Morgunblaðið - 26.01.1969, Blaðsíða 4

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 26. JANÚAR 1669.
p
>
Simi 22-0-22
Raubarárstig 31

Hverfistötn 103.
Siml eftir lokun 31160.
IMAGIMÚSAR
SKtPHOLT) 21 SWAAR21190
e#t»r tokun slmi 40381
BÍLALEIGAN
AKBRAUT
SENDUM
SÍMI 8-23-47
? BIJNAÐARBANKINN
er bunki íólbsins
Einangrun
Góð plasteinangrun hefur hita
leiðnistaðal 0,028 til 0,030
Kcal/mh. °C, sem er verulega
minni hitaleiðni, en flest ðnn-
ur einangrunarefni hafa, þar
á meðal glerull, auk þess sem
plasteinangrun tekur nálega
engan raka eða vatn I sig. —
Vatnsdrægni margra annarra
einangrunarefna gerir þau, ef
svo ber undir, að mjög lélegri
einangrun.
Véi hófum fyrstir allra, hér á
landi, framleiðslu á einangrun
úr plasti (Polystyrene) og
framleiðum góða vöru með
hagstæðu verði.
REYPLAST H.F.
Ármúla 26 - Sími 30978
PARKER
STEYPUHRÆRIVÉLAR.
fyrirliggjandi
sérlega vandaðar
STEYPUHRÆRIVÉLAR.
fyrir múrara.
ÞÚR HF
REYKJAVIK SKÓLAVOROUSTÍG 25
í dag er bezt, að tveir kven-
skörungar hafi orðið. Höfundur
fyrra bréfsins (um ljóðalærdóm)
er Þórunn Guðmundsdóttir, en böf
undur síðara bréfsins er mjög
þekkt kona hér í borg, sem því
miður vill halda nafni sínu leyndu
0 Eiga börn að iæra ljóð?
„Góði Velvakandi!
í dálkum þínum hafa öðru
hverju komið fram athugasemdir
á þvi, hvort æskilegt sé, að böm
og unglingar séu látin læra kvæði
I skólum Allir hafia bréfritarar
þessir talið kynni af ljóðum mik
iis virði. Sama gildtr um skipu-
leggjendur skólanáms. Spurning-
in er þá sú: Hvernig verður bezt
vakinn áhugi á ljóðum? Við, sem
nú erum á elliskeiði, megum ekki
láta viðhorf bemsku okkar villa
okkur. Mér þótti gaman að læra
kvæði og þylja þau. Gat ég þó
aldrei haft lag. Mér virðist nú að
þetta hafi verið eins konar and-
leg söfnunarárátta. Kimni ég þvi
snemma feikn af bundnu máli
og hafði næmt brageyra. Skrítið
er samt að ég hef aldrei haft
gaman af bragfræði. Þótt aldur
hafi færzt yfir mig hefi ég sízt
dregið úr ljóðalestri en lítið gert
að utanbókarlærdómi. Ég er nú
65 ára. Munu sálfræðingar telja
að sjálfhætt sé námi á þeim aldri.
En svo er alls ekki. Ég er ennþá
eldfljót að læra. Ekki segi ég þetta
til að gera lítið úr sálfræðingum
og vizku þeirra, heldur hinum
til uppörfunar, sem langar til að
stunda eitthvert nám, en þykj-
ast of gamlir til þess. Ég læri
hins vegar ekki kvæði nú, af þvi
að mér finnst það tilgangslaust
nám. Sumir bókmenntamenn segja
jafnvel, að kvæði sé að nokkru
glatað þeim, sem hafi lært það
utan bókar. Einn bókmenntafræð-
ingur sagði þó, að eina ráðið,
sem hann kynni til að kanna
gildi ljóðs, væri að lesa það svo
sem hundrað sinnum. Þyrfti les-
andi þó ekki að vera bráðnæm-
ur til að kunna talsvert í þvi.
