á Is-
landi eru enn lítt numdir af
innlendum ferðamönnum. Á
erfiðleikatímum í efnahags-
og atvinnumálum þjóðarinn-
ar er heldur ekki úr vegi, að
landsmenn taki höndum sam
an um að spara dýrmætan
gjaldeyri þjóðarinnar og ferð
ist þess vegna fremur um sitt
eigið land en önnur. Miklu
auðugri þjóð, þ.e. hin banda-
ríska hefur talið sér skylt að
gera þetta og hefur banda-
rískur almenningur greini-
lega brugðizt mjög vel við
áskorun bandarískra stjórnar
arvalda um að takmarka ferð
ir sínar til annarra landa, en
ferðast því meir um Banda-
ríkin sjálf.
Oft leita menn langt yfir
skammt í ferðum sínum um
ísland, og þess vegna er t.d.
ástæða til að vekja athygli
Reykvíkinga á því, að í ná-
grenni borgarinnar eru fjöl-
margir fallegir staðir, sem
líklegt er að Reykvíkingum
hafi sézt yfir og í því sam-
bandi er rétt að benda mönn-
um á að allt of fáir leggja
það á sig að ganga á Esju og
virða fyrir sér hið fallega út-
sýni yfir sundin. Reyndar
hefur þeirri hugmynd verið
varpað fram að leggja bílveg
upp á Esju og er það alls
ekki fráleit hugmynd. Þótt
menn hafi gott af því að
ganga á fjöll, eru margir, sem
heilsu sinnar vegna geta ekki
lagt það á sig, en hefðu einn-
ig gott af því að anda að sér
fersku fjallaloftinu og njóta
fagurs útsýnis.
& A r
xmj U1 w 1 AN UR HEIMI
Irene Beeson:
Opnar brýr á Jórdan
ÍSRAELSMENN vænta þess,
að þúsundir námsmanna og
verkamanna frá vestúrbakka
Jórdan, sem nú dveljast er-
lendis, muni koma og eyða
sumarleyfinu í heimahögum
sínum á hernámssvæði ísra-
elsmanna. Samkvæmt ísra-
elskum heimildum var þessi
ákvörðun um sumarleyfi á
óvinalandi tekin éftir tilmæl-
um ýmissa forysturhanna á
vesturbakkanum. Hún er þátt
ur í þeirri stefnu, sem þegar
hefur gert um 100.000 manns
fært að fara fram og til baka
yfir Jórdan á síðastliðnu ári.
ísraelsku blöðin lýsa þess-
ari stefnu sem viðleitni tii
þess að fullgera þá samlögun
sem hófst fyrir einu ári og
rækta þá vissu í hugum Ara-
ba og Gyðinga að þjóðirnar
geti búið saman í friði.
Á hverjum degi bíða langar
raðir fólks- og vöruflutninga-
bíla eftir því að geta komizt
yfir Allenbybrúna í aðra
hvora áttina, ferðafólk og
hlaðnir vörubílar til austurs
og ferðafólk og tómir vörubíl-
ar til vesturs. Þetta gerist
meðan sífellt berst orðrómur
um ný brot á vopahléinu, liðs-
safnað Sýrlendinga og íraks-
búa og yfirvofandi bardaga í
Jórdandal.
Jórdanskir embættismenn
álíta þessi ferðalög- miili ríkj-
anna tveggja, sem áttu í styrj-
öld fyrir einu ári og hafa ekki
enn gert með sér friðarsamn-
ing, vera mikilvæg til þess að
halda uppi sambandi milli jór
danska ríkisins og þeirra
Jórdaníumanna, sem búa á
vesturbakkanum, og í austur-
hluta Jerúsalems. „Ef við lok
um brúnurn", segja þeir, „og
hættum að flytja inn afurðir
frá vesturbakkanum, munu
landar okkar á hernámssvæð-
inu vera eins einangraðir og
Arabar hafa verið í fsrael síð-
ustu 20 ár. Og það myndi
leggja fjárhag þeirra í rústir.
Við höfum staðið gegn kröf-
um um að brúnum verði lok-
að, bæði hér í Amman og frá
mönnum á vesturbakkanum,
vegna þess að við teljum að
það myndi skaða hagsmuni
Jórdaníumanna“.
En ákafir arabískir þjóð-
ernissinnar á hernámssvæð-
inu sjá málið í öðru ljósi.
„Það ætti ekki að leyfa
neinn samgang milli Jórdaníu
og hernámssvæðisins", segja
þeir. „Verzluðu Bretar við
Þjóðverja í síðari heimsstyrj-
öldinni? Var einhver ferða-
mannastraumur á hernáms-
svæðum Þjóðverja?"
Þeir álíta þessa samgangs-
stefnu snjallt áróðursbragð af
hendi ísraelsmanna og um leið
útsmogna efnahagsráðstöfun.
