Morgunblaðið - 29.09.1968, Síða 19

Morgunblaðið - 29.09.1968, Síða 19
MORGtnNTBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 29. SEPT. 1968 19 - LISTAMENN Framh. af bls. 12 indi í félagið og hverjir ekki, en óhugsandi er annað en að setja nokkuð strangar skorður. — Bygging nýs listamanna- skála er aðaláhugamál okkar núna. í>að er enn óákveðið hvort vfð fáum beina aðild að skálan- um á Miklatúni, en við höfum fullan hug á því, og eigum dá- fitið fé í sjóði, sem við vildum gjarnan leggja fram. Það er ekki á þessu stigi hægt að segja hver úrslit þeirra mála verða, en við vonum hið bezta. Þá er að tilhlutan félagsins efnt til sýninga og séð um þátt- töku Islendinga í sýningum er- lendis. Við erum aðilar að Nor- raena listabandalaginu og tökum þátt í sýningum þess sem haldn ar eru til skiptis á Norðurlöndun um. Þessi sýning hefur verið tvisvar hérlendis og vfð tilkomu nýs sýningarhúss opnast meiri og betri möguleikar fyrir okkur að halda slíka sýningu í framtíð- inni. Félagið hefur einnig valið ís- lenzk listaverk á sýningar er- lendis, en því hefur jafnan bor- izt mun meira af boðum um þátit töku en unnt hefur verið að sinna sökum fjárskorts. Um nokk urt skeið hefur félagið einnig efnt til haustsýningar myndlist- armanna og er ætlunin að halda því starfi áfram, ef við fáum húsnæði til þess. GÓÐ SAMVINNA I RITHÖFUNDASAMBANDINU Stefán Júlíusson rithöfundur svaraði spurningum Mbl. eftir- farandi. — Rithöfundasamband íslands var stofnað árið 1957, fyrst og fremst til þess að brúa bilfð á milli rithöfundafélaganna tveggja, Rithöfundafélags íslands og Félags íslenzkra rithöfunda. Fyrrnefnda félagið var stofnað 1941, en klofnaði 1944 og var þá hið síðamefnda stofnað. Fljót- lega var farið að ræða um það að reyna að sameina félögin og 1955 var skipuð sameiningar- nefnd og komst hún að samkomu lagi. Ekki tókst hins vegar að fá samþykki í félögunum fyrir sarti suna þeirra. Jón Leifs, sem þá var formáður Bandalags ís- tenzkra listamanna, kom fram með hugmynd að stofnun sam- bandsins og fékk þafi strax góð- ar undirtektir í báðum félögum, og var stofnað, eins og áður segir, 1957. Stjóm Sambandsins er þannig skipuð að félögin tvö kjósa á aðalfundum menn í hana. Annað árið hefur Félag íslenzkra rithöfunda tvo menn í stjórn- inni og Rithöfundafélag íslands þrjá, en hitt árið er svo skipt um og það félag sem áður var í minnihluta fær meirihluta í stjóminni. Þetta sarrfstarf hefur jafnan gengið mjög vel og snur'ðulaust. Við settum fljótt á stofn skrif- stofu hjá lögfræðingi og höfum leitast við að gæta réttar höf- unda bæði-inn á við og út á við. Einnig höfum við tekið virkan þátt í norræna rithöfundaráðinu, en einmitt þaðan fengum við góð ráð og ábendingar um uppbygg- ingu sambandsins. — Okkar stærsti ávinningur er vafalaust hin nýja löggjöf um bókasöfn, sem kve'ður m.a. á um að 10% af framlagi ríkis og sveit arfélaga renni í Rithöfundasjóð Islands, en síðan hafa rithöfunda samtökin meirihluta í sjóðstjóm inni og geta úthlutað úr sjóðn- um 40% óbundið. 60% af fé sjóðsins rennur hinsvegar til höf unda í hlutfalli við útlán bóka þeirra í bókasöfnrmum. Má því segja að sú upphæð skiptist á marga staði og fremur smátt. Stjórn Sambandsins hefur nú í fyrsta sinm úthlutað úr sjóðnum 400 þús. krónum til 4 rithöfunda, og má af því sjá að sjóföurinn kemur til með að verða öflug lýftistöng fyrir íslenzka rithöf- unda. —>■ Mitt áhugamál nú er, að fleiri almenningsbókasöfn kaupi fleiri bækur eftir íslenzka höf- unda, og af fleira tagi, en nú er gert, — þannig að allir góðir höfundar, jafnvel þótt um þá sé deilt, komist til lesenda. Mér hefur dottið í hug að mennta- málaráðuneytið, eða þeir aðilar sem veita fé til safnanna, gæti stutt að þessu. — Núverandi stjórn Rithöf- undasambands íslands