Morgunblaðið - 18.01.1969, Page 4

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 18. JANÚAR 1969
rj==B/lAl£tGAM
Simí 22-0-22
Rauðarárstig 31

Hverflsgrötu 103.
Simi eftir lokun 31160.
MAGNÚSAR
yfwrjtr Jl símab 21190
»#ttr lokurt ilml -40331'
BÍLALEIGAIM
- VAKUR -
Sundlnugavesi 12. Simi 3S135.
Eftir lokun 34036 og 36217.
350,- kr. daggiald.
3,50 kr. hver kílómetri.
BÍLALEIGAN
AKBBAUT
SENDUM
SÍMI 8-23-47
0 )rEr verzlunarstarfsemi
verðmætasóandi og sér
í flokki run skattsvik?"
Svo kallar „Mercur“ eftiríar-
andi bréf:
„Sjónvarpsþátturinn „Á önd-
verðum meifSi" 3,1. þriðjudags-
kvöld var um margt fróðlegur
og að mestu til fyrirmyndar um
festu í stjóm þéttarins og prúð-
mennsku deiluaðilanna sem voru
Bjprgvin Sehram, fiormaður Fé-
lags íslenzkra stó rkaupman na og
Hjaltí. Kristgeirsaon, hagfræðingur
fulltrúi Alþýðusambands íslands
í Verðlagsnefnd.
Þó skaut þar skökku við hálf-
kveðin visa hagfræðingsins í
formi órökstuddra dylgja f garð
kaupsýslumanna um almenna
hneigð þeirra til skattsvika og
undandráttar í tekjuframtali, um
feam aðrar stéttir þjóðfélagsins.
Veður að átelja þetta sem
smekkleysu og algera ábyrgða-
lausa fullyrðingu, sem raunar
kom á óvart, miðað við> ann-
ars prúðmannlega framknmu
hagfræðingsins. Það er á vitorði
flestra og skattsvik eru stórt
vandamál hér á landi og mun sú
stétt vart finnast, sem eikki hafði
imnan siœna vébanda svarta saoiði
x því efni. En það veirður að
teljast gegna nokkurri furðu, að
ábyrgur memitamaður skuli á
vettvangi eins og „Á öndverð-
um meiði“ varpa fram órök-
studdum sleggjudómum um
meiri sök einnar stéttar en ann-
arar í slíku efni. Það skal ítrek-
að að þátturinn var prúðmann-
legur á báða bóga að öðru leyti
og teija verður líklegt að hefði
sneið þessi ekki komið síðast í
þættinum, hefðu frekari umræð-
ur leitt tíl annarrar og sann-
gjarnari niðurstöðu.“
Q „Tveiuis konar atvinnu
stéttir".
Annars virtist sem gpð úr-
vinnsla fengist á báða bóga, varð
Klúbbiundur
Klúbbfundur verður í Tjarnarbúð laugardaginn 18.
janúar og hefst kL 12,15 með borðhaldi.
Gestur fundarins er Aron Guðbrandsson og umræðu-
efni er: „ísland og NATO“.
Félagar eru eindregið hvattir til þess að fjölmenna.
Heimdallur F. U. S.
andi þau málefini, sem á góma
bar, og gefa þvi ekki tilefni til
sérstakrar umsagnar hér. — Þó>
er um eina undantekningu að
ræða 1 þjóðfélaginu tvenns
konar atvinnustéttir — aanars
vegar verðmætaskapandi og hins
vegar verðmætasóandi, og væri
verzlunaratéttín. í flokki þeirra
síðasttöldu eða nánar tiltekið
verðmætasóandi. Verðmætastoap
andi stétttmar væru þær, sem að
framleiðslu ynnu, en verðmæta-
sóandi þær sem ynnu að verzlun
og viðskiptum. Ekki verður hér
gerð tíílraun til að skýra, bvem-
ig slíkar hugmyndir geta þróazt
í hugmyndaheimi hagfræðings.
En benda mæfttí á það, að al-
mennt munu hagfræðingar fyrir
löngu hafa komizt að allt ann-
ari niðurstoðu. Sú niðurstaða er
einnig vel kunn framleiðendum,
og vita þeir manna bezt, og jafn-
vel betur en sumir hagfræðing-
ar að framleiðslústarfisemi
þeirra ætti litla framtíð og væri
lítils virði, ef engin verzlum væri
með framleiðsluvörur þeirra.