Bókmenntatræðingar og skáld
segja nú svo margt skrýtið og
skemmtilegt um skáldskap, sem
betur fer stangast það svo mjög
að fávis leikmaður í þeim efn-
um trúir þvi, sem honum bezt
þykir án of mikillar virðingar
fyrir sérfræði. Nú á dögum (Ég
nenni ekki að segja „í dag“
„today", eins og orðið er tízka)
þurfa böm að læra miklu meira
en fyrrum, svo sem allt tungu-
málastaglið, sem nauðir reka smá
þjóðir til að stunda vegna þess
að stórþjóðirnar vilja ekki ein-
föld og auðlærð alheimsmál.
Skemmtanir eru líka íleiri og
fjöibreyttari en áður. Ég er hrædd
um, að of mörgum börnum og
unglingum leiðist að læra ljóð og
láti þau svo gjalda þess og líti
ekki á þau framar. Svipa nauð-
synjar rekur þau áfram við máal
nám, en fái böm ekki áhuga á
kveðskap, er ekkert sem knýr
þau til að sinna honum.
Ljóð og lög hafa verið lengi
I góðum og göfugum tengslum.
Ég tel sjálfsagt að lítil böm læri
söngvísur við sitt hæfi og eldri
börn og unglingar læri söngljóð
þau, andleg, ættjarðar- og tæki-
færisljóð, sem tilheyrir almennri
menntun að kunna. Að öðru leyti
álit ég að láta eigi ‘nemendur
sjálfráða um það, hvort þeir læri
ljóð utan bókar, það sjónarmið
eigi eitt að ríkja, að vekja áhuga
á lestri ljóða ljóðanna vegna. Að
ferðir til þessa hljóta að geta
verið margar og fjölbreyttar.
Ekki hentar öllum kennumm það
sama og enn þá síður nemendum.
Mætti sannarlega sleppa ein-
hverju af því síkindauða og sál-
arlausa málfræðistagli, sem hef-
ur tröllriðið barnaskólunum og
fleirum reyndar í áratugi ognota
tímann til lifandi ljóðakynning-
ar og lesturs með sem frjálsleg-
ustum hætti. Nemendur ættu að
nokkm að fá að velja sér ljóð
til að lesa og flytja, því sama
hentar ekki öllum og fátt er fjöl-
breyttara og einstaklingsbundnara
en mat og aðdáun á ljóðum.
Ég tel ljóðalestur og þá ánægju
sem hann veitir sínum unnendum
og iðkendum, hina beztu and-
ans fróun og vörn gegn lísfleiða
og tómleika. Hann gefur þeim
innsýn í undraheim, sem hægt er
að heimsækja næstum hvar sem er
og hvernær sem er. Þeir geta
hvarflað til og frá í tíma og
rúmi og kynnst því, sem mann-
legur hugur hefur magnaðast orð
að um reynslu sína. Eðlllega óska
ég okkar ungu kynslóð að hún
læri að þekkja og meta ljóð sér
til yndis og lífsfyllingar. En þessa
dásamlegu hluti á að bera heimi
á silfurbökkum í lokkandi um-
búðum. Fyrir alla muni má ekki
nota þau sem pyndingartæki. Ég
vona að framtíðin veki upp frjórri
aðfierðir en hingað til hafa verið
um hönd hafðar. Hver þeirra, sem
kemur barni á einhvern stíg til
Ijóðheima, er góð, en aðrar ekki.
Þórunn Guðmundsdóttir,
Sundlaugavegi 28, Reykjavík."
0 Unglingar og
mótmælagöngur
„Sunnudag 5. jan 1969.
Velvakandi góður!
Má ég vera með, ég hef ekki
fyrr sent yður pistil? Þótt aldrei
hafi skort „guðspjall dagsins" til
að leggja út af.
Mig langar fyrst að minnast á
mál dagsins í dag „Reykjavíkur-
gönguna" og útifundinn á eftir.
(M. a. o., er það rökrétt hugsun
að tala um að borg gangi? Því
ekki Reykvikingaganga?)
Hvaða manndráparastefna ræð-
ur því, að boðað er til lang-
vinnra útivista á þeim tíma sem
reynt er með ýmsu móti að halda
háskalegri umgangspest I skefj-
um? Með því að draga stórlega
úr mannfundum, er verið að koma
í veg fyrir að pestin breiðist svo
ört út að hún lami atíhafnalíf
borgarinnar og skapi vandræða-
og allt að þvi neyðarástand á
heimilum. Það eru þó inniskemmt
anir, sem hafa verið afboðaðar,
enn meiri ástæða virðist vera til
þess, að aftra fólki frá að glæ-
næpast úti í aftaka veðurhörku.