mun láta af störfum innan tíðar. Auk mín eiga sæti í henni þeir Bjöm Th. Björnsson sem er varaforma'ður, Ingólfur Kristjánsson sem er gjaldkeri, Þorsteinn Valdimars- son ritari og Indriði Indriðason meðstjórnandi. Sú stjóm sem við tekur hefur þegar verið kjörin og í henni eiga sæti: Einar Bragi, Jón úr Vör, Jón Óskar, Stefán Júlíusson og Ingólfur Kristjáng- son. LÍTIL VERKEFNI HJA LISTDÖNSURUM Eitt yngsta aðildarfélag Banda lags íslenzkra listamanna er Fé- lag íslenzkra listdansara. Formað ur félagsins er Ingibjörg Björns- dóttir. — Stofnendur félagsins voru aðeins 5 stúlkur, sagði Ingibjörg í viðtali við Mbl. Nú em félag- arnir orðnir. 27, þar af þrír karl- menn, sem reyndar starfa allir erlendis. Það vill brenna við að þeir sem fara út í þessa listgrein ílengist erlendis, enda atvinnu- möguleikar nánast engir hérlend- is. — Hver eru inntökuskilyr’ði félagsins? — Viðkomandi þarf að hafa stundað nám í a.m.k. 4 ár í viðurkenndum skóla og dansað talsvert opinberlega. — Læra ekki flestir dansaram ir erlendis? —Flestir hefja sitt nám í bail ettskóiunum hérna, en fara síðan utan til náms og fá þar framhalds menntun. — Verkefnin eru lítil? — Við höfum lítið að gera, nema að kenna og taka þátt í nokkrum sýningum Þjóðleikhúss ins. Það hefur skapazt vítahring- ur í þessum málum og orðið þess valdandi að áhugi á ballett er sáralítill hérlendis. Það hefur ekk ert verið gert til að byggja hann upp. Þegar Erik Bidsted var hjá Þjóðleikhúsinu voru settir upp ballettar hérlendis og vöktu þeir töluverða athygli og voru sæmi- lega sóttir. Tilvalið hefði verið að fylgja því fram og byggja á því sem þá var búið að gera. En allt slíkt fórst fyrir, eflaust af ýmsum ástæðum. — Aðaláhugamál ykkár er þá að koma upp íslenzkum ballett- flokki? — Vissulega. Við gerum okkur Ijósa grein fyrir því að slíkur flokkur getur aldrei orðfð stór, en það er ekkert því til fyrir- stöðu að stofnaður verði 8—10 manna dansflokkur fastráðinna dansara, sem haldi síðan sýningu a.m.k. árlega. Við verðum að ganga að því sem gefnu að missa okkar beztu dansara úr landi. — Krefst ballettdans ekki mikils af dansaranum? — Ballettdansari verður helzt að æfa sig undir stjórn kennara einu sinni á dag. Hann þarf að vera miklum hæfileikum búinn ef hann á áð komast langt. Is- lendingar hafa eignast afburða- dansara, Helga Tómasson, og get um við vissulega verið stolt af honum. Miklu varðar um fram- tíð dansara að fyrsta kennslan sem hann hlýtur sé góð. — Hvað eru starfandi margir ballettskólar hérlendis? — Fyrir utan skóla Þjóðleik- hússins eru 5 ballettskólar starf- andi. Unnið hefur verið að því að undanförnu að samræma störf þessara skóla að svo miklu leyti sem hægt er. Mín skoðim er sú að framtíðarþróun í skóla- málum verði sú, að einkaskólarn ir taki við börnunum og hafi þau í kennslu í 3—4 ár, en síðan taki skóli Þjóðleikhússins við sem nokkurns konar framhalds- skóli. — Og eru engar horfur á að íslenzkir ballettdansarar fái verk efni? —• Það er þá helzt tilkoma sjónvarpsins sem opnar leiðir fyrir okkur. Við hpfum mikinn áhuga á að starfa fyrir það, og gætum útbúið heilt prógramm ef óskað yrði. — Hverjir eiga sæti með þér í stjórn félagsins? — Edda Scheving er ritari, Ingunn Jensdóttir gjaldkeri og Girðný Pétursdóttir og Sigrún Ólafsdóttir eru meðstjómendur. Fyrsti formaður félagsins var Ásta Norðmann, en Sigríður Ár- mann hefur lengst gegnt for- mannsstörfum. Guðmundur Þór Pálsson er for maður Arkitektafélags Islands en aðrir sem sæti eiga í stjórn félagsins eru ólafur Sigurðsson sem er ritari, Guðmundur Kr. Guðmundsson gjaldkeri og Guð- mundur Kr. Kristinsson með stjórnandi. Það er Guðmundur Þór Páls- son formaður A.f. sem hér á eft- ir svarar nokkrum spurningum. — Hvert er höfuðverkefni fé- lagsinis? — Félagið