Morgunblaðið - 07.08.1968, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 7. ÁGÚST 1968
Fjölbreytt starfsemi
Hasselby-höll.
Nokkrir fulltrúanna á fundinum í Bratislava. Frá vinstri: Walter Ulbricht og Erich Honecker frá
Austur-Þýzkalandi, Shelest, Podgorny, Brezhnev, Kosygin og Suslov frá Sovétríkjunum.
í Hasselby-höll
Við komu sovézku leiðtoganna til fundarins í Bratislava á föstudag. í fremri röð eru, taldir frá
vinstri: Svoboda forseti Tékkósl óvakíu, Leonid Brezhnev fiokksleiðtogi frá Sovétríkjunum, Old
rich forsætisráðherra og Alexander Dubcek forseti Tékkóslóvakíu. Fyrir aftan Svoboda eru frá
vinstri: Alexei Kosygin, Mikhail Suslov og Podgorny forseti, allir frá Sovétrikjuniun.
málum, aem bræðraþjóðirnar
stæðu frammi fyrir. Bratislava
fundurinn mun hafa „víðtæk
áhrif á sjálfstæði, lýðræði al-
heimssósialismans“ og „niðurstöð
ur fundarins hafa gert að engu
von þeirra fjandmanna sósial-
ismans, að sundrung kæmi upp
meðal bræðraþjóða sósialismans"
Austur-þýzk blöð taka ekki jafn
djúpt í árinni, en lýsa fögnuði
sínum með árangur fundarins.
Stjórnmálaráð sovézka komm
únistaflokksins birti í kvöld orð
sendingu, þar sem segir að lýst
sé samþykki við samkomulagið
milli Sovétríkjanna og Tékkó-
slóvakíu, en minnir jafnframt á
að leiðtogarnir í Prag verði að
sýna á raunhæfan hátt stuðn-
ing sinn við kommúnismamn.
í orðsendingunni er farið við-
urkenningarorðum um árangur
Cierna og Bratislava fundanna
og beint er sérstaklega orðum
til tékknesku leiðtoganna og
sagt: það er æðsta viðfangsefni
kommúnistaflokksins að gera að
veruleika það sem sætzt var á
í Bratislava.
Þá er vitnað í að í Bratis-
lava hafi menn orðið ásáttir um
fullan stuðning við Marximann
og Leninmann og barizt verði
af fullum krafti g=gn áhrifum
heimsvaldasinna.
Einn þekktasti rithöfundur
Tékkóslóvakíu, Pavel Kohoul,
gagnrýndi í dag leiðtoga
landsins fyrir aðgerðir gegn
hershöfðingjanum Prchlik, en
hann hafði komið með tillögur
um endurskoðun Varsjársamn-
ingsins. Var herdeild hans leyst
•upp sem liður í endurskipulagn-
ingu æðstu embætta innan hers-
ins. Hershöfðinginn var gagn-
rýndur harðlega af hálfu ýmissa
Sovétleiðtoga og Kohout kveðst
harma, að herhöfðingjanum hafi
opinbarlega verið veitt ofanígjöf
fyrir að hafa lýst yfir skoðunum
sínum.
- DUBCEK
Framhald af bls. 1
f Bratislava yfirlýsingunni er
sagt, að hver flokkur skuli taka
tillit til þjóðareðlis og aðstæðna
en hvatt er til einhugar og sam-
stöðu með kommúnistaríkjunum.
Þar segir að þátttakendur í fund
inum hafa lýst yfir þeim stað-
fasta ásetningi að gera það, sem
í þeirra valdi stendur til að efla
samvinnu og samhug brræðra-
þjóðanna, á grundvelli jafnrétt-
is og fullveldis. Lögð er áherzla
á, að ríkin viðurkenni og virði
landamæri hvers annars og hvatt
er til áframhaldandi samvinnu á
öllum sviðum, ekki hvað sízt í
efnahagsmálum til - að tryggja
efnalega velmegun hinna vinn-
andi stétta.
Hvatt er til að kommúnistaríkin
stuðli að þróun sósíalismans í
löndum sínum og verndi hags-
muni hans, og unnum sigrum í
uppbyggingu sósialismans skuli
fylgt fram. Þá er sagt að full-
trúar hafi rætt hvernig bezt
skuli tryggður áframhaldandi ein
hugur og aukin samstaða með
kommúnistaríkjum og fulltrúar
skiptust á skoðunum um innan-
ríkismál og voru sammála um að
berjast af einhug gegn áhrifum
heimsvaldasinna.
Stjórnmálafréttaritarar í Prag
segja, að þrátt fyrir allt sýni
tékkneskir leiðtogar nú merki
þess, að þeir vilji meiri varfærni
í gagnrýni á ýmsum sviðum, svo
sem hvað snertir ritfrelsi og i
efnahagsmál.
Oldrich Cernik, forsætisráð-
herra sagði í ræðu í gærkvöldi
að flokkurinn hefi ákveðið að
hvetja fjölmiðlunartæki til að
sýna meiri hófsemd en hingað
til, með tilliti til hinna sovézku
bandamanna og annara bræðra-
þjóða Tékkóslóvakíu. Cernik
sagði þetta í ræðu, er hann hélt
á fundi 6000 mikils megandi
kommúnista frá ýmsum lands-
hlutum Tékkóslóvakíu og lagði
áherzlu á að landið væri háð
kommúnistaríkjunum í efnahags
málum. Þá sagði Cernik að Brat-
islava yfirlýsingin myndi ekki
neinn hátt neyða Tékkóslóvaka
til að breyta stefnu í innan- og
utanríkismálum. Tékkóslóvakía
gæti ekki verið hlutlaus, þar
sem hún yrði þá leiksoppur stór
i veldanna.