Þangað sóttu þeir ylinn i .. ..
er alkunnugt orðtæki, kannski það
eigi að kynda upp kroppana að
bolskrokkast gegn lögreglunni?
En ekki komast þar allir að með
pústra sína og spörk.
Svo er að sjá að lögreglan sé
fáliðuð, svo mikið er auglýst eft
ir lögregluþjónum. Og jafnvel
þótt lögreglan væri fullskipuð get
ur starfslið hennar veikst af flenzu
rétt eins og aðrir. Kannski bar-
áttuaðferðir Birnu og annarra
slíkra valkyrja hvetji ekki ungu
og fjörmiklu menn til að vinna
að löggæzlu á götum úti? En for
dæma ekki þessar sömu stúlkur
hinar frægu pyntingaraðferðir nas
ista, sem beindust mjög að kyn-
færum manna? Ég vona að þær
geri það, þegar vígamóðurinn
rennur af þeim. Og þær byggi
þá að, hvað þeim sjáflum kem-
ur vel, og ætti það ekki að þurfa
nánari skýringar.
„Jósep, Jósep, hvar er karl-
manns lundin? var um eitt skeið
og raunar alllengi sungið hér, þar
var neyðaróp húsfreyju Pótifars
látið brjótast út I ljóði, þegar
hún átti í sínu heimsfræga sitriði
í deyfðina í Jósep.
Var ef til viÚ boðað til þess-
arar göngu með árangri til þess
að Bima Þórðardóttir fengi tæki
færi til að koma aftur í sjónvarp
ið og í þetta sinn til að sýna
sig sem glæsilegan ræðuskömng
og réttlætishetju? Ekki veitir af að
konur láti að sér hveða í þessu
karlmannaþjóðfélagi hé.r En er
til of mikils mælzt að þær geti
kvenlegs virðuleika, og hafi I
huga, að fram til þessa tíma hef-
ur „Fósturlandsins freyaj“ þótt
sæmdarheiti.
Aðeins þrír af forkólfum Al-
þýðusiambandsins hafa veitt hin
um ungu fundarboðendum vernd
sína og brautargengi, með nöfnum
sínum. Er ekki hálf „lummó" að
þeir skyldu ekki vera fleiri?
Málefni fundarins eru þó allrar
virðingar verð:
1. Verndun skoðanafrelsis á ís-
landi og réttur til að koma skoð-
unum á framfæri samkvæmt á-
kvæðum stjórnarskrárinnar. (Er
hún nú loksins fullbúin sú stjórn
arskrá, sem svo báglega hefur
tekizt að berja saman? Fróðlegt
að vita, hvenær stjórnarskrár-
nefndin skilaði störfum, og hvers
vegna hefur verið svo hljótt um
gildistökur þessarar stjórnar-
skrár?)
2. Valdbeitingarstetfnu ríkis-
stjórnarinnar í Kjaramálum verði
hnekkt. (Húrra fyrir því!!! öll
viljum við losna við uppvakn-
inginn frá fyrri kreppuárunum,
sem nú er tekinn að ríða húsum).
Innrás erlendra auðhringa stöðv-
ast. Mótuð þjóðleg stefna í efna-
hagsmálum o.s.frv. (Heill fylgi
þeirri æsku, sem vill belna 6-
buguðu þreki sínu að stórátaki
í slíkum stórmálum. Stórt orð
Hákot. Það er ekki nóg að tala
um að vera þjóðlegur heldur þarf
að sýna það í verki. Nazistískar
baráttuaðferðir eiga hér ekki við,
þær eru ekki þjóðlegar heldur
„útiendur andskoti").