er hagsmunafélag og höfuðverkefni þess er að gæta hagsmuna félagsmanna og sjá til þess að þeir starfi samkvæmt siðareglum félagsins. — f hverju eru siðareglur þess ar fólgnar? — Siðareglur A.f. eru svo til samhljóða siðareglum arkitekta- félaganna á Norðurlöndum svo og alþjóðasamtaka arkitekta. f reglum þessum er þess m.a. get- ið að arkitebt má ekki auglýsa sig og að hann má ekki vera verk sali eða hluthafi í bygg- ingarvörufirma. — Hver eru aðalvandamál ykk ar arkitekta? — Ég myndi á'líta það vera ríkjandi skilningsleysi almenn- ings á arkitektúr. Alltof margir gera lítinn greinarmun á arki- tektum og öðrum þeim er teikna hús. Fólk sem er að byrja að byggja vill eðlilega byrja á að spara og heldur að það geti spar að í teikningum, sem er mesti misskilningur. Sá sparnaður, ef einhver er, er étinn margfalt upp síðar, þegar þarf að fara að brjóta niður eða lagfæra það, sem afvega hefir farið, vegna þess að engar eða 'lélegar teikningar hafa verið fyrir hendi. — Hvað eru margir félagar í Arkitektafélagi íslands. — Félagar eru nú um 60 og hefir farið mjög fjölgandi á síð- ustu árum. Til dæmis um það má nefna að um 1960 voru þeir aðeins um 30. Inntökuskliyrði í félagið eru, að viðkomandi haf lokið fullnaðarprófi í byggingar- list frá listaháskóla eða tækni- háskóla, sem félagið viðurkennir. Fram ti'l skamms tíma menntuð- ust flestir íslenzkir arkitektar á Norðurlöndum, en nú fara æ fleiri til Þýzkalands. Námið tek- ur 4—5 ár að afloknu stúdents- prófi. — Starfa flestir félagsmanna að arkitektúr? — Já, svo að segja allir. Ör- fáir eru erlendis, margir starfa hjá hinu opinbera, en hinir reka sjálfstæða stofu. Það hefir verið nokkuð gott atvinnuástand hjá þeim, þar til núna að heldur virð ist vera að dofna yfir. — Hafið þið samstarf við er- 'lenda starfsbræður? — Við erum aðilar að U.I.A. sem eru alþjóðleg samtök arki- tekta, en beztu og mestu sam- vinnuna höfum við við félög arkitekta á Norðurlöndum. Það samstarf álít ég mjög þýðingar- mikið fyrir okkur, og höfum við ýmislegt á því grætt. Vandamál in skjóta þar upp kollinum fyrr en hér hjá okkur og getum við því oft hagnýtt okkur þeirra reynslu. Haldnir eru a.m.k. ár- legir fundir og er þess skemmst að minnast, að síðasti fundur var haldinn hérlendis í tengálum við Norræna byggingardaginn. — Hvaða verkefni munu verða efst á baugi hjá ykkur á næst- unni? — Við munum sennilega leggja mun meiri áherzlu á að kynna arkitektur og gildi hans, en gert hefir verið, — kynna starf arki- tektsins o.s.frv. Eins og ég sagði áðan má arkitekt ekki auglýsa sig. Verkin eiga að vera næg aug lýsing. Á þessum fundi norrænu arki- tektafélaganna, sem ég talaði um áðan var mikið rætt um þenn- an lið siðareglnanna. Það hefir orðið samdráttur hjá sænskum starfsbræðrum okkar og þeir orðnir uggandi um sinn hag og vilja túlka þennan lið frjá'lsleg- ar en gert hefir verið. Þeir mættu mótspyrnu á fundin um og það verður sennilega nið- urstaðan, að félögin sjálf annist meiri og öflugari kynningar- starfsemi en áður. Þess má geta að lokum, að einn liður þessarar kynningar- starfsemi er að norðurlandafélög in öll hafa nú í sameiningu aug- lýst hugmyndasamkeppni að kvikmynd, sem fjalla á um nor- ræna húsgerðarlist. BÍLAÁKLÆDI Borgartúni 25. Saumum óklæði á sæti í allar tegundir bílra. Sérstaklega falleg efni fyrir- liggjandi. — Stuttur afgreiðslufrestur. BÍLAÁKLÆÐI Borgartúni 25 sími 10659. KENN5LA hefst 8. okfóber INNR/TUN í síma 3—21—53 kl. 2-6 daglega DANSKENNARASAMBAND ISLANDS BALLETSKOU SIGRIÐAR ÁRMANN SKULAGÖTU 34 4. H FERÐARITVÉLAR VIÐ ALLRA HÆFI VANDAÐAR, LÉTTBYCCÐAR ÍT í SKÓLANN -k Á HEIMLEIÐ ★ Á VINNUSTAÐ HAGSTÆTT VERÐ ÓLAFUR GÍSLASON & CO. H.F. Ingólfsstræti 1 A. — Sími 18370.

x

Morgunblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.