Þetta gildir jafnt um fiskimann-
inn, bóndann, skóverksmiðjuma,
faitnaðarverksmiðjuna, húsgagma-
framleiðandann, maitvælaframleið
andann o,s.frv. Ef hagfræðingur-
mn vildi spyrja þessar fram-
leiðslustéttir og aðrar að því,
hvort þær telji verzlunarstéttina
verðmætasóandi, þá verður að
telja nokkuð öruggt að ekki
mundi verða tekið undir fram-
angreinda fullyrðingu hans. Benda
mætti hagfræðingnum og öðrum
einnig á það, að orðið verzlun
felur í sér ákveðið hugtak, sem
eitt út. af fyrir sig, kollvarpar
kenningu bans, en merking orðs-
ins er rauriar .„stafsemi, tií að
koma vörum í verð“. Hætt er
við að lítið yrði úr vörufram-
leiðsUi, ef engin vöruverzlun væri,
tíl að koma framlieiðsluvörunni í
verð og afitur skal það ítrekað,
að þetta vita vöruframleiðend-
ur bezt allra manna. Margir hag-
fræðingar hafa jafinvel viljað
skýra þetta málefni þannig, að
framleiðslu vöru sé raunar ekki
lokið, fyrr en hún er komin í
hendur neytenda fyrir tilverkn-
að beggja aðilanna, annars veg-
ar framleiðendanna og hins veg-
ar verziunarstarfiseminnar".
0 Eín stétt getur ekki
verið án annamr.
„Það er raunar með ólíkind-
um að nauðsynlegt skuli vera að
benda hagfræðingi á þá arunars
vel kunnu staðreynd, að eia
starfsstétt getur að jafnaði ekki
verið án annarrar og því erfitt
að dæma um hvox er hinni nauð-
synlegri, að ekki sé nú talað um
sLeggjudóma og verðmætaskap-
andí og verðmætasóandi sléttir,
Samkvæmt kenningu hagfræðinigs-
ins ætti sjómaðurinn að teljast
verðmætaakapandi, en fiskkaup-
andinn eða fiskkaupmaðurinn
verðmætasóandi. Skóverksmiðjan
verðmætaskapandi en skókaup-
maðurinn verðmætasóandi. Bónd
inn verðmætaskapandi en Mjólfe-
ursamsalan verðmætasóandi og
þannig mætti lengi telja.
Það skal endurtekið, að til-
raun tíi að skýra skoðanamynd-
un þá, sem fram kemur hjá hag-
fræðingnum og liggja kann að
baki svona fullyrðingu, verður
ekki gerð hér. En varla liggja
þama hagfræðivísindi að baki.
Allar þjóðir sem leggja á-
herzlu á efnahagslegt sjálfstæði
sitt, hafa fyrir löngu skilið hina
geylsimikliu þýðingu verzlunar-
starfseminnar á þróun efinahags-
mála sinna. Má i þessu sambandi
vísa til ummæla forsætisráðherra
Daraa, Baumsgaards í viðtali við
„Hjemmet" þ. 17. desember s.l.
en þar var haran spurður hvaða
ráðherraembætti hann helzt vildi
gegna. Baumsgaard taldi sig
helzt vilja gegna embætti við-
skiptamálaráðherra, þar sem>
hann taidi að allar framfarir í
sérhverju landi væri undir því
komnar að verzluniin væri rétt
refein. ((Alle fremskridt í ef land
er betínget af at, Handeleu fung
erer).
Jafnvel ýmsar þjóðir Austur-
Evrópu hafa skilið þetta og veitt
verzlunarstétt siimi meira frjáls
ræði til framleiðslu og athafna.
Mercur."
Norræn
bókasýning
Affeins 9 dagar eftir.
Kaffistofan opin daglega kl
10—22. Um 30 norræn dagblöð
liggja frammL
Norræno Húsið
JOffllS - MlVlllt
glerullareinanpnin
Fleiri og fleiri nota Johns-
Manville glerullareinangrun-
ina með álpappírnum,
enda eitt bezta einangrunar-
efnið og jafnframt það
langódýrasta.
Þér greiðið álíka fyrir
J-M glerull og 2*4” frauð-
plasteinangrun og fáið auk
þess álpappír rneð!
Jafnvel flugfragt borgar sig.
Sendum um land allt —
Jón Loftsson hL
Hringbraut 121. - Sími 10600.
fyrír allar tegundir þvottavéla:
því DIXAN er lágfreyðandi
og sérstaklega framleitt fyrír
þvottavélina yðar.
Með DIXAN táið þér alltaf
beztan árangurl