Það þarf gott fólk til að skapa
gott þjóðfélag. Ég vil leyfa mér
að beina nokkrum spurningum til
hinnar hugsjónaríku og réttlætis-
þyrstu æsku, sem fór 1 mótmæla
göngu á Þorláksmessu m. a. tU
að þakka fyrir ,jólagjafirnar“ þ.
e. verðhækkanirnar rétt fyrir jól-
in. Studdi þetta unga fólk for-
eldra sína til að standast þessar
álögur? Sló það af kröfum sínum
heima fyrir? Sýndi það hjálpsemi
ástúðlegt viðmót, sem ætíð léttir
böl manna? Því að á erfiðum
tímum veltur mikið á sambúð
og samstöðu.
„í heimavarnarbaráttunni eign
uðumst við beztu vinina", sögðu
Norðmenn eftir síðustu heims-
styrjöld.
Nú reynir á þegnskap hinnar
stríðandi æsku, lætur hún foreldra
sína slita sér út og stofna tU
skulda til að veita henni sömu
veraldargæði og áður? Þakkar hún
það, sem foreldrar leggja á sig
til að veita börnum sínum betri
menntun og ríkulegri heimili en,
þeir áttu sjálfir kost á í æsku
sinni?
Mig uggir að þeir, sem mest
létu að sér kveða í mótmælaað-
gerðunum á Þorláksmessu hafl
lítið dugað sínum nánustu við
undirbúning jólahalds. Og kannski
láðst að sýna þakklæti fyrir þær
jólagjafir, sem þeim voru veittar
heima fyrir, og margar kostuðu
hina eddri sjálfsafneitun, jafnvel
skort þess, sem til nauðsynja
mætti teljast, svo sem skjólfatnað
kannski varð að hætta við fyrir
hugað spariifatakaup.
Ég held að margir foreldrar
hefðu ástæðu til að mótmæla van-
þakklæti og vinnuleysi (heima fyr
ir) þeim ungmenna, sem allt hef
ur verið í sölurnar lagt fyrir.
Og svo að endingu þetta: Sá,
sem ætlar að bæta heiminn ætti
að byrja á sjálfum sér. „Hvad
du ævner kast av, í de nærmeste
krav“, hvað Bjömsson. Skyldi
ekki unga fólkið, sem brýst áfram
gegn almennum vegfarendum með
kröfuspjöld hafa hlaupist á brott
frá óræktum skyldum heima fyr-
ir?
Þó að djarfmannlegt sé að bol
skrokkast áfram með kröfuspjöld
í pestar- og kuldatíð þá mætti
segja mér, að þeir sem mintia
æpa taki fremur til höndum við
að „móta þjóðlega stefnu í efna-
hagsmálum".
Og í öllum bænum, þið unga
fólk, sem telst komið til vits og
ára, tryllið ekki unglingana gjör-
samlega með ofstæki og óspekt-
um æskulýðsfylkingtn, róttækir
stúdentar og ungir sósíalistar
ættu að geta fundið yngstu sam-
herjunum einhver mannbætandi
verkefni í baráttunni fyrir betri
heimi.
Samherji í baráttu fyrir betri
þjóðarhag, og heimsfriði".
— Þær pyntingar-aðferðir, sem
bréfritari minnist á, að hafi við-
gengist hjá nazistum þann rúma
áratug, sem þeir fóru með völd
hafa margsannanlega verið tíðk-
aðar hjá kommúnistum, þar sem
þeir hafa farið með völd í rúma
fimm áratugi.
— Stjómarskrá höfum við vit
anlega, þótt endurskoðun hennar,
nauðsynleg eða ekki nauðsynleg,
hafi dregizt á langinn.
AÐALFUNDUR
Biíeiðaklúbbs Reykjovíkur
verður haldinn í Golfskálanum við Öskjuhlíð á morg-
un, mánudaginn 27. janúar 1969 kl. 8,30.
Fundarefni:
1. Venjuleg aðalfundarstörf.
Nýir félagar velkomnir.
Ath.: Mætið stundvíslega.
STJÓRNIN.
Glæsileg einkabiireið
Chevrolet Nova árgerð 1964 til sölu og sýnis
að Grenimel 24 í dag. Til greina kemur að
taka stutt skuldabréf sem greiðslu.
Upplýsingar í síma 24493 í dag og í síma
24645 eftir helgi á skrifstofutíma.