Morgunblaðið - 08.09.1968, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 8. SEPTEMBER 1968
15
Ludvik Vaculik
konar valdamisnotkun og það,
að völdin söfnuðust á eins
manns hendur. Hann lagði á-
herzlu á, að flokksforystan yrði
að beita ítrustu varfærni eins og
sakir stseðu og á engan hátt
mætti raisa um ráð fram, svo að
atburðirnir í Ungverjalandi 1956
endurtækju sig ekki.
Goldstuoker sagði við þetta
sama tækifæri, að í nafni bylt-
ingarinnar myndu völdin verða
átfraim í hönidiuim komimiúnisita-
flokksins. Meðan ekki hefðu
náðzt öll miairlkmið henniair jnrði
flokkurinn að hafa völdin til að
tryggja, að haldið yrði áfram að
vinna að þessum markmiðum.
Mikilvægasta pólitíska vandamál
ið væri nú, að koma á fót kerfi,
þar sem virkt eftirlit væri haft
með valdinu. Ekki væri enn vit-
að, hvort og hvemig það mætti
taikast, en sú tilraun sem nú
færi fram í landinu, gengi í
þessa átt.
Og alls staðar gætti áhiriifa hinn
ar nýju stefnu. Bækur, sem áð-
ur höfðu verið á bannlista, voru
gefnar út í stórum upplögum og
runnu út einis og beitar lummur.
Srðari hhnta apiníl mániaðlair iýsitiu
stjórnarvöld landsins yfir því,
að þaiu hefðu ákveðið að veilta
Ladislav Mnacko aftur tékknesk
an ríkisborgainarébt og hann
gæti snúið heim hvenær sem
hann vildi. Sama dag og sú til-
kiynninig var biint sagiði Rude
Pravo, að pólitískir fangar ættu
að vera óþekkt hugtak í sósía-
lisku lýðræði og að engan skyldi
ofssekja fyriir skoiðandir símar.
Greinarhöfundur hvatti dóms-
málaráðuneytið til að birta skil-
igreiningu á því, hvað væri póli-
tískur fangi.
Framkvæmdastjóri bókafor-
bandsins boðaði blaðamenn á
lags tókkneska rilthöfundasaim-
siinn fund og romsaði þair upp
fjölmörgum bókatitlum, sem ætl
unin væri að gefa út. Eftirlits-
nefnd miðstjórnarinnar birti
skýrslu, þar sem mælt var með
að Vaculik, Klima og Lieh, yrðu
teknir aftur í kommúnistaflokk-
inn.
í júlibyrjun var birti ávarpið
„Tvö þúsund orð“ og var Lud-
vik Vaoulik helzti höfundur
þess. Ávairpið vair biirt í flestum
blöðum Tékkóslóvakíu og fékk
geysilegar undirtektir fólks. Und
ir ávarpið rituðu fulltrúar allra
starfsgreina, þar á meðal margir
þekktir menn í þjóðlífi landsins,
einis og skáldið og vísindamað-
urinn HoLub, og iþróttagarpur-
inn Zatopek og kona hans. í
ávarpinu, sem var birt í heild
í Mbl. á sínum tíma, kemur
fram gagnrýni á því, að frelsis-
þróunin sé of hægfara, og hvatt
til að henni sé fremur hraðað.
Hins vegar er einnig hvatt til
varkárni vegna tengsla við Sov-
étríkin og önnur lönd Varsjár-
bandalagsins. í fyrstu leit tékk-
neski kommúnistaflokkurinn á-
varpið heldur ðhýru auga, en
síðan breyttist afstaða hans og
var farið viðurkenningarorðum
um ávarpið.
Hins vegar var það harðlega
gagnrýnt í Moskvu, eins og
vænta mátti, svo og víðar í Auist
ur Evrópu. Pravda kallaði að-
stanidenduir ávairpsins gaignibyibt-
ingarsinna. Það er ef til vill ekki
að ástæðiulaiusu, því að í ávarpiniu
er hvaitt tiil þess aið láta ekiki umd-
an nieiins konar þvinigiunium í þá
átt að hverífa af firelsóisbnaiuitinni
og jaifnifnamt toemuir friam ótvíiræð
bein gatgnirýnii á Sovétrílkjjn.
í tæpa átta mánuði fengu Tékkó
slóvakar að finna sætleika frels-
is. Þeir fengu að kynnast fáein-
um hliðum lýðræðis og þeir
nutu þess 1 ríkum mæli. Andlegt
lif blómstnaði efitir löing og
mögur ár. En nú hefur allt snú-
izt á verri veg. Ritskoðun ríður
nú húsum í Tékkóslóvakíu og ó-
frelsið og kúgunin hefur sezt að
völdum á ný, enda þótt frjáls-
lyndir leiðtogar landsins reyni
að sporna við ofurvaldi Sovét-
ríkjanna. Rithöfundar og blaða-
menn haifia veriið fangelsaiði. Flieisit
ir þeir rithöfundar sem getið er
í þessari grein munu nú sitja í
fangelsi, og talið er öruggt, að
sumir þeirra að minnsta kosti
hafi verið fluttir til Sovétríkj-
annia. Goldstuckeir saiglði, aið frels-
ishneyfingin gæti í vensta falld
orðið fyrir áföllum. Hana yrði
ekki hægt að þurrka út, eftir
það sem áunnizt hefði. Tíminn
leiðir í ljós, hvert hetfur verið
réttmæti orða hans.