Stjórnmálafréttaritarar segja,
að með þessu sé ljóst, að Tékkó-
slóvakía muni ekki auka verzl-
unarskipti við'vestræn ríki meira
en orðið er.
Blöð í Tékkósldvakíu virðast
bjartsýn á að landið muni áfram
halda áfram í lýðræðisátt, og fyr
irsagnir þeirra eftir Bratislava
fundinn hljóðuðu á þá leið, að
borgarar landsins þyrftu ekki
að áttast um sjálfstæði landsins
Hið opinbera málgagn „Svobedne
Slove“ sagði í forystugrein í
gær, að Tékkóslóvakar yrðu
jafnan a4 vera á verði, svo að
hvergi yrði vikið af vegi sósíal-
ismans. Mlada Fronta sagði, að
yfirlýsingin væri málamiðlun, en
það stæði enn ósvarað, hvaða til
slakanir Tékkóslóvakia hefði
gert. Blaðið er þó þeirrar skoð-
unar, að höfundar Varsjár-
bréfsins hafi að þessu sinni orð-
ið að gera meiri tilslakanir en
Tékkóslóvakar.
AP-fréttastofan segir, að borg
arar í Tékkóslóvakíu séu nokk-
Þegar fundinum iauk á laug-
ardagskvöld, hafði mikil mann-
fjöldi beðið við fundarstaðinn
klukkustundum saman og voru
tékknesku leiðtogarnir hylltir,
er þeir gengu út og mannfjöld-
inn hrópaði „lifi fullveldið".
Jiri Hajek, utanríkisráðherra
landsins, siagði á blaðamanna-
fundi skömmu síðar, að engin
breyting yrði á stefnu Tékkósló
vakí-u og engar tilslakanir hefðu
verið gerðar. Aðspurður um dvöl
erlend-s herliðs í Tékkóslóvakíu
sagði hann, að það hefði ekki
verið rætt á fundinum og eng-
in ósk borin fram af neinum um
að fá að staðsetja herlið í Tékk
óslóvakíu.
Biöð í kommúnistaríkjunum
fimm sem sendu fulltrúa fara fögr
um orðum um fundinn og segja,
að þar hafi skaptzt grundvöllur
fyrir jákvæða lausn á þeim vanda
Frá Bratislava
uð á báðum áttum og telji, að
orðalag Bratislava yfirlýsingar-
innar sé þokukennt og óljóst og
þar komi í rauninni ekki nokk-
ur skapaður hlutur fram.
ÉllÉIÍ
mmm
Viðræður hafnar sl. laugardag. Fremst Ul vinstri er tékkóslóvakíska viðræðunefndin, en sú so-
vézka fremst til hægri.
í skýrslu yfir starfsemi Hassel |
by-hallar — miðstöðvar norrænu I
höfuðborganna til menningarsam
skipta, sem staðsett er í nágrenni
Stokkhólmsborgar segir, að á
tímabilinu 14. maí 196i* til 15.
maí 1968 hafi 897 íslenzkir gestir
heimsótt Hasselby-höll. Þar að
auki hafi á þessum tíma búið
þar um einhvern tíma 158 íslend
ingar. Alls eru þeir gestir heim-
sótt hafa menningarmiðstöðina,
49.672, þennan tima.
Frá því í október 1964 þar til
í ágúst 1968 hafa verið haldnar
sýningar í Hasselby-höll á nor-
rænni nútímalist. Alls hafa 173 j
listamenn sýnt þar verk sín, þar I
af 26 frá íslandi. Keypt hafa I
verið listaverk af íslenzkum mál |
urum fyrir samtals 224.950.000
krónur. Danskir málarar hafa
sélt mest norðurlandamálaranna,
eðaf yrir 343.145.000 krónur.
Haldnir hafa verið tónléikar í
Hásselby-höll alls 38 sfðan 1963.
Á þessu tímabili hafa alls verið
flutt 11 íslénzk tónverk af sam-
tals 112. Tónekáldin, sem
hafa verk á þessum tónieikum,
eru samtals 92, þar af 10 íslenzk.
Mikið gras
ónytjað
Stykkishólmi, 6. ágúst.
UNDANFARIÐ hefur verið vot-
viðrasamt við Breiðafjörð, þurrk
, flæsur stundum, en lítið að
j gagni, og þegar íoks var byrjað
j að slá, var erfitt að þurrka. Hins
vegar hefur verið þurrkur í dag
og í gær og hefur hann óspart
verið notaður. Grasspretta er nú
orðin góð og ágæt í Breiðafjarð-
areyjum, en þar liggur grasið
sums staðar í legum. Flestar
þessar eyjar eru nú í eyði og
margar ekki nytjaðar til slátt-
ar. Er því tilfinnanlegt, að þ.tta
gras skuli ekki vera nýtt sem
s-kyldi, þegar vitað er um, að
á mörgum stöðum á landinu er
svo
mjög erfitt um fóðuröflun,
átt , ekki sé meira sagt.