„Ef framleiðsluvörum her-
námssvæðisins væri haldið
hér, yrði ísraelsstjórn að
finna þeim aðra markaði",
segja kaupsýslumenn í Jerú-
salem og Gaza. „Þessar vörur
eru ódýrhri en ísraelskar af-
urðir, og reynist ekki unnt að
koma þeim austur fyrir Jór-
dan eins og fyrir stríðið, munu
markaðir hér offyllast og verð
á ísraelskum vörum lækka.
frændur sína“.
„Þeir sem heimsækja flótta
menn í búðum austan Jórdan-
ar og sjá fátækrahverfin í
Amman þar sem þúsundir
allslausra Araba búa í eymd,
snúa til baka fastákveðnir í
því að dveljast áfram á her-
námssvæðinu, hversu erfitt
sem það kann að vera“.
„Þeir sem koma austan til
hernámssvæðisins koma ekki
sem skemmtiferðamenn, held
ur til þess að heimsækja fjöl-
skyldur sína og vini og kynn-
ast högum þeirra. Þessi ferða-
Þessi viðskipti eru aðeins á
annan veginn, vegna þess að
ekki er leyft að flytja neinar
vörur frá Jórdaníu til her-
námssvæðisins og hagur ísra-
els af þessu er þannig tvíþætt
ur. íbúar hernámssvæðisins
neyðast til þess að kaupa ísra
elskar vörur og framleiðsla á
vesturbakkanum er góð gjald
eyrislind“.
Hófsamir Arabar sjá samt
að samgangurinn hefur ýmsa
kosti fyrir þá. „Of margt fólk
hefur flutzt brott af hernáms-
svæðinu eftir stríð“, sagði
einn þeirra í Jerúsalem,
„vegna fjárhagsvandræða og
ímyndaðra eða raunveru-
legra erfiðleika við að búa
undir israelskri stjórn“.
Annar sagði: „Andstaða fer
vaxandi á öllu hernámssvæð-
inu og þess vegna vaxandi
harðstjórn. Samskipti Araba
og Gyðinga fara minnkandi.
Þess vegna munu heimsóknir
frá austurbakkanum létta Ar-
öbum á hernámssvæðinu lífið
og halda þeim í tengslum við
ísraelsmenn eiga í stöðugri baráttu við skemmdarverkamenn
á vesturbakka Jórdanar. Hér sést vígvöllur skæruliða úr
Fatah-samtökunum og ísraelskra hermanna fyrir fáum dögum.
lög eru því í rauninni kynnis-
ferðir".
Kaupsýslumaður í Amman
sagði: „Auðvitað ferðumst
við til ísraels og það er satt
að við sjáum framfarirnar
þar eins og í öðrum ríkjum á
þessu svæði. En þegar við
heimsækjum ísrael erum við
að heimsækja land sem við
álítum ökkar eigið, landið sem
við vorum reknir úr fyrir 20
árum. Og við snúum heim
hryggir og reiðir. Við snúum
heim sannfærðir um að aldrei
geti þrifizt friður milli okkar
og Júðanna fyrr en þeir hafa
gerbreytt afstöðu sinni til
vandamálanna. Þeir tala um
samlögun, en ef þeim væri al-
vara myndu þeir leyfa flótta-
mönnum að snúa til iheimila
sinna. Við bíðum unz þeir
opna brýr sínar fyrir heimilis
lausu fólki og bjóða það vel-
komið. Þá getum við farið að
trúa á góðan ásetning þeirra“.
(Þýtt og endursagt —
Observer).
- EINB'ÚINN
Framhald af bls. 12.
verið, að 8 hredndýir komu niður
í dalinn og eru hér enn. En
hreindýr hafa aldrei áður verið
í Loðmundarfirði.
— Hvernig er afkom an af
svona búi? Nú er allt ennþá dýr-
ara en annars staðar, þar sem
þú þarfit einn að kosta alla flutn-
inga hingað?
— Hún er ágæt. Ég get staðið
undir því sem ég þarf með. Ég
kaupi lítinn fióðurbæti. Hefði
öðru vísi staðið á, hefði ég viljað
halda áfram að búa hér. En það
er of erfitt fyrir einn mann.
Smölun á fénu of erfið Það er
ekki tilhlökkunarefni að þurfa
að fella það. Og ef atvinnu-
leysi er framundan og deyfð yf-
ir öllu, eins og á Seyðisfirði, þá
er það ekkert sérlega eftirsókn
arvert.
Kristinn bóndi fylgdi gesti
sínum úr hlaði og yfir brúna,
sem hann hafði lagt svo mikið á
sig til að koma upp. Áður en við
skilduim bað hann ium að taka
mynd af henni og senda sér. —
Hann langaði til að eiga hana
til minja uni árin í Loðmundar-
firði. — E. Pá.