(Heimildir: Morgunblaðið, News
weeik, Observer, Economisit,
Tiime o. ffl.)
Frá Tónlistarskóla Kópavogs
Innritun hefst mánudaginn 9. september n.k. Umsóknir
um skólavist sendist 'l'ónlistarskóla Kópavogs, póst-
hólf 149, Kópavogi, fyrir 1. október n.k.
Kenndar verða eftirtaldar námsgreinar:
Pianoleikur
Flautuleikur
Klarinettleikur
Trompetleikur
Fiðluleikur
Fiðluleikur
Sellóleikur
Gítarleikur
Söngur
Tónlistarsaga
Tónfræði
Einnig mun starfa undirbúningsdeild fyrir nemendur
á aldrinum 7—9 ára.
Námsefni: Blokkflautuleikur
Söngur
Nótnalestur
Nemendur undirbúningsdeildar eru beðnir að láta
upplýsingar fylgja umsókninni um það á hvaða tíma
þeir sækja aðra skóla.
Nánari upplýsingar veittar á skrifstofu Tónlistar-
skólans Félagsheimilinu, Kópavogi, II. hæð. Þar verða
umsóknareyðublöð afhent.
Skrifstofan verður opin kl. 10—12 f.h. og kl. 5—7 e.h.
Sími 4-10-66.
SKÓLASTJÓRI.
Ávaxta sparifé f vinsælan og
öruggan hátt. Upplýsingar kl
11—12 f.h. og 8—9 e.h.
Margeir J. Magnússon
Miðstræti 3Á.
SÍTTiJir S9.714 153R5
Ferðoritvélar
• f skólann
• Á heimledð
• Á vinnustað
Hagstætt verð.
Ólafur Gísla-
son & Co. hf.
Inigólfsstræti 1 A - Sími 18370.
Jólavörurnar komnar
einnig mikið úrval af allskonar handavinnu.
Hannyrðaverzlun
Þuríðar Sigurjónsdóttur
Aðalstræti 12 — Simi 14082.
HÚSHJÁLP
Einhleyp kona óskast til heimilisstarfa í einbýhshúsi.
Tvennt í heimilá. Gott herbergi. og sérbaðherbergi. Sér
eldhús getur fylgt.
T.Tpplýsingar í síma 34874.
—ENSKAM—
Kvöldnámskeið fyrir fullorðna
BYRJENDAFLOKKAR
FRAMHALDSFIvOKKAR
SAMTALSFLOKKAR HJÁ ENGLENDINGUM
SMÁSÖGUR
FERÐALÖG
BYGGING MÁLSINS
VERZLUNARENSKA
LESTUR LEIKRITA
Einnig síðdegistímar kl. 2—4.
MÁLASKÓLIIMN MÍMIR
Brautarholti 4 sími 1 000 4 (kl. 1—7 e.h.)
KVENSKÓR - KULDASTÍGVÉL
FÓTLAGASKÓR
Grænmetis- og síldarmarkaður
Kvenfélag Bústaðasóknar efnir til haustmarkaðar í Réttarholts-
skólanum á sunnudaginn kl. 2:30. Fræðist um notkun síldar- og
grænmetis. Heimabakaðar kökur og pottaplöntur. Húsmæðra-
kennari fræðir. Allir velkomnir.
Kvenfélag Bústaðasóknar.
Orðsending til húseigendn, húsbyggjendn,
en þó sérstnhlegn húsmæðrn —
Hinar heimsþekktu I.S.E.
sorpkvarnir frá Bandaríkj-
unum, eru nú aftur fáan-
legar.
Alltaf fjölgar þeim, sem
skilja og kynnast notagildi
þeirra.
Sorpkvömin er ómissandi
í hið fullkomna eldhús.
Allar húsmæður vilja eiga
I.S.E. sorpkvörnina, einungis
þá, er hið fullkomna hrein-
læti tryggt.
5 ára ábyrgð.
Komið, sjáið og leitið upp-
lýsinga á næsta útsölustað.
Útscflustaðir: Nýborg, Hverfisgötu 76 R. — Innréttingabúðin, Grensásveg. — Kyndill,
Keflavík. — Raforka h/f., Glerárgötu 32 Akureyri. — Raflagnir s/f., Tryggva-
götu 1, Selfossi. — Raftækjaverzlun Haraldar Eirikssonar, Vesfmannaeyjum. —
Kaupfél. A.-Skaftfellinga, Höfn Homafirði. — Kauprann h/f. Stigahlíð 45—47
Símar 41001—81001.